ITPB1/415-733/07/AW, ITPB3/423-129/08/AW - Czy opłacenie składki ubezpieczenia grupowego „P.” w miesiącu grudniu 2007 r. wszystkim funkcjonariuszom celnym, pracownikom oraz współmałżonkom i dzieciom podlegającym ubezpieczeniu w „P.” ze „zwrotu części składek opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników” przez Izbę Celną będzie stanowiło przychód każdego ubezpieczonego funkcjonariusza/pracownika?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 listopada 2007 r. (data wpływu 17 grudnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej:

W dniu 17 grudnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia z opodatkowania przychodu z tytułu "zwrotu części składek opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników". Pismem z dnia 1 lutego 2008 r. Nr ITPB1/415-733/07/AW wezwano Izbę do uzupełnienia przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 14 lutego 2008 r. (data wpływu 18 lutego 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 1 grudnia 2002 r. została zawarta umowa ubezpieczenia "Program Ubezpieczeniowy dla funkcjonariuszy Służby Celnej". W dniu 15 listopada 2007 r. zawarte zostało Porozumienie w sprawie rozliczenia części składek na grupowe ubezpieczenie opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy pomiędzy "P." SA, a Dyrektorem Izby Celnej i przedstawicielami organizacji związków zawodowych działających w Izbie Celnej.

W związku z tym Wnioskodawca opłaci w miesiącu grudniu 2007 r. składki ubezpieczenia grupowego "P." ze "zwrotu części składek opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników".

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze treść art. 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w r. kalendarzowym pieniądze oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Wobec tego uzyskany zysk nie jest postawiony do swobodnej dyspozycji funkcjonariuszy celnych (podatników) biorących udział w dobrowolnym programie ubezpieczeniowym. Składki opłacane przez funkcjonariuszy celnych/pracowników były odprowadzane na zasadzie umownego prawa potrącenia z uposażenia należnego po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy. Były one już więc obciążone powyższymi "daninami". Dyrektor Izby Celnej może podjąć decyzję o przekazaniu części zysku na opłacanie składki miesięcznej należnej ubezpieczycielowi w związku z zawartym grupowym ubezpieczeniem dla funkcjonariuszy celnych/pracowników.

W uzupełnieniu do wniosku, które wpłynęło do tutejszego organu dnia 18 lutego 2008 r., ponownie podajecie Państwo, że składki opłacane przez funkcjonariuszy celnych/pracowników były odprowadzane na zasadzie umownego prawa potrącania z uposażenia/wynagrodzenia należnego po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy. Zatem były one już obciążone powyższymi "daninami". Jednocześnie wskazujecie, iż słowo "dywidenda", o którym mowa w § 22 Umowy ubezpieczenia z dnia 1 grudnia 2002 r., zostało zastąpione pojęciem "zwrot części składek opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników". Zmiana ta dotyczy roku 2006 i lat następnych (§ 6 Porozumienia z dnia 15 listopada 2007 r.). Dodatkowo stwierdzacie, że zgodnie z pismem Brokera Ubezpieczeniowego "M." SA środki pochodzące z "dywidendy" (słowo zastąpione pojęciem "zwrot części składek na grupowe ubezpieczenie opłacanych uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników") stanowią nadwyżkę wpłaconych składek nad wydatkowanymi świadczeniami i tak sformułowany zapis wskazuje na faktyczne pochodzenie tych środków.

Do wniosku załączacie Państwo następujące dokumenty (wymienione w opisie zdarzenia przyszłego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej):

Do uzupełnienia wniosku załączyliście Państwo dodatkowo dokumenty, na które powołujecie się w treści niniejszego pisma, tj.:

W piśmie z dnia 14 lutego 2008 r. (data wpływu 22 lutego 2008 r.) przedstawiono następujące stanowisko Wnioskodawcy - Opłacenie składki ubezpieczenia grupowego "P." wszystkim funkcjonariuszom celnym, pracownikom oraz współmałżonkom i dzieciom podlegającym ubezpieczeniu w "P." ze zwrotu części składek na grupowe ubezpieczenie opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników nie rodzi powstania obowiązku podatkowego po stronie funkcjonariuszy/pracowników oraz po stronie pracodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie zwolnienia z opodatkowania przychodu z tytułu "zwrotu części składek opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników" uznaje się za nieprawidłowe w części dotyczącej pracowników, a prawidłowe w części dotyczącej pracodawcy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Przychodami, z szeroko rozumianego stosunku pracy, są więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń pieniężnych w naturze, bądź ich ekwiwalenty - bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.

Z powyższego wynika, iż przychodem ze stosunku pracy nie jest jedynie wynagrodzenie za pracę, ale także inne przysporzenia majątkowe takie jak nieodpłatne świadczenia, czy też świadczenia częściowo nieodpłatne.

W myśl przepisu art. 11 ust. 2a ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Stosownie do art. 31 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu r. zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, (...).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza opłacić składkę ubezpieczenia grupowego "P." wszystkim funkcjonariuszom celnym, pracownikom oraz współmałżonkom i dzieciom, finansując ten wydatek ze "zwrotu części składek opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników". Środki te otrzymane zostały na podstawie Porozumienia w sprawie rozliczenia części składek na grupowe ubezpieczenie opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników do umów ubezpieczenia zawartych na podstawie Programu Ubezpieczeniowego dla Funkcjonariuszy Służby Celnej oraz do umów ubezpieczenia zawartych na podstawie Programu Ubezpieczeniowego dla Współmałżonków i Dzieci Funkcjonariuszy Służby Celnej zawartego w dniu 15 listopada 2007 r. pomiędzy "P." SA a Dyrektorem Izby Celnej i przedstawicielami związków zawodowych działających w Izbie Celnej zwanymi beneficjentami. Z dniem jego podpisania (§ 5 pkt 2 Porozumienia) straciło ważność Porozumienie w sprawie rozliczenia dywidendy do umów ubezpieczenia zawartych na podstawie Programu Ubezpieczeniowego dla Funkcjonariuszy Służby Celnej oraz do umów ubezpieczenia zawartych na podstawie Programu Ubezpieczeniowego dla współmałżonków i Dzieci Funkcjonariuszy Służby Celnej, zawarte w dniu 1 listopada 2003 r.

Do wniosku załączyliście Państwo także Umowę Ubezpieczenia Program Ubezpieczeniowy dla Funkcjonariuszy Służby Celnej podpisaną w dniu 1 grudnia 2002 r. Z § 22 umowy wynika, iż ubezpieczającemu przysługuje udział w zyskach (dywidenda) z tytułu grupowego ubezpieczenia, a warunki i tryb przekazywania dywidendy reguluje odrębne porozumienie zawarte między Ubezpieczającymi, federacją Związków Zawodowych Pracowników Służby Celnej, a "P." SA. Na podstawie tego paragrafu podpisano wymienione wyżej Porozumienie.

Zgodnie z treścią pisma brokera ubezpieczeniowego "M." SA kierowanym do Dyrektora (kserokopię pisma załączono do wniosku) z umów o ubezpieczenie usunięto zapis "ubezpieczający otrzymuje dywidendę", a słowo dywidenda zastąpiono pojęciem "zwrot części składek opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników". Zmiana wprowadzona była na wniosek Dyrektorów i Radców Prawnych Izb Celnych z uwagi na wątpliwości dotyczące pojęcia "dywidenda" i wynikającą z niej ewentualność zwrotu tych środków do budżetu. Jednocześnie w piśmie tym broker ubezpieczeniowy posługuje się zamiennie słowem "dywidenda" i "zwrot części składek", a także przekazuje w załączeniu informacje o wysokości dywidendy za rok 2006 dla całej Służby Celnej w rozbiciu na poszczególne Izby Celne wskazując, iż wzór na wyliczenie dywidendy zamieszczony jest w stosownym Porozumieniu w sprawie rozliczenia dywidendy.

W § 2 przedłożonego przez Państwo Porozumienia w sprawie rozliczenia części składek na grupowe ubezpieczenie opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników do umów ubezpieczenia zawartych na podstawie Programu Ubezpieczeniowego dla Funkcjonariuszy Służby Celnej oraz do umów ubezpieczenia zawartych na podstawie Programu Ubezpieczeniowego dla Współmałżonków i Dzieci Funkcjonariuszy Służby Celnej przedstawiony jest wzór, na podstawie którego "P." SA oblicza za każdy rok kalendarzowy zwrot części składek na grupowe ubezpieczenie opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników. Wysokość tego zwrotu jest więc zależna od procentu udziału w zyskach, wysokości składki przypisanej brutto, zachowku kosztowego, świadczeń obciążających wynik danego roku i wysokości nierozliczonych strat. Ważnym elementem tego wyliczenia, mającym wpływ na wysokość "zwrotu" jest określony w umowie procent udziału w zyskach. Z zapisu tego wynika wprost, iż "zwrot składek" jest ściśle powiązany z zyskiem, a nadwyżka wpłaconych składek nad wydatkowanymi świadczeniami stanowi tylko jego element.

Jednocześnie w piśmie uzupełniającym opis zdarzenia przyszłego zawarliście Państwo informację, iż "Dyrektor Izby Celnej może podjąć decyzję o przekazaniu części zysku na opłacanie składki miesięcznej należnej ubezpieczycielowi w związku z zawartym grupowym ubezpieczeniem dla funkcjonariuszy celnych/pracowników". Sformułowanie "może" w treści pisma wskazuje, iż środki te mogą być alternatywnie przekazane na inny cel. Potwierdza to także zapis § 3 pkt 2 ww. Porozumienia, w myśl którego "sposób wykorzystania zwrotu części składek (...) na potrzeby grupy funkcjonariuszy celnych/pracowników (...) określą w drodze porozumienia Beneficjenci". Natomiast sformułowanie "części zysku" wyraźnie określa charakter tego świadczenia.

W umowach ubezpieczeniowych dokonano zmiany słowa "dywidenda" na sformułowanie "zwrot części składek na grupowe ubezpieczenie opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników". Wnioskodawca podkreśla, że zmiana ta miała na celu wskazanie faktycznego pochodzenia tych środków. Tutejszy organ zauważa, iż nowa nazwa nie odzwierciedla w pełni charakteru tych środków. Jak stanowi bowiem art. 65 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

W odpowiedzi na postawione przez Wnioskodawcę pytanie należy stwierdzić, iż opłacenie składki ubezpieczenia grupowego "P." w miesiącu grudniu 2007 r. przez Izbę Celną wszystkim funkcjonariuszom celnym, pracownikom oraz współmałżonkom i dzieciom podlegającym ubezpieczeniu w "P." z należnej ubezpieczającemu, tj. Wnioskodawcy kwoty "zwrotu części składek opłacanych z uposażeń/wynagrodzeń funkcjonariuszy celnych/pracowników" będzie stanowiło przychód każdego ubezpieczonego funkcjonariusza/pracownika z tytułu nieodpłatnych świadczeń, w części świadczenia otrzymanego przez niego od pracodawcy.

Mając powyższe na względzie, przedstawione we wniosku stanowisko - w świetle opisanego zdarzenia przyszłego oraz przedstawionego powyżej stanu prawnego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych - jest nieprawidłowe.

Ustosunkowując się natomiast do zapytania Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych należy wskazać, iż Izba Celna jest jednostką budżetową działającą na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.). Wobec tego - w myśl art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - jest podmiotowo zwolniona od tego podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.