ITPB2/415-880/08/ENB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 1 września 2008 r. (data wpływu 8 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania równoważnika pieniężnego wypłacanego z tytułu braku mieszkania - jest prawidłowe.

W dniu 8 września 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania równoważnika pieniężnego wypłacanego z tytułu braku mieszkania.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 marca 2007 r. w sprawie określenia stanowisk w Służbie Leśnej, na których zatrudnionym przysługuje bezpłatne mieszkanie albo równoważnik pieniężny, oraz sposobu i trybu przyznawania i zwalniania tych mieszkań, a także ustalania i wypłaty równoważnika pieniężnego (Dz. U. Nr 58, poz. 398), pracownikom Lasów Państwowych, zaliczanych do Służby Leśnej, zatrudnionym w Nadleśnictwie na stanowiskach: nadleśniczego, zastępcy nadleśniczego, inżyniera nadzoru w nadleśnictwie, leśniczego, strażnika leśnego, podleśniczego albo gajowego, przysługuje bezpłatne mieszkanie albo równoważnik pieniężny.

Na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435 z późn. zm.), pracownikom Służby Leśnej przy wykonywaniu czynności służbowych przysługuje prawo do bezpłatnego mieszkania, jeżeli stanowisko oraz charakter pracy związane są z koniecznością zamieszkania w miejscu jej wykonywania. Zgodnie z art. 46 ust. 3 tejże ustawy w razie braku mieszkań będących w zarządzie Lasów Państwowych pracownikowi przysługuje równoważnik pieniężny.

W protokole dodatkowym Nr 14 (zawarty został dnia 24 października 2007 r. i wpisany do Rejestru Ponadzakładowych Układów Zbiorowych Pracy w dniu 30 października 2007 r. pod numerem U-XLIII/14) do Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, zawartego dnia 29 stycznia 1998 r. i wpisanego do Rejestru Ponadzakładowych Układów Zbiorowych Pracy pod numerem U-XLIII określono wartość tego równoważnika pieniężnego, w wysokości nie mniejszej niż 250 zł (§ 21, ust. 8).

W Nadleśnictwie wartość wypłacanego równoważnika (250 zł) jest większa od równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W jaki sposób określić wartość przychodu z tytułu wypłaty równoważnika pieniężnego wypłacanego przez nadleśnictwo w razie braku mieszkań będących w zarządzie Lasów Państwowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ww. ustawy, gdzie w pkt 1 jako jedno z nich wymieniono m.in. stosunek pracy.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Artykuł 12 ust. 3 ww. ustawy stanowi, iż wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 tejże ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przepisu art. 11 ust. 2a pkt 3 ww. ustawy wynika, iż wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnianie lokalu lub budynku według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku.

Zdaniem Wnioskodawcy przedmiotem świadczenia otrzymywanego przez pracownika nie jest prawo nieodpłatnego korzystania z lokalu lub budynku. Zatem wartość pieniężną świadczenia należy określić w oparciu o przepis art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a mianowicie według faktycznie wypłaconego równoważnika pieniężnego (jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze). W związku z tym, że wartość tego równoważnika pieniężnego ustalona jest w wysokości 250 zł, będzie to właśnie ta wartość.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 -16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435 z późn. zm.) pracownicy Służby Leśnej przy wykonywaniu czynności służbowych korzystają z ochrony prawnej, przewidzianej w przepisach prawa karnego dla funkcjonariuszy publicznych, a ponadto mają prawo do bezpłatnego mieszkania, jeżeli stanowisko oraz charakter pracy związane są z koniecznością zamieszkania w miejscu jej wykonywania. Natomiast w razie braku mieszkań będących w zarządzie Lasów Państwowych, stosownie do art. 46 ust. 3 pracownikowi przysługuje równoważnik pieniężny.

Natomiast zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 marca 2007 r. w sprawie określenia stanowisk w Służbie Leśnej, na których zatrudnionym przysługuje bezpłatne mieszkanie albo równoważnik pieniężny, oraz sposobu i trybu przyznawania i zwalniania tych mieszkań, a także ustalania i wypłaty równoważnika pieniężnego (Dz. U. Nr 58, poz. 398), pracownikom Lasów Państwowych, zaliczanych do Służby Leśnej, zatrudnionym w Nadleśnictwie na stanowiskach: nadleśniczego, zastępcy nadleśniczego, inżyniera nadzoru w nadleśnictwie, leśniczego, strażnika leśnego, podleśniczego albo gajowego, przysługuje bezpłatne mieszkanie albo równoważnik pieniężny.

Równoważnik pieniężny przyznany na podstawie powyżej wskazanych przepisów, nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych jak również nie jest dochodem, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, w związku z czym podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy.

W sytuacji gdy pracownik korzystałby nieodpłatnie z lokalu wówczas stanowiłoby to dla niego nieodpłatne świadczenie, którego wartość pieniężną należałoby ustalić zgodnie z art. 12 ust. 2 - jeżeli przedmiotem świadczenia byłyby rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy. W przypadku gdy pracownik otrzymuje inne nieodpłatne świadczenia (nie wchodzące w zakres działalności pracodawcy), wówczas wartość pieniężną tych świadczeń należy ustalać według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b ustawy.

Jednakże w przedmiotowej sytuacji, pracownik w zamian za brak możliwości korzystania z lokalu przysługującego mu na podstawie odrębnych przepisów, otrzymuje równoważnik pieniężny w wysokości 250 złotych. Jak przedstawiono we wniosku, kwota ta wynika z postanowień Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Zatem opodatkowaniu podlega kwota faktycznie wypłacana pracownikowi, którą zaliczyć należy do przychodów ze stosunku pracy.

Na podstawie art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Reasumując, w przypadku wypłaty równoważnika za brak lokalu, Wnioskodawca jako płatnik będzie zobowiązany do obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy. Kwotę podlegającą opodatkowaniu, zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy, Wnioskodawca będzie obowiązany ująć w informacji PIT-11 jako przychód ze stosunku pracy.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.