ITPB1/4511-545/16-5/MR/20-S/DP - Skutki podatkowe otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 3 kwietnia 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej ITPB1/4511-545/16-5/MR/20-S/DP Skutki podatkowe otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.), art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 czerwca 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 348/17 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 16 stycznia 2020 r.) oraz wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 sierpnia 2019 r. sygn. akt II FSK 3067/17 (data wpływu 11 października 2019 r.) stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 22 czerwca 2016 r. (data wpływu 28 czerwca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 czerwca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 18 sierpnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: ITPB1/4511-545/16/MR, w której uznał, że stanowisko w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy - jest nieprawidłowe.

W uzasadnieniu organ stwierdził, że wskazane we wniosku odszkodowanie, wartość franszyzy, nie stanowi kwoty zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wobec czego stanowi ono dla Wnioskodawcy - w dacie jego otrzymania - przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, z uwzględnieniem art. 8 ust. 1 ustawy, tj. proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) Spółki. Odszkodowanie (wraz z franszyzą), o którym mowa we wniosku jest bowiem otrzymanym odszkodowaniem objętym dyspozycją art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to przy tym odszkodowanie za szkody dotyczące składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, więc nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego należy zaliczyć kwoty, o których mowa we wniosku do przychodów, które dla Wnioskodawcy - na mocy art. 14 ust. 2 pkt 12 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy - stanowią w dacie otrzymania przychody ze źródła pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy).

Skoro w niniejszej sprawie - jak wykazano - odszkodowanie stanowi dla Wnioskodawcy przychód, brak jest więc podstaw do jego pomniejszania (korygowania) w związku z podpisaniem ugody z poszkodowanym Kontrahentem.

Wnioskodawca na ww. interpretację przepisów prawa podatkowego wniósł pismem z dnia 7 września 2016 r. (data wpływu 9 września 2016 r.) wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, pismem z dnia 6 października 2016 r. znak: ITPB1/4511-545/16-1/MPŁ stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 18 sierpnia 2016 r. znak ITPB1/4511-545/16/MR złożył skargę z dnia 9 listopada 2016 r. (data wpływu 14 listopada 2016 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 13 czerwca 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 348/17 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 18 sierpnia 2016 r. znak ITPB1/4511-545/16/MR.

Od ww. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2019 r. sygn. akt II FSK 3067/17 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę kasacyjną.

W dniu 11 października 2019 r. wpłynął do tutejszego organu wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 sierpnia 2019 r. sygn. akt II FSK 3067/17.

Prawomocne orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 czerwca 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 348/17 wraz z aktami sprawy wpłynęło do tutejszego organu w dniu 16 stycznia 2020 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w ww. wyroku wskazał, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 u.p.d.o.f nie zalicza się do kosztów podatkowych kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. W myśl wyjątku określonego w powołanym przepisie, wydatek z tytułu odszkodowania na rzecz kontrahenta niemieckiego nie stanowi dla skarżącego kosztu uzyskania przychodu. Podatnik nie może zatem zaliczyć do kosztów podatkowych zapłaconego odszkodowania z tytułu wadliwego wykonania usługi.

W takiej sytuacji, odszkodowanie otrzymane przez podatnika na pokrycie zobowiązania wobec kontrahenta, nie powinno stanowić przychodu po jego stronie w takiej wysokości, w jakiej nie zostało zaliczone do kosztów podatkowych.

Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 3 pkt 3a u.p.d.o.f. do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

W przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji stanie faktycznym zaistniała taka sytuacja. Podatnik był zobowiązany do zapłaty odszkodowania na rzecz kontrahenta, z którym zawarł umowę spedycji, natomiast podwykonawca podatnika, który nieprawidłowo zrealizował umowę zawartą z podatnikiem, zapłacił na jego rzecz kwotę równą kwocie odszkodowania, jakie podatnik musiał zapłacić kontrahentowi. W sytuacji tej mamy zatem do czynienia z poniesieniem przez skarżącego wydatku nie zaliczonego do kosztów uzyskania przychodu oraz z zapłaceniem na rzecz skarżącego kwoty równej temu wydatkowi.

W ocenie Sądu, norma art. 14 ust. 3 pkt 3a u.p.d.o.f. nie wymaga następstwa czasowego między poniesieniem wydatku i jego zwrotem, lecz związku funkcjonalnego. Jeżeli zatem podatnik poniesie wydatek niezaliczony do kosztów uzyskania przychodów oraz otrzyma równowartość tego wydatku, uzyskana kwota nie powinna być zaliczona do przychodu. Argumentacja skarżącego zawarta we wniosku i uzasadnieniu skargi jest w tym zakresie uzasadniona. Uznanie, że kolejność poniesienia wydatków i ich zwrotu ma wpływ na zastosowanie normy prawnej zawartej w art. 14 ust. 3 pkt 3a u.p.d.o.f. prowadziłoby do nierównego traktowania podatników, którzy z przyczyn od siebie niezależnych otrzymali zwrot wydatków przed datą ich fizycznego poniesienia.

Analizowany przez organ art. 14 ust. 2 pkt 12 u.p.d.o.f. stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Skarżący we wniesionej skardze zarzucił, że otrzymane przez niego odszkodowanie nie było odszkodowaniem za szkodę dotyczącą składników majątku związanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Zdaniem WSA w Gdańsku stanowisko to jest słuszne. Przepis ten, jak wynika z jego treści, dotyczy wyłącznie składników przedsiębiorstwa podatnika. Odszkodowanie uzyskane przez skarżącego wiązało się ze zniszczeniem mienia innego podmiotu i było w istocie spłatą zobowiązań, które skarżący musiał uregulować wobec kontrahenta w związku ze zniszczeniem jego mienia podczas wykonywania usługi, nie dotyczyło natomiast składników majątku skarżącego.

W ocenie WSA w Gdańsku przyjęcie przeciwnej wykładni prowadziłoby do sytuacji, w której podatnik nie mógłby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odszkodowania zapłaconego, a musiałby zaliczyć do przychodu odszkodowanie otrzymane, które w całości przekazał kontrahentowi. W sytuacji takiej podatnik nie uzyskał żadnego przysporzenia majątkowego, od którego należałoby uiścić podatek dochodowy. Obciążenie podatnika podatkiem w takiej sytuacji, należałoby uznać za niesłuszne i krzywdzące podatnika.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy, wymaga ponownego rozpatrzenia przez tutejszy organ.

We wniosku wspólnym złożonym przez:

Zainteresowanego będącą stroną postępowania:

Pana k.p.,

Zainteresowanych niebędących stroną postępowania:

1. Pana R.P.,

2. P. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością

przedstawiono następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o. Sp.k. (dalej "Spółka") jest przedsiębiorstwem świadczącym usługi spedycyjne. Wspólnicy Spółki podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych. Komplementariuszem Spółki jest Sp. z o.o. W 2014 r., Spółka otrzymała zlecenie na transport modułu wlotowego czerpni powietrza od kontrahenta z Niemiec (dalej "Kontrahent"). W celu realizacji zlecenia, Spółka wynajęła podwykonawcę. W wyniku wadliwego wykonania usługi transportu/przeładunku, doszło do uszkodzenia przewożonego sprzętu. W kwietniu 2014 r., Kontrahent wystawił Spółce zawiadomienie o szkodzie (notice of loss/damage), natomiast w kwietniu 2015 r., Spółka otrzymała zawezwanie do próby ugodowej. W styczniu 2016 r., Spółka jako uprawniony otrzymała odszkodowanie od ubezpieczyciela podwykonawcy w walucie polskiej w wysokości 831.650,12 zł (191.373,11 euro), po potrąceniu o wartość franszyzy w wysokości 21.263,68 euro. Spółka z kolei w tym samym miesiącu wystawiła notę obciążeniową na podwykonawcę i na tej podstawie otrzymała w miesiącu lutym całą kwotę franszyzy w euro. Łącznie, odszkodowania otrzymane od ubezpieczyciela i podwykonawcy pokrywają kwotę maksymalnego odszkodowania, które może zostać przyznane Kontrahentowi w wyniku postępowania sądowego. Ostateczna kwota odszkodowania faktycznemu poszkodowanemu nie jest jeszcze znana, gdyż nie doszło do podpisania ugody pomiędzy Spółką a Kontrahentem, w związku z czym uznano, że nie powstało jeszcze zobowiązanie Spółki. W miesiącu maju br. doszło do podpisania ugody z poszkodowanym Kontrahentem i przekazano w tym samym miesiącu na wskazany rachunek wartość szkody w kwocie 212.636,79 euro.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy Spółka powinna nie ujmować do potrzeb naliczenia podatku dochodowego kwoty otrzymanego w styczniu 2016 r. odszkodowania od ubezpieczyciela i w lutym 2016 r. kwoty franszyzy od podwykonawcy? Czy w miesiącu maju 2016 r. - miesiącu ustalenia i zapłaty odszkodowania Kontrahentowi należy wyłączyć jego wysokość z kosztów podatkowych?

Wnioskodawca uważa, że na gruncie prawa cywilnego Spółka wykonała wadliwie przewóz (pomimo faktu, że Spółka zleciła wykonanie części swojej usługi podwykonawcy). Podkreśla to zapis art. 774 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) mówiący, że przez "umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy". Usługi przewoźnika obejmują swym zakresem, nie tylko działanie, ale także rezultat. Wobec braku definicji w ustawie terminu "wadliwy", należy uznać za właściwą definicję zawarta w Nowym Słowniku Języka Polskiego "mający wady, usterki defekty, wskazujący braki, błędy, niewłaściwy, nieprawidłowy, niepoprawny".

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), zwanej dalej "Ustawą", "Wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c. Przewożony towar nie jest składnikiem majątku Spółki, wobec powyższego kwota otrzymanego odszkodowania z ubezpieczenia mieści się w kategorii zwolnień od podatku.

Biorąc pod uwagę powyższe Spółka nie powinna w miesiącu styczniu 2016 r. uwzględniać wpłaconego przez ubezpieczyciela odszkodowania w kwocie 831.650,12 zł w rachunku podatkowym. To samo dotyczy otrzymanej od podwykonawcy kwoty franszyzy w miesiącu lutym - 21.263,68 euro w przeliczeniu na walutę polską do potrzeb ujęcia w księgach rachunkowych/podatkowych 95.658,12 zł. W związku z powyższym stanem prawnym sprawy, Wnioskodawca zakłada, że odszkodowanie otrzymane przez Spółkę we własnym imieniu i na własną rzecz, jest odszkodowaniem otrzymanym jako pokrycie/naprawienie szkody Spółki. Otrzymane odszkodowanie jest wypłacone z kategorii ubezpieczeń majątkowych, gdzie przedmiotem ochrony jest odpowiedzialność cywilna, dlatego powinno mieć zastosowanie zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 4 Ustawy. Rolą odszkodowania jest zrekompensowanie poszkodowanemu poniesionej szkody i nie stanowi ono świadczenia, którego celem jest wzbogacenie podatnika.

Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę (art. 805 k.c). W razie zaistnienia zdarzenia skutkującego powstaniem wypadku ubezpieczeniowego, ubezpieczyciel ma obowiązek spełnić świadczenie polegające w szczególności na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę. Otrzymane odszkodowania oraz inne świadczenia z tytułu ubezpieczeń majątkowych niezależnie od tego czy zostały przyznane na podstawie uznania ubezpieczyciela, ugody pozasądowej lub sądowej, są zatem zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 Ustawy. Jako przykład można wskazać na interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 czerwca 2010 r. (sygn. IPPB2/415-196/10-4/MK1), gdzie Dyrektor podzielił zapatrywanie wnioskodawcy, iż zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli świadczenie wypłacone zostało z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, to takie świadczenie będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przy czym bez znaczenia pozostaje to, czy do wypłaty świadczenia dochodzi na podstawie roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia, w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czy też do wypłaty dochodzi w drodze kulancji lub na podstawie ugody zawartej z uprawnionym lub prawomocnego orzeczenia sądu. Analogiczne interpretacje zostały wydane m.in. przez: Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 30 października 2009 r. (sygn. ILPB2/415-797/09-5/WM) oraz z dnia 14 września 2009 r. (sygn. ILPB1/415-712/09-4/IM), Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 sierpnia 2009 r. (sygn. IPPB1/415-417/09-2/AM), czy też Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 czerwca 2009 r. (sygn. IBPBII/1/415-270/09/MK).

W maju 2016 r. w momencie ustalenia ostatecznej kwoty odszkodowana/zapłaty odszkodowania Kontrahentowi (dla potrzeb ujęcia w księgach rachunkowych/podatkowych Spółka przeliczyła na walutę polską kwotę 941.449,39 zł), Spółka nie ujęła w kosztach podatkowych, zgodnie z wyjątkiem zawartym w art. 23 ust. 1 pkt 19 Ustawy: Nie zalicza się do kosztów podatkowych kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

W świetle powyższego tutejszy organ dokonując merytorycznej oceny złożonego wniosku wspólnego - uwzględniając stan prawny obowiązujący na dzień jego złożenia oraz uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/Gd 348/17 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 sierpnia 2019 r., sygn. akt II FSK 3067/17 - uznaje stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Co do zasady, przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie włącza ich z tej kategorii.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Pojęcie "związku" z pojęciem "wykorzystania" w działalności gospodarczej nie oznaczają tego samego i nie mogą być utożsamiane. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 sierpnia 2007 r., sygn. akt II FSK 935/06 stwierdził, że w przypadku osoby prowadzącej określoną działalność gospodarczą i uzyskującej przychody z takiej działalności nie ma istotnego znaczenia to, czy zbywany składnik majątkowy był używany przez okres pół roku, czy dłuższy, o ile zostanie ustalone, że był on związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W myśl natomiast art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Z kolei zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,

* musi być należycie udokumentowany.

Artykuł 23 ww. ustawy, zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet, jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Na podstawie przepisu art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Z tych powodów do kosztów uzyskania przychodów na tej podstawie nie mógł zostać zaliczony zwrot na rzecz kontrahenta wydatków otrzymanych jako odszkodowanie od ubezpieczyciela i podwykonawcy usług z tytułu wadliwie wykonanej usługi przewozu (art. 774 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.).

Istotą tego przepisu jest niezaliczanie do kosztów uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań, z tytułu wad towarów lub usług bądź zwłoki w usuwaniu tych wad. Jeżeli jednak kara umowna lub odszkodowanie przysługuje wierzycielowi z innego tytułu niż ww. wymienione, może ona stanowić u ponoszącego wydatek koszt uzyskania przychodów, o ile spełniona będzie zasadnicza przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, warunkująca zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów - poniesiony wydatek musi być związany z uzyskaniem przychodu, bądź z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu. Nie oznacza to zatem, że każda kara umowna bądź odszkodowanie, naliczone przez kontrahenta, może stanowić koszt uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Istotnym jest bowiem w tym względzie, aby zapłacenie kary umownej lub odszkodowania nie było związane z nieprawidłowościami, których powstanie zostało spowodowane (zawinione) przez podatnika. Ponadto poniesienie kary musi być właściwie udokumentowane. Z tej też przyczyny, każda zapłacona kara umowna oraz odszkodowanie wymaga indywidualnej oceny w aspekcie całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej, okoliczności, których była następstwem oraz formy udokumentowania.

Zasadniczą kwestią przy ocenie zasadności zastosowania w omawianym przypadku art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wykładnia pojęcia "wady wykonanej usługi".

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że skoro wystawione noty obciążeniowe związane są z nienależytym wykonaniem zobowiązania przez Podwykonawcę, któremu Wnioskodawca podzlecił wykonanie usługi transportowej, za którą na podstawie zawartej umowy odpowiadała przed kontrahentem z Niemiec, to na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwota wynikająca z wystawionej przez Zleceniodawcę noty obciążeniowej, a następnie mu wypłacona nie stanowi dla Wnioskodawcy kosztu uzyskania przychodów w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Zauważyć należy, że aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii "innych wydatków", o których mowa w art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy konieczne jest by wydatek ten został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie został mu zwrócony. Dodatkowo należy zastrzec, że wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Tak więc "wydatek zwrócony" to ten sam, a nie taki sam wydatek, który został poniesiony. "Zwróconym innym wydatkiem" nie jest bowiem uzyskana przez podatnika kwota, która tylko odpowiada wartości poniesionego wydatku.

W związku z tak rozumianą wykładnią omawianego przepisu należy stwierdzić, że kwota otrzymana przez Wnioskodawcę z tytułu zapłaty noty obciążeniowej przez ubezpieczyciela Podwykonawcy jest tym samym wydatkiem (a nie takim samym wydatkiem), który został uprzednio poniesiony przez Wnioskodawcę na podstawie noty obciążeniowej, wystawionej przez Zleceniodawcę. Wystawiona przez Zleceniodawcę nota obciążeniowa stanowi bowiem dokument poniesienia wydatku, którego Wnioskodawca nie powinien ujmować w ewidencji księgowej firmy na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro zatem zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy, nota obciążeniowa wystawiona Wnioskodawcy przez Zleceniodawcę jak i wypłacone mu przez Wnioskodawcę odszkodowanie (otrzymane od ubezpieczyciela Podwykonawcy) nie może zostać zaliczone w ciężar kosztów podatkowych, to w tej części kwota otrzymana przez Wnioskodawcę z tytułu noty obciążeniowej, uregulowanej przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe Podwykonawcy, jako zwrot innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie stanowić przychodu z prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Zatem, skoro świadczenie pieniężne uzyskane od ubezpieczyciela Podwykonawcy obejmowało koszty dotyczące wyrządzonych szkód w towarach powstałych podczas wykonywania usługi transportowej, to pod względem podatkowym może być ono uznane za zwrot poniesionych wydatków (kategoria kosztów obejmuje pojęcie wydatków), które nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych, i dlatego ich zwrot nie stanowi przychodu podatkowego.

Prawidłowo więc stwierdzono we wniosku, że Spółka nie miała obowiązku uwzględnienia w przychodach podatkowych otrzymanego odszkodowania i kwoty franszyzy.

Niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie złożenia wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku prawomocnego orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 28 września 2019 r. sygn. akt I SA/Gd 348/17.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołane interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tutejszy organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl