ITPB1/415-289a/12/WM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2012 r. (data wpływu 15 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zasądzonej kwoty należności wraz z odsetkami oraz kosztów postępowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zasądzonej kwoty należności wraz z odsetkami oraz kosztów postępowania.

W przedmiotowym wniosku przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów i jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W dniu 1 lipca 2007 r. zawarł pisemną umowę o współpracy z kontrahentem. Obie strony są "płatnikami" podatku od towarów i usług. Zgodnie z umową kontrahent miał otrzymywać wynagrodzenie za wykonane usługi na rzecz firmy Wnioskodawcy. Umowa o współpracy została zakończona 31 grudnia 2008 r. Od 1 października 2007 r. strony uzgodniły ustnie nowe warunki umowy zmieniające zasady wynagrodzenia kontrahenta. Po zakończeniu każdego miesiąca kontrahent wystawiał Wnioskodawcy fakturę VAT za wykonane usługi. Wszystkie faktury wystawione przez kontrahenta za poszczególne miesiące z okresu współpracy zostały w całości i terminowo opłacone.

W 2011 r. kontrahent wytoczył powództwo o wypłatę różnic wynagrodzenia wynikających z umowy z 1 lipca 2007 i z umowy z 1 października 2007. Na te różnice nie wystawił faktur VAT. Kontrahent wykonał usługę w danym miesiącu, wystawił zaniżoną fakturę, a 3 lata później wniósł do Sądu powództwo.

Sąd w dniu 29 sierpnia 2011 r. orzekł, że strony obowiązuje umowa o współpracy z dnia 1 lipca 2007, a nie ustna umowa z 1 października 2007 r., stąd sąd zasądził od Wnioskodawcy na rzecz kontrahenta kwotę 6.795 zł 66 gr z ustawowymi odsetkami od kwot:

1.081 zł 22 gr od dnia 1 grudnia 2007 r.;

1.111 zł 65 gr od dnia 1 stycznia 2008 r.;

1.219 zł 64 gr od dnia 1 lutego 2008 r.;

2.294 zł 40 gr od dnia 1 marca 2008 r.;

1.088 zł 75 gr od dnia 1 czerwca 2008 r.;.

Wszystkie te kwoty zgodnie z umową z dnia 1 lipca 2007 r. są kwotami netto. Sąd zasądził również na rzecz kontrahenta koszty procesu w wysokości 841 zł 70 gr.

Po uprawomocnieniu wyroku w dniu 17 października 2011 r., w piśmie z tego dnia Wnioskodawca wezwał kontrahenta do przekazania faktur VAT na zasądzoną kwotę netto 6.795,66 zł. Faktur nie otrzymał.

Dnia 30 października 2011 r. zgodnie z prawomocnym wyrokiem Sądu Wnioskodawca dokonał przelewu na rachunek bankowy kwoty 10.829 zł 13 gr tytułem zasądzonej kwoty głównej w wys. - 6.795 zł 66 gr), odsetek ustawowych w kwocie - 3191 zł 78 gr i kosztów procesu w wys. 841 zł 70 gr. Nadal Wnioskodawca nie otrzymał faktur VAT i not odsetkowych.

Poniesionego kosztu nie ujął w kosztach uzyskania przychodu, gdyż czekał na faktury. Do końca 2011 r. faktur nie otrzymał. W związku z zaistniałą sytuacją Wnioskodawca ujął powyższe kwoty w koszty uzyskania przychodu w grudniu 2011 r., gdyż to w roku 2011 zostały te koszty poniesione. Wnioskodawca ujął przedmiotowe wydatki w koszty uzyskania przychodu na podstawie prawomocnego wyroku Sądu i dokonanego przelewu.

W piśmie z dnia 20 stycznia 2012 r. Wnioskodawca ostatecznie wezwał kontrahenta do wystawienia faktur na kwotę 6.795 zł 66 gr oraz not odsetkowych.

Według art. 106 ust. 1 ustawy dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnik dokonujący sprzedaży jest zobowiązany wystawić fakturę. Zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których mają zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług "Fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12".

Z powyższego wynika, że po wykonaniu spornej usługi należało wystawić fakturę VAT, a kontrahent tego nie zrobił. Ostatecznie w dniu 6 lutego 2012 r. Wnioskodawca otrzymał faktury VAT z datami wystawienia odpowiednio - 30 listopada 2007 r., 31 grudnia 2007 r., 31 stycznia 2008 r., 29 lutego 2008 r., 31 maja 2008 r., choć wiadomym jest dla Wnioskodawcy, że zostały wystawione dopiero w roku 2012, gdyż nie istniały w trakcie rozprawy sądowej w 2011 r., o czym wyraźnie mówi wyrok Sądu z dnia 29 sierpnia 2011 r. Ponadto zasądzona kwota 6.795 zł 66 gr jest kwotą netto, zgodnie z umową z dnia 1 lipca 2007 r., a kontrahent wystawia faktury VAT na łączną kwotę netto 5.570 zł 22 gr. Zasądzoną kwotę traktuje w wystawionych fakturach jako kwotę brutto. Kontrahent ignoruje monity Wnioskodawcy dotyczące wystawienia poprawnych faktur.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie, oznaczone we wniosku numerem jeden.

Kiedy Wnioskodawca ma prawo ująć w koszty uzyskania przychodu kwoty wydatków zasądzonych i poniesionych zgodnie z wyrokiem Sądu.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwotę 10.829 zł 13 gr może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w 2011 r., z wpisem tylko do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, bez wpisu do rejestru VAT. Wnioskodawca nie uczynił tego w październiku 2011 r., tak jak zrobiony został przelew, lecz dopiero w grudniu 2011 r., gdyż cały ten czas oczekiwał na faktury VAT. Dokumentem potwierdzającym poniesiony koszt jest wyrok Sądu i wyciąg z konta bankowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 1 lipca 2007 r. Wnioskodawca zawarł pisemną umowę o współpracy z kontrahentem. Obie strony są podatnikami podatku od towarów i usług. Zgodnie z umową kontrahent miał otrzymywać wynagrodzenie za wykonane usługi na rzecz firmy Wnioskodawcy. Umowa o współpracy została zakończona 31 grudnia 2008 r. Od 1 października 2007 r. strony uzgodniły ustnie nowe warunki umowy zmieniające zasady wynagrodzenia kontrahenta. Po zakończeniu każdego miesiąca kontrahent wystawiał Wnioskodawcy faktury VAT za wykonane usługi. Wszystkie faktury wystawione przez kontrahenta za poszczególne miesiące za okres współpracy zostały w całości i terminowo opłacone.

W 2011 r. kontrahent wniósł sprawę do sądu o wypłatę różnic wynagrodzenia wynikających z umowy z 1 lipca 2007 i z umowy z 1 października 2007. Sąd w dniu 29 sierpnia 2011 r. orzekł, że strony obowiązuje umowa o współpracy z dnia 1 lipca 2007 r., a nie ustna umowa z 1 października 2007 r. i zasądził od Wnioskodawcy na rzecz kontrahenta kwotę 6.795 zł 66 gr wraz z odsetkami i kosztami procesowymi. Wnioskodawca wezwał kontrahenta do przekazania faktur VAT na zasądzoną kwotę netto 6.795,66 zł. Faktur nie otrzymał.

Dnia 30 października 2011 r. zgodnie z prawomocnym wyrokiem Sądu, Wnioskodawca dokonał przelewu na rachunek bankowy kwoty 10.829 zł 13 gr tytułem zasądzonej kwoty głównej w wysokości - 6.795 zł 66 gr, odsetek ustawowych w kwocie - 3.191 zł 78 gr i kosztów procesu w wysokości 841 zł 70 gr.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;

* nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów;

* musi być należycie udokumentowany.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że zasądzona przez sąd kwota główna, stanowi w istocie zapłatę za wykonanie usług przez kontrahenta, zatem jako wydatek poniesiony w związku z uzyskaniem przychodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, może zostać uznana za koszt uzyskania przychodów tej działalności na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Zatem zasądzone przez sąd odsetki ustawowe na rzecz kontrahenta od należności głównej, jako świadczenie uboczne w stosunku do świadczenia głównego, stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie zapłaty przez Wnioskodawcę, a więc zgodnie z treścią wniosku w dniu 30 października 2011 r.

Przepisy prawa podatkowego nie przewidują szczegółowych unormowań w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na zapłatę kosztów procesowych. Koszty te nie zostały wymienione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Brak wyłączenia określonego wydatku z katalogu wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, nie decyduje jeszcze o tym, że dany wydatek jest kosztem podatkowym. Wydatki mogą zatem stanowić koszty uzyskania przychodu o ile spełniają przesłanki określone w ww. art. 22 ust. 1 ww. ustawy, w szczególności zostały poniesione w celu uzyskania przychodu bądź też zachowania lub zabezpieczenia jego źródła. Podatnik musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności.

Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, iż poniesione przez Wnioskodawcę koszty procesu, miały niewątpliwie związek z ochroną jego interesów prawnych. Są to koszty związane z prowadzoną bieżącą pozarolniczą działalnością gospodarczą i stanowią konsekwencję prowadzenia tej działalności. Nieuzasadnione, zdaniem Wnioskodawcy, żądanie kontrahenta dotyczące wysokości należnych kwot z tytułu wykonanych na rzecz Wnioskodawcy usług, godziło w interesy Wnioskodawcy. Dlatego poniesienie kosztów procesowych, nawet w sytuacji przegranego sporu, było uzasadnione ekonomicznym interesem Wnioskodawcy.

Nie występuje tu wprawdzie bezpośredni związek pomiędzy poniesieniem tych kosztów, a uzyskaniem przychodu, niemniej poniesione koszty postępowania sądowego, miały na celu zachowanie, czy też zabezpieczenie źródła przychodów. Z tej też przyczyny wydatki te mogą stanowić koszty uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Mając powyższe na uwadze, zasądzone prawomocnym wyrokiem kwota główna wraz z kosztami procesu, stanowią koszty uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia, w myśl cytowanego art. 22 ust. 6b ww. ustawy - będzie to zatem moment uprawomocnienia się wyroku sądowego, zaś podstawą do zaliczenia ww. wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest wyrok sądowy określający wysokość tych wydatków.

Nieprawidłowość stanowiska Wnioskodawcy polega zatem na błędnym ustaleniu momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków zasądzonych wyrokiem sądowym, bowiem kwota główna wraz z kosztami procesu, powinna być zliczona w ciężar kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w momencie poniesienia (uprawomocnienia się wyroku sądowego), natomiast wydatki dotyczące odsetek ustawowych, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy, należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty, zatem powyższe wydatki należy zaliczyć do kosztów miesiąca października 2011 r., a nie w terminie wskazanym przez Wnioskodawcę, czyli w grudniu 2011 r.

Jednocześnie zastrzec należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji - zgodnie z treścią wniosku i zagadnieniem prawnym sprecyzowanym w pytaniu - jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie prawidłowej wykładni norm prawnych wskazanych w poz. 61 wniosku ORD-IN w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego.

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej, nie była natomiast ocena prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy dotycząca "niewpisania powyższych wydatków do rejestru VAT". Powyższa kwestia może być przedmiotem odrębnego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.