ITPB2/415-701/08/MK - Możliwość przekazania nadpłaconego podatku na spłatę nienależnie pobranego świadczenia emerytalnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 2 lipca 2008 r. (data wpływu 7 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia zwrotu nienależnie pobranych świadczeń - jest prawidłowe, jednakże na innych warunkach niż przedstawione we wniosku.

W dniu 7 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Posiadał Pan gospodarstwo rolne i w momencie starania się o rentę strukturalną z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pobierał świadczenie przedemerytalne. Jak się okazało ww. świadczenie pobierano niesłusznie, co - w Pana opinii - było skutkiem wprowadzenia w błąd przez przyjmującego wniosek pracownika urzędu pracy. Obecnie spłaca Pan nienależnie pobrane świadczenie przedemerytalne, przy czym w 2007 r. wpłacił jednorazowo kwotę 15 000 zł brutto, a pozostałe zadłużenie zostało rozłożone przez ZUS na raty (do 2010 r.). Z otrzymanych pism z urzędu pracy i ZUS wynika, iż może Pan się ubiegać o zwrot podatku. Rozlicza się Pan wspólnie z żoną.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Pana zdaniem, w opisanej sytuacji należy się zwrot nadpłaconego podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Pana stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, jednakże na innych warunkach niż przedstawione we wniosku.

Świadczenie przedemerytalne było ustalane i przyznawane przez właściwego dla świadczeniobiorcy starostę, a wypłacane przez powiatowy urząd pracy na podstawie art. 37o ust. 1 nieobowiązującej już ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 58 poz. 514 z późn. zm.). Zgodnie z art. 37o ust. 2 świadczenia przedemerytalne były finansowane z budżetu państwa, w ramach dotacji dla Funduszu Pracy.

Następnie z dniem 1 czerwca 2004 r., tj. dniem wejścia w życie ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. Nr 120, poz. 1252), ww. zadanie przejął Zakład Ubezpieczeń Społecznych (w tym przyznane i wypłacane na starych zasadach świadczenia, o czym stanowi art. 24 i art. 30 ust. 2 i 3 ustawy). W myśl art. 4 ust. 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych prawo do świadczenia przedemerytalnego ulega zawieszeniu w przypadku nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej albo podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej.

Ponadto należy zaznaczyć, iż stosownie do treści art. 30 ust. 4 ustawy dochodzenia zwrotu nienależnie pobranych zasiłków przedemerytalnych i świadczeń przedemerytalnych za okres przypadający przed dniem przejęcia przez ZUS przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych dokonują powiatowe urzędy pracy według zasad określonych w przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, z kolei zaś zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) w związku z art. 11 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych osoba, która pobrała nienależne świadczenie przedemerytalne, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, przy czym ZUS może odstąpić od żądania zwrotu należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin ich płatności albo rozłożyć je na raty, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności lub kwota nienależnie pobranych świadczeń nie przewyższa kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Natomiast renta strukturalna była jednym ze sposobów wsparcia rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, objętych Planem Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz. U. Nr 229, poz. 2273 z późn. zm.). W myśl przepisów wykonawczych do ww. ustawy, tj. § 17 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na uzyskiwanie rent strukturalnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 114, poz. 1191 z późn. zm.) decyzje administracyjne w sprawach przyznania, zawieszania i zmniejszania rent strukturalnych wydawał kierownik biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Konkludując, dla przyznanych przed dniem 1 czerwca 2004 r. nienależnie pobranych świadczeń przedemerytalnych organem uprawnionym do dochodzenia ich zwrotu są powiatowe urzędy pracy, natomiast dla świadczeń przyznanych od ww. dnia - ZUS.

Na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), podatnikom, którzy dokonali zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, w kwotach uwzględniających podatek dochodowy, przysługuje prawo do odliczenia tego świadczenia od dochodu.

Natomiast w myśl art. 410 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), świadczenie jest nienależne, jeśli ten, kto je spełnił, nie był do tego zobowiązany, gdy podstawa świadczenia odpadła lub jego zamierzony cel nie został osiągnięty, albo gdy czynność prawna do niego zobowiązująca była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

W przedstawionym stanie faktycznym z okoliczności sprawy wynika, że nienależnie pobrane świadczenie przedemerytalne jest przez Pana spłacane w ten sposób, że jednorazowo została wpłacona kwota 15.000 zł brutto, a zatem uwzględniająca podatek dochodowy, a pozostałe zadłużenie zostało rozłożone przez ZUS na raty (do 2010 r.).

Stosownie do art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo pomniejszyć podstawę obliczenia podatku o dokonane w r. podatkowym zwroty nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.

Należy w tym miejscu zauważyć, że w ww. ustawie, przewidziana jest procedura określająca sposób zachowania się płatnika w przypadku otrzymania od podatnika zwrotu kwot wcześniej przez niego otrzymanych. I tak w myśl art. 41b ustawy, jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, przy ustalaniu wysokości podatku (zaliczek) płatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 35 i 41, odejmują od dochodu kwotę dokonanych zwrotów, łącznie z pobranym podatkiem (zaliczką). Należy przy tym zaznaczyć, iż ustawodawca konstruując powyższy przepis nie wymienił w katalogu uprawnionych płatników organu rentowego (w tym wypadku ZUS), jako płatnika określonego w art. 34 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zgodnie z art. 34 ust. 10 ustawy, jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych emerytur i rent lub zasiłków z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych, świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, otrzymanych bezpośrednio z tego organu, a obowiązek poboru zaliczek przez ten organ trwa - organ rentowy odejmuje od dochodu kwoty zwrotów dokonanych w r. podatkowym przy ustalaniu wysokości zaliczek oraz w rocznym obliczeniu dochodu, zamieszczając na tym rozliczeniu odpowiednie informacje. Jednakże na podstawie art. 41b w związku z art. 35 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy powyższą procedurę może zastosować powiatowy urząd pracy, rozumiany jako organ zatrudnienia, o ile nienależnie pobrane świadczenie przedemerytalne było - w świetle powyżej dokonanych ustaleń - przez niego wypłacane, a obecnie wypłacane są Panu przez ten organ inne świadczenia.

Powyższy przepis (art. 41b) realizuje zasadę uwzględniania podatnikowi kwot przez niego zwróconych w możliwie najkrótszym czasie, czyli w rozliczeniach związanych z obliczeniem zaliczek na podatek. Płatnik, któremu podatnik zwrócił na skutek różnych okoliczności kwotę przez niego wcześniej wypłaconą, obowiązany jest zatem pomniejszać dochód ustalany dla celów obliczenia zaliczki o dokonany przez podatnika zwrot począwszy od miesiąca, w którym on nastąpił. Jeżeli kwota dokonanego w tym miesiącu zwrotu przekracza dochód tego miesiąca, płatnik może o powstałą różnicę pomniejszyć dochód z miesiąca następnego, aż do pełnego pomniejszenia. Przy czym powyższe pomniejszenia mogą być stosowane przez płatnika wyłącznie w tym r. podatkowym, w którym podatnik dokonał zwrotu.

Brak możliwości rozliczania przez płatnika kwoty zwrotów w latach następnych nie oznacza utraty tego prawa przez podatnika. Oprócz procedury polegającej na odejmowaniu przez płatnika od dochodu kwoty zwróconej przez podatnika ustawodawca wprowadził w wyżej cytowanym art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy oraz w art. 26 ust. 7h procedury dokonywania takich odliczeń przez podatnika.

Na mocy art. 26 ust. 7h ww. ustawy, jeżeli kwota zwrotu przekracza dochód w danym r. podatkowym może być ona odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych. Jeżeli więc płatnik nie odliczy dokonanego przez podatnika zwrotu od bieżących dochodów podatnika, na skutek osiągania przez niego niewielkich dochodów bądź ustania źródła przychodów, odliczenia dokonuje wówczas sam podatnik na podstawie dowodu potwierdzającego wpłatę na rzecz płatnika. Jednocześnie - w przypadku rozliczania się wspólnie z małżonkiem - kwota określona w art. 26 podlega odliczeniu tylko przez podatnika (art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Reasumując, posiada Pan prawo do odliczenia od dochodu zwrotu kwoty nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód do opodatkowania, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, o ile zwrot ten nie został potrącony przez płatnika.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.