ITPB2/436-217/14/DSZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2014 r. (data wpływu 12 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 12 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku tym przedstawione zostało następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą wyłącznie w formie dwuosobowej spółki cywilnej. Drugim wspólnikiem jest Jej brat, Jarosław.

Brat Wnioskodawczyni prowadzi również działalność gospodarczą w formie dwuosobowej spółki cywilnej wraz z ich drugim bratem - Grzegorzem.

Spółka, której wspólniczką jest Wnioskodawczyni, nie posiada żadnych nieruchomości. Zajmuje się sprzedażą detaliczną i wysyłkową dywanów, chodników itd. Spółka jest płatnikiem VAT. Z kolei działalność spółki, w której wspólnikami są bracia Wnioskodawczyni obejmuje przede wszystkim sprzedaż i montaż drzwi oraz pokryć podłogowych, a także wynajem w ramach działalności gospodarczej nieruchomości na potrzeby działalności gospodarczej, prowadzonej przez inne firmy. Spółka ta również jest płatnikiem VAT.

Bracia Wnioskodawczyni są współwłaścicielami łącznymi nieruchomości wpisanej do ewidencji środków trwałych prowadzonej przez nich spółki cywilnej. Nieruchomość tę stanowi działka zabudowana obiektem handlowym w B., wynajmowanym obecnie w ramach prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej innej firmie. Bracia planują w najbliższej przyszłości (bieżący rok) przekazać Wnioskodawczyni ww. nieruchomość, stanowiącą ich współwłasność łączną jako wspólników spółki, notarialnym aktem darowizny.

Wnioskodawczyni podkreśla, że przedmiotem opisanej darowizny będzie wyodrębniona nieruchomość w centrum B., zakupiona przez Jej braci - Jarosława i Grzegorza w 1996 r. na potrzeby prowadzonej przez ich spółkę działalności. W następnych latach obiekt ten był przez spółkę remontowany i ulepszany. Nieruchomość ta figuruje w ewidencji środków trwałych spółki. Przedmiot planowanej darowizny wynajmowany jest nieprzerwanie od kilku lat na działalność handlową innemu podmiotowi gospodarczemu i w zasadzie organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącej spółce, mogąc stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące nadane mu obecnie przeznaczenie gospodarcze. Zdaniem Wnioskodawczyni oznacza to, że będziemy tu mieli do czynienia z darowizną tzw. zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Wnioskodawczyni oświadcza, że po otrzymaniu aktem darowizny niniejszej nieruchomości będzie kontynuowała jej wynajem dotychczasowemu dzierżawcy. Będzie to wynajem na własny rachunek, w ramach indywidualnie prowadzonej działalności gospodarczej (Wnioskodawczyni posiada wpis w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej prowadząc działalność wyłącznie w ramach spółki cywilnej - po otrzymaniu darowizny planuje rozszerzyć wpis o wynajem nieruchomości prowadzony w ramach indywidualnej działalności gospodarczej).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy planowana na korzyść Wnioskodawczyni darowizna ww. nieruchomości stanowiącej współwłasność łączną braci Wnioskodawczyni, wspólników dwuosobowej spółki cywilnej, będzie zwolniona z podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawczyni, podatek z tytułu darowizny w tym wypadku nie powstanie. Jak zauważa, darowizny w kręgu rodzeństwa zwolnione są z podatku od spadków i darowizn. Taką możliwość zapewnia bowiem art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zawarcie umowy darowizny nieruchomości wchodzącej w skład majątku spółki cywilnej braci, jedynych wspólników spółki, na rzecz ich siostry jest możliwe, bowiem nie mamy tu do czynienia z rozporządzeniem udziałem w składniku majątku wspólnego przez wspólnika, lecz rozporządzeniem całym składnikiem majątku przez wszystkich wspólników, w tym przypadku braci obdarowanej. Wnioskodawczyni wskazuje, że wykładnię taką potwierdza również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w z dnia 24 kwietnia 2002 r. sygn. akt I SA/Łd 1152/00.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Artykuł 5 ww. ustawy stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

W myśl art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9 637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. Art. 14 ust. 2 ww. ustawy statuuje natomiast, że zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów (art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy).

Jednakże stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej - art. 4a ust. 3 ww. ustawy.

Z kolei w myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków jedynie, gdy:

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wnika, że bracia Wnioskodawczyni prowadzą działalność gospodarczą w formie dwuosobowej spółki cywilnej. Działalność spółki obejmuje przede wszystkim sprzedaż i montaż drzwi oraz pokryć podłogowych, a także wynajem w ramach działalności gospodarczej nieruchomości na potrzeby działalności gospodarczej, prowadzonej przez inne firmy. Bracia Wnioskodawczyni są współwłaścicielami łącznymi nieruchomości wpisanej do ewidencji środków trwałych prowadzonej przez nich spółki cywilnej. Nieruchomość tę stanowi działka zabudowana obiektem handlowym w B., wynajmowanym obecnie w ramach prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej innej firmie. Bracia planują w najbliższej przyszłości (bieżący rok) przekazać Wnioskodawczyni ww. nieruchomość, stanowiącą ich współwłasność łączną jako wspólników spółki, notarialnym aktem darowizny.

Należy w tym miejscu zauważyć, że zgodnie z art. 860 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. W myśl art. 863 § 1 Kodeksu cywilnego, wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. Ponadto, zgodnie z § 2 ww. przepisu, w czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników. Co więcej, § 3 ww. przepisu stanowi, że w czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku. Zgodnie z art. 864 Kodeksu za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie.

Jak wskazuje się w orzecznictwie, (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2011 r., sygn. akt III CZP 130/10)"Spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, nie może być również uznana za jednostkę organizacyjną określoną w art. 31 k.c. Nie ma także zdolności sądowej (jej status jako pracodawcy nie ma żadnego związku z przedstawionym zagadnieniem prawnym). Jest wielostronnym stosunkiem zobowiązaniowym łączącym wspólników, ukształtowanym dla osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego (por. art. 860 k.c.) Ten cel jest realizowany przy pomocy majątku, który jest wspólnym majątkiem wspólników (art. 863, 871 § 2 i 875 § 1 k.c.). Cechy tego majątku (niemożność rozporządzenia udziałem i zaspokojenia z udziału oraz niemożność podziału majątku w czasie trwania spółki) nadają mu charakter współwłasności łącznej (do niepodzielnej ręki), wyróżniającej także majątek objęty małżeńską wspólnością ustawową (zob. art. 35 k.r.o.) Taki charakter majątku wspólników nie jest kwestionowany w judykaturze i piśmiennictwie."

Powyższe prowadzi zatem do wniosku, że rozporządzanie składnikiem majątkowym wchodzącym w skład masy majątkowej spółki cywilnej jest dopuszczalne, przy czym dokonywać go mogą - tak jak w niniejszej sprawie - wspólnicy, a nie spółka.

Zatem opisana we wniosku darowizna nieruchomości dokonana przez braci na rzecz Wnioskodawczyni, będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ponadto mając na uwadze okoliczność, że darowizna ta zostanie zawarta w formie aktu notarialnego, to z uwagi na treść art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy, na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zgłoszenia jej otrzymania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.