IS.II/1-443/7/05 - Skutki prawne wykreślenia jednego z małżonków z ewidencji działalności gospodarczej.

Pytanie podatnika dotyczy skutków prawnych wykreślenia jednego z małżonków z ewidencji działalności gospodarczej w przypadku posiadania przez nich uprzednio wspólnego wpisu w tej ewidencji

Na podstawie art. 14b § 2 (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2004 r. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie dokonuje zmiany informacji udzielonej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Dębicy w piśmie z dnia 29 grudnia 2004 r. (znak: PO I 415/27-04):

Pismem z dnia 1 grudnia 2004 r. podatnik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Dębicy o potwierdzenie słuszności stanowiska w sprawie skutków prawnych wykreślenia jednego z małżonków z ewidencji działalności gospodarczej - w przypadku posiadania przez nich uprzednio wspólnego wpisu w tej ewidencji. Ze stanu faktycznego przedstawionego w piśmie wynika, iż podatnik wraz z małżonką prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o jeden wpis do ewidencji działalności gospodarczej. W zakresie podatku od towarów i usług składane są deklaracje VAT-7 przez jednego z małżonków, który został zarejestrowany jako podatnik VAT (Stanisław C. NIP (...). Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808) małżonkowie zostali zobligowani do zmiany posiadanego wpisu przez usunięcie danych jednego małżonka z aktualnego wpisu oraz wpisania go pod nowym numerem do ewidencji działalności gospodarczej. Małżonkowie zdecydowali, iż jedno z nich zostanie wykreślone z ewidencji i zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej. W uzupełnieniu pisma w dniu 28 grudnia 2004 r. podatnik poinformował, iż z ewidencji działalności gospodarczej zostanie wykreślona żona, natomiast mąż nadal będzie prowadził działalność gospodarczą pod dotychczasowym NIP. Przedstawiając swoje stanowisko w sprawie podatnik uważa, iż dokonana zmiana poprzez wykreślenie jednego małżonka z ewidencji działalności gospodarczej nie spowoduje skutków podatkowych w zakresie podatku VAT, za wyjątkiem aktualizacyjnych oraz powstania obowiązku sporządzenia remanentu likwidacyjnego, o którym mowa w art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) i zapłaty należnego podatku dochodowego (art. 44 ust. 4 ww. ustawy).

Dyrektor tut. organu po zapoznaniu się ze stanem faktycznym wyjaśnia, co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535) o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jeżeli małżonkowie prowadzą jedno przedsiębiorstwo pod jednym numerem w ewidencji działalności gospodarczej, to wówczas dla celów podatku VAT, jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie, przyjmuje się, że podatnikiem jest jeden z małżonków (osoba fizyczna). Małżonek ten składa zgłoszenie rejestracyjne dla celów tego podatku. Jeżeli w wyniku dokonania przekształcenia wpisu do ewidencji działalności gospodarczej następuje wykreślenie z niego jednego z małżonków, to dla celów podatku VAT istotne jest, który z małżonków zostaje wykreślony oraz czy nie zmieni się forma organizacyjno-prawna prowadzonej działalności.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż forma organizacyjno- prawna prowadzonej działalności nie ulegnie zmianie. Natomiast istotnym jest, iż w przedmiotowej sprawie ze statusu przedsiębiorcy rezygnuje ten z małżonków, który nie figurował w ewidencji organu podatkowego jako podatnik podatku od towarów i usług (żona). Jako samodzielny przedsiębiorca zadeklarował się małżonek, który jest zarejestrowany jako podatnik VAT. Oznacza to, iż kontynuuje on dotychczasową działalność gospodarczą. Wobec tego w przedstawionym przez stronę stanie faktycznym tut. organ stwierdza, iż w przypadku, gdy z działalności gospodarczej prowadzonej na imię obojga małżonków, wystąpi jeden z nich, a działalność kontynuować będzie małżonek, który występował w związku z tą działalnością jako podatnik podatku VAT, nie nastąpi zmiana podmiotu podatkowego w podatku od towarów i usług.

Analizując z kolei przedstawiony przez podatników stan faktyczny na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stwierdzić należy, iż w przypadku zmiany działalności z działalności prowadzonej przez małżonków na imię ich obojga, na działalność wykonywaną samodzielnie przez jednego z nich, jakkolwiek następuje likwidacja wspólnego przedsięwzięcia małżonków, jednakże dla celów podatku dochodowego nie powoduje to likwidacji działalności jako źródła przychodów, bowiem działalność ta będzie nadal prowadzona, tyle tylko, że przez jednego z małżonków. Sytuacja ta obliguje jednak małżonków do sporządzenia - na dzień wyrejestrowania współmałżonka z ewidencji działalności gospodarczej - remanentu, który nie jest traktowany jako remanent likwidacyjny, w rozumieniu przepisów art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz jest niezbędny dla ustalenia, w sposób określony w art. 24 ust. 2 ww. ustawy, faktycznych dochodów przypadających w tym okresie na każdego z małżonków, z uwzględnieniem różnic remanentowych.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego pomimo obowiązku sporządzenia na dzień wyrejestrowania współmałżonka z ewidencji działalności gospodarczej spisu z natury nie będzie na nim ciążył obowiązek zapłaty 10-procentowego zryczałtowanego podatku dochodowego od wartości wynikającej z tego spisu, o którym mowa w art. 44 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast małżonek, który będzie nadal kontynuował działalność samodzielnie jest zobowiązany do sporządzenia remanentu początkowego i wpisania go do podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż stanowisko przedstawione w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych przez podatników w zapytaniu jest nieprawidłowe.