ITPB2/415-399/09/IL - Zasady rozliczenia uzyskanych dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 19 kwietnia 2009 r. (data wpływu 20 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia uzyskanych dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia uzyskanych dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wychowuje Pan syna, urodzonego 27 sierpnia 2002 r. Od maja 2007 r. matka dziecka nie łoży na jego utrzymanie. Na mocy postanowienia z dnia 17 grudnia 2007 r. Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich przyznał Panu wykonywanie władzy rodzicielskiej nad synem, jednocześnie ograniczając władzę rodzicielską matce. Nadal pozostaje Pan w związku małżeńskim. Nie utrzymuje Pan żadnych kontaktów z żoną, syn również nie ma kontaktu z matką. Nie posiada Pan informacji o adresie zamieszkania żony oraz czy żona pracuje, nie jest ona również zameldowana pod Pana adresem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji ma Pan prawo do skorzystania z rozliczenia uzyskanych dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko...

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przedstawioną sytuację, w jakiej się Pan znajduje ma prawo do rozliczenia uzyskanych dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci:

Należy podkreślić, iż nowe brzmienie ww. artykułu ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2008 r. (art. 14 pkt 1 ustawy zmieniającej)

W myśl art. 6 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Ponadto zgodnie z art. 6 ust. 8 i 10 ww. ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy do osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym oraz w przypadku, gdy podatnik wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w art. 6 ust. 4, złoży po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1 tejże ustawy.

Przepis art. 6 ust. 5 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci. Biorąc pod uwagę wyżej cytowany przepis ustawodawca uznał za osobę samotną również osobę pozostającą w związku małżeńskim pod warunkiem, że drugi małżonek zostanie pozbawiony praw rodzicielskich. Prawa te wynikają z faktu bycia rodzicem dziecka. Zgodnie bowiem z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Natomiast jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców (art. 93 § 2).

W myśl art. 107 § 2 Kodeksu Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. Natomiast pozbawienie jednego z małżonków władzy rodzicielskiej powoduje, że władza ta wykonywana jest tylko przez drugiego małżonka.

Należy podkreślić, iż wszelkiego rodzaju ulgi podatkowe są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania. Zatem oceniając, czy w danej sytuacji przysługuje prawo do skorzystania z ulgi podatkowej, należy przepisy stosować w sposób ścisły tj. nie należy stosować ani wykładni rozszerzającej, ani też zawężającej.

Określając warunki uprawniające do preferencyjnego rozliczenia ustawodawca odwołuje się zarówno do stanu cywilno-prawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Zaznaczyć należy, iż warunki te muszą zostać spełnione łącznie. Dopiero bowiem wtedy osoba wskazana w art. 6 ust. 5, która faktycznie w roku podatkowym samotnie wychowywała dziecko, czyli sprawowała nad nim stałą opiekę, zamieszkując z nim, po zgłoszeniu swojej woli we wniosku wyrażonym w zeznaniu rocznym, złożonym w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, ma prawo do opodatkowania na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że pozostaje Pan w związku małżeńskim, lecz żona nie łoży na utrzymanie dziecka, nie jest również zameldowana pod Pana adresem. Nie utrzymuje Pan żadnych kontaktów z żoną, syn również nie ma kontaktu z matką. Obecnie, w związku z przyznaniem przez Sąd władzy rodzicielskiej, wychowuje Pan samotnie syna, a żonie ograniczono władzę rodzicielską. Oznacza to, iż spełniony jest tylko jeden warunek uprawniający do preferencyjnego rozliczenia, o którym mowa w art. 6 ust. 4. tj. samotnie wychowuje Pan syna, bez wsparcia żony. Warunek ten jest jednak niewystarczający, ponieważ, w sytuacji, gdy pozostaje Pan w związku małżeńskim, a żona nie została pozbawiona władzy rodzicielskiej to, w świetle art. 6 ust. 5 ustawy, nie można uznać Pana za osobę samotnie wychowującą dziecko. W opisanej sytuacji nie przysługuje Panu więc prawo do korzystania z preferencyjnego sposobu rozliczenia, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.