ITPB2/415-1032a/11/ENB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 25 października 2011 r. (data wpływu 14 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaty wkładu mieszkaniowego w przypadku wygaśnięcia lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe w zakresie obowiązku wystawienia informacji o wypłaconym stypendium, przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C, jest nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

W dniu 14 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaty wkładu mieszkaniowego w przypadku wygaśnięcia lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 2 listopada 1987 r. podatnik został członkiem spółdzielni mieszkaniowej. W 1990 r. otrzymał przydział na mieszkanie kat. M-2, oraz dokonał wpłaty wkładu w wysokości 3.708.000 zł (przed denominacją), co stanowiło 71,347% kosztów budowy mieszkania. Mieszkanie to zostało przekazane do użytkowania w dniu 3 marca 1990 r. na prawach lokatorskich. Na przydziale do ww. lokalu mieszkalnego oprócz podatnika - członka spółdzielni była wpisana również jego małżonka. W 1995 r. w związku z denominacją wkład został zdenominowany do kwoty 370,80 zł. Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie aktualizacji wyceny środków trwałych, do 30 czerwca 2005 r. zostały przeszacowane środki trwałe wg ustalonych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego wskaźników. Koszt 1 m² mieszkania w regionie wynosił 600 zł W związku z przeszacowaniem budynków, należało przeszacować również wkłady, co zostało uczynione i członkowie Spółdzielni otrzymali informację o nowej wysokości wkładów. W przypadku ww. lokalu mieszkalnego przeszacowany wkład wynosił 18.540 x 71,34% tj. 13.227,73 zł.

Następne urealnienia wniesionych wkładów następowały na podstawie odrębnych przepisów i były dokonywane na podstawie uchwał Rady Nadzorczej wg. wskaźników ogłaszanych przez Prezesa GUS. W przypadku lokali mieszczących się w zasobach Wnioskodawcy ceny kształtowały się następująco:

* od 1 października 1997 r. cena za 1 m² wynosiła 1.000 zł;

* od 1 lutego 1999 r. cena za 1 m² wynosiła 1.500 zł;

* od 1 lipca 2000 r. cena za 1 m² wynosiła 2.000 zł.

Ceny te były przyjmowane do rozliczeń z członkami w zakresie wnoszenia wkładów, jak i wypłacania wkładów byłym członkom.

Podatnik - członek spółdzielni z powodu nie regulowania opłat eksploatacyjnych, został w dniu 12 lutego 2003 r. wykluczony spośród członków Spółdzielni. Jednocześnie z informacji uzyskanych od komornika Wnioskodawca dowiedział się, że podatnik rozwiódł się - o czym nie powiadomił Spółdzielni, nie dokonał działu majątku, nie pracuje i ma zaległości alimentacyjne. W 2005 r. Wnioskodawca uzyskał wyrok eksmisyjny, który uprawomocnił się z dniem 26 stycznia 2006 r.

Lokal zajmowany przez podatnika został opróżniony w kwietniu 2011 r. Dokonano wyceny i ogłoszono przetarg. Wycena rzeczoznawcy opiewała na kwotę 117.420 zł. Kwota ta powinna zostać rozliczona z byłym członkiem na podstawie art. 11² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r.

Do potrącenia z wkładów jest kwota 84.178,73 zł z tytułu opłat czynszowych wraz z odsetkami, kosztów zastępstwa procesowego i kosztów sądowych oraz kosztów wyceny lokalu, są to koszty o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy.

Różnica między wkładem do wypłaty, a kwotami należnymi Wnioskodawcy wynosi 33.241,27 zł.

Na dzień dzisiejszy Wnioskodawca nie ma żadnego kontaktu z byłym członkiem, jak również jego byłą małżonką.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, w brzmieniu obowiązującym od 30 lipca 2007 r., spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale. W wypadku gdy przysługuje ono małżonkom, wygaśnięcie prawa następuje z chwilą ustania członkostwa obojga małżonków. Na podstawie art. 11 ust. 2 ww. ustawy, w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności nieniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku zwrotu należnego wkładu małżonkom należy wystawić PIT-8C, a jeśli tak to jaką kwotę należy w nim umieścić:

117.420 zł - 370,80 zł = 117.049,20 zł,

117.420 zł - 13.227,73 zł = 104.192,27 zł

117.420 zł - 84.178,73 zł - 370,80 zł = 33.241,27 zł

117.420 zł - 84.178,73 zł -13.227,73 zł = 20.013,54 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy, należy wystawić PIT-8C w momencie faktycznej wypłaty zwaloryzowanego wkładu. Na formularzu PIT-8C należy umieścić faktycznie wypłaconą część wkładu (zwaloryzowaną wg wartości rynkowej, ale pomniejszoną o koszty Spółdzielni w wysokości 84.178,73 zł oraz pomniejszoną o wniesiony wkład po denominacji w wysokości 370,80 zł), tzn. kwotę 33.241,27 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe w zakresie obowiązku wystawienia informacji o wypłaconym stypendium, przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C, za nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są inne źródła.

Przepis art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2012 r. stanowi, iż za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" wskazuje, iż zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów, stanowią przychody objęte dyspozycją tego przepisu.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż w dniu 2 listopada 1987 r. podatnik został członkiem spółdzielni mieszkaniowej. W 1990 r. otrzymał przydział na mieszkanie kat. M-2, oraz dokonał wpłaty wkładu w wysokości 3.708.000 zł (przed denominacją), co stanowiło 71,347% kosztów budowy mieszkania. Mieszkanie to zostało przekazane do użytkowania w dniu 3 marca 1990 r. na prawach lokatorskich. Na przydziale do ww. lokalu mieszkalnego oprócz podatnika - członka spółdzielni była wpisana również jego małżonka. W 1995 r. w związku z denominacją wkład został zdenominowany do kwoty 370,80 zł. Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie aktualizacji wyceny środków trwałych, do 30 czerwca 2005 r. zostały przeszacowane środki trwałe wg ustalonych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego wskaźników. Koszt 1 m² mieszkania w regionie wynosił 600 zł W związku z przeszacowaniem budynków, należało przeszacować również wkłady, co zostało uczynione i członkowie Spółdzielni otrzymali informację o nowej wysokości wkładów. W przypadku ww. lokalu mieszkalnego przeszacowany wkład wynosił 18.540 x 71,34% tj. 13.227,73 zł.

Następne urealnienia wniesionych wkładów następowały na podstawie odrębnych przepisów i były dokonywane na podstawie uchwał Rady Nadzorczej wg. wskaźników ogłaszanych przez Prezesa GUS.

Ceny te były przyjmowane do rozliczeń z członkami w zakresie wnoszenia wkładów, jak i wypłacania wkładów byłym członkom.

Podatnik - członek spółdzielni z powodu nie regulowania opłat eksploatacyjnych, został w dniu 12 lutego 2003 r. wykluczony spośród członków Spółdzielni. Jednocześnie z informacji uzyskanych od komornika Wnioskodawca dowiedział się, że podatnik rozwiódł się - o czym nie powiadomił Spółdzielni, nie dokonał działu majątku, nie pracuje i ma zaległości alimentacyjne. W 2005 r. Wnioskodawca uzyskał wyrok eksmisyjny, który uprawomocnił się z dniem 26 stycznia 2006 r.

Lokal zajmowany przez podatnika został opróżniony w kwietniu 2011 r. Dokonano wyceny i ogłoszono przetarg. Wycena rzeczoznawcy opiewała na kwotę 117.420 zł. Kwota ta powinna zostać rozliczona z byłym członkiem na podstawie art. 11² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r.

Do potrącenia z wkładów jest kwota 84.178,73 zł z tytułu opłat czynszowych wraz z odsetkami, kosztów zastępstwa procesowego i kosztów sądowych oraz kosztów wyceny lokalu, są to koszty o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy.

Różnica między wkładem do wypłaty, a kwotami należnymi Wnioskodawcy wynosi 33.241,27 zł.

Na dzień dzisiejszy Wnioskodawca nie ma żadnego kontaktu z byłym członkiem, jak również jego byłą małżonką.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

W myśl art. 11 ust. 2¹ ww. ustawy, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.

Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 2² ww. ustawy).

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż kwota do otrzymania której - w związku z wygaśnięciem lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - uprawniony jest były członek spółdzielni stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Zakres przedmiotowego zwolnienia wyznacza niewątpliwie użyte w tym przepisie pojęcie "do wysokości wniesionych wkładów" ograniczając go tylko i wyłącznie do wkładów uprzednio wniesionych, a więc ich nominalnej wysokości. Jeżeli wartość wkładu ulega zwiększeniu na skutek waloryzacji lub innych czynników, wówczas zwolnienie obejmuje nie całą kwotę przychodu związanego ze zwrotem wkładu w spółdzielni, lecz wyłącznie tę część przychodu, która odpowiada kwocie wniesionego wkładu.

Przenosząc powołane powyżej przepisy na grunt przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż kwota do otrzymania której uprawniony jest były członek spółdzielni określona w oparciu o wartość rynkową lokalu pomniejszoną o przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy oraz nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na ten lokal - do wysokości wniesionego do spółdzielni mieszkaniowej wkładu jest przychodem zwolnionym z podatku dochodowego na mocy ww. art. 21 ust. 1 pkt 50 powyższej ustawy, natomiast nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem określonym w sposób powyżej wskazany w oparciu o wartość rynkową lokalu, a wniesionym wkładem stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych łącznie z innymi przychodami uzyskanymi w tym samym roku, w którym nastąpił zwrot wkładu.

Zatem w sytuacji postawienia do dyspozycji podatnika lub wypłaty należnej kwoty Wnioskodawca będzie obowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W informacji tej wykazać należy wyłącznie przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zatem w sytuacji wypłaty wartości rynkowej lokalu mieszkalnego w związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, wykazaniu podlegać będzie wyłącznie nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem określonym w oparciu o wartość rynkową lokalu pomniejszoną o przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy oraz nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na ten lokal, a wniesionym wkładem.

Zgodnie bowiem z tym przepisem osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

W związku z powyższym nie sposób uznać za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy w zakresie obowiązku wystawienia PIT-8C wyłącznie w sytuacji faktycznej wypłaty, bowiem z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami są między innymi otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne.

Końcowo należy wyjaśnić, że na podstawie art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Treść art. 3 pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Natomiast przez ustawy podatkowe zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa należy rozumieć ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Dlatego też tut. organ w ramach przyznanych mu kompetencji nie może dokonać oceny prawidłowości dokonanych przez Wnioskodawcę wyliczeń i tym samym potwierdzić jaka kwota powinna zostać umieszczona w informacji o wypłaconym stypendium, przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C, bowiem ewentualna poprawność takiego obliczenia podlegać może weryfikacji przez organ podatkowy wyłącznie w postępowaniu podatkowym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.