ITPB2/415-360/12/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 3 kwietnia 2012 r. (data wpływu 11 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dla darczyńcy darowizny udziałów w spółce z o.o. - jest prawidłowe.

W dniu 11 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dla darczyńcy darowizny udziałów w spółce z o.o.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a więc podlegającą obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów), tj. tzw. nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca rozważa obdarowanie swojego brata prawami majątkowymi w postaci udziałów polskiej spółki z o.o. Obecnie nie jest rozstrzygnięta liczba udziałów spółki jaką Wnioskodawca przekaże obdarowanemu w drodze darowizny. Obdarowany, analogicznie jak Wnioskodawca ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W związku z przekazaniem darowizny obdarowany nie będzie zobowiązany do dokonywania jakichkolwiek świadczeń na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie uzyska jakiegokolwiek ekwiwalentu za darowane udziały, zarówno w momencie zawierania umowy jak i w przyszłości. Darowizna zostanie dokonana na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego. W przeszłości Wnioskodawca jako jedyny wspólnik spółki z o.o. wnosił do niej dopłaty, o których mowa w art. 177 i nast. Kodeksu spółek handlowych. Dopłaty te były wnoszone w oparciu o odpowiednie uchwały Zgromadzenia Wspólników, zgodnie z treścią umowy spółki oraz przepisami Kodeksu spółek handlowych. W związku z tym, że dopłaty były wnoszone na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, w oparciu o art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie były one kwalifikowane przez spółkę do przychodów w rozumieniu ustawy o CIT. W związku z darowizną udziałów przez Wnioskodawcę obdarowany wstąpi we wszelkie prawa i obowiązki Wnioskodawcy związane z udziałami, w tym w szczególności w prawo do uzyskania środków pieniężnych z tytułu ewentualnego zwrotu dopłat wniesionych do spółki w przeszłości przez Wnioskodawcę.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy przeniesienie własności udziałów, z którymi związane jest prawo do zwrotu dopłat, w formie darowizny, będzie rodzić po stronie darczyńcy powstanie dochodu lub przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie własności udziałów w formie darowizny nie skutkuje dla darczyńcy powstaniem jakiegokolwiek przychodu ani dochodu. Wynika to z faktu, iż kluczową cechą darowizny jest brak ekwiwalentnego świadczenia ze strony obdarowanego na rzecz darczyńcy. Tym samym darczyńca w wyniku darowizny nie uzyskuje jakiegokolwiek przychodu czy dochodu. Wnioskodawca stwierdza również, że na powyższe nie ma wpływu fakt, iż wniósł w przeszłości dopłaty, do otrzymania zwrotu których, wraz z przejściem prawa własności udziałów, będzie uprawniony obdarowany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ze stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki z o.o., który zamierza dokonać na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, darowizny udziałów w tej spółce na rzecz swojego brata. W związku z otrzymaniem darowizny obdarowany nie będzie zobowiązany do dokonywania jakichkolwiek świadczeń na rzecz Wnioskodawcy. Nie uzyska On również żadnego ekwiwalentu za darowane udziały, zarówno w momencie zawierania umowy jak i w przyszłości. Na skutek darowizny obdarowany wstąpi we wszelkie prawa i obowiązki związane z udziałami, w tym w szczególności nabędzie prawo do uzyskania środków pieniężnych z tytułu ewentualnego zwrotu dopłat, które w przeszłości Wnioskodawca wniósł do spółki.

Odnosząc się do tak przedstawionego zagadnienia wyjaśnić należy, że udział w spółce z o.o. rozumiany jest zarówno jako część kapitału zakładowego, jak również jako ogół praw i obowiązków wspólnika w stosunku spółki, przy czym oznacza on jednocześnie uczestnictwo wspólnika w spółce. Na etapie tworzenia spółki udział oznacza w swej treści zobowiązanie wspólnika wynikające z umowy spółki do wniesienia wkładów oraz spełnienia dodatkowych świadczeń oraz prawo wspólnika do uczestniczenia w podejmowaniu decyzji przez organy spółki oraz prawo do wypłaty części zysku. Natomiast po wniesieniu wkładu i zarejestrowaniu spółki udział oznacza prawo wspólnika do uczestnictwa w podejmowaniu decyzji w spółce i prawo do zysku.

Z kolei na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku. Darowizna należy bowiem do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny - jako czynności nieodpłatnej - jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Natomiast jednym ze źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych są wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c).

Z kolei za przychody z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7, uważa się, stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Z powyższego wynika więc, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną z jednego ze źródeł przychodów, który nie został zwolniony z opodatkowania lub od którego nie zaniechano poboru podatku, stosownie do przepisów Ordynacji podatkowej, w tym przychody z kapitałów pieniężnych, do których zaliczyć można m.in. odpłatne zbycie udziały w spółce z o.o. Skoro więc, jak to przedstawiono w treści wniosku, Wnioskodawca planuje dokonać darowizny udziałów w spółce z o.o. na rzecz brata, to czynność taka, jako nieodpłatna, nie spowoduje powstania dla Niego żadnego dochodu. Powyższe sprawia, że w opisanej sytuacji nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty tego podatku. Dla oceny powyższego pozostaje bez wpływu fakt, że z udziałem tym wiązać się może prawo obdarowanego do uzyskania zwrotu kwoty dopłat wniesionych przez Wnioskodawcę do spółki. Uprawnienie takie wiąże się ściśle z udziałami i uczestnictwem w spółce, co wynika z art. 179 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) Kodeks spółek handlowych, zgodnie z którym dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym. Prawo do otrzymania wniesionych dopłat przysługuje więc bez względu na to, kto posiada udział, z którym skojarzone zostało uprzednie wniesienie dopłat, a nabywca udziału wchodzi we wszelkie prawa zbywcy jako następca syngularny.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.