ITPB2/415-625/11/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 czerwca 2011 r. (data wpływu 4 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest obywatelem Polski, który w sierpniu 2011 r. wyjedzie z Polski w celu wykonywania pracy za granicą na rzecz argentyńskiej spółki "F." S.A. Do 31 grudnia 2011 r. będzie zatrudniony przez "P." Sp. z o.o. na podstawie umowy o pracę (umowa ta zostanie rozwiązana z dniem 31 grudnia 2011 r.). Jednocześnie od dnia 31 sierpnia 2011 r., pomimo zatrudnienia na podstawie polskiej umowy o pracę, Wnioskodawca będzie świadczył pracę na rzecz podmiotu argentyńskiego, do którego będzie oddelegowany. Utrzymanie polskiej umowy o pracę do końca roku wynika jedynie z porozumień korporacyjnych pomiędzy spółkami z grupy F., natomiast od 31 sierpnia 2011 r. praca nie będzie świadczona na rzecz polskiego podmiotu a całość obowiązków pracowniczych będzie wykonywana przez podatnika na rzecz "F." S.A.

Wnioskodawca podpisze umowę o pracę ze spółką argentyńską na okres trzech lat (nie wykluczając jej przedłużenia), od 1 stycznia 2012 r. Po wyjeździe z kraju, od września 2011 r., Wnioskodawca będzie wykonywał pracę wyłącznie w Argentynie i przez cały okres pobytu w Argentynie nie będzie świadczył pracy w Polsce.

Wynagrodzenie wypłacane przez argentyńską spółkę będzie stanowiło główne i jedyne źródło utrzymania Wnioskodawcy, przy czym, podczas pobytu w Argentynie Wnioskodawca nie przewiduje uzyskiwania dochodów z polskich źródeł (za taki dochód nie można również uznać wynagrodzenia fizycznie wypłaconego przez polski podmiot za pracę wykonywaną w Argentynie na rzecz argentyńskiej spółki w okresie wrzesień - grudzień 2011 r.). Wnioskodawca będzie opłacał składki na obowiązkowe argentyńskie ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne, natomiast w Polsce będzie objęty jedynie dobrowolnym ubezpieczeniem społecznym (co umożliwi Jemu w przyszłości otrzymywanie emerytury z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych).

Wnioskodawca posiada w Polsce mieszkanie, jednak podczas Jego nieobecności będzie ono zamieszkane przez Jego rodziców. Ponadto, jest współwłaścicielem działki budowlanej w Polsce i aktualnie spłaca kredyt hipoteczny zaciągnięty na jej zakup. Wnioskodawca jest kawalerem i nie posiada dzieci.

Z Polski wyjedzie w dniu 31 sierpnia 2011 r. i chociaż Jego pobyt w kraju przekroczy 183 dni w 2011 r., to od dnia wyjazdu z Polski przeniesie swój ośrodek interesów osobistych i ekonomicznych do Argentyny, gdzie wynajmie mieszkanie, które będzie jego głównym miejscem zamieszkania i za które będzie opłacał rachunki.

Wnioskodawca będzie posiadać rachunki bankowe zarówno w Polsce (w związku z kredytem) jak i w Argentynie. W obu krajach będzie znajdowało się Jego drobne mienie ruchome. W 2012 r. oraz w latach kolejnych do momentu zakończenia pracy w Argentynie pobyt Wnioskodawcy w Polsce nie przekroczy 183 dni. W 2012 r. spędzi nie więcej niż 30 dni w Polsce.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca będzie podlegał ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce od września 2011 r. i w latach następnych (do daty ewentualnego powrotu z zagranicy lub diametralnej zmiany sytuacji osobistej lub ekonomicznej mającej wpływ na rezydencję podatkową).

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z regulacją zawartą w art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, jeżeli nie mają one miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, podlegają ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (t.j. obowiązkowi podatkowemu tylko do dochodów/przychodów osiąganych na terytorium Polski). Natomiast za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy, uważa się osobę fizyczną, która:

Według Wnioskodawcy, aby można było mówić o podleganiu nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (polskiej rezydencji podatkowej) przez konkretnego podatnika, musi on posiadać na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych lub też czas pobytu danej osoby na terytorium Polski powinien przekroczyć 183 dni w ciągu roku podatkowego.

Wnioskodawca nie wyraża intencji i nie przewiduje stałego pobytu na terytorium Polski począwszy od 1 września 2011 r. Również od tej daty Jego centrum interesów ekonomicznych będzie znajdowało się w Argentynie, gdzie podpisze umowę o pracę ze spółką argentyńską na okres trzech lat (co prawda polska umowa o pracę zostanie rozwiązana w grudniu 2011 r., ale faktycznie praca w Argentynie na rzecz argentyńskiego podmiotu rozpocznie się od września 2011 r.) i gdzie będzie wykonywać pracę i uzyskiwać wynagrodzenie stanowiące główne i jedyne źródło jego przychodu. Jednocześnie, od końca sierpnia 2011 r., Wnioskodawca nie będzie wykonywać pracy w Polsce na rzecz polskich podmiotów. Ponadto będzie podlegał argentyńskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych oraz będzie posiadał rachunki bankowe w Argentynie. Ośrodek interesów osobistych Wnioskodawcy w 2011 r. również zostanie przeniesiony do Argentyny, na co wskazuje fakt, iż mieszkanie nie będzie do Jego pełnej dyspozycji na czas pobytu za granicą, a długość wyjazdu i brak regularnych wizyt w Polsce skutkuje naturalnym przeniesieniem relacji towarzyskich i osobistych do Argentyny. Zaś sam fakt posiadania w Polsce przez Niego nieruchomości nie może być uznany za podstawę do stwierdzenia, iż centrum Jego interesów ekonomicznych znajduje się w Polsce.

Zdaniem Wnioskodawcy należy zatem uznać, iż Jego ośrodek interesów życiowych będzie znajdował się w Argentynie od początku września 2011 r. Konsekwentnie, od września 2011 r. pierwszy warunek z art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie spełniony, a zatem na tej podstawie nie może On zostać uznany za polskiego rezydenta podatkowego.

Jeżeli chodzi o długość oraz częstotliwość przebywania przez Wnioskodawcę na polskim terytorium, w 2012 r. jak i w latach kolejnych (do momentu ewentualnego powrotu do Polski) pobyt ten nie przekroczy 183 dni. Natomiast patrząc na 2011 r., trzeba stwierdzić, iż nie będzie przebywał na terytorium Polski od końca sierpnia 2011 r., zatem od tej daty nie nastąpi przekroczenie 183 dni w Polsce. Tym samym druga przesłanka, na podstawie której określa się miejsce zamieszkania w Polsce dla celów podatkowych, nie zostanie spełniona w przypadku Wnioskodawcy od sierpnia 2011 r.

W świetle powyższego, Wnioskodawca stwierdza, iż od 1 stycznia 2012 r. powinien zostać uznany za osobę nieposiadającą miejsca zamieszkania w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 2a ustawy, ponieważ ośrodek Jego interesów życiowych będzie znajdował się w Argentynie, a Jego pobyt na terytorium Polski nie przekroczy 183 dni.

Dodatkowo już od dnia wyjazdu z Polski, czyli od 1 września 2011 r., powinien zostać uznany za osobę nieposiadającą miejsca zamieszkania w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 2a ustawy, ponieważ Jego pobyt na terytorium Polski nie przekroczy 183 dni od dnia wyjazdu, a ośrodek Jego interesów osobistych i ekonomicznych zostanie z dniem wyjazdu przeniesiony do Argentyny.

Ponieważ między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Argentyńską nie zawarto umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, nie jest możliwe zastosowanie art. 4a ustawy nakazującego stosowanie umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu do ustalania rezydencji podatkowej osób fizycznych.

W związku z powołanym wyżej stanem faktycznym w świetle art. 3 ust. 2a ustawy Wnioskodawca powinien podlegać od września 2011 r. i w latach następnych, podczas których będzie przebywał w Argentynie, ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a zatem powinien opłacać podatki w Polsce wyłącznie od dochodów osiągniętych ze źródeł położonych na jej terytorium t.j. tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Polski oraz innych dochodów z polskich źródeł (np. z najmu mieszkania położonego w Polsce). Natomiast, dochód osiągnięty z pracy wykonywanej poza terytorium Polski (t.j. z pracy w Argentynie) oraz inne dochody Wnioskodawcy ze źródeł zagranicznych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy) - art. 3 ust. 2a ustawy.

Z art. 3 ust. 1a wynika, że za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

W myśl powyższych przepisów, aby można było mówić o podleganiu ograniczonemu obowiązkowi przez konkretnego podatnika, musi on łącznie spełnić ww. warunki t.j. przebywać poza granicami kraju przez okres dłuższy niż 183 dni w roku podatkowym oraz nie posiadać w Polsce ośrodka interesów życiowych.

Przepis art. 3 ust. 1a wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem "lub", co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika "lub" w sformułowaniu "centrum interesów osobistych lub gospodarczych" dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Określając centrum interesów osobistych należy uwzględnić wszelkie powiązania rodzinne, społeczne, polityczne, kulturalne, związane z zainteresowaniami itp. Natomiast na centrum interesów gospodarczych mogą składać się takie przesłanki, jak miejsce wykonywania pracy, posiadane inwestycje, kontakty i inne.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego w złożonym wniosku wynika, że w sierpniu 2011 r. Wnioskodawca zamierzał wyjechać z kraju a od września 2011 r. wykonywać pracę na rzecz "F." S.A. Do dnia 31 grudnia 2011 r. Wnioskodawca będzie zatrudniony przez "P." Sp. z o.o. na podstawie umowy o pracę (umowa ta zostanie rozwiązana z dniem 31 grudnia 2011 r.), natomiast podpisana umowa o pracę ze spółką argentyńską będzie obowiązywała od 1 stycznia 2012 r. na okres trzech lat (nie wykluczając jej przedłużenia). Wnioskodawca będzie opłacał składki na obowiązkowe argentyńskie ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne, natomiast w Polsce będzie objęty dobrowolnym ubezpieczeniem społecznym (co umożliwi Jemu w przyszłości otrzymywanie emerytury z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych).

Dodatkowo Wnioskodawca posiada w Polsce mieszkanie, które podczas Jego nieobecności będzie zamieszkane przez Jego rodziców. Ponadto, jest współwłaścicielem działki budowlanej w Polsce i aktualnie spłaca kredyt hipoteczny zaciągnięty na jej zakup. Posiadać będzie rachunek bankowy oraz drobne mienie ruchome. Wnioskodawca jest kawalerem i nie posiada dzieci.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż centrum interesów osobistych i gospodarczych Wnioskodawcy posiadać będzie nadal w Polsce. Wyjedzie On bowiem do Argentyny jedynie na określony czas, zatem nie deklaruje zamiaru stałego pobytu w tym państwie.

O tym, że Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ośrodek interesów życiowych świadczy także fakt, że ma w Polsce mieszkanie oraz jest współwłaścicielem działki budowlanej i spłaca kredyt hipoteczny zaciągnięty na jej zakup. Kolejną przesłanką świadczącą o tym, iż ośrodek interesów życiowych Wnioskodawcy pozostanie w Polsce jest okoliczność, że najbliższa rodzina (rodzice) przebywa i będzie przebywać w Polsce.

W konsekwencji, sam wyjazd za granicę w celu podjęcia tam pracy, nawet na kilka lat, nie oznacza automatycznie, że Wnioskodawca przestanie być polskim rezydentem. Rezydencję zmienia się dopiero wówczas, gdy przeprowadzając się za granicę podatnik przenosi w całości ośrodek interesów życiowych i zamierza zamieszkać tam na stałe.

W świetle przedstawionych okoliczności stwierdzić należy, iż pomimo opuszczenia terytorium Polski na okres dłuższy niż 183 dni, Wnioskodawca nie utraci rezydencji podatkowej w Polsce, bowiem powiązania gospodarcze posiadać będzie zarówno w Polsce jak i w Argentynie (praca). Zatem centrum Jego interesów życiowych nadal znajdować się będzie w kraju.

W sytuacji, gdy Argentynę z Polską nie łączy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody Wnioskodawcy z tytułu pracy wykonywanej w Argentynie będą podlegały opodatkowaniu w Polsce zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem art. 27 ust. 9 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.