ITPB2/415-61/08/IB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Stowarzyszenia, przedstawione we wniosku z dnia 18 stycznia 2008 r. (data wpływu 21 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego świadczeń rzeczowych i pieniężnych przekazywanych przez Stowarzyszenie - jest prawidłowe.

W dniu 21 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego świadczeń rzeczowych i pieniężnych przekazywanych przez Stowarzyszenie.

Wezwaniami z dnia 12 marca 2008 r. i 4 kwietnia 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zwrócił się do Spółki o uzupełnienie wniosku poprzez przedłożenie stosownego pełnomocnictwa dla osoby, która podpisała wniosek (ewentualnie uzupełnienie podpisu pod złożonym wnioskiem przez osobę upoważnioną do reprezentacji Stowarzyszenia) oraz wyczerpujące przedstawienie zaistniałego stanu faktycznego.

Pismem, które wpłynęło do tut. organu w dniu 28 marca 2008 r. oraz pismem z dnia 10 kwietnia 2008 r. uzupełniono wniosek w ww. zakresie.

W przedmiotowym wniosku oraz uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Stowarzyszenie jest organizacją pożytku publicznego, której celem działalności statutowej zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego jest m.in. "prowadzenie i inicjowanie działalności charytatywnej, działalności społecznie użytecznej w dziedzinie pomocy społecznej". W ramach tej działalności Stowarzyszenie przyznaje pomoc rzeczową (żywność, paczki, leki) rodzinom będącym w trudnej sytuacji materialnej na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego. Osobom objętym opieką dwa razy do roku wydawane są paczki świąteczne. Poza tym Stowarzyszenie prowadzi też program "P.", w ramach którego wydaje zgłaszającym się do niego osobom paczki żywnościowe, ale prosi te osoby o wykonanie na rzecz Stowarzyszenia jakiejś umówionej pracy. Stowarzyszenie chce w ten sposób zmienić podejście tych osób do otrzymywanej pomocy w myśl zasady "żeby dostać pomoc, muszę pomóc". Na program "P." corocznie Stowarzyszenie otrzymuje dotację z Urzędu Miasta na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej. Podstawą prawną działalności Stowarzyszenia jest ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. W art. 4 tej ustawy określono zakres działań ze sfery zadań publicznych, które podlegają ustawie. Obejmuje ona działania w zakresie "pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób" (art. 4 ust. 1 pkt 1). Stowarzyszenie nadmienia również, że w art. 3 ust. 6 ustawy ustawodawca określa, że " do zlecania zadań, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 stosuje się przepisy o pomocy społecznej". W opinii Wnioskodawcy, udzielana przez Stowarzyszenie pomoc żywnościowa ma charakter świadczenia pomocy społecznej.

Ponadto, Stowarzyszenie dokonuje co miesiąc przelewu lub wypłaty z kasy określonych kwot pieniężnych wybranym rodzinom będącym w trudnej sytuacji materialnej według listy otrzymanej z Holandii. Należy nadmienić, iż zapomogi te pochodzą od rodzin holenderskich z określeniem do jakiej rodziny polskiej pomoc ta ma trafić. Stowarzyszenie "bliźniacze" w Holandii zgromadzone środki od rodzin holenderskich przekazuje na rachunek bankowy Wnioskodawcy raz w roku. W przypadku przekazywania pieniędzy od rodzin holenderskich na rzecz rodzin polskich procedura wygląda następująco: dana rodzina holenderska wpłaca pieniądze na konto bliźniaczego stowarzyszenia w Holandii z przeznaczeniem dla danej rodziny polskiej. Stowarzyszenie otrzymuje co miesiąc listę z wyszczególnieniem komu i jaką kwotę ma przekazać. Stowarzyszenie dokonuje jedynie przekazania pieniędzy i uważa, że ta pomoc ma charakter darowizny.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powyższe przychody podopiecznych Stowarzyszenia korzystają ze zwolnienia przedmiotowego i Stowarzyszenie zgodnie z art. 42a ww. ustawy nie jest zobowiązane do sporządzania informacji według wzoru o wysokości przychodów, która w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego winna być przekazana podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodów, z których pochodzą dochody (przychody) podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zawiera art. 10 ww. ustawy, w świetle którego źródłami przychodów są również przychody z innych źródeł. Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W myśl art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 79 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są świadczenia z pomocy społecznej.

Jednocześnie na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W świetle powyższego, w przedmiotowej sprawie rozstrzygnięcia w pierwszej kolejności wymaga więc forma prawna świadczonej pomocy przez Stowarzyszenie, a zatem treść konkretnej umowy wiążącej strony. W szczególności zaś decydujące znaczenie ma to, czy czynności, w ramach których Stowarzyszenie dokonuje omawianych świadczeń rzeczowych i pieniężnych, mają charakter prawny darowizny, czy też stanowią świadczenie nieodpłatne wynikające z innego stosunku prawnego.

Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy z dnia z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.). Podatkiem od spadków i darowizn objęte są umowy darowizny w rozumieniu art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotną cechą darowizny jest nieodpłatny charakter świadczeń oraz nieekwiwalentność nabycia. Darowizna jest świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym i dobrowolnym, przy czym nie wynika ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego, ani też z ustawy.

Jednakże nie każde bezpłatne przysporzenie, w tym pomoc świadczona przez organizacje charytatywne na rzecz osoby fizycznej, może być traktowane jako darowizna, bowiem może ono wynikać z innego tytułu prawnego (art. 889 Kodeksu cywilnego).

Kwestie pomocy społecznej z kolei reguluje ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.). Z przepisów tej ustawy wynika, iż pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi (art. 2 ww. ustawy).

Ponadto organy administracji rządowej i samorządowej, mogą zlecać realizację zadania z zakresu pomocy społecznej, udzielając dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zleconego zadania organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność w zakresie pomocy społecznej (art. 25 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy).

Z powołanych powyżej norm wynika, iż organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność w zakresie pomocy społecznej.

Natomiast wartość świadczeń udzielanych w ramach pomocy społecznej przez organizacje pozarządowe, których statuty przewidują tego rodzaju działalność, może korzystać ze zwolnienia na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile statut danej organizacji pozarządowej przewiduje udzielanie pomocy społecznej oraz istnieją jasno określone kryteria komu pomoc ta przysługuje.

Jakkolwiek istota świadczeń dokonywanych przez organizacje charytatywne (w tym organizacje pożytku publicznego, do których należy Wnioskodawca) jest tego rodzaju, że świadczenie jest przekazywane pod tytułem darmym, niemniej jednak ostatecznie o charakterze prawnym dokonywanych świadczeń winien przesądzić sam podmiot, który podejmuje decyzję o świadczonej pomocy.

Należy bowiem zauważyć, że strony mogą dokonać wyboru rodzaju czynności prowadzącej do udzielenia pomocy, przy wykorzystaniu nie tylko ogólnej zasady swobody zawierania umów, postanowień statutu tych organizacji, ale także z uwzględnieniem skutków podatkowych tych czynności, wybierając najkorzystniejsze w tym zakresie rozwiązanie.

W sytuacji przedstawionej we wniosku Stowarzyszenie jest organizacją pożytku publicznego, której celem statutowym jest m.in. "prowadzenie i inicjowanie działalności charytatywnej, działalności społecznie użytecznej w dziedzinie pomocy społecznej" i w ramach tej działalności Stowarzyszenie przekazuje świadczenia rzeczowe osobom będącym w trudnej sytuacji materialnej, na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego. Taki cel, jak wskazano w uzupełnieniu wniosku, Stowarzyszenie realizuje również w ramach programu "P." i otrzymuje na ten cel dotację z Urzędu Miasta na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej.

Uwzględniając powyższe okoliczności faktyczne i prawne, świadczenia rzeczowe przekazywane przez Stowarzyszenie w sytuacji przedstawionej we wniosku, jako świadczenia pomocy społecznej są zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Świadczenia pieniężne z kolei, które są przedmiotem darowizn dokonywanych przez darczyńców z Holandii przekazywanym jedynie za pośrednictwem Stowarzyszenia na rzecz konkretnych osób w Polsce nie podlegają przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 tej ustawy.

Z tego też względu, zarówno w przypadku przekazywania przez Stowarzyszenie świadczeń rzeczowych, jak i pieniężnych przedstawionych we wniosku, Stowarzyszenie nie ma obowiązku, o którym stanowi art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. obowiązku sporządzania informacji o wysokości tych świadczeń i przekazywania tej informacji podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego według miejsca zamieszkania podatnika.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.