IPTPP4/443-481/14-4/ALN - Prawo gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji wodno-kanalizacyjnej, oddanej następnie w odpłatne użytkowanie spółce komunalnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 czerwca 2014 r. (data wpływu 30 czerwca 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 sierpnia 2014 r. (data wpływu 25 sierpnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji wodno-kanalizacyjnej w X II etap 2 - jest prawidłowe.

W dniu 30 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji wodno-kanalizacyjnej w X II etap 2.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 22 sierpnia 2014 r. (data wpływu 25 sierpnia 2014 r.) w zakresie doprecyzowania stanu faktycznego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny. (ostatecznie przedstawiony w uzupełnieniu wniosku)

Gmina, dalej zwana "Gminą", w latach 2010-2011 dokonała inwestycji wodno-kanalizacyjnej w X II etap 2. Przedmiotowa inwestycja była realizowana w celu dzierżawy spółce komunalnej, w której Gmina posiada 100% udziałów (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością). Inwestycje te rzeczona spółka wykorzystuje do świadczenia usług wodno-kanalizacyjnych na terenie Gminy. Gmina ubiegając się o dofinansowanie przedmiotowej inwestycji wartość podatku VAT uznała za koszt niekwalifikowalny. Gmina nie wykorzystuje tej inwestycji do świadczenia usług zwolnionych od opodatkowania.

Wydatki na przedmiotową inwestycje ponoszone były w latach 2010 i 2011.

Gmina zamierzała wykorzystywać nabyte w związku z realizacją inwestycji towary i usługi do czynności podlegających opodatkowaniu od początku ich realizacji. Inwestycja została oddana do użytkowania w miesiącu październiku 2011 r.

Intencją Gminy było oddanie inwestycji w odpłatne użytkowanie (dzierżawę) spółce komunalnej, zajmującej się dostarczaniem wody i odbiorem ścieków, w której to Spółce Gmina posiada 100% udział - zaraz po oddaniu przedmiotowej inwestycji do użytkowania. Od dnia 1 stycznia 2014 r. została zawarta z ww. Spółką formalna umowa dzierżawy nieruchomości będącej przedmiotem niniejszej inwestycji. Strony umowy zamierzają zawrzeć porozumienie w wyniku, którego Gmina ma uzyskać wynagrodzenie z tytuł bezumownego korzystania z nieruchomości za okres przed podpisaniem formalnej umowy dzierżawy - płatne za każdy rok bezumownego korzystania.

Gmina ubiegała się o dofinansowanie przedmiotowej inwestycji w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, w którym podatek VAT stanowił koszt niekwalifikowalny. W ramach niniejszego projektu dofinansowano przedmiotową inwestycję oraz budowę hydroforni (inwestycja w zakresie budowy hydroforni nie jest przedmiotem wniosku).

W umowie o dofinansowanie nie był wskazany zamiar wykorzystywania przedmiotowej inwestycji. W umowie wskazano jedynie cel jaki ma zostać osiągnięty w wyniku realizacji inwestycji - Poprawa infrastruktury technicznej związanej z odprowadzaniem ścieków sanitarnych na terenie Gminy poprzez budowę kanalizacji sanitarnej w miejscowości X.

W czasie bezumownego korzystania inwestycja była wykorzystywana do czynności opodatkowanych - usług dostarczania wody i odbioru ścieków opodatkowanych według stawki podatku VAT 8%. W tym samym celu inwestycja ta jest również wykorzystywana po oddaniu przedmiotu tej inwestycji w dzierżawę.

Inwestycja jest wykorzystywana jedynie do czynności podlegających opodatkowaniu.

Nabywane towary i usługi związane z realizacją przedmiotowej inwestycji służyły wytworzeniu nieruchomości w rozumieniu art. 2 pkt 14a ustawy o VAT

Faktury dokumentujące ponoszone wydatki były wystawione bezpośrednio na Gminę.

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina nie skorzystała z prawa do odliczenia podatku od towarowi usług w rozliczeniach za miesiące, w których otrzymała faktury dokumentujące wskazane wydatki. Gmina nie uczyniła tego również w rozliczeniu za kolejne okresy rozliczeniowe.

W piśmie uzupełniającym Wnioskodawca wskazał, że: Spółka faktycznie korzystała z przedmiotowej inwestycji, faktyczne korzystanie miało miejsce bezpośrednio po jej oddaniu do użytkowania, podłączeniu do sieci tj. od dnia 28 października 2011 r. Spółka faktycznie bezumownie korzystała z przedmiotowej inwestycji do 31 grudnia 2013 r., Gmina zawarła od 1 stycznia2014 r. umowę dzierżawy przedmiotowej inwestycji. W przedmiotowej sprawie nie będzie prowadzone postępowanie sądowe, Gmina planuje zawrzeć porozumienie w drodze negocjacji, prowadzone są już w tym zakresie rozmowy z Zarządem Spółki, co do wysokości wynagrodzenia.

Gmina pozostawała w błędnym przekonaniu, iż nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją ww. inwestycji. Gmina uzyskała wiedzę, iż możliwe jest skorzystanie przez nią z przedmiotowego prawa wynikającego z treści art. 86 ust. 1 i n. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, i zamierza skorzystać z przedmiotowego prawa, w drodze złożenia korekt deklaracji VAT-7 za poszczególne okresy rozliczeniowe.

Przedmiotowa inwestycja wykorzystywana była przez Spółkę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Gmina w pierwszej kolejności otrzyma wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z inwestycji a następnie otrzymywać będzie czynsz dzierżawny.

Bezumowne korzystanie z inwestycji przez Spółkę wodną było czynnością, podlegającą opodatkowaniu. Jak stwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 28 sierpnia 2013 "kluczową kwestią jest fakt istnienia zgody (umowy) na użytkowanie przez np. nierzetelnego posiadacza, bądź czynienie jakichkolwiek kroków przez uprawniony podmiot celem odzyskania tejże nieruchomości w przypadku braku takiej zgody (umowy). W przypadku wystąpienia przeciwko podmiotowi korzystającemu z określonej rzeczy bez tytułu prawnego np. z powództwem sądowym lub też w przypadku czynienia jakichkolwiek innych kroków celem wyegzekwowania tejże nieruchomości - nie można powiedzieć, że pomiędzy stronami zdarzenia istnieje określony stosunek prawny - jawny czy też dorozumiany - skutkujący realizacją wzajemnych świadczeń. W takiej sytuacji świadczenie podatnika, nieoparte na tytule prawnym, wskazujący obowiązek świadczenia usług jak i wynagrodzenie za to świadczenie - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odszkodowanie wypłacone w takich okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania nieruchomością i wynikłe z tego tytułu szkody, zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego.

Inaczej należy jednak oceniać sytuacją, gdy korzystający z nieruchomości użytkuje ją za zgodą właściciela (nawet dorozumianą) płacąc z tego tytułu określone kwoty, a także sytuację kiedy właściciel rzeczy (np. nieruchomości) - z różnych względów - toleruje sytuację, w której przy braku formalnego stosunku prawnego, inny podmiot korzysta z należącej do niego rzeczy. W tych okolicznościach wynagrodzenie otrzymane przez właściciela z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy spełnia definicję świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i na podstawie art. 5 ust. 1 cyt. ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług". Skoro użytkowanie inwestycji odbywało się za zgodą Gminy uznać należy, że Gmina stan ten tolerowała - w tych okolicznościach wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z inwestycji podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przedmiotowa inwestycja była wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca nie występował z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie przedmiotowej inwestycji. Wnioskodawca występował jednakże o wydanie interpretacji indywidualnej do innych inwestycji na kanalizację sanitarną (inne projekty i etapy inwestycji). Wnioskodawca w dniu 8 sierpnia 2014 r. otrzymał dwie interpretacje indywidualne dotyczące inwestycji o następujących sygnaturach sprawy: IPTPP2/443-329/14-6/JN, oraz IPTPP2/443-329/14-9/JN, w których to interpretacjach Minister Finansów potwierdził iż stanowisko prezentowane przez Wnioskodawcę, identyczne ze stanowiskiem i stanem faktycznym opisanym w niniejszym wniosku jest prawidłowe.

Przedmiotowa inwestycja jest własnością Wnioskodawcy, stanowi ona środek trwały podlegający amortyzacji, na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym o wartości przekraczającej kwotę 15.000,00 zł. Wnioskodawca nie amortyzuje podatkowo przedmiotowej inwestycji również Spółka jej nie amortyzuje.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gminie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług od wskazanych inwestycji.

Zdaniem Wnioskodawcy, przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na przedmiotową inwestycję.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), dalej zwanej "ustawą", w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Z ust. 2 pkt 1 lit. a powołanego artykułu wynika, iż kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług, (które w analizowanym stanie faktycznym nie występują).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Jak stanowi art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W zaistniałym stanie faktycznym Gmina wybudowała infrastrukturę wodno-kanalizacyjną celem wydzierżawienia jej spółce komunalnej. Niewątpliwie wskazana usługa dzierżawy stanowi usługę opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, zatem Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu poczynionej inwestycji.

Gminie przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku od towarów i usług w rozliczeniu za miesiąc w którym otrzymała faktury - w całości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r. - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r. obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Według art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Przymiot podatnika podatku od towarów i usług przypisany jest osobie fizycznej, osobie prawnej, jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, samodzielnie wykonującej działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Samodzielność gospodarcza w prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza możliwość podejmowania decyzji, a zarazem posiadanie odpowiedniego stopnia odpowiedzialności za podjęte decyzje, w tym za szkody poniesione wobec osób trzecich, jak również ponoszenie przez podmiot ryzyka gospodarczego.

Należy ponadto zwrócić uwagę na treść przepisów dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.). Mianowicie zgodnie z art. 9 Dyrektywy, podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie i niezależnie od miejsca zamieszkania działalność gospodarczą bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Powyższe przepisy wskazują, że niezależnie od częstotliwości wykonania danej czynności, czynność ta podlega opodatkowaniu jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek.

Wobec powyższego, za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Gmina w latach 2010-2011 dokonała inwestycji wodno-kanalizacyjnej w X II etap 2. Przedmiotowa inwestycja była realizowana w celu dzierżawy spółce komunalnej, w której Gmina posiada 100% udziałów (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością). Nabywane towary i usługi związane z realizacją przedmiotowej inwestycji służyły wytworzeniu nieruchomości w rozumieniu art. 2 pkt 14a ustawy o VAT. Faktury dokumentujące ponoszone wydatki były wystawione bezpośrednio na Gminę.

Spółka faktycznie korzystała z przedmiotowej inwestycji, korzystanie miało miejsce bezpośrednio po jej oddaniu do użytkowania, podłączeniu do sieci tj. od dnia 28 października 2011 r. Spółka bezumownie korzystała z przedmiotowej inwestycji do 31 grudnia 2013 r., Gmina zawarła od 1 stycznia2014 r. umowę dzierżawy przedmiotowej inwestycji. W przedmiotowej sprawie nie będzie prowadzone postępowanie sądowe, Gmina planuje zawrzeć porozumienie w drodze negocjacji, prowadzone są już w tym zakresie rozmowy z Zarządem Spółki, co do wysokości wynagrodzenia. Gmina w pierwszej kolejności otrzyma wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z inwestycji a następnie otrzymywać będzie czynsz dzierżawny.

Przedmiotowa inwestycja wykorzystywana była przez Spółkę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Bezumowne korzystanie z inwestycji przez Spółkę wodną było czynnością, podlegającą opodatkowaniu.

Przedmiotowa inwestycja była wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Przedmiotowa inwestycja jest własnością Wnioskodawcy, stanowi ona środek trwały podlegający amortyzacji, na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym o wartości przekraczającej kwotę 15.000,00 zł. Wnioskodawca nie amortyzuje podatkowo przedmiotowej inwestycji również Spółka jej nie amortyzuje.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia "bezumowne korzystanie". Kwestie związane z bezumownym korzystaniem z cudzej rzeczy regulują przepisy art. 224, art. 225 oraz art. 674 ustawy - Kodeks cywilny.

Jak wynika z ww. przepisów Kodeksu cywilnego, w przypadku bezumownego korzystania z rzeczy (nieruchomości) korzystający w złej lub dobrej wierze od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy obowiązany jest do wypłaty wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy, zwrotu pożytków oraz odszkodowania z powodu zużycia, pogorszenia lub utraty rzeczy. Wynagrodzeniem za korzystanie z rzeczy objęte jest wszystko, co właściciel mógłby uzyskać, gdyby odpłatnie, na podstawie odpowiedniego stosunku prawnego, oddał rzecz do odpłatnego korzystania innemu podmiotowi.

Przepisy podatkowe nie definiują także pojęcia odszkodowania. Zatem w tym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Zgodnie z treścią art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika; musi istnieć adekwatny związek przyczynowy pomiędzy działaniem i zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Na podstawie powyższej analizy przepisów stwierdzić należy, że przy rozstrzygnięciu wątpliwości czy bezumowne korzystanie z nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, decydują w każdym przypadku konkretne okoliczności.

W przypadku, gdy rzecz (np. nieruchomość) została objęta w posiadanie przez podmiot nieuprawniony, a właściciel rzeczy dążąc do uregulowania stanu niezgodnego z jego wolą wytoczy przeciwko niemu powództwo o wydanie rzeczy, zasadne jest przyjęcie, że pomiędzy właścicielem i korzystającym bezumownie z tej nieruchomości nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. W tej sytuacji świadczenie podatnika, nieoparte na tytule prawnym, wskazującym obowiązek świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odszkodowanie wypłacone w takich okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania nieruchomością i wynikłe z tego tytułu szkody.

Inaczej należy jednak oceniać sytuację, kiedy właściciel rzeczy (np. nieruchomości) - z różnych względów - toleruje stan, w którym przy braku formalnego stosunku prawnego, inny podmiot korzysta z należącej do niego rzeczy. W tych okolicznościach wynagrodzenie otrzymane przez właściciela z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy stanowi zapłatę za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uwzględniając powyższe zauważyć należy, że w sytuacji, gdy Gmina, będzie tolerowała sytuację, w której przy braku formalnego stosunku prawnego podmiot trzeci (Spółka) będzie korzystał z inwestycji i jednocześnie nie będzie podejmować czynności dążących do zaniechania z korzystania z inwestycji, lecz zamiarem Gminy oraz Spółki jest uregulowanie stanu prawnego poprzez zawarcie porozumienia regulującego kwestie płatności, uznać należy, że w tym konkretnym przypadku używanie ww. inwestycji przez Spółkę za domniemaną, dorozumianą zgodą Gminy, traktować należy jako świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu wskazać należy również, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową, nakładającą na strony tej umowy określone przepisami obowiązki. Tak więc oddanie rzeczy innej osobie do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony na podstawie umowy dzierżawy związane jest ze wzajemnym świadczeniem dzierżawcy polegającym na zapłacie umówionego czynszu.

Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie rzeczy przez jej dzierżawcę.

Zatem, cywilnoprawna umowa dzierżawy będąca czynnością odpłatną stanowi, stosownie do zapisów ustawy o podatku od towarów i usług, odpłatną usługę, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i jest czynnością podlegającą opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wobec powyższego, w przypadku inwestycji wodno-kanalizacyjnej w X II etap 2, zostały spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - towary i usługi związane z realizacją ww. inwestycji są i będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, Gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami na realizację ww. inwestycji, ponieważ mają one związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Przy czym prawo to będzie przysługiwać, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.