IPTPP4/443-604/12-5/OS - Podatek od towarów i usług w zakresie refakturowania kosztów oraz stawki dla wywozu nieczystości stałych dla właścicieli lokali użytkowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 24 sierpnia 2012 r. (data wpływu 27 sierpnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 listopada 2012 r. (data wpływu 27 listopada 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie refakturowania kosztów oraz stawki dla wywozu nieczystości stałych dla właścicieli lokali użytkowych - jest prawidłowe.

W dniu 27 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie refakturowania kosztów oraz stawki dla wywozu nieczystości stałych dla właścicieli lokali użytkowych.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 21 listopada 2012 r. (data wpływu 27 listopada 2012 r.) w zakresie doprecyzowania sposobu reprezentacji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na osiedlu XXX działa Wspólnota Mieszkaniowa. W skład Wspólnoty wchodzą właściciele wyodrębnionych lokali mieszkalnych oraz lokali użytkowych. Właściciele tych lokali są obowiązani do ponoszenia kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej oraz do wnoszenia zaliczek na pokrycie kosztów dostawy mediów do tych lokali.

Wspólnota Mieszkaniowa jest stroną umów na dostawę mediów, w tym wywozu nieczystości stałych (śmieci), którą zawarła z Przedsiębiorstwem Oczyszczania Miasta. Całkowity miesięczny koszt wywozu nieczystości stałych dla Wspólnoty zgodnie z zawartą umową wynosi 4200 zł (brutto). Wspólnota z tego tytułu jest obciążana fakturą VAT, gdzie wartość netto usługi wykazana na fakturze stanowi kwotę 3 888,00 zł i do ceny netto doliczony jest podatek VAT przy zastosowaniu stawki 8%, co daje wartość brutto 4 200,00 zł. Rozliczając koszty związane z wywozem nieczystości stałych zarówno od lokali mieszkaniowych jak też lokali użytkowych właściciele Wspólnoty postanowili rozliczać je w formie miesięcznych zaliczek.

Zaliczka została ustalona w oparciu o umowę na wywóz nieczystości (4200 zł). Kwota z umowy została podzielona na łączną ilość lokali mieszkalnych i użytkowych w nieruchomości, tak że na każdy lokal przypada kwota 21 zł/m-c (liczba lokali mieszkalnych i użytkowych wynosi 200).

Kwotą tą każdy właściciel lokalu (mieszkalnego i użytkowego) jest obciążany przez Wspólnotę dokonując miesięcznych wpłat na jej konto.

Właściciele lokali użytkowych płacąc zaliczkę, otrzymują fakturę VAT, gdzie kwota netto za wywóz nieczystości wynosi 19,44 zł, podatek VAT 8% stanowi kwotę 1,56 zł, zaś kwota brutto wynosi 21 zł.

Natomiast właściciele lokali mieszkalnych w tym podmioty gospodarcze będące właścicielami lokali mieszkalnych otrzymują fakturę VAT, gdzie kwota netto za wywóz nieczystości wynosi 21 zł, stawka VAT "zw" (korzystający ze zwolnienia), kwota brutto 21 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, powinien On dokonywać refakturowania kosztów wywozu nieczystości stałych po przeliczonej stawce przypadającej na każdy lokal w tej wspólnocie (mieszkalny i użytkowy-21 zł brutto). Dokonując refakturowania Wspólnota nie zarabia na tej czynności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast jak wynika z art. 8 ust. 1 powołanej ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ww. ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Na podstawie art. 30 ust. 3 ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania tym podatkiem stanowi obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Stosowanie do art. 106. ust. 1 ustawy o VAT, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Jak stanowi art. 106 ust. 4 ww. ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Podstawę prawną funkcjonowania wspólnot stanowi ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Ustawa ta określa prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres działania zarządu nieruchomością wspólną.

Zgodnie z art. 6 ww. ustawy o własności lokali, ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową, która może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana.

Przepis ten daje wspólnocie mieszkaniowej przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jak wynika z powyższego, wspólnota mieszkaniowa jest odrębnym od członków wspólnoty podmiotem praw i obowiązków, a tym samym działając w ramach przyznanej zdolności prawnej, może nabywać prawa i obowiązki do własnego majątku.

Jednostka powstała w oparciu o powyższy przepis art. 6 ustawy o własności lokali posiada określoną strukturę organizacyjną, w skład której wchodzą (tworzą ją) właściciele lokali, zobowiązani do określonych zachowań i czynności wynikających z tej ustawy.

W myśl art. 13 ust. 1 cyt. ustawy o własności lokali, właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nie utrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.

Regulacja art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali wskazuje na dwa rodzaje obowiązków członków wspólnoty mieszkaniowej: jedne związane z nieruchomością wspólną i drugie, związane z odrębną własnością lokalu.

W pierwszym z wyżej wymienionych przypadków wspólnota, będąca jednostką odrębną od właścicieli lokali, nabywając towary i usługi dla celów nieruchomości wspólnej nie wykonuje żadnych czynności na rzecz właścicieli.

Natomiast w drugim przypadku, gdy wydatki ponoszone są przez właściciela wyłącznie w związku z odrębną własnością lokalu, wspólnota w zakresie nabywanych towarów i usług celem zaopatrzenia poszczególnych lokali występuje w odmiennej roli. Nabywa bowiem towary i usługi w swoim imieniu jednakże na rzecz właścicieli poszczególnych lokali, którzy dokonują na poczet tych zakupów stosownych wpłat. Tym samym wspólnota zakupując towary i usługi, które następnie przyporządkowuje poszczególnym lokalom, dokonuje ich odsprzedaży właścicielom lokali. W takiej sytuacji środki uiszczane przez właścicieli poszczególnych lokali na ich utrzymanie stanowią w istocie zapłatę za odsprzedawane im przez wspólnotę towary i usługi. W konsekwencji w odniesieniu do rozliczania wydatków związanych z utrzymaniem poszczególnych lokali, ponoszonych m.in. z tytułu zakupu przez wspólnotę towarów i usług do tych lokali, zastosowanie znajdą przepisy o podatku od towarów i usług.

Mając na względzie powyższe należy stwierdzić, iż wspólnota dokonując odsprzedaży właścicielom lokali, zakupionych uprzednio w tym celu, towarów i usług związanych wyłącznie z utrzymaniem poszczególnych lokali, działa jako podatnik podatku od towarów i usług i w sytuacji nie korzystania przez nią ze zwolnienia podmiotowego, dokonywane przez nią czynności w ww. zakresie winny być dokumentowane fakturami, wystawianymi zgodnie z zasadami przewidzianymi w art. 106 ww. ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisach do niej wykonawczych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż na osiedlu działa Wspólnota Mieszkaniowa. W skład Wspólnoty wchodzą właściciele wyodrębnionych lokali mieszkalnych oraz lokali użytkowych. Właściciele tych lokali są obowiązani do ponoszenia kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej oraz do wnoszenia zaliczek na pokrycie kosztów dostawy mediów do tych lokali. Wspólnota Mieszkaniowa jest stroną umów na dostawę mediów, w tym wywozu nieczystości stałych (śmieci), którą zawarła z Przedsiębiorstwem Oczyszczania Miasta. Rozliczając koszty związane z wywozem nieczystości stałych zarówno od lokali mieszkaniowych, jak też lokali użytkowych właściciele Wspólnoty postanowili rozliczać je w formie miesięcznych zaliczek. Zaliczka została ustalona w oparciu o umowę na wywóz nieczystości (4200 zł). Kwota z umowy została podzielona na łączną ilość lokali mieszkalnych i użytkowych w nieruchomości, tak że na każdy lokal przypada kwota 21 zł/m-c (liczba lokali mieszkalnych i użytkowych wynosi 200). Kwotą tą każdy właściciel lokalu (mieszkalnego i użytkowego) jest obciążany przez Wspólnotę dokonując miesięcznych wpłat na jej konto. Właściciele lokali użytkowych płacąc zaliczkę, otrzymują fakturę VAT, gdzie kwota netto za wywóz nieczystości wynosi 19,44 zł, podatek VAT 8% stanowi kwotę 1,56 zł, zaś kwota brutto wynosi 21 zł.

Zgodnie z art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Celem refakturowania jest zatem przeniesienie poniesionych kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzystał, pomimo że podmiot refakturujący danej usługi nie wykonał. "Refaktura" jest więc zwykłą fakturą VAT wystawioną przez podmiot pośredniczący pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi. Dotyczy to sytuacji, w której podatnik kupuje usługę, a następnie "w stanie nieprzetworzonym" odsprzedaje ją swojemu kontrahentowi.

Z dniem 1 kwietnia 2011 r., ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), do polskiego porządku prawnego wprowadzono art. 8 ust. 2a, który stanowi implementację ww. uregulowań Dyrektywy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.

Zatem, konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy należy rozstrzygnąć, czy koszty, o których mowa w stanie faktycznym są kosztami, które mogą stanowić przedmiot refakturowania.

Właściciele lokali użytkowych są obowiązani do ponoszenia kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej oraz do wnoszenia zaliczek na pokrycie kosztów dostawy mediów do tych lokali.

Ponadto zauważyć należy, iż celem obciążenia kosztami podmiotu, który faktycznie korzystał z usługi jest odsprzedaż tej usługi przez podmiot uczestniczący pośrednio w świadczeniu, pomimo że pośrednik danej usługi nie wykonał. Przenoszenie kosztów jest więc świadczeniem pomiędzy podmiotem pośredniczącym między właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi. Dotyczy to sytuacji, w której podatnik kupuje usługę, a następnie odsprzedaje ją w takiej samej formie swojemu kontrahentowi.

Przeniesienie kosztów nabycia usługi, o którym mowa wyżej, dotyczy wyłącznie usługi, jaką nabywca nabył w celu odsprzedaży w postaci takiego samego świadczenia, co nie jest tożsame z sytuacją odsprzedaży tej usługi będącej elementem pomocniczym świadczenia głównego, bez którego świadczenie pomocnicze nie ma racji bytu.

W przedmiotowej sprawie właściciele lokali użytkowych ponoszą wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali (m.in. wywóz nieczystości). Wspólnota dokonuje zakupu mediów i usług i następnie rozliczając ten zakup na poszczególne lokale, w rzeczywistości dokonuje ich odsprzedaży.

W świetle powyższego należy przyjąć, iż nawet jeśli podmiot faktycznie nie świadczy usługi (osobiście nie wykonuje czynności), jednakże pośrednio bierze udział w jej świadczeniu (czego nie należy utożsamiać z pośrednictwem w jej świadczeniu) - a jego udział przejawia się w odsprzedaży takiej usługi - to dla potrzeb podatku VAT, takie zachowanie jest traktowane na równi ze świadczeniem konkretnej usługi. Podmiot ten staje się zatem podatnikiem podatku VAT ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami, tj. w szczególności powinien opodatkować tę usługę według zasad dla niej przewidzianych oraz udokumentować fakturami.

Tym samym Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie działa jako podatnik, który nabył te usługi w zakresie poniesionych kosztów we własnym imieniu, a następnie je wykonał na rzecz osoby trzeciej. Następuje zatem odsprzedaż zakupionych wcześniej usług, a czynność taka podlega opodatkowaniu według stawek właściwych dla odsprzedawanych usług.

Należy podkreślić, że wspólnota, która nabywa media od dostawców, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej wspólnoty opłaty tytułem dostarczonych usług.

Mając na uwadze powyższą analizę przepisów należy stwierdzić, że przyjęty sposób rozliczania mediów daje podstawy do postawienia tezy, że kwoty wpłacane przez członków wspólnoty związane z odsprzedażą przez Wspólnotę ww. mediów z tytułu kosztów utrzymania indywidualnych lokali, stanowią wynagrodzenie za czynności wykonywane przez Wspólnotę na rzecz jej członków, a tym samym stanowią obrót w rozumieniu ustawy o VAT. Wnioskodawca zatem zobowiązany jest do udokumentowania przedmiotowej transakcji wystawiając fakturę VAT zgodnie z zasadami przewidzianymi w art. 106 ww. ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisach do niej wykonawczych, zawierającą stawkę podatku właściwą dla przedmiotu sprzedaży.

Zatem Wnioskodawca postępuje prawidłowo obciążając kosztami wywozu nieczystości stałych właścicieli lokali użytkowych w wysokości 19,44 zł netto przy zastosowaniu stawki VAT 8% w wysokości 1,56 zł, taką jak stosuje pierwotny usługodawca.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Należy także wskazać, iż w kwestii zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w odniesieniu do rozliczenia wydatków, związanych z utrzymaniem poszczególnych lokali przez wspólnotę mieszkaniową została wydana przez Ministra Finansów, na podstawie art. 14a Ordynacji podatkowej, interpretacja ogólna z dnia 21 czerwca 2011 r. Nr PT8/033/IO1/AEW/11/PT-571. W piśmie tym Minister Finansów dodatkowo poinformował, iż biorąc pod uwagę dotychczasową niejednolitość praktyki i interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie będącym przedmiotem niniejszej interpretacji ogólnej, dokonana w przedmiotowej interpretacji ogólnej wykładnia przepisów prawa podatkowego nie wywołuje konsekwencji wobec rozliczeń pomiędzy wspólnotą mieszkaniową a właścicielami lokali dokonanych uprzednio w sposób odmienny od przedstawionego w tym piśmie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem (a zwłaszcza refakturowania kosztów oraz stawki dla wywozu nieczystości stałych dla właścicieli lokali mieszkalnych) - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.