ITPB1/415-332/07/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 4 października 2007 r. (data wpływu 9 października 2007 r.), uzupełnionym w dniu 12 listopada 2007 r. (data stempla pocztowego), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości otrzymanej w wyniku podziału majątku dorobkowego - jest prawidłowe.

W dniu 9 października 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości otrzymanej w wyniku podziału majątku dorobkowego. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 11 listopada 2007 r. (data wpływu 16 listopada 2007 r.).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła w dniu 18 maja 1999 r. na zasadach wspólności ustawowej nieruchomość złożoną z dwóch niezabudowanych działek o łącznej powierzchni 8 tys. m ^2. Wspólność ustawowa została zniesiona z dniem 2 marca 2004 r. Następnie, zgodnie z notarialnie sporządzoną umową o podział majątku wspólnego z dnia 23 kwietnia 2004 r. cały majątek dorobkowy stał się własnością Wnioskodawczyni. Oboje małżonkowie oświadczyli, że podziału majątku dokonali bez spłat i w przyszłości nie będą z tego tytułu zgłaszać żadnych wzajemnych roszczeń, co więcej, jest on ekwiwalentny w naturze.

Na skutek zawarcia ww. umowy Wnioskodawczyni nabyła na wyłączną własność następujące składniki majątkowe: nabytą w 1999 r. nieruchomość, samochód osobowy, udziały w spółce z o.o., zespół składników materialnych i niematerialnych, stanowiących prowadzone przez Wnioskodawczynię przedsiębiorstwo. Łączna wartość nabytego majątku zamknęła się w kwocie 83 tys. zł. Nadto Wnioskodawczyni zobowiązała się, zwalniając męża z tego obowiązku, spłacić długi w łącznej wysokości 62 tys. zł, na które składały się zobowiązania wobec spółki z o.o. oraz wobec banku z tytułu kredytu w rachunku bieżącym i karty kredytowej. Zatem przejęte aktywa majątkowe przewyższały pasywa o kwotę ok. 21 tys. zł. Jednakże przed sporządzeniem umowy z dnia 23 kwietnia 2004 r. małżonkowie dokonali podziału majątku ruchomego, w wyniku którego mąż pozostał w dotychczas wspólnie zamieszkiwanym domu oraz nabył na własność wszystkie meble, urządzenia gospodarstwa domowego, sprzęt komputerowy i radiowo-telewizyjny, bibliotekę, sprzęt sportowy oraz polisy emerytalne.

Podział majątku został dokonany dla uniknięcia kosztów podziału w toku postępowania rozwodowego, zakończonego wydaniem przez sąd w dniu 13 grudnia 2005 r. orzeczenia o rozwodzie.

W dniu 17 września 2007 r. Wnioskodawczyni sprzedała nieruchomość gruntową, nabytą (wspólnie z mężem) w dniu 18 maja 1999 r., a następnie 24 marca 2004 r. przejętą na wyłączną własność.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości gruntowej, otrzymanej w wyniku podziału majątku dorobkowego, Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie jest ona zobowiązana do zapłaty ww. podatku z uwagi na fakt, iż prawo własności zostało nabyte w 1999 r., a więc zbycie nastąpiło po upływie 5 lat, liczonych zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nadto w myśl przepisu art. 2 ust. 1 pkt 5 przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej. Jednocześnie Wnioskodawczyni oświadczyła, iż przychód uzyskany ze sprzedaży ww. nieruchomości zamierza w ciągu 2 lat od dnia sprzedaży wydatkować na zakup domu jednorodzinnego i jego modernizację oraz spłatę zaciągniętego na ten cel kredytu bankowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). W myśl art. 31 cytowanej ustawy, istota wspólności ustawowej wyraża się w tym, że: 1) powstaje z mocy samego prawa z chwilą zawarcia małżeństwa (o ile wcześniej przyszli małżonkowie nie zawarli małżeńskiej umowy majątkowej - intercyzy), 2) obejmuje dorobek małżonków (rozumiany jako przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich). Co więcej, wspólność ustawowa charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania udziały małżonków w majątku wspólnym nie są określone, a zatem jest to typ współwłasności łącznej.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego: 1) małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową, 2) z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności, 3) wspólność ustała z mocy prawa na skutek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków.

Zniesienie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku dorobkowego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału majątku, choć, jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) podział ten nie jest obowiązkowy.

Zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podział majątku dorobkowego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków. Jeżeli w skład tegoż majątku wchodzi nieruchomość, umowa o podział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Na podstawie art. 211 i art. 212 w związku z art. 1035 Kodeksu cywilnego (mając na uwadze treść cytowanego art. 46), zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z przytoczonego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż nieruchomość gruntowa została nabyta w dniu 18 maja 1999 r., tj. w okresie, kiedy pomiędzy Wnioskodawczynią a jej mężem trwała wspólność ustawowa (zniesiona później aktem notarialnym z dnia 2 marca 2004 r.), a następnie przejęta przez nią na wyłączną własność w drodze umowy o podział majątku wspólnego z dnia 23 kwietnia 2004 r. W dniu 17 września 2007 r. powyższa nieruchomość została zbyta na rzecz osób trzecich.

Dotychczasowe ustalenia stanu faktycznego, jak i prawnego, mają wpływ na określenie skutków prawnopodatkowych, wynikających ze sprzedaży ww. nieruchomości gruntowej w 2007 r.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zatem dla ustalenia początku ww. pięcioletniego terminu zasadnym jest ustalenie momentu nabycia. Z tej racji, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "nabycie", a tym bardziej nie określa szczególnych sposobów nabycia należy - mając przy tym na uwadze jego znaczenie językowe - odwołać się do przepisów Kodeksu cywilnego, a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę stanowisko judykatury (w rozumieniu orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego), nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie jest przyznanie nieruchomości na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

W przytoczonym stanie faktycznym nabycie nieruchomości gruntowej na zasadzie wspólności ustawowej nastąpiło na podstawie notarialnej umowy sprzedaży z 18 maja 1999 r. Natomiast podział majątku dorobkowego w dniu 23 kwietnia 2004 r., w wyniku którego Wnioskodawczyni otrzymała na wyłączną własność całość tego majątku, którego wartość odpowiadała udziałowi w majątku dorobkowym małżeńskim, nie przysporzył żadnej ze stron zysku, skutkując jedynie zmianą charakteru własności. Co więcej, podział ten jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszył mu obowiązek dokonania przez któregokolwiek z małżonków spłaty lub dopłaty. Należy przy tym wspomnieć, iż przed zawarciem ww. umowy małżonkowie dokonali podziału majątku ruchomego (majątek ten ostatecznie nie był przedmiotem notarialnej umowy o podziale).

Zatem pięcioletni termin rozpoczął bieg z dniem 31 grudnia 1999 r., a sama transakcja sprzedaży nieruchomości na rzecz osób trzecich nastąpiła w dniu 17 września 2007 r., tj. po upływie terminu (który nastąpił z dniem 31 grudnia 2004 r.).

Reasumując, z uwagi na to, że transakcja sprzedaży nieruchomości z dnia 17 września 2007 r. nastąpiła po upływie pięciu lat, licząc od końca roku, w którym ta nieruchomość została nabyta, sprzedaż ta nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie powoduje powstania obowiązku podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Informuje się, że w razie złożenia przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.