ITPB2/436-102/13/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2013 r. (data wpływu - 4 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia grupy podatkowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia grupy podatkowej.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 30 kwietnia 2013 r. w kancelarii notarialnej została sporządzona umowa darowizny oraz ustanowienia służebności mieszkania, w wyniku której Pani córka darowała swojej córce, a Pani wnuczce, i jej mężowi nieruchomość zabudowaną domem mieszkalnym, jednocześnie Obdarowani (wnuczka i jej mąż) ustanowili na rzecz darczyńcy (Pani córki i matki obdarowanej) oraz Pani dożywotnią i nieodpłatną służebność mieszkania. Roczną wartość ustanowionej służebności ustalono na kwotę 8000,00 zł.

Z tytułu ustanowienia służebności jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku, w związku czym składając deklarację podatkową winna wskazać m.in. stopień pokrewieństwa (powinowactwa) nabywcy do osoby, po której lub od której zostały nabyte rzeczy lub prawa majątkowe. W tym miejscu pojawiły się u Pani wątpliwości, co do których uzyskała od urzędników urzędu skarbowego i Biura Krajowej Informacji Podatkowej rozbieżne informacje. Na podstawie jednej z odpowiedzi kwalifikacja do konkretnej grupy podatkowej uzależniona jest od tego, w jakiej relacji pokrewieństwa (powinowactwa) pozostają nabywca rzeczy lub praw majątkowych i zbywca, wobec czego w sytuacji Pani i męża wnuczki w zależności od tego, które z Państwa byłoby nabywcą służebności, w grę wchodziłaby kwalifikacja do II lub III grupy podatkowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Do jakiej grupy podatkowej należy Panią zakwalifikować, zważywszy na fakt ustanowienia na Jej rzecz m.in. przez męża wnuczki służebności mieszkania.

Zdaniem Pani, w stosunku do męża wnuczki kwalifikuje się Ona do II grupy podatkowej, niezależnie od tego kto i na czyją rzecz ustanawia służebność, tj. Pani na rzecz męża wnuczki czy odwrotnie.

Uważa Pani nadto, że nie może być takiej rozbieżności, że raz jest zaliczana do II a innym razem do III grupy podatkowej. Wnuczka wspólnie z mężem, którego uważa Pani również za swojego wnuka, dbają o Jej zdrowie i komfort życiowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Pani w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ustawy).

Na mocy art. 2 przytoczonej ustawy nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 tej ustawy przy nabyciu w drodze nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania obowiązek ten powstaje z chwilą ustanowienia tych praw.

Stosownie natomiast do ust. 4 ww. przepisu, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Jak stanowi art. 13 ust. 1 wartość świadczeń powtarzających się przyjmuje się do podstawy opodatkowania w wysokości rocznego świadczenia pomnożonego:

Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do obliczenia wartości prawa użytkowania i służebności.

Z kolei art. 13 ust. 3 stanowi, że roczną wartość użytkowania i służebności ustala się w wysokości 4% wartości rzeczy oddanej w użytkowanie lub obciążonej służebnością.

W myśl art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca - art. 14 ust. 1 ww. ustawy. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ustawy). Zatem u podstaw zaliczenia nabywcy majątku do odpowiedniej grupy podatkowej leży stopień pokrewieństwa pomiędzy nabywcą a zbywcą majątku. Zakwalifikowanie nabywców do grupy podatkowej następuje w oparciu o art. 14 ust. 3 ustawy.

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, do II grupy podatkowej zaliczani są zstępni rodzeństwa (np. siostrzeńcy, bratankowie i ich dzieci oraz wnuki i prawnuki), rodzeństwo rodziców (wujostwo, stryjostwo) zstępnych i małżonków pasierbów, rodzeństwo małżonków (np. brat żony) oraz małżonków rodzeństwa (bratowe, szwagrowie), małżonków rodzeństwa małżonków (np. żona brata męża), małżonków innych zstępnych, którymi są żona wnuka, prawnuka, mąż wnuczki i prawnuczki.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w dniu 30 kwietnia 2013 r. wnuczka i jej mąż ustanowili na Pani rzecz dożywotnią i nieodpłatną służebność mieszkania.

Mając zatem na uwadze przywołany przepis art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn - zgodnie z którym zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe - stwierdza się, że z tytułu nabycia ww. służebności należy zaliczyć Panią, jako nabywcę i zarazem wstępną małżonki zbywcy (tekst jedn.: męża wnuczki), do III grupy podatkowej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.