ITPB1/415-615/13/PSZ
Pismo z dnia 19 sierpnia 2013 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPB1/415-615/13/PSZ
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2013 r. (data wpływu 28 maja 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 13 czerwca 2013 r. (data wpływu 19 czerwca 2013 r.) oraz z dnia 3 lipca 2013 r. (data wpływu 9 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 28 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.
Wniosek uzupełniono pismami z dnia 13 czerwca 2013 r. (data wpływu 19 czerwca 2013 r.) oraz z dnia 3 lipca 2013 r. (data wpływu 9 lipca 2013 r.).
W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Jako osoba fizyczna prowadzi Pan działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży kształtek z żeliwa sferoidalnego. Jest Pan podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, dochód opodatkowuje zgodnie z art. 30c ust. 1 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych. Prowadzi Pan księgi rachunkowe zgodnie z ustawą o rachunkowości.
Na podstawie umowy z dnia 29 grudnia 1995 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego korzystał na zasadach umowy leasingu z nieruchomości:
* gruntu, w ramach użytkowania wieczystego działka o obszarze 2.75.39 ha,
* budynku o kubaturze 83 m3,
* budynku o kubaturze 1.180 m3,
* budynku o kubaturze 90 m3,
* budynku o kubaturze 6.632 m3,
* budynku nr 24 o kubaturze 337 m3,
* bocznicy kolejowej,
* instalacji wody pitnej,
* instalacji co, elektrycznej, teletechnicznej, burzowej,
* oświetlenia terenu,
* wagi wozowo-samochodowej.
Umowa leasingu została zawarta na okres 3 lat. Umowa podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Na mocy umowy z 22 kwietnia 1999 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego dokonał Pan nabycia leasingowanej nieruchomości, na którą składały się:
* grunt, w ramach użytkowania wieczystego - o obszarze 2.75.39 ha,
* budynek o kubaturze 83 m3,
* budynek o kubaturze 1.180 m3,
* budynek o kubaturze 6.632 m3,
* budynek o kubaturze 337 m3,
* bocznica kolejowa,
* instalacja wody pitnej,
* instalacje co, elektryczna, teletechniczna, burzowa,
* oświetlenie terenu,
* waga wozowo-samochodowa.
Decyzją Prezydenta Miasta z 16 lutego 2011 r. o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego z 14 października 2011 r. przekazał Pan sp. z o.o. nieruchomość:
* grunt, w ramach użytkowania wieczystego,
* budynek hali magazynowej o konstrukcji stalowej o kubaturze 6.632 m3,
* halę magazynową o konstrukcji stalowej o kubaturze 337 m3,
* ogrodzenie, częściowo betonowe, częściowo z blachy stalowej.
Budynki i budowle są trwale związane z gruntem.
Prezydent Miasta, pismem z 20 maja 2011 r. zawiadomił Pana o wszczęciu postępowania administracyjnego dotyczącego ustalenia wysokości i wypłaty odszkodowania za przejętą przez Gminę Miasta nieruchomość.
Decyzją Prezydenta Miasta z 22 kwietnia 2013 r. ustalono odszkodowanie za wygaszone prawo wieczystego użytkowania nieruchomości i części składowych. Wypłata odszkodowania nastąpi jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja staje się ostateczna.
Nieruchomość była wykorzystywana w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
Decyzja Prezydenta Miasta z 22 kwietnia 2013 r. ustalająca odszkodowanie za wygaszone prawo wieczystego użytkowania nieruchomości i części składowych wydana została na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Decyzję wydano na podstawie art. 104 i art. 107 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 2013 r., poz. 267), art. 12 ust. 4a, 4f oraz ust. 5, art. 18 ust. 1, 1 b, art. 22 ust. 1, art. 23 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: z 2008 r. Dz. U. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.), art. 129 ust. 5 pkt 3, art. 130 ust. 2, art. 132 ust. 1a, ust. 2, art. 134 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: z 2010 r. Dz. U. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), w zw. z art. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 z późn. zm.), art. 46, art. 47, art. 48, art. 235 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93).
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy odszkodowanie za wygaszone prawo wieczystego użytkowania nieruchomości i części składowych, które będzie otrzymane na podstawie decyzji wydanej na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami będzie podlegało zwolnieniu z podatku dochodowego.
Przedstawiając własne stanowisko w sprawie wskazuje Pan, iż działalność gospodarcza jest jednym ze źródeł przychodów wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za przychód z działalności gospodarczej, zgodnie z art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 12 wskazanej ustawy, do przychodów z działalności gospodarczej zalicza się również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Jednocześnie ustawodawca w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia rodzaje przychodów, które są zwolnione z podatku dochodowego. Art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa, że zwolnione z podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Decyzja Prezydenta Miasta z 22 kwietnia 2013 r. ustalająca odszkodowanie za wygaszone prawo wieczystego użytkowania nieruchomości i części składowych wydana została na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Odszkodowanie, które będzie otrzymane na mocy wskazanej decyzji będzie podlegało zwolnieniu z podatku dochodowego, spełnione będą łącznie wszystkie warunki wyszczególnione w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
* odszkodowanie uzyskane będzie na postawie przepisów o gospodarce nieruchomościami,
* nieruchomość została nabyta w 1999 r., postępowanie wywłaszczeniowe wszczęto w 2011 r. - w okresie późniejszym niż 2 lata przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, nie ma więc zastosowania wyłączenie ze zwolnienia, o którym mowa w przepisie po średniku.
Wskazuje Pan, iż powyższe stanowisko jest jednolicie prezentowane przez organy podatkowe. Minister Finansów - w wydanych interpretacjach indywidualnych z dnia 18 lutego 2013 r. znak ITPB2/415-1072/12/IL oraz z dnia 27 czerwca 2011 r. ITPB2/415-309/11/MM - wskazał, że w zbliżonym stanie faktycznym przychód pozyskany w formie odszkodowania przyznanego na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:
rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat,
ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki nie będącej osobą prawną.
Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Zasady ustalania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej zostały określone w art. 14 tej ustawy, który w ust. 1 stanowi, że za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Natomiast w myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.
Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Z pierwszego zdania zacytowanego przepisu wynika, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z tego zwolnienia jest, aby uzyskany przychód z tytułu odszkodowania lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości był wypłacany stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.
Natomiast w zdaniu drugim analizowanego przepisu zawarte zostały warunki dodatkowe, według których zwolnienie to nie przysługuje, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
* nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub jej odpłatnym zbyciem,
* cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, wynika iż na podstawie umowy leasingu z dnia 29 grudnia 1995 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego korzystał Pan z nieruchomości. Umowa leasingu została zawarta na okres 3 lat. Na mocy umowy z 22 kwietnia 1999 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego dokonał Pan nabycia tej nieruchomości.
Decyzją Prezydenta Miasta z 16 lutego 2011 r. o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego z 14 października 2011 r. przekazał Pan sp. z o.o. nieruchomość:
* grunt, w ramach użytkowania wieczystego,
* budynek hali magazynowej o konstrukcji stalowej o kubaturze 6.632 m3,
* halę magazynową o konstrukcji stalowej o kubaturze 337 m3,
* ogrodzenie, częściowo betonowe, częściowo z blachy stalowej.
Prezydent Miasta, pismem z 20 maja 2011 r. zawiadomił Pana o wszczęciu postępowania administracyjnego dotyczącego ustalenia wysokości i wypłaty odszkodowania za przejętą przez Gminę Miasta nieruchomość.
Decyzją Prezydenta Miasta z 22 kwietnia 2013 r. ustalono odszkodowanie za wygaszone prawo wieczystego użytkowania nieruchomości i części składowych. Decyzja ta wydana została m.in. na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: z 2008 r. Dz. U. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) oraz na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Zgodnie z art. 12 ust. 4f ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 687) odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe. Istotne znaczenie dla ustalenia skutków podatkowych otrzymania ww. odszkodowania ma treść art. 12 ust. 5 ustawy, który stanowi, że do ustalenia wysokości i wypłacania odszkodowania za przejęcie nieruchomości pod budowę drogi stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.
Zgodnie natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.
W myśl postanowień art. 23 ww. ustawy - w sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale (tekst jedn.: rozdziale zawierającym ww. przepisy) stosuje się przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wymieniona jest w art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) jako ustawa w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami.
W myśl art. 129 ust. 5 pkt 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu, gdy nastąpiło pozbawienie praw do nieruchomości bez ustalenia odszkodowania, a obowiązujące przepisy przewidują jego ustalenie. Stosownie do treści art. 130 ust. 2 ustawy, ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości. Zgodnie z art. 132 ust. 1a ustawy, w sprawach, w których wydano odrębną decyzję o odszkodowaniu, zapłata odszkodowania następuje jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna. Przepis art. 132 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że do skutków zwłoki lub opóźnienia w zapłacie odszkodowania stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego.
Na mocy przytoczonego uprzednio art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony od opodatkowania został m.in. przychód z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Zaznaczyć należy, że zwolnienie nie będzie przysługiwać, gdy warunki dotyczące okresu sprzedaży oraz ceny nabycia - będą spełnione łącznie. W przypadku gdy spełniony będzie tylko jeden z nich (albo żaden z nich), wówczas zwolnienie będzie podatnikowi przysługiwać.
Z wniosku wynika, iż otrzymane przez Pana odszkodowanie za wygaszone prawo wieczystego użytkowania nieruchomości i części składowych, wypłacono stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Ponadto, do nabycia prawa wieczystego użytkowania gruntu doszło w okresie przekraczającym 2 lata przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego.
Oznacza to, że spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia, zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem odszkodowanie o którym mowa we wniosku może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie tego przepisu.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.