ITPB2/436-216/13/DSZ - Opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2013 r. (data wpływu 4 listopada 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 7 stycznia 2014 r. (data wpływu 10 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 4 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 10 stycznia 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniu 8 sierpnia 2013 r. jako pożyczkobiorca zawarł umowę pożyczki w kwocie 300.000 zł (słownie: trzysta tysięcy złotych). Pożyczka została przyznana na okres do 31 sierpnia 2016 r. na dofinansowanie realizacji zadania pod nazwą: Węzły cieplne w budynkach wielorodzinnych w P.

Pożyczka została przyznana zgodnie z realizowanymi zadaniami związanymi z ochroną środowiska. Pożyczka ma charakter odpłatny.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, pożyczkodawca, świadczący w dniu 8 sierpnia 2013 r. usługę pożyczki pieniężnej korzystał ze zwolnienia z przedmiotowego podatku. Umowa pożyczki została objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy w związku z art. 8 tej ustawy i jako taką należy uznać ją za czynność opodatkowaną.

Ponadto, Wnioskodawca informuje, że pieniądze będące przedmiotem umowy z dnia 8 sierpnia 2013 r. znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Umowa pożyczki została zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym słusznie uczynił pożyczkobiorca składając deklarację i odprowadzając podatek od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podlegają umowy pożyczki pieniędzy. Podstawą opodatkowania jest kwota pożyczki. Obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy spoczywa na pożyczkobiorcy. Z drugiej jednak strony, w opinii Wnioskodawcy, w przedstawionej sytuacji zastosowanie znajduje art. 2 pkt 4 ustawy, zgodnie z którym nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

* opodatkowana podatkiem od towarów i usług;

* zwolniona z podatku od towarów i usług.

Artykuł 2 pkt 4 znajduje zastosowanie dlatego, że zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług udzielenie pożyczki podlega podatkowi od towarów i usług, pożyczkę należy traktować jako odpłatne świadczenie usług. Zgodnie z art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy. Jednocześnie usługi udzielania pożyczek pieniężnych, mocą art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług korzystają ze zwolnienia z tego podatku.

Reasumując - w opinii Wnioskodawcy - skoro umowa pożyczki została objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, to zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Dlatego Wnioskodawca, jako pożyczkobiorca, uczynił niesłusznie, składając deklarację i odprowadzając podatek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.), podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ katalog czynności podlegających opodatkowaniu jest katalogiem zamkniętym, oznacza to, że tylko czynności enumeratywnie w nim wskazane mogą powodować powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Pamiętać przy tym należy, że o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Przepis art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, iż czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 5, jeżeli ich przedmiotem są:

Dla powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych istotne jest zatem to, aby w momencie zawarcia umowy pożyczki jej przedmiot w postaci środków pieniężnych lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku znajdował się na terenie kraju, a w przypadku gdy znajduje się on za granicą, aby nabywca miał miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i jednocześnie czynność dokonana została na terytorium Polski.

Jeżeli zatem przedmiot umowy pożyczki znajduje się w chwili zawierania umowy w granicach Polski, wówczas umowa taka co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i, w myśl art. 4 pkt 7 ww. ustawy, przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego ciąży, z zastrzeżeniem art. 5 na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Z treści art. 2 pkt 4 wynika więc zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w dniu 8 sierpnia 2013 r. jako pożyczkobiorca zawarł na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej umowę pożyczki. Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, pożyczkodawca skorzystał ze zwolnienia z przedmiotowego podatku.

Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, iż przedstawiona w niniejszym wniosku umowa pożyczki w sytuacji gdy korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - spełnione zostały bowiem przesłanki zastosowania wyłączenia z opodatkowania zawartego w tym przepisie. Oznacza to, iż na Wnioskodawcy w związku z otrzymaniem przedmiotowej pożyczki nie ciążył obowiązek uiszczania podatku od czynności cywilnoprawnych i złożenia deklaracji p.c.c.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.