ITPB1/415-1019/12/WM - Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania odsetek od pożyczek udzielanych przez Internet.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 11 września 2012 r. (data wpływu 17 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania odsetek od pożyczek udzielanych przez Internet - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 września 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania odsetek od pożyczek udzielanych przez Internet.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Podstawowym źródłem dochodu Wnioskodawcy jest wynagrodzenie uzyskane z tytułu umowy o pracę. W chwili obecnej, jako formę lokowania wolnych środków pieniężnych Wnioskodawca wykorzystuje giełdę papierów wartościowych. Lokując wyżej wymienione wolne środki wykorzystuje komputer i Internet. Ewentualne przychody uzyskane z tytułu lokowania wolnych środków pieniężnych na giełdzie opodatkowuje zryczałtowanym podatkiem dochodowym wysokości 19%. Wolne środki pieniężne, które są oszczędnościami uzyskanymi z wynagrodzenia za pracę, Wnioskodawca chciałby również lokować na serwisach typu social lending. Działalność tego serwisu polega na kojarzeniu ze sobą osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej, które chcą udzielić lub wziąć pożyczkę. Korzystając z serwisu społecznościowego, Wnioskodawca lokowałby swoje wolne środki, udzielając z wykorzystaniem serwisu pożyczek pieniężnych innym użytkownikom tego serwisu, będącym osobami fizycznymi, w zamian za odsetki. Umowy pożyczki zawierane są bezpośrednio pomiędzy pożyczkodawcą oraz pożyczkobiorcą poprzez złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej. Wnioskodawca jako pożyczkodawca może udzielić jednocześnie pożyczek kilku pożyczkobiorcom, przy czym jednorazowa wysokość pożyczki udzielonej jednemu pożyczkobiorcy nie może przekroczyć określonej regulaminem serwisu kwoty. Wnioskodawca chciałby udzielać pożyczek w zależności od woli oraz możliwości i dostępności swoich wolnych środków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przychody uzyskane w związku z udzielaniem pożyczek osobom fizycznym za pośrednictwem serwisu typu social lending będą stanowiły przychody z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, od których pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy 19% zgodnie z art. 30a ww. ustawy, podobnie jak przychody uzyskane z tytułu lokowania wolnych środków pieniężnych na giełdzie papierów wartościowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, uzyskiwanie przychodów z tytułu lokowania swoich wolnych środków, udzielając z wykorzystaniem serwisu typu social lending pożyczek pieniężnych innym użytkownikom tego serwisu, będących osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej, będzie stanowić przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od których pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy 19% zgodnie z art. 30a ww. ustawy.

Zgodnie z regulaminem serwisu social lending, Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek, a jedynie inwestuje swoje oszczędności. Wolne środki na serwisie typu social lending lokowałby, podobnie jak przy lokowaniu środków pieniężnych na giełdzie papierów wartościowych, z wykorzystaniem komputera oraz Internetu. Odsetki z tytułu umowy pożyczek zawieranych poprzez wyżej wymieniony serwis społecznościowy są dla Wnioskodawcy przychodami z kapitałów pieniężnych. Przychody te należy więc opodatkować zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podobnie jak przychody uzyskane z tytułu lokowania wolnych środków pieniężnych na giełdzie papierów wartościowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 7:

* pozarolnicza działalność gospodarcza,

* kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową - wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych - prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej, użyte w cytowanym wyżej przepisie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga, aby był to jeden z wymienionych w lit. a-c) rodzajów działalności oraz opiera się na następujących przesłankach:

* zarobkowym celu działalności,

* wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,

* prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.

Literalna wykładnia przepisu w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że jest to działalność zarobkowa, czyli służąca osiąganiu zysków, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, co oznacza, że jest to działalność przygotowana i uporządkowana oraz ma charakter powtarzalny.

Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, iż działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych.

Za takim rozumieniem pojęcia "zorganizowany" przemawia również definicja słownikowa. Zgodnie z Nowym Słownikiem Poprawnej Polszczyzny Wydawnictwo Naukowe PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego Warszawa 2000, organizować to przygotowywać, zakładać jakieś przedsięwzięcie, bądź w znaczeniu drugim nadawać czemuś reguły, wprowadzać porządek (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 7 maja 2008 r. I SA/Op18/08).

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej, to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Przez powtarzalność rozumie się cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności, (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, nie powiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek, można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, w celu zakwalifikowania działań podjętych przez Wnioskodawcę do działalności gospodarczej należało ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z udzielaniem pożyczek przez Internet.

Z treści wniosku wynika, że za pośrednictwem portalu internetowego kontaktują się osoby - potencjalni pożyczkodawcy z pożyczkobiorcami - w celu zawarcia umów pożyczek. Wnioskodawca, biorąc udział w wyżej opisanym systemie, udziela pożyczek z wolnych środków pieniężnych.

Mając zatem na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż czynności związane z udzielaniem pożyczek przez Internet - prowadzone za pośrednictwem portalu społecznościowego - noszą znamiona pozarolniczej działalności gospodarczej, w świetle przytoczonej powyżej definicji.

Z wniosku wynika iż opisane czynności podejmowane są w celu zarobkowym we własnym imieniu i na własny rachunek. Pożyczki te udzielane są w sposób zorganizowany, tzn. Wnioskodawca, aby móc udzielać pożyczek musiał się podporządkować regułom wyznaczonym przez system, musiał posiadać sprzęt komputerowy, dostęp do Internetu. Będzie to przygotowane i zorganizowane przedsięwzięcie. Natomiast o ciągłym wykonywaniu działalności świadczy fakt, iż jak wskazano we wniosku - pożyczki mają być udzielane ze środków wolnych, co w sposób dostateczny przemawia za tym, iż nie ma w tym przypadku mowy o sporadycznym, czy jednorazowym wydarzeniu.

Tak więc, udzielając pożyczek przez Internet Wnioskodawca będzie wykonywał działania, które - podjęte w sposób zorganizowany i ciągły, na własny rachunek - będą miały na celu osiągnięcie zysku z udzielania pożyczek, co jest charakterystyczne dla przedsięwzięć realizowanych w ramach działalności gospodarczej.

W konsekwencji dochód uzyskany przez Wnioskodawcę od przychodów polegających na stałym, wielokrotnym udzielaniu pożyczek przez Internet, należy traktować jako dochód, którego źródłem jest pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy, nie można przychodów z opisanych we wniosku czynności zakwalifikować do źródła przychodów o którym mowa w art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - "kapitały pieniężne". Przytoczony we wniosku przepis art. 30a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że zryczałtowany podatek dochodowy pobiera się od odsetek od pożyczek z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej. Z treści tego przepisu wynika wprost, iż przewidziany w nim sposób opodatkowania nie dotyczy przychodów z tytułu udzielania pożyczek w ramach działalności gospodarczej, a - jak uprzednio wykazano - Wnioskodawca zamierza taką właśnie działalność prowadzić. Powyższego nie zmienia fakt, iż dla Wnioskodawcy będzie to uboczne, poza stosunkiem pracy, źródło dochodu.

Reasumując, mając na uwadze przepisy prawa podatkowego oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy uznać, iż przychody uzyskiwane z tytułu udzielania pożyczek przez Internet stanowią przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wskazać przy tym należy, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie skutków podatkowych w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, nie rozstrzyga zaś kwestii legalności podejmowanych czynności i zgodności z odrębnymi przepisami.

Należy przy tym zastrzec, iż przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli więc przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.