IPTPP2/443-92/11-4/IR - Obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących w związku z działalnością gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami oraz obsługi prawnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2011 r. (data wpływu 2 maja 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 1 sierpnia 2011 r. (data wpływu 5 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku rozpoczęcia ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku rozpoczęcia ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 1 sierpnia 2011 r. (data wpływu 5 sierpnia 2011 r.) o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zapytanie Wnioskodawcy dotyczy obowiązku posiadania kasy fiskalnej w podanej niżej sytuacji.

Zainteresowany prowadzi dwie działalności gospodarcze:

* pośrednictwo w obrocie nieruchomościami - PKD 6831Z, oraz

* kancelarię prawną - PKD 6910Z.

Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami jest zwolnione z posiadania kas fiskalnych, gdyż obowiązuje w tym zakresie fakturowanie wszystkich usług. Obrót netto za 2010 rok wyniósł z tego tytułu XXX zł i był zrealizowany na rzecz osób fizycznych.

Drugą działalnością Wnioskodawcy jest prowadzenie Kancelarii prawnej. Usługi prawne od dnia 1 maja 2011 r. obowiązują przepisy określające sytuację założenia kasy fiskalnej.

Zainteresowany ma obowiązek założenia kasy jeśli obrót realizowany był na rzecz osób fizycznych i w roku 2010 przekroczył 40.000 zł.

W Kancelarii obrót ten wyniósł:

* na rzecz osób fizycznych XXX zł,

* na rzecz podmiotów gospodarczych XXX zł.

W piśmie z dnia 1 sierpnia 2011 r. (data wpływu 5 sierpnia 2011 r.) będącym uzupełnieniem złożonego wniosku Zainteresowany wyjaśnił, że:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma obowiązek założenia kasy fiskalnej w podanej wyżej sytuacji, czy też nie.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, iż obrót w Kancelarii nie przekroczył wymaganego progu 40.000 zł uważa on, że nie ma obowiązku zakładania kasy fiskalnej od 1 maja 2011 r..

Jak wskazał Wnioskodawca takiego samego zdania jest Urząd Skarbowy (...), któremu podlega i który jednoznacznie stwierdza, że do obowiązku posiadania kasy fiskalnej zlicza się w tym przypadku tylko usługi prawne. Specjalista od kas fiskalnych w Urzędzie Skarbowym stoi na stanowisku, że nie można sumować ze sobą dwóch różnych działalności, w tym jednej zwolnionej z kas fiskalnych z drugą która posiada obowiązek zakładania kasy. Stwierdzono dalej, że gdyby były prowadzone dwie różne działalności gospodarcze, wśród których żadna nie byłaby zwolniona z obowiązku posiadania kasy, wtedy Wnioskodawca musiałby zsumować dochody z obu działalności. Osobiście Zainteresowany popiera to stanowisko, gdyż jest ono uzasadnione i logiczne.

Jednak z uwagi na fakt, że wypowiedziane stanowisko Urzędu Skarbowego w sprawie Wnioskodawcy było dokonane ustnie, z ostrożności prosi on o wiążącą interpretację tego zagadnienia i udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...) - art. 8 ust. 1 ustawy.

Należy zaznaczyć, że w myśl obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. przepisu art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi dwie działalności gospodarcze:

* pośrednictwo w obrocie nieruchomościami - PKD 6831Z, oraz

* kancelarię prawną - PKD 6910Z.

Obrót netto z tytułu pośrednictwa w obrocie nieruchomościami za 2010 r. wyniósł XXX zł i był zrealizowany na rzecz osób fizycznych.

W kancelarii prawnej obrót wyniósł:

* na rzecz osób fizycznych XXX zł,

* na rzecz podmiotów gospodarczych XXX zł.

Zainteresowany ma wątpliwości czy ma on obowiązek założenia kasy fiskalnej w podanej wyżej sytuacji.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy.

W myśl art. 111 ust. 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Z tej podstawowej reguły wynika, że obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących dotyczy tylko takich podmiotów, które dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

W art. 111 ust. 8 ustawy stwierdzono, iż Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa (...).

Kwestię zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników w obecnym stanie prawnym, tj. od dnia 1 stycznia 2011 r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930), zwane dalej rozporządzeniem. Regulacje zawarte w powołanym rozporządzeniu przewidują zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ze względu na rodzaj prowadzonej działalności - zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia oraz wysokość obrotu - do określonej tym przepisem wysokości obrotów.

Zwolnienie z obowiązku instalowania kas rejestrujących określone zostało w § 2 i § 3 rozporządzenia.

Powyższe zwolnienia wskazują na dwojakiego rodzaju zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, mianowicie: zwolnienie dla określonych grup podatników (zwolnienie podmiotowe) i zwolnienie dla konkretnych czynności (zwolnienie przedmiotowe).

W myśl § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

Ponadto zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 30 kwietnia 2011 r. czynności objęte do dnia 31 grudnia 2010 r. zwolnieniem od ewidencjonowania wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 224, poz. 1797), niewymienione w załączniku do niniejszego rozporządzenia.

Powyższe zwolnienie jest zwolnieniem przedmiotowym, tj. dotyczącym niektórych czynności wykonywanych przez podatnika.

W poz. 25 powołanego załącznika wskazano, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania są usługi związane z obsługą rynku nieruchomości (o symbolu PKWiU ex 68.3) - których świadczenie przez podatnika w całym zakresie dokumentowane jest fakturami.

Ponadto zgodnie z poz. 34 tego załącznika, zwalnia z obowiązku rejestrowania na kasie fiskalnej świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych o ile łącznie zostaną spełnione następujące warunki: ²⁾

* każde świadczenie usługi dokonane przez podatnika jest dokumentowane fakturą, w której zawarte są w szczególności dane identyfikujące odbiorcę;

* liczba wszystkich dokonanych operacji świadczenia usług, o których mowa w pkt 1, w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 50, przy czym liczba odbiorców tych usług w tym okresie była mniejsza niż 20 ³⁾.

Natomiast poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia wskazuje, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła ²⁾.

Przy czym ²⁾ oznacza, że zwolnienie nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r., a ³⁾ dotyczy również podatników rozpoczynających w 2011 r. lub 2012 r. wykonywanie sprzedaży, jeżeli do końca 2011 r. lub 2012 r. podatnik spełni warunki, o których mowa w poz. 34 załącznika, z tym że w przypadku podatników rozpoczynających wykonywanie czynności w drugiej połowie 2011 r. lub 2012 r., jeżeli liczba operacji świadczenia tych usług do końca roku nie przekroczy odpowiednio 25, a liczba odbiorców tych usług - 10.

Jak wskazał Wnioskodawca zapłata za świadczenie usług nie następuje w całości za pośrednictwem poczty, banku - są także dokonywane wpłaty gotówkowe, a ponadto świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w 2010 r. nie było każdorazowo dokumentowane w Kancelarii prawnej fakturą. Także liczba odbiorców tych usług w 2010 r. była wyższa niż 20.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższy opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że Zainteresowany nie może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej zgodnie z poz. 34 i 37 załącznika do rozporządzenia, ponieważ nie są spełnione warunki z nich wynikające.

Z kolei w myśl § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. również podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 6.

Zgodnie z § 3 ust. 6 rozporządzenia, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w trakcie roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40.000 zł z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.

Powyższe zwolnienie jest zwolnieniem podmiotowym, tj. dotyczącym podmiotu.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że obrót z tytułu świadczenia usług na rzecz osób fizycznych za 2010 r. u Zainteresowanego wyniósł: z tytułu pośrednictwa w obrocie nieruchomościami XXX zł oraz z Kancelarii prawnej XXX zł.

Wnioskodawca twierdzi, że skoro obrót w Kancelarii nie przekroczył wymaganego progu 40.000 zł, to nie ma on obowiązku zakładania kasy fiskalnej od 1 maja 2011 r., bowiem do obowiązku posiadania kasy fiskalnej w Kancelarii zlicza się w jego przypadku tylko usługi prawne, a ponadto nie można sumować ze sobą dwóch różnych działalności, w tym jednej zwolnionej z kas fiskalnych z drugą, która posiada obowiązek zakładania kasy.

Z tym stanowiskiem Wnioskodawcy nie można się zgodzić.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy wynikające z ustawy oraz z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. stwierdzić należy, że każda sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych ma wpływ na wielkość obrotu wyznaczającego obowiązek ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Kryterium zwolnienia podmiotowego jest wielkość uzyskanych obrotów. Kwotę obrotów uprawniających do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących określa się sumując całą sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Obliczając powyższą kwotę obrotu nie wyłącza się zatem sprzedaży towarów i usług, które na mocy rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących jako wymienione w załączniku do rozporządzenia zostały przedmiotowo zwolnione z obowiązku ewidencjonowania. Do obrotu wlicza się tym samym sprzedaż ze wszystkich czynności wykonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że Zainteresowany świadcząc usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w 2011 r. ma od dnia 1 maja 2011 r. obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot należnego podatku za pomocą kasy rejestrującej, ponieważ przepis § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia nie znajduje w niniejszej sprawie zastosowania. Wnioskodawca przekroczył bowiem w poprzednim roku podatkowym tj. w 2010 r. kwotę 40.000,00 zł z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazuje się, iż Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów wydaje interpretację indywidualną wyłącznie w oparciu o stan faktyczny przedstawiony we wniosku. W związku z powyższym, załączone do złożonego wniosku kserokopie zaświadczeń o numerze identyfikacyjnym REGON nie były przedmiotem merytorycznej oceny.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.