IPTPP2/4512-99/15-4/IR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2015 r. (data wpływu 13 lutego 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 kwietnia 2015 r. (data wpływu 5 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności pośrednictwa przy sprzedaży udziałów - jest prawidłowe.

W dniu 13 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności pośrednictwa przy sprzedaży udziałów. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 29 kwietnia 2015 r. poprzez doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka (Wnioskodawca) jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka rozważa zawarcie umowy, w wykonaniu której będzie pośredniczyła za wynagrodzeniem w sprzedaży udziałów w innej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedmiotem sprzedaży mogą być wszystkie udziały albo część. Ta inna Spółka jest właścicielem nieruchomości oraz właścicielem posadowionych na tej nieruchomości stanowiących odrębny przedmiot własności budynków i budowli.

W piśmie z dnia 29 kwietnia 2015 r. stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

1. Jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

2. Usługa pośrednictwa polega na "poszukiwaniu" potencjalnych kupujących, sporządzaniu i przedstawianiu ofert sprzedaży, prowadzeniu rokowań, być może Wnioskodawca będzie pełnomocnikiem przy zawieraniu umowy, ogólnie będzie pośrednikiem w szerokim tego słowa znaczeniu.

3. Wnioskodawca będzie miał prawo do wynagrodzenia zależnego od efektu końcowego (zawarcie umowy sprzedaży) a obowiązkiem będzie świadczenie usług pośrednictwa - opisanych w pkt 2 powyżej.

4. Wnioskodawca nie będzie świadczył usług przechowania udziałów czy akcji, ani nie będzie nimi zarządzał.

5. W odpowiedzi na pytanie o następującej treści "Czy pośrednictwo w sprzedaży udziałów przez Wnioskodawcę odzwierciedla sytuacje, o których mowa w art. 43 ust. 16 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.)..." Wnioskodawca wskazał, iż znany jest Spółce przepis art. 46 ust. 16 ustawy o podatku od towarów i usług i właśnie ten przepis budzi wątpliwości interpretacyjne i stąd wniosek o interpretację. Jak już pisał we wniosku przedmiotem usługi pośrednictwa może być część albo też całość udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka, której udziały mają być przedmiotem pośrednictwa, jest właścicielem nieruchomości oraz użytkownikiem wieczystym gruntu z prawem odrębnej własności budynków posadowionych na gruncie. Spółka ta też, tak jak każdy inny podmiot gospodarczy jest albo będzie właścicielem ruchomości (komputery, wyposażenie biura, samochód), a nie jest właścicielem towarów handlowych. Spółka nie posiada praw, o których mowa w art. 43 ust. 16 pkt 5 ustawy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy usługa pośrednictwa w sprzedaży udziałów w spółce, która jest właścicielem nieruchomości lub użytkownikiem wieczystym, jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o podatku od towarów i usług (zwana dalej ustawą) zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

- z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

W myśl art. 43 ust. 16 ustawy zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

W przekonaniu Wnioskodawcy opisana usługa pośrednictwa w sprzedaży udziałów jest zwolniona od podatku od towarów i usług. Podstawą zwolnienia jest powołany art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy, ust. 16 art. 43 nie wyklucza zwolnienia, gdyż w opisanym stanie faktycznym nie ma zastosowania, bowiem udziały nie odzwierciedlają tytułów lub praw, o których mowa w tym przepisie. Udział jest częścią kapitału zakładowego i przysługuje on wspólnikowi (art. 152 i 153 Kodeksu spółek handlowych). Z mocy art. 12 k.s.h. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest osobą prawną. Osoba prawna w myśl art. 38 Kodeksu cywilnego działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Organami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są: zarząd, zgromadzenie wspólników i ewentualnie rada nadzorcza albo komisja rewizyjna (art. 201 i n k.s.h.). A contrario, wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie jest jej organem, a jest "członkiem" zgromadzenia wspólników. Uprawnienia zgromadzenia wspólników regulują przepisy art. 227 i n k.s.h. Prawa i obowiązki wspólnika normują natomiast przepisy art. 174 i n.k.s.h. Wśród tych przepisów nie ma przepisu normującego w jakikolwiek sposób stosunek łączący wspólnika i spółkę. Nie ma też przepisu, który uprawniałby z mocy prawa wspólnika do korzystania z jakiegokolwiek mienia spółki. Tak zatem udział nie odzwierciedla (nie daje prawa) do jakiegokolwiek składnika majątku spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Cechą wspólną wszystkich czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług jest ich przedmiot, czyli towar lub usługa, w rozumieniu ustawy.

Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Jak wynika z przywołanych powyżej przepisów, usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

I tak, na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - w oparciu o art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca (Spółka) będący zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, rozważa zawarcie umowy, w wykonaniu której będzie pośredniczył za wynagrodzeniem w sprzedaży udziałów w innej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedmiotem sprzedaży mogą być wszystkie udziały albo część. Ta inna Spółka jest właścicielem nieruchomości oraz właścicielem posadowionych na tej nieruchomości stanowiących odrębny przedmiot własności budynków i budowli. Spółka ta też, tak jak każdy inny podmiot gospodarczy jest albo będzie właścicielem ruchomości (komputery, wyposażenie biura, samochód), a nie jest właścicielem towarów handlowych. Spółka nie posiada praw, o których mowa w art. 43 ust. 16 pkt 5 ustawy. Usługa pośrednictwa polega na "poszukiwaniu" potencjalnych kupujących, sporządzaniu i przedstawianiu ofert sprzedaży, prowadzeniu rokowań. Wnioskodawca być może będzie pełnomocnikiem przy zawieraniu umowy, ogólnie będzie pośrednikiem w szerokim tego słowa znaczeniu. Zainteresowany będzie miała prawo do wynagrodzenia zależnego od efektu końcowego (zawarcie umowy sprzedaży) a obowiązkiem będzie świadczenie usług pośrednictwa. Wnioskodawca nie będzie świadczył usług przechowania udziałów czy akcji, ani nie będzie nimi zarządzał.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności wskazać należy, iż w tak przedstawionych okolicznościach sprawy czynności, polegające na pośredniczeniu w sprzedaży udziałów w innej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością za wynagrodzeniem, zaliczają się do zawodowej płaszczyzny Wnioskodawcy i będą rezultatem zawartej umowy. Tym samym, prowadzone przez Wnioskodawcę działania w tym zakresie wpisują się w definicję prowadzenia działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, a opisane we wniosku usługi, których przedmiotem są udziały w spółce z o.o. podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy, zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

#8722; z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Z kolei w świetle art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwolnione od podatku są usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usług pośrednictwa w tym zakresie.

W oparciu o art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przy czym, w myśl art. 43 ust. 14 ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy stanowi implementację zwolnienia przewidzianego w art. 135 ust. 1 lit. f Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), z którego wynika, że państwa członkowskie zwalniają z podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 Dyrektywy.

W związku z powyższym, odnosząc się do kwestii zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa w sprzedaży udziałów w spółce z o.o., wskazać również należy przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.).

I tak, zgodnie z art. 151 § 1-4 ustawy k.s.h., spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki.

W myśl art. 152 ustawy K.s.h, kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej

Stosownie do art. 153 ustawy k.s.h., umowa spółki stanowi, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne.

Z kolei na podstawie art. 154 § 1- § 3 ustawy k.s.h., kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 5.000 złotych. Wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 złotych. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego.

W świetle powołanych przepisów ustawy - Kodeks spółek handlowych - udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością to ogół praw i obowiązków wspólnika w spółce z o.o. (zarówno tych o charakterze korporacyjnym - prawo do uczestnictwa w zgromadzeniu wspólników, jak i majątkowym - prawo do dywidendy). Równocześnie pojęcie "udziału" rozumieć należy jako część (ułamek) kapitału zakładowego. Udziały obejmowane są przez wspólników za wnoszone przez nich wkłady do spółki. Suma wszystkich udziałów musi równać się kapitałowi zakładowemu.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż w okolicznościach niniejszej sprawy nie będą miały zastosowania wyłączenia określone w ww. przepisach, w tym w szczególności w art. 43 ust. 16 ustawy, ponieważ jak wynika z przepisów regulujących kwestie udziałów w spółce z o.o., udziały nie odzwierciedlają uprawnień w postaci prawa własności do składników majątkowych ww. spółki. Ponadto wskazać należy, że świadczenie przedmiotowych usług - jak wynika z opisu sprawy - nie dotyczy przechowywania i zarządzania udziałami. Wobec powyższego uznać należy, że pośrednictwo w sprzedaży udziałów korzystać będzie ze zwolnienia, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.