ITPB2/436-197/13/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 września 2013 r. (data wpływu 30 września 2013 r.), uzupełnionym w dniu 13 listopada 2013 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 30 września 2013 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 13 listopada 2013 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 30 maja 2013 r. została zawarta umowa pożyczki pomiędzy panem A. B., prowadzącym Gospodarstwo Rolno-Hodowlane i będącym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (Pożyczkodawcą) a Wnioskodawcą, przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG, również będącym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (Pożyczkobiorcą). Pożyczkodawca udzielił pożyczki po raz pierwszy i nie planuje kontynuacji prowadzenia takich usług. Pożyczkodawca uwarunkował udzielenie odpłatnej pożyczki w kwocie 450 tys. zł od przeznaczenia jej na:

Pożyczkodawca wystawił fakturę VAT nr.../... w dniu 31 maja 2013 i wykazał sprzedaż w miesiącu maju w poz. 20 deklaracji VAT-7, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Pożyczka została zawarta na okres 20-lat i oprocentowana w wysokości 2,5% stopy rocznej. W przypadku opóźnienia w spłacie pożyczki od kwoty opóźnienia płatności będą naliczane odsetki w wysokości ustawowej.

Wnioskodawca oświadcza, że działalność gospodarcza, z która związana jest pożyczka jest Jego pierwszą w życiu działalność gospodarczą. Prowadzi ją w zakresie pozostałych usług gastronomicznych PKD 56.29.Z i obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwłego zakwaterowania PKD 55.20. Z. Siedzibę stanowi obiekt, który wynajmuje od osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej. Powyższy obiekt wymagał wykonania wszystkich podłączeń hydraulicznych, wodociągowych, spełniających wymagania SANEPID-u. Wnioskodawca wykonał wiele prac projektowo-budowlanych polegających na dostosowaniu obiektu do jego funkcji gospodarczej. Wyposażył również wszystkie pomieszczenia (lokal gastronomiczny, zaplecze, 5 pokoi). Wskazuje również, że przed rozpoczęciem działalności gospodarczej złożył wniosek na dofinansowanie inwestycji na ww. obiekcie do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, od której miał otrzymać 300 000 zł. Do dnia dzisiejszego sprawa nie jest rozstrzygnięta. Z uwagi na krótki staż istnienia na rynku działalności gospodarczej, nie znalazł banku, który udzieliłby Mu kredytu inwestycyjnego. Dlatego musiał pożyczyć od znajomego rolnika.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy pożyczka udzielona przez rolnika będącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług dla przedsiębiorcy podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien od ww. usługi pożyczki zapłacić podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ:

Wnioskodawca wskazuje, że udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielenie pożyczki świadczone poza systemem bankowym zaliczane jest do grupy usług pośrednictwa finansowego, które podlega regulacjom zawartym w ustawie o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, co oznacza, że podatkowi temu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymienione w pkt 1 lit. b) tego artykułu umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Zgodnie z art. 3 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, a stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy, z zastrzeżeniem art. 5, przy umowie pożyczki ciąży on na biorącym pożyczkę.

Powołany wyżej art. 5 stanowi w ust. 1, że obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku. Z kolei z jego ust. 2 wynika, że jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.

Podstawa opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych określona została w art. 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i stosownie do ust. 1 pkt 7 powołanego wyżej przepisu w przypadku umowy pożyczki stanowi ją jej kwota lub wartość. Natomiast, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 stawka podatku wynosi 2%.

W ustawie przewidziano również sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stosownie bowiem do art. 2 pkt 4 ww. ustawy, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zacytowany przepis art. 2 pkt 4 ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Z jego treści wynika zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona. W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek stanowisko Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zawarł w dniu 30 maja 2013 r. umowę pożyczki, na podstawie której otrzymał od osoby fizycznej prowadzącej Gospodarstwo Rolno-Hodowlane i będącej czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług pożyczkę w wysokości 450 000 zł. W związku z udzieleniem pożyczki Pożyczkodawca wystawił fakturę VAT i wykazał sprzedaż w miesiącu maju w poz. 20 deklaracji VAT-7, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec tak przedstawionego zagadnienia, z uwagi na zacytowane wyżej przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, stwierdzić należy, że jeżeli z tytułu udzielenia pożyczki Pożyczkodawca faktycznie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (był z tego podatku zwolniony), co wiązało się z obowiązkiem wystawienia stosownej faktury VAT, zawarta umowa pożyczki nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W takiej sytuacji czynność ta korzysta bowiem z wyłączenia wynikającego z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Pożyczkobiorcy, tj. Wnioskodawcy nie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia tej umowy.

Końcowo jedynie wyjaśnić należy, że niniejsza interpretacja dotyczy, zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną w treści wniosku poprzez wskazanie jako rodzaj sprawy w części E.2 wniosku ORD-IN podatku od czynności cywilnoprawnych, w części E.3 jako przepisu mającego podlegać interpretacji art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz sposobu sformułowania zadanego pytania, wyłącznie opodatkowania opisanej we wniosku umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Nie rozstrzygano w niej więc o skutkach, jakie transakcja ta mogła wywołać na gruncie podatku od towarów i usług. W tym zakresie tutejszy organ oparł się wyłącznie na treści przedstawionego we wniosku stanu faktycznego. Wskazać więc należy, że jeżeli różni się on od stanu faktycznego, który wystąpił w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. E. Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.