ITPB2/415-601/14/DSZ - Możliwość powstania przychodu w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku zwolnienia z długu w związku ze zmianą umowy kredytu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2014 r. (data wpływu do tut. organu) uzupełnionym pismem z dnia 27 maja 2014 r. (data wpływu do tut. organu 29 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu - jest prawidłowe.

W dniu 17 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 29 maja 2014 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 3 sierpnia 2012 r. spadek po M. L. (synu) przejął Wnioskodawca wraz z żoną po 1/2 części każde z nich.

W dniu 28 października 2010 r. syn zawarł umowę kredytową z przeznaczeniem na finansowanie przedpłat na poczet nabycia od firmy developerskiej lokalu mieszkalnego. Jedynym właścicielem kredytowanej nieruchomości był i nadal jest drugi współkredytobiorca, Pani B. M.

W związku z nabyciem spadku po synu (spadek nabyty z dobrodziejstwem inwentarza) Wnioskodawca wraz z żoną stali się dłużnikami z tytułu powyższej umowy kredytowej.

Z uwagi na fakt, iż jedynym właścicielem kredytowanej nieruchomości była i jest druga współkredytobiorczyni, Pani B. M., bank wyraził zgodę na zwolnienie z długu Wnioskodawcy wraz z żoną (umowa zwolnienia z długu z dnia 1 lutego 2013 r., do której sporządzony został aneks w dniu 21 stycznia 2014 r.).

W związku z faktem, że z zawarciem powyższej umowy nie było związane uzyskanie korzyści majątkowych i żadnego dochodu (przysporzenie), Wnioskodawca wraz z żoną uważają, że nie powinni być obciążeni podatkiem dochodowym w tym zakresie.

Wnioskodawca informuje ponadto, że w wyniku ww. zwolnienia z długu umowa kredytu nie została umorzona - kredyt dalej jest spłacany przez Panią B. M., tj. dotychczasowego współkredytobiorcę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy zwolnienie z długu na podstawie umowy z dnia 1 lutego 2013 r. skutkuje w opisanej sprawie powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy, zwolnienie z długu przez Bank na podstawie umowy z dnia 1 lutego 2013 r. nie skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu. Wnioskodawca uważa, że nie ciąży na Nim obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przyjmuje się - co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie - że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Również zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, przysporzeniem majątkowym i przychodem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 9 ust. 1) są nie tylko aktywa, które ulegają zwiększeniu u podatnika, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Równocześnie przepis art. 20 ust. 1 przytoczonej ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i zasadnym jest aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść) tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami prawa bankowego. Przez umowę kredytu, zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 z późn. zm.), bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, iż otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem następuje konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Jak wynika z zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego, na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 3 sierpnia 2012 r. spadek po M. L. (synu) przejął Wnioskodawca wraz z żoną po 1/2 części każde z nich. W dniu 28 października 2010 r. syn zawarł umowę kredytową z przeznaczeniem na finansowanie przedpłat na poczet nabycia od firmy developerskiej lokalu mieszkalnego. Jedynym właścicielem kredytowanej nieruchomości był i nadal jest drugi współkredytobiorca, Pani B. M. W związku z nabyciem spadku po synu (spadek nabyty z dobrodziejstwem inwentarza) Wnioskodawca wraz z żoną stali się dłużnikami z tytułu powyższej umowy kredytowej. Z uwagi na fakt, iż jedynym właścicielem kredytowanej nieruchomości była i jest druga współkredytobiorczyni, Pani B. M., bank wyraził zgodę na zwolnienie z długu Wnioskodawcy wraz z żoną (umowa zwolnienia z długu z dnia 1 lutego 2013 r., do której sporządzony został aneks w dniu 21 stycznia 2014 r.). Wnioskodawca informuje ponadto, że w wyniku ww. zwolnienia z długu umowa kredytu nie została umorzona - kredyt dalej jest spłacany przez Panią B. M., tj. dotychczasowego współkredytobiorcę.

Skoro zatem Wnioskodawca nie uzyskał kosztem majątku Banku korzyści majątkowej w wysokości odpowiadającej kwocie kredytu stanowiącego przedmiot zwolnienia z długu, gdyż w chwili dokonania ww. czynności prawnej nastąpiła zmiana stron umowy kredytu (jedynym kredytobiorcą została dotychczasowa współkredytobiorczyni, Pani B. M.), która nie powoduje żadnych konsekwencji w zakresie stosunków zobowiązaniowych - nie zmienia się bowiem tożsamość, kształt ani treść zobowiązania kredytowego - nie można uznać, iż w chwili zwolnienia z długu po stronie Wnioskodawcy powstał przychód podlegający opodatkowaniu.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, iż w opisanej we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej sytuacji zwolnienia z długu (zmiany stron umowy kredytowej) po stronie Wnioskodawcy nie doszło do powstania przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek zapłaty tego podatku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.