ITPB2/415-1083/11/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2011 r. (data wpływu 1 grudnia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 21 lutego 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 1 grudnia 2011 r. (data wpływu) został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 21 lutego 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 18 kwietnia 2008 r. mąż Wnioskodawczyni, będąc kawalerem, nabył w drodze umowy sprzedaży za cenę 150 000 zł lokal mieszkalny. W dniu 19 lipca 2008 r. Wnioskodawczyni wstąpiła w związek małżeński. Przedmiotowy lokal mieszkalny, na podstawie zawartej przez Wnioskodawczynię i męża, w dniu 15 marca 2010 r. umowy majątkowej małżeńskiej, stał się wspólną własnością obojga małżonków. Lokal ten został sprzedany w dniu 1 września 2011 r. za cenę 183 000 zł. Wnioskodawczyni wyjaśnia, że w lokalu tym była zameldowana od dnia 30 lipca 2008 r. do 29 sierpnia 2011 r., a mąż od dnia 24 marca 2010 r. do 30 sierpnia 2011 r. Część kwoty ze sprzedaży lokalu mieszkalnego Wnioskodawczyni wraz z mężem zamierza przeznaczyć na budowę domu.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji Wnioskodawczyni może skorzystać, tak jak jej mąż, ze zwolnienia z podatku z tytułu ulgi meldunkowej, pomimo nabycia prawa do nieruchomości w dniu 15 marca 2010 r., czy też powinna złożyć oświadczenie, że środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży mieszkania (tzn. połowę ceny sprzedaży) przeznaczy na cele mieszkaniowe, np. na budowę domu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, może skorzystać z ulgi meldunkowej, ponieważ dla skorzystania z niej wystarczające jest, aby warunek zameldowania spełniał tylko jeden z małżonków. Ponieważ mąż Wnioskodawczyni nabył prawo własności lokalu mieszkalnego w dniu 18 kwietnia 2008 r. i był zameldowany w nim ponad rok, spełnił warunki do skorzystania z ulgi meldunkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie natomiast z art. 10 ust. 1 pkt 8 źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Z treści zacytowanego wyżej przepisu wynika, że co do zasady każde odpłatne zbycie nieruchomości lub praw w nim wskazanych, dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Powyższe oznacza, że dla oceny skutków podatkowych dokonanych transakcji istotne jest ustalenie daty nabycia zbywanej nieruchomości lub prawa. Data ta ma również znaczenie dla ustalenia stanu prawnego, na podstawie którego należy ocenić skutki dokonanej transakcji.

W stanie faktycznym, przedstawionym we wniosku, Wnioskodawczyni wskazuje, że w dniu 18 kwietnia 2008 r. Jej mąż, będąc kawalerem, nabył w drodze umowy sprzedaży lokal mieszkalny. Wnioskodawczyni wstąpiła w związek małżeński w dniu 19 lipca 2008 r. Natomiast przedmiotowy lokal, na podstawie zawartej przez Wnioskodawczynię i męża, w dniu 15 marca 2010 r. umowy majątkowej małżeńskiej, stał się wspólną własnością obojga małżonków. Lokal ten został sprzedany w dniu 1 września 2011 r.

Dla oceny skutków podatkowych opisanej transakcji istotne jest więc ustalenie, czy zawarcie umowy rozszerzającej wspólność majątkową małżeńską stanowi nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym wyjaśnić należy, że stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Jak wynika z art. 33 pkt 1 tej ustawy, do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej.

Stosownie natomiast do art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z kolei w myśl art. 47 § 1 zd. 1 ww. Kodeksu małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa).

Umowa rozszerzająca wspólność ustawową małżeńską ma na celu ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta jest czynnością prawną organizacyjną, która reguluje stosunki majątkowe małżonków podczas trwania ich związku małżeńskiego.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską ma charakter czynności prawnej rozporządzającej o charakterze nieodpłatnym, co stanowi w swej istocie darowiznę dokonaną w ramach małżeńskiej wspólności majątkowej. Wspólność małżeńską, która jest współwłasnością łączną cechuje bezudziałowy charakter. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży nieruchomości, każdy z małżonków zbywa całą nieruchomość, a nie udziały w tej nieruchomości zaś cały przychód ze sprzedaży wchodzi niepodzielnie do majątku wspólnego.

Włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie jest więc nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że datą nabycia nieruchomości przez każdego z małżonków staje się data nabycia nieruchomości przez tego małżonka, który nieruchomość włączył do majątku wspólnego.

W konsekwencji więc stwierdzić należy, że skutki podatkowe dokonanej przez Wnioskodawczynię sprzedaży lokalu mieszkalnego oceniane być powinny zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w 2008 r., tj. w dniu nabycia przedmiotowego lokalu przez męża Wnioskodawczyni. Powyższe potwierdza art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316), zgodnie z którym do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy zmienianej w art. 1, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

W związku z tym wyjaśnić należy, że stosownie do art. 30e ust. 1 ustawy od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Stosownie natomiast do ust. 2 ww. przepisu podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Artykuł 19 ust. 1. stanowi, że przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Natomiast, zgodnie z art. 22 ust. 6c koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy wolne od podatku są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

Zwolnienie to ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (art. 21 ust. 21 ww. ustawy).

Jednakże w myśl art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, podatnicy, do których mają zastosowanie ust. 1 lub ust. 2, tj. podatnicy, którzy zbywają nieruchomości lub prawa nabyte w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., oświadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., składają w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, 14-dniowy termin określony w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., nie ma zastosowania.

Wobec powyższego, zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch warunków:

* okresu zameldowania na pobyt stały w zbywanym lokalu mieszkalnym, który nie może być krótszy niż dwanaście miesięcy przed datą zbycia,

* terminowego złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia; w przypadku uzyskania tego rodzaju przychodu w 2011 r. najpóźniej do dnia 30 kwietnia 2012 r.

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków.

W stanie faktycznym wskazano, że Wnioskodawczyni była zameldowana w sprzedanym lokalu mieszkalnym od dnia 30 lipca 2008 r. do dnia 29 sierpnia 2011 r. Z treści wniosku wynika również, że mąż Wnioskodawczyni skorzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższe oznacza, że w przedstawionej we wniosku sytuacji, jeżeli w zbywanym lokalu Wnioskodawczyni była zameldowana przez okres co najmniej 12 miesięcy na pobyt stały oraz w stosownym terminie zostanie złożone oświadczenie o spełnieniu warunków do skorzystania ze zwolnienia, wówczas osiągnięty przez Wnioskodawczynię przychód ze sprzedaży lokalu mieszkalnego korzystał będzie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyjaśnić także należy, że w sytuacji, gdy którykolwiek z warunków uprawniających do zwolnienia nie będzie przez Wnioskodawczynię spełniony, a wszystkie warunki zostaną spełnione przez męża Wnioskodawczyni, wówczas, w oparciu o art. 21 ust. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ze zwolnienia korzystał będzie również przychód osiągnięty przez Nią.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.