IPTPP4/443-144/11-4/ALN - Koszty wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne przewodniczących międzyzakładowych organizacji związkowych działających w spółkach.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 grudnia 2011 r. (data wpływu 21 grudnia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 16 marca 2012 r. (data wpływu 21 marca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia jakim dokumentem powinien być obciążony Wnioskodawca z tytułu kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne przewodniczących międzyzakładowych organizacji związkowych działających w spółkach - jest prawidłowe.

W dniu 21 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej:

* podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia jakim dokumentem powinien być obciążony Wnioskodawca z tytułu kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne przewodniczących międzyzakładowych organizacji związkowych działających w spółkach,

* podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wystawiona nota obciążeniowa, jako refundacja kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne (obecnie X) jest źródła przychodów.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 marca 2012 r. (data wpływu 21 marca 2012 r.) w zakresie uzupełnienia stanu faktycznego, doprecyzowania pytania oraz przedstawienia własnego stanowiska.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (ostatecznie przedstawiony w uzupełnieniu wniosku).

W dniu 31 sierpnia 2006 r. zostało zawarte porozumienie, a następnie aneks nr 2 do n/n porozumienia w dniu 14 września 2009 r. pomiędzy Spółkami w sprawie ponoszenia kosztów związanych z zatrudnieniem przewodniczących międzyzakładowych organizacji związkowych a związkami zawodowymi działającymi w Spółkach.

Przewodniczący obu organizacji związkowych są pracownikami Sp. z o.o. i są zwolnieni w części etatu, z obowiązku świadczenia pracy na czas kadencji w organizacji.

W porozumieniu ustalono sposób ponoszenia kosztów utrzymania tych organizacji przez poszczególne Spółki następująco:

* Sp. z o.o. wystawia notę obciążeniową dla S.A. i Sp. z o.o. z tytułu wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne przewodniczących organizacji, które stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu w dacie zaistnienia zdarzenia,

* pozostałe koszty płacone są przez Spółki na podstawie faktur wystawionych przez Sp. z o.o., które nie stanowią dla Wnioskodawcy kosztów uzyskania przychodów.

Spółki są obciążane kosztami utrzymania organizacji związkowych odpowiednio do udziału liczby członków danej organizacji zatrudnianych u danego pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnianych u wszystkich pracodawców objętej działaniem tej organizacji - w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Ustawa o związkach zawodowych i Kodeks pracy nakłada na pracodawców określone obowiązki względem pracownika, który został oddelegowany do pełnienia funkcji w zarządzie związków zawodowych a wydatki związane z wynagrodzeniem i świadczenie dla pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej oraz składki na ubezpieczenia społeczne i FP, FGSP płacone przez płatnika, podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów jako służące zachowaniu i zabezpieczeniu źródła przychodów, tak aby źródło to przynosiło przychody także w przyszłości i stanowią dla Spółki na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. koszty uzyskania przychodów.

Opis sprawy przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej sposobu dokumentowania refundacji części kosztów związanych z zatrudnianiem przewodniczących międzyzakładowych organizacji związkowych, bezpośrednio dotyczyć może sfery praw i obowiązków podatkowych Wnioskodawcy i pozostałych spółek w zależności w której spółce będą zatrudnieni przewodniczący związków. Wybór zarządu związków może się zmienić w zależności od woli wyborców (członków związków).

Wnioskodawca występuje z zapytaniem również o sytuację odwrotną do obecnej tj. gdyby sam obciążał kosztami wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne związkowców, ponieważ istnieje prawdopodobieństwo, że przewodniczący mi związków zawodowych w przyszłości mogą być pracownicy S. A. w związku z powyższym problem ten może to dotyczyć bezpośrednio Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jakim dokumentem powinna być obciążana Wnioskodawcy z tytułu kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne dotyczących przewodniczących organizacji związków zawodowych działających w spółkach. Jeżeli jest to faktura VAT, to z jaką stawką VAT i czy VAT jest do odliczenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, obciążenie spółek częścią kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne przewodniczących związków zawodowych jest czynnością pozostającą poza zakresem VAT tj. nie stanowią żadnej z czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o podatku VAT i powinno być udokumentowane innym niż faktura VAT dokumentem tj. notą obciążeniową.

Sp. z o.o. obciążając między innymi Wnioskodawcę kosztami wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne przewodniczących związków zawodowych, nie wykonała jakiejkolwiek usługi na rzecz Spółki. Nie ma w tym przypadku bowiem żadnego świadczenia, a jedynie zwrot części kosztów. Brak jest zatem czynności, która mogłaby podlegać opodatkowaniu. Stąd też Wnioskodawca uważa, że w tym przypadku nie powinna być wystawiana faktura VAT.

Natomiast dla celów podatku dochodowego wydatki na wypłatę wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne dla pracownika, który jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, dokonywane na zasadach wskazanych w art. 31 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, stanowią koszt uzyskania przychodów.

Natomiast otrzymanie zwrotu części tego wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne od innych spółek nie będzie przychodem podatkowym.

Z kolei dla spółek wypłacone kwoty będą stanowiły koszt uzyskania przychodów.

Wnioskodawca występuje z zapytaniem również o sytuację odwrotną do obecnej tj. gdyby sam obciążał kosztami wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne związkowców, ponieważ istnieje prawdopodobieństwo, że przewodniczącymi związków zawodowych w przyszłości mogą być pracownicy S.A. w związku z powyższym problem ten może to dotyczyć bezpośrednio Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 ustawy opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

Zakres tych czynności zdefiniowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ww. ustawy. I tak, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

W myśl art. 2 pkt 22 przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Wskazać należy, iż na potrzeby podatku od towarów i usług dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Istotnymi elementami konstrukcji tej definicji są:

Z ekonomicznego aspektu transakcji ważne jest zatem, czy w wyniku danego zdarzenia gospodarczego (dostawy towarów) dochodzi do przeniesienia na rzecz kontrahenta możliwości (prawa) dysponowania rzeczą w zakresie, jaki charakterystyczny jest dla właściciela. Jeśli możliwość korzystania z przedmiotu transakcji ma charakter trwały w momencie jej zawarcia, to uznać należy, że nastąpiła dostawa towaru. Warunek ten ujęto w sformułowaniu "przeniesienie", które rozumieć należy jako przekazanie uprawnień właścicielskich między dotychczasowym posiadaczem towaru a jego kontrahentem.

Z przekazaniem praw do dysponowania towarem jak właściciel musi wiązać się odpłatność w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów, a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Dostawę towarów musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności. Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zidentyfikowanej korzyści na rzecz dostawcy towaru oraz świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Z kolei w myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania, stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

Należy podkreślić, że ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

Jak już wcześniej wskazano, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, za usługę może być uznane każde niebędące dostawą towarów świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jednak z cywilistycznej istoty pojęcia "świadczenia" wynika, że musi ono polegać na działaniu albo na zaniechaniu podmiotu zobowiązanego do spełnienia świadczenia. Dodatkowo, aby możliwe było uznanie jakiegoś zdarzenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisu, musi występować stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli obie strony muszą się zobowiązać do określonego działania bądź powstrzymania się od dokonania określonej czynności.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż zawarto porozumienie pomiędzy Spółkami w sprawie ponoszenia kosztów związanych z zatrudnieniem przewodniczących międzyzakładowych organizacji związkowych a związkami zawodowymi działającymi w Spółkach.

W porozumieniu ustalono sposób ponoszenia kosztów utrzymania tych organizacji przez poszczególne Spółki następująco:

* Sp. z o.o. wystawia notę obciążeniową dla Wnioskodawcy i Sp. z o.o. z tytułu wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne przewodniczących organizacji, które stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu w dacie zaistnienia zdarzenia,

* pozostałe koszty (korzystanie z pomieszczeń itp.) płacone są przez Spółki na podstawie faktur wystawionych przez Sp. z o.o., które nie stanowią dla Wnioskodawcy kosztów uzyskania przychodów.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi rodzaj dokumentu jakim powinna być obciążana Spółka z tytułu kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne dotyczących przewodniczących organizacji związków zawodowych działających w spółkach.

Mając na uwadze ww. przepisy i przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, iż koszty wynagrodzeń i ubezpieczeń społecznych dotyczące przewodniczących organizacji związków zawodowych działających w spółkach nie stanowią - w świetle ustawy o VAT - żadnej z wymienionych czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z generalną zasadą fakturami VAT dokumentuje się jedynie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Czynności niepodlegające opodatkowaniu tym podatkiem dokumentuje się zwykłymi rachunkami, notami księgowymi lub innymi dokumentami księgowymi zewnętrznymi w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).

Reasumując Wnioskodawca nie powinien być obciążany fakturami VAT z tytułu kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne dotyczących przewodniczących organizacji związków zawodowych. Ww. czynności mogą być więc dokumentowane innymi dokumentami księgowymi np. notami księgowymi.

W związku z powyższym odpowiedź na dalszą część pytania dotyczącą stawki podatku i prawa do odliczenia stała się bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Należy zauważyć, iż wydana interpretacja dotyczy jedynie kwestii objętej zakresem pytania. Inne kwestie zawarte we wniosku a nie objęte zakresem pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Niniejsza interpretacja wydana zastała w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy i nie wywołuje żadnych skutków prawnych dla pozostałych Spółek wymienionych we wniosku.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.