ITPB1/415-474/09/TK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 26 maja 2009 r. (data wpływu 29 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na to, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 18 czerwca 2009 r. wezwano Panią o określenie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego w odniesieniu do zadanego we wniosku pytania.

Powyższe uzupełniono pismem z dnia 23 czerwca 2009 r. (data wpływu 26 czerwca 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2007 r. zmarł Pani wieloletni partner życiowy. Na mocy testamentu, otwartego w maju 2008 r., uznanego prawomocnym wyrokiem sądu w listopadzie 2008 r., odziedziczyła Pani mieszkanie. W mieszkaniu tym nigdy nie była zameldowana. Podatek od spadku zapłacono w wysokości właściwej dla trzeciej grupy podatkowej w styczniu 2009 r. Mieszkanie zostało sprzedane w marcu 2009 r. Córka zmarłego, pominięta w testamencie, wystąpiła o wypłatę należnego jej z mocy prawa zachowku. Wysokość i sposób wypłaty zachowku zostały ustalone i zapisane w umowie zawartej w formie aktu notarialnego. Zachowek został przelany z Pani rachunku bankowego w 2009 r. Do kwietnia 2010 r. jest Pani zobowiązana do rozliczenia dochodów uzyskanych w roku podatkowym 2009, w tym dochodu uzyskanego z tytułu zbycia odziedziczonego mieszkania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zapłacony zachowek może Pani odliczyć od podstawy opodatkowania.

Uważa Pani, że może odliczyć kwotę wypłaconego zachowku od przychodu uzyskanego ze sprzedaży odziedziczonego mieszkania, ponieważ rzeczywisty dochód był mniejszy, niż kwota w umowie sprzedaży, o wielkość zachowku. Zachowek stanowił swoisty nakład, zwiększający wartość mieszkania w tym sensie, że nie jest ono tym samym obciążone zobowiązaniami. Wysokość i sposób wypłaty zachowku zostały udokumentowane umową notarialną i dowodem przelewu bankowego. Wszystkie płatności i dochody dotyczą tego samego roku podatkowego tj. roku 2009.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy zmienionej w art. 1, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Stosownie do przepisów art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia.

W sytuacji przedstawionej we wniosku śmierć spadkodawcy nastąpiła w 2007 r., wtedy nastąpiło więc nabycie przez Panią spadku, w skład którego wchodziło mieszkanie.

Wobec tego - w związku z treścią powołanego uprzednio przepisu przejściowego - do opodatkowania przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia mieszkania będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r..

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

Podkreślić należy, iż ujęty w tym przepisie katalog rzeczy i praw, których sprzedaż objęta jest zwolnieniem jest katalogiem zamkniętym.

Z analizy zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku wynika, że nie była Pani zameldowana w mieszkaniu, które otrzymała w spadku, a zatem nie może Pani skorzystać ze zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1, 4 i 5 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. - podatek od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonych zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Przepis art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Zgodnie z art. 19 ust. 3 wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Natomiast jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający, o czym stanowi art. 19 ust. 4 wyżej cytowanej ustawy.

W związku z cytowanym uprzednio art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku z tytułu odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego, nabytego w drodze spadku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy. Do kosztów można zaliczyć udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy lub praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z treścią wniosku zapłaciła Pani podatek od spadków i darowizn. Z wniosku natomiast nie wynika, iż w czasie posiadania poniosła Pani nakłady które zwiększyłyby wartość nabytego lokalu. Mając powyższe na uwadze, dochodem do opodatkowania będzie kwota przychodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania (cena sprzedaży - o ile nie odbiega od wartości rynkowej - pomniejszona o ewentualne poniesione przez Panią koszty odpłatnego zbycia) pomniejszona o kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn.

Mając na uwadze powyższe przepisy stwierdzić należy, iż poniesiony przez Panią wydatek związany z wypłatą zachowku nie stanowi kosztu odpłatnego zbycia, jak również nie mieści się w ustawowych kryteriach kosztu uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia mieszkania nabytego w drodze spadku. Nie można uznać za prawidłowe Pani stanowiska, że zachowek stanowi nakład zwiększający wartość mieszkania, w tym sensie, że nie jest ono obciążone zobowiązaniami. Podkreślenia wymaga fakt, że nabycie mieszkania w drodze dziedziczenia nie jest uzależnione od wypłacenia zachowku.

Zobowiązanym z tytułu zachowku jest spadkobierca, czyli Pani. Osobie niewskazanej w testamencie, a mającej prawo do spadku z mocy ustawy, przysługuje roszczenie o zachowek względem wyznaczonych przez spadkodawcę spadkobierców. Uprawniony do zachowku otrzymuje pieniężną rekompensatę. Korzyść ta stanowi równowartość części udziału spadkowego, który przypadłby uprawnionemu, gdyby dziedziczył z ustawy. Mając powyższe na uwadze nie można zgodzić się ze stwierdzeniem, iż zachowek stanowił zobowiązanie obciążające mieszkanie. Zachowek nie obciążał nabytej nieruchomości, lecz stanowił Pani osobiste zobowiązanie względem osób pominiętych w testamencie.

Reasumując, podstawa opodatkowania 19% podatkiem z tytułu sprzedaży w 2009 r. mieszkania nabytego w 2007 r. nie może zostać pomniejszona o wartość wypłaconego zachowku, gdyż takiej możliwości nie daje art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, ul. Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.