ITPB2/415-570/11/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2011 r. (data wpływu w dniu 16 czerwca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 1 sierpnia 2011 r. (data wpływu 2 sierpnia 2011 r.) oraz z dnia 9 września 2011 r. (data wpływu 12 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń - jest prawidłowe.

W dniu 16 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem w dniu 2 sierpnia 2011 r. oraz w dniu 12 września 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Pacjenci otrzymują w trakcie pobytu w szpitalu produkty lecznicze. Wszystkie leki są podawane pacjentom nieodpłatnie. Część z tych leków znajduje się w posiadaniu szpitala w wyniku dokonania na jego rzecz darowizny przez producenta leków. Wnioskodawczym, która będzie hospitalizowana otrzyma przedmiotowe leki.

Lek, który otrzyma nie jest finansowany przez Ministra Zdrowia w drodze refundacji ani rozliczania świadczeń, czyli gdyby Wnioskodawczyni chciała go kupić samodzielnie to musiałaby zakupić go za całkowitą odpłatnością. Jednak z racji otrzymania przez szpital tego leku w darowiźnie od firmy farmaceutycznej Wnioskodawczyni w ramach pobytu w szpitalu otrzyma go bezpłatnie.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni, która będzie przebywała w szpitalu i w ramach pobytu szpitalnego otrzyma leki konieczne do wykonania świadczenia związanego z hospitalizacją a które to leki były przedmiotem darowizny, np. firmy farmaceutycznej czy fundacji przekazanej szpitalowi, jest podatnikiem podatku dochodowego z tytułu uzyskania nieodpłatnego świadczenia.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedmiotowej sprawie nie wystąpi obowiązek podatkowy z tytułu nieodpłatnego świadczenia w związku z otrzymaniem leków, które są niezbędne do wykonania świadczenia związanego z hospitalizacją a które były przedmiotem darowizny na rzecz szpitala. Wnioskodawczyni uważa, że pacjent nigdy nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnego świadczenia w postaci podania leków w trakcie pobytu w szpitalu.

Zgodnie z art. 35 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), świadczeniobiorcy przyjętemu do szpitala zapewnia się bezpłatnie leki i wyroby medyczne, jeżeli są one konieczne do wykonania świadczenia. Oznacza to, iż pacjent przyjęty do szpitala nie ponosi kosztów leków, które to koszty musiałby ponieść w wypadku ich zażywania poza pobytem w szpitalu. Dotyczy to zarówno leków wydawanych bez recepty jak i leków aptecznych - pacjent szpitala nie płaci za żadne leki podane mu w szpitalu, również niezależnie od tego czy lek ten finansowany jest z budżetu państwa. Dlatego też, zdaniem Wnioskodawczyni, nie jest przysporzeniem majątkowym pewnego rodzaju oszczędność w postaci braku konieczności dokonywania zakupu leków przez pacjenta przebywającego w szpitalu. Nie może to być uznane za przysporzenie majątkowe, jako że stanowi podstawową zasadę konstrukcyjną systemu ochrony zdrowia. Pacjent chory, leczony w szpitalu, nie może być obciążony żadnymi kosztami wynikającymi z leczenia. W przeciwnym razie naruszone byłoby konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia.

Ponadto, Wnioskodawczyni zwraca uwagę na okoliczność, że konstrukcja podatku od świadczenia nieodpłatnego ma na celu wyeliminowanie nierówności w sytuacji podatkowej podatników. Jednak nie uważa, iż pacjent otrzymujący lek jest faworyzowany w stosunku do innych osób fizycznych nie otrzymujących danego leku. Nie może mieć miejsce różnicowanie sytuacji podatkowej pacjenta, który otrzymuje leki kupione przez szpital w stosunku do pacjenta, który otrzymuje leki darowane szpitalowi. Pacjent nie jest w stanie zweryfikować, czy podawane mu leki są nabyte przez szpital w drodze kupna czy też w drodze darowizny. Nawet przy założeniu, iż w przypadku gdyby darowizna nie została przekazana szpitalowi nie mógłby on podać pacjentowi konkretnego leku (gdyż lek nie jest przez szpital kupowany w związku z wysoką ceną), nie można obciążać pacjenta ciężarem podatku dochodowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

Przeciwna interpretacja prowadziłaby do sytuacji, w której należało by uznać, iż ciężko chorzy pacjenci otrzymują "świadczenie nieodpłatne w naturze". Podstawą opodatkowania świadczenia nieodpłatnego w naturze jest wartość pieniężna świadczenia w naturze określona na podstawie cen rynkowych, o czym stanowi art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Cena rynkowa otrzymanego leku jest bardzo wysoka, więc podatek pacjenta z tytułu otrzymania leku byłby dla niego ogromnym obciążeniem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których-mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów zaliczanych do innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, zawiera bowiem jedynie przykładowe wskazanie przychodów zaliczanych do tego źródła.

Stanowiąc o nieodpłatnych świadczeniach, jako o przychodzie kształtującym podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym, ustawodawca nie zdefiniował przy tym tego pojęcia. Zgodnie jednak z ugruntowanym poglądem, pojęcie to ma szerszy zakres niż wprawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 35 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. jedn. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) świadczeniobiorcy przyjętemu do szpitala lub innego przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej oraz przy wykonywaniu zabiegów leczniczych i pielęgnacyjnych, diagnostycznych i rehabilitacyjnych przez podmioty uprawnione do udzielania świadczeń, a także przy udzielaniu przez te podmioty pomocy w stanach nagłych, zapewnia się bezpłatnie leki i wyroby medyczne, jeżeli są one konieczne do wykonania świadczenia.

W świetle powyższego, w sytuacji przyjęcia pacjenta do szpitala w ramach leczenia schorzenia, z powodu którego został on hospitalizowany, zakład ten musi mu zapewnić bezpłatne zaopatrzenie w leki i wyroby medyczne konieczne do wykonania świadczeń związanych z hospitalizacją.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni, jako pacjentka, w trakcie pobytu w szpitalu otrzyma nieodpłatnie produkty lecznicze, niezbędne do wykonania świadczenia związanego z hospitalizacją. Część z tych leków znajduje się w posiadaniu szpitala w wyniku dokonania na jego rzecz darowizny przez producenta leków.

Mając na uwadze ww. okoliczności nie można zatem stwierdzić, iż Wnioskodawczyni otrzyma od szpitala "nieodpłatne świadczenie" w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ramach leczenia schorzenia, w związku z którym zostanie hospitalizowana, szpital musi bowiem zapewnić Jej bezpłatne zaopatrzenie w leki i wyroby medyczne konieczne do wykonania świadczeń związanych z hospitalizacją. Bez znaczenia pozostanie przy tym okoliczność, że produkty te szpital nabył w drodze darowizny. W konsekwencji - w sytuacji przedstawionej we wniosku - po stronie Wnioskodawczyni (pacjentki) nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób,fizycznych i nie wystąpi obowiązek zapłaty tego podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.