ITPB1/415-434/11/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2010 r. (data wpływu 11 kwietnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika:

* w części dotyczącej określenia źródła przychodu - jest nieprawidłowe,

* w pozostałej części - jest prawidłowe.

W dniu 11 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i prowadzi działalność gospodarczą związaną między innymi z organizowaniem wystaw obrazów i innych dzieł sztuki oraz wystawianiem ich w posiadanej przez Spółkę galerii. W ramach prowadzonej działalności Spółka zakupiła od osoby fizycznej (artysty malarza), nie prowadzącej działalności gospodarczej namalowany przez tą osobę obraz. Nadto twórca obrazu (malarz-artysta) przeniósł na Spółkę posiadane przez niego prawa autorskie do tego obrazu. Strony zawarły umowę przeniesienia prawa własności do obrazu oraz do praw autorskich na piśmie. Przeniesienie praw nastąpiło odpłatnie za określoną ceną. Zważywszy, iż zbywca - nie jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą, a osiągnął dochód ze sprzedaży ww. praw - Spółka, jako płatnik, zobowiązana była na podstawie art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pobrać od zbywcy, jako podatnika, odpowiedni podatek dochodowy. W związku z tym, że osiągnięty przez podatnika przychód w opisanym wyżej zdarzeniu gospodarczym, zdaniem Wnioskodawcy, daje podstawy do potraktowania go jako przychodu z działalności wykonywanej osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 13 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) bądź jako przychodu osiągniętego z praw autorskich (art. 18 ustawy), Wnioskodawca powziął wątpliwości, co do zakwalifikowania tego przychodu pod kątem jego źródła.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji powinna być pobrana zaliczka na podatek dochodowy zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, czy też zryczałtowany podatek dochodowy zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy oraz czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia od przychodu 20% kosztów uzyskania przychodu (art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy) czy też 50% koszów uzyskania przychodu (art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy).

Zdaniem Wnioskodawcy, podatnik spełnia wszystkie warunki aby za źródło jego przychodu uznać przysługujące mu do obrazu prawa autorskie z wszystkimi konsekwencjami podatkowymi z tego wynikającymi wraz z prawem do potrącenia 50% kosztów uzyskania przychodów od zawartej umowy, bowiem:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1999 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochody, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście. Natomiast w oparciu o art. 13 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m.in.:

* przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe, przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych.

Kwestię kosztów uzyskania przychodów ze źródeł, o których mowa w art. 13 regulują przepisy zawarte w art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak na podstawie powyższego przepisu koszty uzyskania przychodów określa się między innymi:

* z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód,

* z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 - w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Jednocześnie należy zauważyć, że koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% mogą być stosowane tylko wówczas, gdy przychody związane są z korzystaniem przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów. Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje praw autorskich, należy się odwołać do ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.). Stosownie do zapisów art. 1 ust. 1 ww. ustawy przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy przedmiotem prawa autorskiego są między innymi utwory plastyczne. Z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również do z odpłatnego zbycia tych praw. Przychody z tytułu korzystania z praw autorskich mogą być osiągane w ramach kilku źródeł przychodów, o których mowa w ww. ustawie. Przychody z praw autorskich mogą stanowić, zależnie od sposobu otrzymywania wynagrodzenia przez twórcę m.in. zgodnie z art. 13 ww. ustawy - przychody z działalności wykonywanej osobiście.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny, Wnioskodawca stoi na stanowisku iż uzyskany przez podatnika przychód z tytułu sprzedaży namalowanego przez niego obrazu jest przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, która może wchodzić w zakres przedmiotowy prawa autorskiego, do którego na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można zastosować 50% koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem, że zostaną spełnione wszystkie wymogi związane z prawami autorskimi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie obowiązków płatnika:

* w części dotyczącej określenia źródła przychodu za nieprawidłowe,

* w pozostałej części za prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 2 tej ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

W myśl art. 13 pkt 2 cytowanej ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, uważa się: przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych.

Nie jest to jednak jedyny przepis w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych normujący źródło przychodu związane z działalnością twórczą, bowiem w myśl postanowień art. 18 tej ustawy za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Przychód z praw majątkowych powstaje zatem m.in. w przypadku odpłatnego przeniesienia praw na inną osobę (podmiot).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca nabył obraz od osoby fizycznej (artysty-malarza), która nie prowadzi działalności gospodarczej. Jednocześnie osoba ta przeniosła na Wnioskodawcę prawa autorskie do obrazu.

Zatem sprzedaż obrazu przez twórcę nastąpiła z przeniesieniem praw autorskich do dzieła na rzecz Wnioskodawcy. W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody twórców z tego tytułu należy zaliczyć do przychodów ze źródła określonego w art. 18 ww. ustawy, tj. do przychodów z praw majątkowych.

Wbrew wskazaniu zawartemu w stanowisku Wnioskodawcy powyższy przychód nie może być kwalifikowany w oparciu o art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 41 ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Natomiast w myśl art. 42 ust. 1 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Zgodnie z art. 42 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio.

Na mocy art. 42 ust. 2 tej ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa:

Stosownie do treści art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy, koszty uzyskania przychodów określa się z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Na podstawie art. 22 ust. 10 cytowanej ustawy, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Jak z powyższego wynika, o zastosowaniu kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% decyduje wyłącznie fakt osiągnięcia przez podatnika (twórcę) przychodu związanego z korzystaniem z praw autorskich lub rozporządzaniem tymi prawami.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęć użytych w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, takich jak np. "twórca", "korzystanie przez twórców z praw autorskich" lub pojęć z nimi związanych, jak np. "utwór", zaś ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ustawę z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).

W myśl art. 1 ust. 1 tej ustawy, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności - jak stanowi ust. 2 tego przepisu - przedmiotem prawa autorskiego są utwory: 1) wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe); 2) plastyczne; 3) fotograficzne; 4) lutnicze; 5) wzornictwa przemysłowego; 6) architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne; 7) muzyczne i słowno - muzyczne; 8) sceniczne, sceniczno - muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne; 9) audiowizualne (w tym filmowe).

Przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub artystów wykonawców z praw pokrewnych albo rozporządzania tymi prawami, występują wówczas gdy spełnione są dwie przesłanki. Po pierwsze, konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych w postaci utworu lub artystycznego wykonania. Po drugie zaś, osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi, stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego.

Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy stwierdzić, iż jak wyżej wykazano, zastosowanie kosztów w wysokości 50%, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy, jest możliwe w sytuacji uzyskania przychodu za wykonanie czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego.

Reasumując stwierdzić należy, iż w stanie faktycznym opisanym we wniosku, sprzedaż dzieła (obrazu) przez twórcę wraz z przeniesieniem praw autorskich stanowi dla tegoż twórcy przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca dokonujący wypłaty wynagrodzenia z tego tytułu zobowiązany jest jako płatnik, na podstawie art. 41 ust. 1 ww. ustawy do pobrania zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 18% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3, oraz pomniejszonej o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe oraz do wystawienia informacji PIT-11.

Jednocześnie informuje się, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Oznacza to, że niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika i nie wywołuje skutków prawnych dla innych podmiotów (podatników).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu; ul. Św. Jakuba 20; 87-100 Toruń.