ITPB2/415-915/09/MM - Opodatkowanie zapomogi pieniężnej z tytułu choroby.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Starostwa, przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r. (data wpływu 12 listopada 2009 r.), uzupełnione pismem z dnia 2 lutego 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zapomogi pieniężnej z tytułu choroby - jest prawidłowe.

W dniu 12 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zapomogi pieniężnej z tytułu choroby. Pismem z dnia 2 lutego 2010 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 4 lutego 2010 r.) Wnioskodawca uzupełnił stan faktyczny wniosku.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Starostwo Powiatowe wypłaca zapomogi zdrowotne w przypadku długotrwałej choroby, na podstawie art. 2 pkt 1 ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Podstawą wypłacenia świadczenia jest wniosek do pracodawcy oraz zaświadczenie lekarskie, w którym lekarz określa stan zdrowia pacjenta, np. "dziecko często choruje", " ciągłe przyjmowanie leków", "pacjent uczęszcza na rehabilitację", "kontrola-pacjent chodzi przy pomocy kul", "pacjent wymaga systematycznego leczenia i kontroli", "wskazana wymiana okularów". Starostwo może występować w roli płatnika od wynagrodzeń pracowników wskazanych we wniosku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dokonując wypłaty świadczeń, tj. zapomóg zdrowotnych można zastosować zwolnienie przedmiotowe z art. 21 ust. 1 pkt 26 obejmujące "zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79 ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, stan przedstawiony w poz. 54 podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ wnioskujący nie przedkładają pracodawcy zaświadczeń lekarskich z zapisem o długotrwałej chorobie (przewlekłej).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Artykuł 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stanowi, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Podkreślić należy, iż - zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa - zwolnienia podatkowe (ulgi, preferencje) stanowią wyłom od ww. zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 tej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zatem do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które zostało otrzymane w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 26 wskazanej ustawy, wolne od podatku są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Biorąc powyższe pod uwagę, zwolnieniu z art. 21 ust. 1 pkt 26 podlegają te zapomogi, które nie są świadczeniami pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzącej z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznanymi na podstawie przepisów o systemie oświaty, ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (pkt 40), oraz świadczeniami z pomocy społecznej (pkt 79).

Z powyższego przepisu wynika, że ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają jedynie zapomogi wypłacone z tytułów wskazanych w tym przepisie, do wysokości wyznaczonej kwotą 2.280 zł w danym roku podatkowym.

Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia zapomogi, czy długotrwałej choroby. Uzasadnione jest zatem posługiwanie się w tym przypadku definicjami występującymi w słownikach języka polskiego. Powołując się na językowe znaczenie wyrazów, przez zapomogę należy rozumieć jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z ważnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Natomiast przez długotrwałą chorobę należy rozumieć chorobę wymagającą długotrwałego leczenia w sposób stały lub przez długi okres, mającą długotrwały przebieg.

Analizując, czy choroba jest długotrwała nie sposób odwołać się do konkretnych ram czasowych przesadzających o tym jak długo ma ona trwać, by możliwe było objęcie zapomogi wypłaconej w związku z tą chorobą zwolnieniem z opodatkowania. Z medycznego punktu widzenia długotrwałe choroby, to choroby przewlekłe, nieuleczalne, wrodzone.

Z powyższego wynika, iż podmiot dokonujący wypłaty omawianego świadczenia zobowiązany jest do analizowania każdego przypadku indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy.

Ze zwolnienia korzystać mogą tylko takie zapomogi, które zostały wypłacone w związku z długotrwałą chorobą pod warunkiem udokumentowania przez osobę starającą się o świadczenie podlegające zwolnieniu faktu długotrwałej choroby stosownymi dowodami, bowiem ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest zapisów określających sposób dokumentowania zdarzeń uprawniający do skorzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego. Skoro zatem ustawa nie definiuje szczególnego udokumentowania zdarzeń należy kierując się przepisem art. 180 ustawy - Ordynacja podatkowa jako dowód dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Podanie o zapomogę powinno być udokumentowane aktualnymi dowodami, potwierdzającymi stan faktyczny. W przypadku długotrwałej choroby fakt jej zaistnienia winien być udokumentowany np. zaświadczeniem lekarskim wystawionym przez lekarza specjalistę lub lekarza rodzinnego, orzeczeniem o niepełnosprawności.

W przypadku braku należytego udokumentowania zdarzenia zapomoga stanowi przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu wraz z innymi dochodami ze stosunku pracy na zasadach określonych w art. 31, 32 i 38 tej ustawy.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że zapomogi na cele zdrowotne zostały potwierdzone zaświadczeniami lekarskimi, w których zostały zawarte następujące stwierdzenia: "dziecko często choruje", "ciągłe przyjmowanie leków", "pacjent uczęszcza na rehabilitację", "kontrola - pacjent chodzi przy pomocy kul", "wymaga systematycznego leczenia i kontroli", "wskazana wymiana okularów". Powyższe zaświadczenia jednoznacznie nie przesądzają, czy osoby, które je przedłożyły lub członkowie ich rodzin przewlekle chorują, wobec czego należy uznać, że powyższy fakt nie został należycie udokumentowany. Zatem jeśli osoby ubiegające się o zapomogi nie przedłożyły innych dokumentów, które potwierdzałyby przewlekłą chorobę, to wówczas nie przysługiwało im prawo do przedmiotowego zwolnienia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.