ITPB1/415-811a/12/AD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 lipca 2013 r. (data wpływu 23 lipca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 września 2013 r. (data wpływu 23 września 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania za szkodę i utracone zarobki - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania za szkodę i utracone zarobki.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z powyższym, pismem z dnia 12 września 2013 r. znak ITPB1/415-811/13-2/AD wezwano Pana do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 19 września 2013 r. (data wpływu 23 września 2013 r.).

W ww. wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od 2004 r. prowadzi Pan działalność gospodarczą jako osoba fizyczna. Dla celów podatkowych prowadzi podatkową książkę przychodów i rozchodów oraz opłaca podatek na zasadach ogólnych (podatek liniowy). W 2010 r. złożył Pan do Urzędu Gminy wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy na budowę obiektu hotelowego. Urząd przedłuża termin wydania ww. decyzji, co z kolei uniemożliwia wszczęcie budowy i uzyskanie przez Pana firmę zarobku. W związku z powyższym na podstawie art. 417 Kodeksu cywilnego ma Pan zamiar wystąpić - jako firma - na drogę sądową o odszkodowanie za wyrządzoną szkodę i utracone zarobki. Wysokość odszkodowania nie będzie wynikać z przepisów, będzie wyliczona przez biegłego powołanego przez sąd. Podaje Pan, iż w 2010 r. jako osoba prywatna zakupił grunt, który nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych ponieważ nie rozpoczął Pan go użytkować w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto w uzupełnieniu wezwania wskazuje Pan, że wniosek o wydanie warunków zabudowy przez Urząd Gminy złożył z myślą o budowie hotelu i rozszerzeniu działalności. W wyniku bezpodstawnej odmowy wydania decyzji firma Pana ponosi z tego tytułu straty, gdyż bez prowadzenia hotelu nie może zarabiać. Występując na drogę sądową firma będzie musiała na początku procesu ponieść koszty adwokackie i sądowe, aby w przyszłości uzyskać przychód. Wszystkie sprawy zarówno w urzędach (sprawa sądowa) jak i pozostałe - w czasie teraźniejszym i w czasie przyszłym - prowadzone są przez Pana jako firmę. Kwota odszkodowania o którą będzie się Pan ubiegał będzie kwotą, która przez dany okres prowadzenia działalności hotelowej powinna pozostać w kasie firmy - jest to kwota pomniejszona o wszystkie koszty stałe, zmienne i podatki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w wyniku procesu sądowego, zasądzona kwota odszkodowania będzie stanowiła przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

2. Czy koszty procesu sądowego będą stanowiły koszty uzyskania przychodu.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie pierwsze. W pozostałym zakresie wniosek zostanie rozpatrzony odrębnym pismem.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota odszkodowania otrzymana w wyniku procesu sądowego jest kwotą po opodatkowaniu i nie powinna podlegać opodatkowaniu. Wniesiona kwota odszkodowania do sądu będzie przedstawiała stratę firmy już po opodatkowaniu, będzie to suma faktyczna, która powinna pozostać na koncie firmy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

W tym miejscu podkreślić należy, iż przywoływany przepis art. 14 ust. 1 ww. ustawy nie wymienia wszystkich przychodów z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 3 tej ustawy. Natomiast przepis art. 14 ust. 2 pkt 12 cytowanej ustawy wskazuje na niektóre rodzaje przychodów zaliczanych również do przychodów z działalności gospodarczej.

Z powyższego zatem wynika, że - co do zasady - przychodem podatkowym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jest każda wartość wchodząca w skład majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jako własną.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej na wstępie ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Z kolei w myśl postanowień art. 21 ust. 1 pkt 3b powołanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c.

Świadczenie wskazane we wniosku, nie spełnia przesłanek do zwolnień od podatku dochodowego, o których mowa w cytowanych przepisach. Prawo do otrzymania ww. świadczenia nie wynika wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Ponadto, świadczenie to będzie pozostawać w bezpośrednim związku z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą i - częściowo - będzie dotyczyło utraconych korzyści (zarobku) z uwagi na brak możliwości rozpoczęcia prac budowlanych związanych z budową hotelu - co wyklucza zastosowanie zwolnienia.

Skoro przedmiotowe odszkodowanie będzie pozostawało w bezpośrednim związku z działalnością gospodarczą, to przychód z tytułu otrzymanego odszkodowania należy rozliczyć w ramach źródła przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy. Należy go wykazać w odpowiedniej ewidencji prowadzonej dla tej działalności i opodatkować łącznie z pozostałymi przychodami z tej działalności.

Reasumując, w chwili otrzymania odszkodowania powstanie po Pana stronie przychód ze źródła przychodów - działalność gospodarcza, w postaci otrzymanego odszkodowania, który podlegać będzie opodatkowaniu z pozostałymi przychodami z tej działalności.

Nieprawidłowość stanowiska przedstawionego we wniosku polega zatem na błędnym stwierdzeniu, że otrzymane odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu. Wskazać należy, że w przypadku odszkodowania, o jakim mowa w rozpatrywanym wniosku, tj. odszkodowania za utracone korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby uzyskał decyzję o warunkach zabudowy, osiągnąłby spodziewany zysk, który podlegałby opodatkowaniu. Wobec tego uzyskane przez Pana odszkodowanie powinno również podlegać opodatkowaniu według tych samych zasad. W przeciwnym wypadku byłby Pan w uprzywilejowanej sytuacji w porównaniu z podatnikiem, który korzyść osiągnął. Zatem, otrzymana kwota odszkodowania w całości - bez względu na sposób jej wyliczenia - stanowić będzie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nie wystąpi w tym przypadku, podwójne opodatkowanie, bowiem podatek dochodowy od osób fizycznych jest podatkiem osobistym. Podwójne opodatkowanie ma miejsce jedynie w takiej sytuacji, gdy ten sam dochód (tekst jedn.: z tego samego źródła) jest opodatkowany dwukrotnie u tego samego podatnika. Wartość przyznanego odszkodowania opodatkowana jest tylko raz, tj. u Pana jako podatnika, który osiągnął definitywne przysporzenie majątkowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.