ITPB2/415-259/14/RS - Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości zwróconej decyzją organu po wcześniejszym wywłaszczeniu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana - przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2014 r. (data wpływu 13 marca 2014 r.), uzupełnionym w dniu 3 czerwca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 13 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 3 czerwca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości.

We wniosku tym oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 2 stycznia 2009 r. Wnioskodawca wraz z bratem wystąpił do Urzędu Miasta o zwrot wywłaszczonej nieruchomości, która została zbyta w latach 70-tych przez Jego rodziców, zmarłych w 1988 r. Wniosek bracia uzasadniali faktem, że ww. nieruchomość została wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa i do dnia złożenia wniosku nie została zabudowana i zagospodarowana zgodnie z celem wywłaszczenia. Wywłaszczenie nastąpiło na podstawie ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczenia nieruchomości (Dz. U. z 1974 r. Nr 10, poz. 64).

Udziały w ww. nieruchomości Wnioskodawca wraz z bratem, jako spadkobiercy, nabyli na podstawie decyzji Starosty z... 2010 r. o zwrocie nieruchomości wywłaszczonej i przejętej na rzecz Gminy, zmienionej decyzją Starosty z dnia... 2010 r. Orzekając o zwrocie ww. nieruchomości Starosta powołał się na art. 136 ust. 3 i 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.). W dniu 19 lutego 2010 r. Wnioskodawca wraz z bratem dokonał zwrotu zwaloryzowanego odszkodowania, w wysokości wskazanej w decyzji, na rachunek bankowy Urzędu Miasta.

Następnie... 2013 r. została wydana przez Gminę decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na części nieruchomości. Przejęcie nie dotyczyło jednak działki nr... W związku z powyższym, wchodząca w skład nieruchomości działka nr... nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele (brak dojazdu oraz brak możliwości zaprojektowania drogi dojazdowej do działki). Zgodnie z art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 687) Gmina jest zobowiązana do nabycia działki nr.... Prezydent swoim rozstrzygnięciem z dnia 26 września 2014 r. wyraził zgodę na nabycie na rzecz Gminy ww. działki.

W dniu 28 lutego 2014 r. w kancelarii notarialnej została sporządzona umowa sprzedaży ww. nieruchomości pomiędzy Wnioskodawcą wraz z bratem oraz pełnomocnikiem Gminy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy od sprzedaży działki gruntu nr. Urzędowi Miasta, zwróconej na podstawie decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości Wnioskodawca musi zapłacić zryczałtowany podatek dochodowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a - c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej nie jest źródłem przychodu, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 2 stycznia 2009 r. Wnioskodawca wraz z bratem wystąpił do Urzędu Miasta o zwrot wywłaszczonej nieruchomości, która została zbyta w latach 70-tych przez Jego rodziców, zmarłych w 1988 r. Wniosek bracia uzasadniali faktem, że ww. nieruchomość została wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa i do dnia złożenia wniosku nie została zabudowana i zagospodarowana zgodnie z celem wywłaszczenia. Wywłaszczenie nastąpiło na podstawie ustawy o zasadach i trybie wywłaszczenia nieruchomości.

Udziały w ww. nieruchomości Wnioskodawca wraz z bratem, jako spadkobiercy, nabyli na podstawie decyzji Starosty z... 2010 r. o zwrocie nieruchomości wywłaszczonej i przejętej na rzecz Gminy, zmienionej decyzją Starosty z dnia... 2010 r. Orzekając o zwrocie ww. nieruchomości Starosta powołał się na art. 136 ust. 3 i 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W dniu 19 lutego 2010 r. Wnioskodawca wraz z bratem dokonał zwrotu zwaloryzowanego odszkodowania, w wysokości wskazanej w decyzji, na rachunek bankowy Urzędu Miasta.

Następnie 19 czerwca 2013 r. została wydana przez Gminę decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na części nieruchomości. Przejęcie nie dotyczyło jednak działki nr.... W związku z powyższym, wchodząca w skład nieruchomości działka nr... nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele (brak dojazdu oraz brak możliwości zaprojektowania drogi dojazdowej do działki). Zgodnie z art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 687) Gmina jest zobowiązana do nabycia działki nr.... Prezydent swoim rozstrzygnięciem z dnia 26 września 2014 r. wyraził zgodę na nabycie na rzecz Gminy ww. działki.

W dniu 28 lutego 2014 r. w kancelarii notarialnej została sporządzona umowa sprzedaży ww. nieruchomości pomiędzy Wnioskodawcą wraz z bratem oraz pełnomocnikiem Gminy.

Wobec powyższego dla oceny skutków podatkowych zbycia przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości konieczne jest ustalenie, czy jej zwrot na podstawie decyzji właściwego organu administracji stanowi nabycie w myśl powołanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi, m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości, w przypadku kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

Stosownie do art. 136 ust. 3 ww. ustawy, poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Z wnioskiem o zwrot nieruchomości lub jej części występuje się do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, który zawiadamia o tym właściwy organ. Warunkiem zwrotu nieruchomości jest zwrot przez poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę odszkodowania lub nieruchomości zamiennej stosownie do art. 140.

Decyzja o zwrocie nieruchomości powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z tym w momencie zwrotu nieruchomości nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ma miejsce restytucja stosunków sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców. Zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości, do którego dochodzi na podstawie decyzji administracyjnej, jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie zwracanej nieruchomości, przywraca wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z powyższym, jeżeli wywłaszczona nieruchomość jest zwracana następcy prawnemu osoby, której nieruchomość tę wywłaszczono, to prawo do zwrotu tej nieruchomości ma swe źródło w stosunku prawnym z którego wynika to następstwo prawne. Za datę nabycia takiej nieruchomości dla celów podatkowych należy zatem w odniesieniu do tej osoby przyjąć dzień, w którym osoba taka nabyła uprawnienie po osobie, której nieruchomość tę wcześniej wywłaszczono. W sytuacji gdy tytułem prawnym do nabycia uprawnienia do wywłaszczonej nieruchomości jest spadkobranie, wówczas za dzień jej nabycia uznać należy datę śmierci uprawnionego, tj. wywłaszczonego właściciela lub też jego spadkobierców. Zgodnie bowiem z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast data wydania decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości pozostaje bez wpływu dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nabytej w ten sposób nieruchomości (jak też udziału w niej).

Z uwagi na przedstawioną wyżej argumentację stwierdzić więc należy, że do nabycia przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości zwróconej na podstawie decyzji właściwego starosty doszło w 1988 r., tj. w dacie śmierci spadkodawców. Zatem to ta data jest istotna dla ustalenia pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że sprzedaż w dniu 28 lutego 2014 r. zwróconego udziału w nieruchomości nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo wyjaśnić należy, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy, jako współwłaściciela nieruchomości zwróconej na podstawie decyzji właściwego organu i tylko w stosunku do Niego może ona wywoływać określone przepisami skutki prawne. Oznacza to, że zastosowanie się do tej interpretacji przed jej zmianą lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego ją uchylającego nie może szkodzić - również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej - tylko Wnioskodawcy. Natomiast drugi współwłaściciel, chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.