IPTPP2/443-760/12-4/JN - Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług udostępnienia pracownikom samochodów służbowych do celów prywatnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 sierpnia 2012 r. (data wpływu 29 sierpnia 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 13 listopada 2012 r. (data wpływu 19 listopada 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT świadczonej na rzecz pracownika nieodpłatnej usługi - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT świadczonej na rzecz pracownika nieodpłatnej usługi.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 13 listopada 2012 r. o doprecyzowanie stanu faktycznego, zadanego pytania, a także wskazanie, że pytania wniosku ORD-IN dotyczą zarówno stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego oraz brakującą opłatę.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży płytek ceramicznych. Zatrudnia wielu pracowników na stanowisku przedstawiciela handlowego. Zadaniem tych pracowników jest tworzenie sieci klienckiej na terenie całego kraju, a także - w niektórych przypadkach - za granicą. Zadania te realizowane są zarówno na odległość (za pośrednictwem maila, telefonicznie), jak i w toku wizyt pracowników Wnioskodawcy w siedzibach potencjalnych klientów. Jednocześnie obowiązkiem przedstawicieli handlowych Wnioskodawcy jest obsługiwanie pozyskanych klientów poprzez zaopatrywanie ich w materiały reklamowe i promocyjne Wnioskodawcy, oferowanie im nowych, a także przyjmowanie zamówień. Na potrzeby wykonywania powyższych zadań przedstawiciele handlowi Wnioskodawcy otrzymują do swojej dyspozycji samochód służbowy (stanowiący własność Wnioskodawcy lub przez niego leasingowany). Jednocześnie, z uwagi na fakt, że większość swoich obowiązków pracowniczych wykonują poza siedzibą pracodawcy, uzyskali od niego zezwolenie na parkowanie tych samochodów w miejscu swojego zamieszkania. Powyższe ma na celu ułatwienie pracownikom Wnioskodawcy wykonywanie obowiązków służbowych poprzez zwolnienie ich z konieczności odbierania samochodu służbowego w siedzibie Wnioskodawcy, niejednokrotnie znacznie oddalonego od miejsca zamieszkania pracownika, w sytuacji gdy w danym dniu wykonuje pracę "w terenie". Wnioskodawca udziela zezwolenia na parkowanie samochodu służbowego w miejscu zamieszkania pracownika w umowie dotyczącej powierzenia tego pojazdu. Przyjęcie takiego schematu organizacyjnego podyktowane jest dodatkowo tym, że Wnioskodawca nie ma wystarczających warunków do garażowania na co dzień całej swojej floty.

W efekcie niezależnie od tego gdzie pracownicy Wnioskodawcy wykonują pracę danego dnia - czy w siedzibie (zakładzie) pracodawcy, czy też poza nią - każdorazowo pozostawiają powierzony im samochód służbowy w miejscu ich zamieszkania. Wielokrotnie zdarza się zatem, że przedstawiciele handlowi korzystają z samochodów służbowych w celu dojechania do zakładu pracy. Jednocześnie od pracowników tych nie są pobierane przez Wnioskodawcę jakiekolwiek opłaty za umożliwienie korzystania z samochodu służbowego w powyższym zakresie (na dojazdy z miejsca zamieszkania do pracy i z powrotem).

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedstawiciele handlowi zatrudnieni są na podstawie stosunku pracy a na Wnioskodawcy spoczywają obowiązki płatnika w związku z tymi stosunkami pracy.

W piśmie z dnia 13 listopada 2012 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że przysługiwało mu przy nabyciu przedmiotowych pojazdów prawo do odliczenia podatku VAT - naliczonego, przy czym kwota ta stanowiła 60% kwoty podatku określonego w fakturze lub fakturach (w przypadku pojazdów leasingowych), nie więcej jednak niż 6.000 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 13 listopada 2012 r.).

Czy prawo do korzystania przez opisanych we wniosku pracowników Wnioskodawcy (przedstawicieli handlowych) z samochodów służbowych w zakresie w jakim wykorzystywane są one do dojazdów z ich miejsca zamieszkania do pracy i z powrotem, stanowi dla tych pracowników przychód podlegający opodatkowaniu... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 1).

Czy w takiej sytuacji Wnioskodawca ma do czynienia ze świadczeniem na rzecz pracownika nieodpłatnej usługi podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 2).

Zdaniem Wnioskodawcy, w orzecznictwie i doktrynie podkreśla się, że nieodpłatne przekazanie pracownikowi na cele prywatne jakichkolwiek składników majątkowych przedsiębiorstwa pracodawcy stanowić będzie dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu. Od okoliczności stanu faktycznego uzależnione będzie ustalenie z jakiego źródła ten przychód pochodzi, tj. ze stosunku pracy czy z nieodpłatnego świadczenia. Dla obliczenia wysokości podstawy opodatkowania w takiej sytuacji znajdzie zastosowanie co do zasady art. 11 ust. 2a pkt 4 u.p.d.o.f. W jego świetle wartość pieniężną nieodpłatnych świadczeń ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia. W efekcie zastosowanie innego przelicznika albo przyjęcie ceny symbolicznej w ocenie organów prowadzić będzie do powstania po stronie pracownika przychodu z częściowo nieodpłatnego świadczenia.

W ocenie Wnioskodawcy powyższa zasada nie będzie miała jednak zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym. Umożliwienie bowiem in casu pracownikom wykorzystywania samochodów służbowych na dojazd do pracy i z pracy podyktowane jest specyfiką zadań przedstawiciela handlowego i wynika z przyjętej przez Wnioskodawcę organizacji pracy. Przyjęcie takiego rozwiązania jest dla Wnioskodawcy korzystne, bowiem pozwala efektywniej wykorzystać czas pracy przedstawicieli handlowych, którzy dzięki wprowadzonemu rozwiązaniu nie muszą pokonywać bezproduktywnie do kilkudziesięciu kilometrów dziennie (odległość od miejsca zamieszkania do miejsca pracy). Prowadzi ono także do redukcji kosztów przechowywania oraz sprawowania pieczy nad pojazdami po stronie Wnioskodawcy. Jednocześnie obowiązek sprawowania przez przedstawicieli handlowych Wnioskodawcy pieczy nad samochodem służbowym także poza godzinami pracy wynika z dokumentacji pracowniczej, tj. z porozumień zawieranych z pracownikami w trybie art. 124 k.p., określających zasady powierzenia pracownikom mienia Wnioskodawcy. Z porozumień tych wynika jednoznacznie, że miejscem garażowania (parkowania) samochodów służbowych jest każdoczesne miejsce zamieszkania pracownika, któremu dany pojazd został przekazany do używania w związku ze świadczoną na rzecz Wnioskodawcy pracą.

W świetle aktualnych interpretacji podatkowych pracownicy dojeżdżający samochodami służbowymi z wyznaczonego miejsca garażowania (lub parkowania) do siedziby pracodawcy i odwrotnie, nie uzyskują przychodów ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego świadczenia, w sytuacji gdy miejsce parkowania samochodu służbowego zostało im wyznaczone przez pracodawcę zgodnie z obowiązującą umową lub regulaminem pracy. Jak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 20 grudnia 2011 r. (nr IPPB4/415-814/11-2/JK2), "przejazdy pracowników samochodem służbowym do i z miejsca parkowania (garażowania) do siedziby spółki - o ile nie służą osobistym celom pracowników, lecz wykorzystywane są w ramach realizacji zadań służbowych - nie stanowią nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f." Jeszcze bardziej kategorycznie wypowiedział się w powyższym zakresie Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 6 lipca 2011 r. (nr IPTPB2/415-125/11-2/KJ), w której uznał, że: "Udostępnienie przez Wnioskodawcę pracownikowi Spółki samochodu służbowego w celu umożliwienia mu właściwej realizacji obowiązków służbowych nie może generować dla tego pracownika dodatkowego przychodu ze stosunku pracy. Reasumując, należy stwierdzić, iż przejazdy pracowników samochodem służbowym na trasie pomiędzy wyznaczonym miejscem parkowania (miejscem zamieszkania), a miejscem pracy - o ile nie służą osobistym celom pracowników, lecz wykorzystywane są w ramach realizacji zadań służbowych - nie stanowią nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem ich wartości nie można uważać za przychód pracowników ze stosunku pracy. Spółka nie jest więc obowiązana do wystąpienia w roli płatnika podatku dochodowego". Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 6 maja 2011 r., nr ILPB1/415-153/11-3/AMN oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 8 czerwca 2011 r., nr IPPB4/415-295/11-3/MP.

Skoro umożliwienie pracownikom Wnioskodawcy parkowania w miejscu swojego zamieszkania ma charakter czysto organizacyjny i nie oznacza spełnienia na rzecz pracowników jakiegokolwiek świadczenia, uznać należy, że po ich stronie nie powstaje z tego tytułu jakikolwiek przychód podatkowy. W konsekwencji na Wnioskodawcy nie spoczywają jakiekolwiek obowiązki płatnika w związku z opisaną we wniosku sytuacją.

Skoro w przedstawionym stanie faktycznym nie mamy do czynienia ze spełnianiem jakiegokolwiek świadczenia na rzecz pracowników, lecz tylko z określeniem sprawowania pieczy nad powierzonym mieniem, powyższa sytuacja jest neutralna z punktu widzenia podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na wstępie niniejszej interpretacji należy wyjaśnić, iż dotyczy ona wyłącznie zadanego pytania nr 2 wniosku ORD-IN w zakresie podatku od towarów i usług.

Kwestie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie pytania nr 1, jak również podatku dochodowego od osób prawnych (pytanie nr 3 wniosku ORD-IN), są przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy.

Natomiast, przez świadczenie usług rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Jednakże zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 247, poz. 1652) ustawodawca wprowadził zapis, zgodnie z którym od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r., nie stosuje się art. 8 ust. 2 ustawy zmienionej w art. 1, w przypadku wykorzystywania przez podatnika samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1, na cele niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Natomiast na podstawie art. 6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 102, poz. 585), powołany wyżej przepis art. 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym otrzymał brzmienie: "Do dnia 31 grudnia 2012 r. w przypadku wykorzystywania przez podatnika, na cele niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, przy nabyciu których kwotę podatku naliczonego stanowiło 50% lub 60% kwoty podatku:

- nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, nie stosuje się art. 8 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1."

Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r., zgodnie z zapisem w art. 8 pkt 1, wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem jednak m.in. cytowanego wyżej przepisu art. 6, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2011 r.

Analiza powołanych wyżej przepisów wskazuje, że od dnia 1 stycznia 2011 r. na podstawie art. 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym, zmienionego art. 6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw, przepis art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma zastosowania w przypadku wykorzystywania przez podatnika, na cele niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, przy nabyciu których kwotę podatku naliczonego stanowiło 50% lub 60% kwoty podatku:

- nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł.

A zatem od dnia 1 stycznia 2011 r. czynność podlegająca na wykorzystywaniu przez podatnika, na cele niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, w odniesieniu do których podatnikowi przysługiwało w części prawo do odliczenia podatku naliczonego, nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług w konsekwencji czego nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży płytek ceramicznych. Zatrudnia wielu pracowników na stanowisku przedstawiciela handlowego. Zadaniem tych pracowników jest tworzenie sieci klienckiej na terenie całego kraju, a także - w niektórych przypadkach - za granicą. Zadania te realizowane są zarówno na odległość (za pośrednictwem maila, telefonicznie), jak i w toku wizyt pracowników Wnioskodawcy w siedzibach potencjalnych klientów. Na potrzeby wykonywania powyższych zadań przedstawiciele handlowi Wnioskodawcy otrzymują do swojej dyspozycji samochód służbowy (stanowiący własność Wnioskodawcy lub przez niego leasingowany). Jednocześnie, z uwagi na fakt, że większość swoich obowiązków pracowniczych wykonują poza siedzibą pracodawcy, uzyskali od niego zezwolenie na parkowanie tych samochodów w miejscu swojego zamieszkania. W efekcie niezależnie od tego gdzie pracownicy Wnioskodawcy wykonują pracę danego dnia - czy w siedzibie (zakładzie) pracodawcy, czy też poza nią - każdorazowo pozostawiają powierzony im samochód służbowy w miejscu ich zamieszkania. Wielokrotnie zdarza się zatem, że przedstawiciele handlowi korzystają z samochodów służbowych w celu dojechania do zakładu pracy. Jednocześnie od pracowników tych nie są pobierane przez Wnioskodawcę jakiekolwiek opłaty za umożliwienie korzystania z samochodu służbowego w powyższym zakresie (na dojazdy z miejsca zamieszkania do pracy i z powrotem).

Ponadto, Wnioskodawca wskazał, że przysługiwało mu przy nabyciu przedmiotowych pojazdów prawo do odliczenia podatku VAT - naliczonego, przy czym kwota ta stanowiła 60% kwoty podatku określonego w fakturze lub fakturach (w przypadku pojazdów leasingowych), nie więcej jednak niż 6.000 zł.

Wobec powyższego, jak wynika z okoliczności sprawy, z samochodów służbowych korzystają pracownicy do celów prywatnych, czyli ww. pojazdy są wykorzystywane również na cele niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Ponadto przy nabyciu samochodów Spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w ograniczonym zakresie (60% kwoty podatku naliczonego określonego w fakturze lub fakturach, w przypadku pojazdów leasingowanych, nie więcej jednak niż 6.000 zł).

Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz powołane przepisy wskazać należy, że udostępnianie pracownikom przedmiotowych samochodów służbowych do celów prywatnych, na podstawie art. 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym, do dnia 31 grudnia 2012 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, iż w przedstawionym stanie faktycznym nie mamy do czynienia ze spełnianiem jakiegokolwiek świadczenia na rzecz pracowników, lecz tylko z określeniem sprawowania pieczy nad powierzonym mieniem, należy uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Końcowo informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT świadczonej na rzecz pracownika nieodpłatnej usługi. Natomiast, kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT świadczonej na rzecz pracownika nieodpłatnej usługi oraz kwestie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych, zostały załatwione odrębnymi rozstrzygnięciami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.