ITPB1/4511-587/15/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2015 r. (data wpływu 4 maja 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uwzględniania udziałów osób spokrewnionych przy ustalaniu uczestnictwa w zagranicznej spółce kontrolowanej - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uwzględniania udziałów osób spokrewnionych przy ustalaniu uczestnictwa w zagranicznej spółce kontrolowanej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Planuje przystąpienie do zamkniętego funduszu inwestycyjnego (dalej: FIZ) działającego na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych. (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm., dalej: UoFI) poprzez objęcie (bezpośrednio lub pośrednio) certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych przez FIZ. W ramach swojej działalności FIZ może posiadać (bezpośrednio lub za pośrednictwem spółek kapitałowych lub osobowych, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski) udziały w spółkach mających siedzibę lub zarząd na terytorium innego niż Polska kraju należącego do Unii Europejskiej (dalej: Spółki zagraniczne). Wśród ww. spółek będących przedmiotem inwestycji FIZ, mogą znaleźć się podmioty, w których FIZ posiadać będzie mniej niż 25% udziałów/akcji, ale w których jednocześnie udziały/akcje (bezpośrednio lub pośrednio) będą posiadać osoby spokrewnione z Wnioskodawcą w stopniu przewidzianym w art. 30f ust. 4 Ustawy o PIT. W takim przypadku FIZ oraz wskazane powyżej osoby spokrewnione z Wnioskodawcą posiadać pośrednio będą łącznie ponad 25% udziałów. Jednocześnie jednak Wnioskodawca nie będzie posiadać w tych podmiotach udziałów/akcji w sposób inny niż poprzez uczestnictwo Wnioskodawcy w FIZ, który z kolei będzie posiadać bezpośrednio lub pośrednio udziały/akcje w tych podmiotach (tekst jedn.: Wnioskodawca nie będzie bezpośrednim udziałowcem w tych spółkach).

Co najmniej 50% przychodów Spółek zagranicznych osiągniętych w roku podatkowym może pochodzić z dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, przychodów ze zbycia udziałów (akcji), wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, poręczeń i gwarancji, a także przychodów z praw autorskich, praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw, a także zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych.

Co najmniej jeden rodzaj przychodów, o których mowa powyżej uzyskiwanych przez Spółki zagraniczne, może podlegać w państwie ich siedziby lub zarządu opodatkowaniu według stawki podatku dochodowego obowiązującej w tym państwie niższej o co najmniej 25% od stawki, o której mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, lub zwolnieniu lub wyłączeniu z opodatkowania podatkiem dochodowym w tym państwie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku, gdy FIZ, w którym certyfikaty inwestycyjne będzie posiadać Wnioskodawca, będzie posiadał udziały/akcje (w rozumieniu art. 30f ust. 3 punkt 3 lit. a Ustawy o PIT) w spółkach zagranicznych wspólnie z osobami spokrewnionymi z Wnioskodawcą w stopniu przewidzianym w art. 30f ust. 4 ustawy o PIT, Wnioskodawca powinien - przy wyliczaniu procentowego udziału w Spółkach zagranicznych - uwzględnić również udział tych spokrewnionych osób, w przypadku, gdy Wnioskodawca nie będzie posiadać udziałów w tych Spółkach zagranicznych w sposób inny niż poprzez uczestnictwo Wnioskodawcy w FIZ, tj. nie będzie posiadać udziału w tych spółkach bezpośrednio.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli FIZ inwestuje w podmioty, w których udziały/akcje (w rozumieniu art. 30f ust. 3 punkt 3 lit. a ustawy o PIT) posiadają również osoby spokrewnione z Wnioskodawcą w stopniu przewidzianym w art. 30f ust. 4 ustawy o PIT, Wnioskodawca nie jest obowiązany - przy wyliczaniu procentowego udziału w Spółkach zagranicznych - uwzględnić również udziału tych spokrewnionych osób, w przypadku, gdy Wnioskodawca nie będzie posiadać bezpośredniego udziału w tych spółkach. W konsekwencji, jeżeli FIZ posiadać będzie w Spółkach zagranicznych mniej niż 25% udziałów/akcji tych spółek to spółki takie nie będą dla Wnioskodawcy zagranicznymi spółkami kontrolowanymi, bez względu kim będą pozostali wspólnicy.

Zgodnie z art. 30f ust. 4 ustawy o PIT przepis 30f ust. 3 pkt 3 lit. a stosuje się również w przypadku, gdy 25% udziałów w kapitale lub 25% praw głosu w organach kontrolnych lub w organach stanowiących lub 25% udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach zagranicznej spółki pozostaje w posiadaniu ustalonym łącznie z małżonkiem podatnika, a także jego krewnymi do drugiego stopnia.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 30f ust. 4 nie znajdzie zastosowania w analizowanym zdarzeniu przyszłym do udziałów/akcji w Spółkach zagranicznych, które Wnioskodawca posiadać będzie poprzez FIZ, ponieważ:

a. Wnioskodawca nie będzie posiadać bezpośrednio wspólnie ze spokrewnionymi osobami udziałów/akcji (w rozumieniu art. 30f ust. 3 punkt 3 lit. a Ustawy o PIT) w tych podmiotach, ale udziały/akcje będzie posiadać FIZ

b. zarówno Wnioskodawca, jak i osoby spokrewnione z Wnioskodawcą mogą nie mieć możliwości zweryfikowania, czy w strukturze udziałowej, o której mowa, zachodzą przesłanki dla stosowania art. 30f ust. 4 ustawy o PIT.

(Ad. a)

Podstawową przesłanką stosowania art. 30f ust. 4 Ustawy o PIT jest:

Zdaniem Wnioskodawcy warunek "pozostawania w posiadaniu" wspólnie z osobami spełniającymi odpowiedni stopień pokrewieństwa może zostać spełniony jedynie w przypadku, gdy zarówno Wnioskodawca, jak i osoby z nim spokrewnione są jednocześnie bezpośrednimi udziałowcami określonej spółki, tj. jednocześnie są udziałowcami spółki spełniającej kryteria uznania jej za tzw. zagraniczną spółkę kontrolowaną. Wnioskodawca wskazuje, że, gdyby ustawodawca chciał objąć dyspozycją omawianego przepisu także pośrednie posiadanie udziałów lub praw w zagranicznych spółkach kontrolowanych, wskazałby to wyraźnie w art. 30f ust. 4. W regulacjach, które ustawodawca chciał odnieść również do pośredniego posiadania udziałów lub praw, wyraźnie wskazano, że dyspozycją przepisu objęto zarówno pośredni, jak i bezpośredni sposób posiadania udziałów lub praw - tj. np. art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. a Ustawy o PIT.

W związku z powyższym, Wnioskodawca uważa, że art. 30f ust. 4 odnosi się do sytuacji, w której Wnioskodawca w sposób bezpośredni posiada udziały lub prawa w zagranicznych spółkach kontrolowanych wspólnie z osobami spokrewnionymi ze sobą w stopniu przewidzianym w ww. przepisie. Przyjęcie odmiennej interpretacji doprowadziłoby do rozszerzającej wykładni prawa podatkowego. Wnioskodawca podkreśla, że w prawie podatkowym obowiązuje zakaz stosowania wykładni rozszerzającej, jeżeli wykładnia taka miałaby prowadzić do rozszerzenia zakresu należności podatkowych, a to ze względu na zasadę nullum tributum sine lege. Zgodnie z utrwaloną doktryną w zakresie prawa podatkowego obowiązuje nakaz stosowania wykładni językowej (literalnej) przepisów. Jak zaznaczył Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w uzasadnieniu do wyroku z dnia 27 listopada 1997 r. sygn. SA/Ł 2682/95: "przy stosowaniu przepisów podatkowych powinna mieć zastosowanie ścisła wykładnia językowa wynikająca z treści przepisów podatkowych".

W kontekście powyższego, niebudzącym wątpliwości jest fakt, że sformułowanie "pozostaje w posiadaniu" użyte w art. 30f ust. 4 ustawy o PIT, należy interpretować w sposób literalny i odnieść do sytuacji rzeczywistego, tj. bezpośredniego posiadania udziałów lub praw wspólnie z osobami spokrewnionymi. Wnioskodawca wskazuje przy tym po raz kolejny, że każdorazowo w Ustawie o PIT, tam, gdzie ustawodawca chciał wskazać, że konkretny przepis odnosi się także do pośredniego posiadania udziałów lub praw, wyraźnie to uczynił (np. w przepisach dotyczących podmiotów powiązanych w kontekście stosowania cen rynkowych). Zatem przepis ten nie powinien być interpretowany w inny sposób niż z użyciem wykładni językowej, gdyż jest on na tyle precyzyjnie sformułowany, że użycie wykładni językowej pozwala na określenie celu przepisu i jego funkcji w kontekście opodatkowania dochodu zagranicznych spółek kontrolowanych.

(Ad. b)

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że nie zawsze w rejestrach spółek są ujawniani wszyscy wspólnicy podmiotów gospodarczych. Przykładowo, w polskim krajowym rejestrze sądowym w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są ujawniani jedynie udziałowcy posiadający min. 10% udziałów w spółce (art. 38 pkt 8 pkt c ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym). Ponadto w przypadku spółek akcyjnych akcjonariusze nie są w ogóle ujawniani w krajowym rejestrze sądowym. Oznacza to, że jedynie w sytuacji, w której Wnioskodawca jest bezpośrednim udziałowcem w spółce, ma on pełny wgląd do informacji o spółce i jest w stanie ustalić każdorazowo skład wspólników spółki, gdyż ma uprawnienia do wglądu we wszystkie dokumenty korporacyjne podmiotu prawnego. W innych sytuacjach ustalenie przez Wnioskodawcę pełnego składu udziałowego podmiotu może okazać się niemożliwe. Stąd rozszerzenie interpretacji pojęcia "pozostawania w posiadaniu" również na sytuacje tzw. pośredniego posiadania udziałów spowodowałoby brak możliwości stosowania tego przepisu w praktyce z uwagi na brak informacji o tym, jaki jest skład wspólników spółek. Dodatkowo Wnioskodawca zwraca uwagę, że przyjęcie odmiennego stanowiska doprowadziłoby również do sytuacji, w której osoby spokrewnione z Wnioskodawcą, posiadające wspólnie z FIZ udziały/akcje w spółkach zagranicznych powinny każdorazowo sprawdzić, kto jest rzeczywistym beneficjentem certyfikatów w FIZ, tzn. powinny uzyskiwać informacje na temat tego, kto nabył i w jakiej części certyfikaty inwestycyjne w FIZ. Informacje takie nie są dostępne i udziałowcy ci nie będą w stanie określić, czy i w jakim stopniu osoby potencjalnie z nimi spokrewnione są uczestnikami FIZ wspólnie z którym posiadają oni udziały w określonej spółce. Wiedza takich udziałowców ograniczy się jedynie do tego, że razem z FIZ są właścicielami udziałów w spółce, gdyż będą w stanie określić tylko bezpośrednich wspólników spółki. W tym kontekście, dyspozycją art. 30f ust. 4 ustawy o PIT powinny - zdaniem Wnioskodawcy - zostać objęte jedynie te spółki, w których udziały lub prawa posiadają bezpośrednio zarówno Wnioskodawca, jak i osoby z nim spokrewnione w stopniu przewidzianym w tym przepisie. Zatem w przypadku, gdy w spółce posiada udziały osoba spokrewniona z Wnioskodawcą w stopniu określonym w art. 30f ust. 4 ustawy o PIT oraz jednocześnie Wnioskodawca nie posiada bezpośrednio udziałów w takiej spółce (udziały tej spółki posiadać będzie FIZ, w którym Wnioskodawca będzie uczestnikiem), Wnioskodawca nie powinien - przy wyliczaniu swojego zaangażowania w zagranicznych spółkach kontrolowanych - uwzględniać również udziału ww. osób spokrewnionych z Wnioskodawcą. W konsekwencji, jeżeli FIZ posiadać będzie mniej niż 25% udziałów w Spółkach zagranicznych, spółki te nie będą mogły stanowić zagranicznych spółek kontrolowanych dla Wnioskodawcy bez względu na to kim będą pozostali udziałowcy tych spółek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328) wprowadzono na mocy art. 2 pkt 24 do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) regulacje m.in. w zakresie zagranicznych spółek kontrolowanych (art. 30f ustawy).

Powyższe zmiany mają na celu zwalczanie szkodliwej konkurencji ze strony części państw, przede wszystkim tzw. rajów podatkowych, oraz przeciwdziałanie odraczaniu lub unikaniu opodatkowania przy wykorzystywaniu mechanizmu przesuwania dochodów do spółek zależnych zlokalizowanych w krajach o preferencyjnych systemach podatkowych.

W celu ustalenia konieczności stosowania omawianej regulacji w pierwszej kolejności należy rozważyć, czy dany podmiot (jednostka organizacyjna) powiązany z polskim podatnikiem jest "zagraniczną spółką". Określenie to obejmuje wszystkie jednostki, którym - zgodnie z prawem państwa, w którym posiadają siedzibę lub zarząd - przyznana jest osobowość prawna (spółki kapitałowe, stowarzyszenia, fundacje, fundusze, przedsiębiorstwa itd.) oraz te jednostki niemające osobowości prawnej, których dochody podlegać mogą opodatkowaniu w państwie ich siedziby lub zarządu. Nie każda "zagraniczna spółka" będzie stanowić "kontrolowaną zagraniczną spółkę", a jedynie taka, która spełniać będzie warunki określone w art. 30f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do tego przepisu użyte w niniejszym artykule określenie zagraniczna spółka - oznacza:

* nieposiadającą siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w której podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, posiada udział w kapitale, prawo głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub prawo do uczestnictwa w zysku.

Warunki uznania danego podmiotu za zagraniczną spółkę kontrolowaną wskazuje art. 30f ust. 3 ustawy.

Zgodnie z powyższym zagraniczną spółką kontrolowaną jest:

a. Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy międzynarodowej, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo

b. Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej

- stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych, albo

Przepis ust. 3 pkt 3 lit. a stosuje się również w przypadku, gdy 25% udziałów w kapitale lub 25% praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub 25% udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach zagranicznej spółki pozostaje w posiadaniu ustalonym łącznie z małżonkiem podatnika, a także jego krewnymi do drugiego stopnia (ust. 4 art. 30f ustawy).

Jak wynika z art. 30f ust. 17 ustawy w celu obliczenia udziału pośredniego, o którym mowa w ust. 3 pkt 3 lit. a i ust. 12 pkt 1, przepis art. 25 ust. 5b stosuje się odpowiednio.

Ze zdarzenia przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca planuje przystąpienie do zamkniętego funduszu inwestycyjnego (dalej: FIZ) działającego na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych. (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm., dalej: UoFI) poprzez objęcie (bezpośrednio lub pośrednio) certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych przez FIZ. W ramach swojej działalności FIZ może posiadać (bezpośrednio lub za pośrednictwem spółek kapitałowych lub osobowych, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski) udziały w spółkach mających siedzibę lub zarząd na terytorium innego niż Polska kraju należącego do Unii Europejskiej (dalej: Spółki zagraniczne). Wśród ww. spółek będących przedmiotem inwestycji FIZ, mogą znaleźć się podmioty, w których FIZ posiadać będzie mniej niż 25% udziałów/akcji, ale w których jednocześnie udziały/akcje (bezpośrednio lub pośrednio) będą posiadać osoby spokrewnione z Wnioskodawcą w stopniu przewidzianym w art. 30f ust. 4 Ustawy o PIT. W takim przypadku FIZ oraz wskazane powyżej osoby spokrewnione z Wnioskodawcą posiadać pośrednio będą łącznie ponad 25% udziałów. Jednocześnie jednak Wnioskodawca nie będzie posiadać w tych podmiotach udziałów/akcji w sposób inny niż poprzez uczestnictwo Wnioskodawcy w FIZ, który z kolei będzie posiadać bezpośrednio lub pośrednio udziały/akcje w tych podmiotach (tekst jedn.: Wnioskodawca nie będzie bezpośrednim udziałowcem w tych spółkach).

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy w odniesieniu do przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że ustawodawca czytelnie i w sposób jednoznaczny sformułował reguły uczestnictwa w zagranicznych spółkach kontrolowanych. Wnioskodawca, posiadający udział pośredni (poprzez uczestnictwo w FIZ) w Spółkach zagranicznych jest obowiązany bezwzględnie do stosowania postanowień wynikających z art. 30f ust. 4 ustawy. Oznacza to, że - w realiach rozpatrywanej sprawy - musi uwzględnić poziom udziałów jakie w Spółkach zagranicznych posiadają osoby wymienione w tym przepisie.

Nie można uznać więc za słuszne stanowiska Wnioskodawcy, według którego jedynie w sytuacji posiadania przez niego udziału bezpośredniego w Spółkach zagranicznych przepis ten znalazłby zastosowanie. Za nieuzasadnione uznać trzeba też argumenty Wnioskodawcy, że inny niż zaprezentowany przez niego sposób wykładni stanowiłby zastosowanie wykładni rozszerzającej.

Otóż podkreślenia wymaga, że brzmienie omawianego przepisu - w ocenie organu - nie pozostawia wątpliwości co do zakresu jego stosowania. Użycie reguł językowych przy dokonywaniu wykładni tego przepisu daje wynik pewny i jasno określony. Posłużono się w treści przepisu pojęciem udziału, nie ograniczając przy tym jego zastosowania wyłącznie do udziału bezpośredniego. Wobec tego "pozostawanie w posiadaniu" - na potrzeby zastosowania art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. a - nie może być zawężone, jak twierdzi Wnioskodawca, tylko do udziałów bezpośrednich. W przeciwnym razie złamano by podstawowe zasady wykładni gramatycznej nie wprowadzania rozróżnień tam gdzie nie czyni tego sam prawodawca (lege non distinguente nec nostrum est distinguere), a także nieinterpretowania przepisów w sposób powodujący pomijanie ich fragmentów (per non est).

Nie można zaakceptować też stanowiska Wnioskodawcy, że przeszkodą w stosowaniu art. 30f ust. 4 ustawy są trudności w ustaleniu wspólników poszczególnych spółek (pełnego składu udziałowego).

Istotnym jest wskazać, że tego rodzaju argumenty w żadnej mierze nie stanowią uzasadnienia dla wyłączenia od zastosowania omawianego przepisu.

Analizowana wyżej regulacja ma służyć przeciwdziałaniu "rozdrabnianiu" udziałów w spółkach zagranicznych pomiędzy członkami rodziny celem uniknięcia obowiązku zapłaty podatku od dochodów tych spółek.

Brak jest zatem podstaw normatywnych, aby w sposób odmienny - z punktu widzenia wyboru podatnika - traktować sytuację, w której uczestniczy on w zagranicznej spółce kontrolowanej za pośrednictwem FIZ. Nie znajduje zatem uzasadnienia sytuacja różnicująca obowiązek po stronie podatnika od tego czy posiada on w zagranicznych spółkach kontrolowanych udział pośredni od przypadku gdy jest wspólnikiem bezpośrednim. Tymczasem w obydwu przypadkach to samo zdarzenie skutkuje powstaniem jednolitego obowiązku badania poziomu uczestnictwa w tychże spółkach uwzględniając zaangażowanie małżonka, krewnych do drugiego stopnia.

W tym kontekście należy również zwrócić uwagę, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych określa skutki podatkowe zdarzeń gospodarczych, nie ingerując w dziedziny życia gospodarczego znajdujące uregulowanie w innych aktach normatywnych (Kodeks spółek handlowych, ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawa o funduszach inwestycyjnych). Przepisy prawa podatkowego nie regulują kwestii sposobu nabywania przez Wnioskodawcę certyfikatów inwestycyjnych w FIZ czy udziałów w spółkach zagranicznych oraz rodzaju działalności (transakcji) generującej różne korzyści majątkowe. Przepisy podatkowe dokonują jedynie kwalifikacji uzyskiwanych w ten sposób przychodów (dochodów) oraz nakładają na podatników określone obowiązki.

Dlatego też Wnioskodawca angażując się w działalność zagranicznych spółek kontrolowanych - zarówno bezpośrednio jak i pośrednio - winien mieć świadomość tego, że w związku z tego rodzaju aktywnością, co do zasady, ciąży na nim m.in. obowiązek stosowania postanowień art. 30f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Niewątpliwie wywiązanie się z tego typu obowiązków wymaga zidentyfikowania osób, które posiadają certyfikaty inwestycyjne w FIZ. Jednakże w opinii organu wskazane przez Wnioskodawcę "trudności" z tym związane nie mogą modyfikować obowiązków podatkowych. Sfera ta kształtowana jest bowiem przez przepisy ustaw podatkowych.

Poza tym, konstrukcja prawna funduszu inwestycyjnego zamkniętego opiera się na założeniu stałej liczby certyfikatów inwestycyjnych i stałego kapitału w określonym przedziale czasowym. Fundusz zamknięty nie dokonuje emisji certyfikatów inwestycyjnych na każde żądanie inwestora, lecz w terminach określonych w prospekcie emisyjnym lub memorandum informacyjnym albo warunkach emisji. Przy tym każda druga i następna emisja zasadniczo wymaga zmiany statutu funduszu (por. art. 129 ustawy o funduszach inwestycyjnych). Na skutek nowej emisji wzrasta liczba certyfikatów inwestycyjnych, z reguły także uczestników, jak również ulega zwiększeniu kapitał funduszu. Jednocześnie kolejne subskrypcje i emisje certyfikatów mogą być skierowane do określonej grupy inwestorów i przez to przyczynić się do pozyskania znacznej puli aktywów podlegających zarządzaniu.

Co do zasady nie jest dopuszczalne odkupywanie od inwestorów certyfikatów inwestycyjnych celem ich umorzenia. Konsekwencją takiego rozwiązania jest nadanie certyfikatom inwestycyjnym funduszy zamkniętych statusu papieru wartościowego oraz dopuszczenie ich do obrotu wtórnego w celu umożliwienia inwestorom swobodnego handlu nimi. Cenę transakcyjną kształtują prawa popytu i podaży, skutkiem czego może być ona różna od wartości aktywów netto funduszu przypadającą na tytuł uczestnictwa. Brak możliwości odkupywania od inwestorów certyfikatów inwestycyjnych i ich umarzania wpływa stabilizująco na portfel inwestycyjny funduszu, w wyniku czego polityka inwestycyjna jest mniej rygorystyczna i umożliwia lokowanie zgromadzonych środków w aktywa o niższej płynności i obarczone wyższym stopniem ryzyka: wierzytelności, nieruchomości, waluty obce, akcje i udziały spółek niedopuszczonych do publicznego obrotu itp. Ponadto w przypadku funduszy zamkniętych możliwe jest prowadzenie polityki lokacyjnej o wydłużonym horyzoncie inwestycyjnym (G. Kościelniak, Fundusze..., s. 26; J. Kropiwnicki, Prawna ochrona..., s. 26; M. Michalski, L. Sobolewski, Prawo o funduszach inwestycyjnych. Komentarz, Warszawa 1999, s. 120).

Nie można więc podzielić poglądu Wnioskodawcy o nieusuwalnych trudnościach uniemożliwiających ustalenie kręgu rzeczywistych beneficjentów certyfikatów inwestycyjnych. FIZ, co wynika też z treści ww. komentarzy, jest podmiotem działającym w oparciu o przejrzyste reguły prawne dające, wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy, możliwość precyzyjnego ustalenia podmiotów odnoszących korzyści w związku z posiadaniem certyfikatów inwestycyjnych. Analogiczne należy podejść do kwestii identyfikacji udziałowców spółek.

Wobec tego stanowiska Wnioskodawcy nie można uznać za prawidłowe.

W zakresie powołanego orzecznictwa sądowego oraz kwestii jego stosowania w procesie wydawania interpretacji indywidualnych stwierdzić należy, że orzeczenia sądów, są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonymi w określonym stanie faktycznym. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Na mocy art. 87 ust. 1 tejże ustawy, źródłami powszechnie obowiązujących prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych. Stanowisko zaprezentowane w przywołanym wyroku jest aprobowane również przez organ i zostało uwzględnione przy ocenie stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.