ITPB2/415-229/09/TK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2009 r. (data wpływu 5 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów ze zwrotu nienależnie pobranych składek na ubezpieczenie społeczne - jest nieprawidłowe

W dniu 5 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów ze zwrotu nienależnie pobranych składek na ubezpieczenie społeczne.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia mieszkaniowa, w której był Pan zatrudniony, w grudniu 2008 r. przekazała na Pana rachunek bankowy kwotę nadpłaty składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za następujące lata 1999 r., 2000 r., 2001 r., 2003 r. oraz 2005 r. w wysokości 2.488 zł 75 gr Kwota brutto wynosiła 3.120 zł 60 gr, która została pomniejszona o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 280 zł 75 gr oraz zaliczkę na podatek w wysokości 351 zł. Spółdzielnia została powiadomiona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, iż nadpłata za ww. lata powstała w wyniku przekroczenia górnej granicy kwoty rocznej podstawy wymiaru składek. W powyższym okresie ubezpieczenie z kilku tytułów spowodowało trudności ze sprawdzeniem wysokości rocznej podstawy wymiaru składek. Spółdzielnia mieszkaniowa od naliczonej kwoty nadpłaconych składek pobrała w 2008 r. składkę na ubezpieczenie zdrowotne, jak również zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. W styczniu 2009 spółdzielnia wystawiła PIT-11. Po pisemnej interwencji z dnia 11 lutego 2009 r. wystawiono korektę PIT-11, w której wykazano, że kwota nadpłaconych składek ZUS, to przychód osiągnięty w 2008 r. - PIT-11 poz. 36. W otrzymanym PIT-11 nie uwzględniono kosztów uzyskania przychodów. Wykazano kwotę zaliczki podatku pobranego przez płatnika pomniejszonego o składki na ubezpieczenie zdrowotne (stawka podatku 19%). Pracownikiem spółdzielni był Pan do 19 lipca 2006 r., a od 8 maja 2008 jest emerytem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (nadpłaty powstałe za lata 1999 r., 2000 r., 2001 r., 2003 r. oraz 2005 r.), należy obliczać zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 19% pomniejszając ją o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz czy należy uwzględnić koszty uzyskania przychodów.

Pana zdaniem od zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie powinien być obliczany podatek dochodowy od osób fizycznych, gdyż nadpłata dotyczy lat 1999 r., 2000 r., 2001 r., 2003 r. oraz 2005 r., a Pan już nie jest pracownikiem spółdzielni. Kwota nadpłaconych składek ZUS z tak odległych lat powinna być traktowana jako przychód nie podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nadpłatę należało tylko pomniejszyć o zaległości z tytułu zaniżonej kwoty składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zaznacza Pan, iż jeżeli nadpłata powinna być uznana za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to przy jego obliczaniu należy uwzględnić koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2008 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b w brzmieniu obowiązującym od 1 grudnia 2008 r. wynika, że podstawę obliczania podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.) potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika (...) od przychodu podlegającego opodatkowaniu. Odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast zgodnie z treścią art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Przepis art. 32 ust. 2 w brzmieniu obowiązującym od 1 grudnia 2008 r. ww. ustawy stanowi, iż za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 lub 3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub 2a ustawy.

Zgodnie z art. 32 ust. 3b w brzmieniu obowiązującym od 1 grudnia 2008 r. ww. ustawy zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 3 zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej w tym miesiącu przez zakład pracy ze środków podatnika.

Z treści art. 22 ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2008 r. wynika, że koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej lub 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Biorąc pod uwagę wyżej wymienione przepisy prawa należy stwierdzić, iż ustawodawca nałożył na płatnika obowiązek prawidłowego obliczenia, poboru i odprowadzenia w ciągu roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń i innych świadczeń wypłaconych lub postawionych do dyspozycji pracownika.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w miesiącu grudniu 2008 r. były pracodawca dokonał zwrotu nienależnie naliczonych i pobranych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, które uprzednio zmniejszały podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.

Mając na względzie przedstawiony stan faktyczny oraz przytoczone powyżej przepisy prawa wyjaśnić należy, iż kwota nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne finansowana przez pracownika, zwrócona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych za pośrednictwem pracodawcy (płatnika składek) stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy.

Zatem kwoty zwróconych składek na ubezpieczenie społeczne, płatnik ma obowiązek uwzględnić (zaliczyć do przychodów) przy ustalaniu zaliczek na podatek dochodowy za okres, w którym dokonano zwrotu nienależnie pobranych składek przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Obliczona zaliczka, podlega zmniejszeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej w tym miesiącu przez zakład pracy ze środków podatnika.

Odnosząc powyższy stan prawny na grunt analizowanej sprawy, należy podkreślić, iż bez znaczenia pozostaje fakt, że nie jest już Pan pracownikiem Spółdzielni, gdyż kwota nadpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe finansowana przez pracownika, zwrócona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych za pośrednictwem pracodawcy, stanowi dla Pana przychód ze stosunku pracy. Ponadto z treści wyżej cytowanego przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychód powstaje z chwilą dokonania wypłaty lub pozostawienia świadczeń do dyspozycji podatnika, a więc nie ma znaczenia fakt za jaki okres jest to zwrot.

Należy natomiast zgodzić się z Pana stanowiskiem, że w przypadku gdy kwota zwróconych składek stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych płatnik ma obowiązek pomniejszyć przychód o koszty uzyskania przychodów. Obowiązek uwzględnienia kosztów uzyskania przychodów nie jest bowiem uzależniony od faktu świadczenia pracy w momencie uzyskiwania przychodu, lecz od samego faktu uzyskiwania przychodów ze źródła jakim jest stosunek pracy.

Reasumując, kwota zwróconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe finansowana przez pracownika, zwrócona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych za pośrednictwem pracodawcy nie korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych. Płatnik natomiast jest zobowiązany do obliczenia i pobrania podatku, przy czym ma obowiązek uwzględnić koszty uzyskania przychodów oraz potrącić należną składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.