ITPB2/415-280/11/RS - Powstanie przychodu w związku z udzieleniem przez spółkę pożyczek swoim pracownikom.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2011 r. (data wpływu 14 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu w związku z udzielaniem pożyczek pracownikom - jest prawidłowe.

W dniu 14 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu w związku z udzielaniem pożyczek pracownikom.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Decyzją Zarządu, Spółka może udzielać swoim pracownikom pożyczek pieniężnych z własnych środków obrotowych. Udzielanie pożyczek odbywa się według tych samych zasad dla wszystkich pracowników. Pożyczki są oprocentowane na preferencyjnych warunkach, tzn. odsetki określone w umowie są niższe niż stosowane przez banki przy udzielaniu kredytów osobom fizycznym i wynoszą 2% w stosunku rocznym.

W przedmiocie działalności Spółki nie są wskazane usługi pośrednictwa finansowego i Spółka nie udziela pożyczek innym podmiotom, poza pożyczkami udzielonymi własnym pracownikom.

Dotychczas Spółka, jako płatnik, ustalała pracownikowi spłacającemu odsetki od pożyczki dodatkowy przychód ze stosunku pracy, będący różnicą między wartością odsetek rynkowych (oszacowanych na podstawie średnich odsetek rynkowych od kredytów bankowych dla ludności) a wartością odsetek, które spłaca pracownik. Od tak ustalonego przychodu Spółka, jako płatnik, pobierała i wpłacała zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Obecnie Spółka powzięła wątpliwości, czy powyższa różnica stanowi częściowo odpłatne świadczenie w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego należy pobierać zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, miała obowiązek doliczania do przychodów pracowników, spłacających odsetki od pożyczki, świadczenia częściowo odpłatnego w kwocie będącej różnicą między wartością odsetek rynkowych a wartością odsetek ustalonych w umowie pożyczki.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku pracy, uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b ww. ustawy (art. 12 ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do przepisów art. 11 ust. 2a ww. ustawy wartość innych nieodpłatnych świadczeń oraz częściowo odpłatnych ustala się:

Biorąc pod uwagę zacytowane przepisy, Wnioskodawca uważa, że udzielenie pożyczki pieniężnej przez Spółkę nie stanowi dla pracownika przychodu, gdyż umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy, powiększonej o wynikające z umowy odsetki.

Wnioskodawca stwierdza, że w przypadku udzielenia pracownikowi pożyczki oprocentowanej według stawki 2%, po stronie pracownika nie powstaje przychód z częściowo odpłatnego świadczenia. Wynika to z tego, iż do przedstawionego stanu faktycznego nie można zastosować dyspozycji art. 11 ust. 2a pkt 1-4, gdyż:

* Spółka nie świadczy na rzecz pracowników usług wchodzących w zakres jej działalności gospodarczej,

* Spółka nie nabywa usług będących przedmiotem świadczeń na rzecz pracowników,

* nie jest uzasadnione zastosowanie stawki oprocentowania stosowanego przez banki, ponieważ Spółka nie udziela pożyczek w celach komercyjnych, natomiast celem ich udzielania jest silniejsze związanie pracownika ze Spółką.

Zatem zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz przy uwzględnieniu przywołanych powyżej przepisów, u pracowników korzystających z pożyczki udzielonej przez Spółkę nie powstanie przychód z częściowo odpłatnych świadczeń w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym Spółka, jako płatnik, nie miała obowiązku doliczania do przychodu pracownika, spłacającego odsetki od pożyczki, kwoty będącej różnicą między uśrednioną wartością odsetek stosowanych przez banki a wartością odsetek ustalonych w umowie pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast w myśl przepisu art. 12 ust. 1 cyt. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, ze stosunku pracy, za które uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne dokonane przez pracodawcę lub też otrzymane od niego świadczenia nieodpłatne lub częściowo odpłatne.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Natomiast z art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

W myśl art. 11 ust. 2b ww. ustawy jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Należy podkreślić, że samo udzielenie pożyczki przez zakład pracy nie stanowi przychodu dla pracownika. Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie bowiem z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jednakże brak określenia przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym odpłatności, jako koniecznego elementu pożyczki nie jest jednoznaczny z uzyskaniem przez pożyczkobiorcę przychodu z tytułu nienaliczonych w wysokości rynkowej (bankowej) odsetek od udzielonej mu niskooprocentowanej pożyczki. W przypadku, gdy strony w umowie zastrzegły brak odpłatności w postaci odsetek lub też ustaliły odsetki mniejsze aniżeli stosowane przez instytucje bankowe, a zasady takie są stosowane wobec wszystkich pracowników, to fakt ten nie rodzi skutków podatkowych w postaci uzyskania przez pożyczkobiorcę nieodpłatnego czy też częściowo odpłatnego świadczenia.

W świetle powyższego brak jest podstaw do zakwalifikowania wartości odsetek od nieoprocentowanej pożyczki lub różnicy między wartością rynkową odsetek bankowych a wartością odsetek naliczonych od niskooprocentowanej pożyczki udzielonej przez zakład pracy (jeżeli zakład pracy nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek) jako przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli zasady udzielania takich pożyczek są stosowane wg jednolitych reguł wobec wszystkich pracowników.

Z analizy stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, że Wnioskodawca udziela swoim pracownikom pożyczek pieniężnych sfinansowanych z własnych środków obrotowych, według tych samych zasad dla wszystkich pracowników. Pożyczki są oprocentowane na preferencyjnych warunkach, tzn. odsetki określone w umowie są niższe niż stosowane przez banki przy udzielaniu kredytów osobom fizycznym i wynoszą 2% w stosunku rocznym.

W przedmiocie działalności Spółki nie są wskazane usługi pośrednictwa finansowego i Spółka nie udziela pożyczek innym podmiotom, poza pożyczkami udzielonymi własnym pracownikom.

Reasumując, w przedstawionym stanie faktycznym różnica między wartością rynkową odsetek bankowych a wartością odsetek naliczonych od niskooprocentowanej pożyczki nie skutkuje powstaniem przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji na Wnioskodawcy, jako na płatniku, nie ciąży obowiązek doliczania jej do przychodu pracowników.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.