IPTPP2/443-636/12-7/JN - Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania dobrowolnych wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach inwestycji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 lipca 2012 r. (data wpływu 19 lipca 2012 r.) uzupełnionym pismami z dnia 22 sierpnia 2012 r. (data wpływu 24 sierpnia 2012 r.) i z dnia 14 września 2012 r. (data wpływu 17 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dobrowolnych wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach inwestycji - jest prawidłowe.

W dniu 19 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dobrowolnych wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach inwestycji oraz stawki podatku VAT dla inwestycji polegającej na wykonaniu instalacji solarnej przez kontrahenta.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 22 sierpnia 2012 r. i z dnia 14 września 2012 r. o doprecyzowanie zdarzenia przyszłego oraz kwestie związane z reprezentacją.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W bieżącym roku Wnioskodawca wraz z Gminą zamierza złożyć wniosek partnerski na realizację inwestycji, polegającej na wykonaniu na rzecz osób fizycznych instalacji solarnych do podgrzewania wody. Inwestycja będzie polegała na zakupie i montażu kolektorów słonecznych w obiektach budowlanych, zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkalnym (budynki istniejące, jak i nowobudowane o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m²).

Nabycie towarów i usług w związku z realizacją inwestycji udokumentowane będzie za pomocą faktury VAT wystawionej dla Gminy. Na etapie składania wniosku Gmina musi wiedzieć, czy zakup solarów słonecznych wraz z montażem objęty jest stawką 8% podatku VAT.

Inwestycja będzie realizowana z dofinansowaniem ze środków Unii Europejskiej w wysokości 85% kosztów kwalifikowalnych. 15% wartości zamontowania kolektorów słonecznych poniesie mieszkaniec Gminy - właściciel nieruchomości. Poszczególni mieszkańcy będą korzystać z zamontowanych na ich budynkach kolektorów słonecznych na podstawie umowy użyczenia zawartej między Gminą a osobą fizyczną.

Kolektory słoneczne będą zainstalowane na dachu budynków i poprzez system mocowania będą z tym budynkiem związane. Majątek powstały w wyniku realizacji inwestycji nie będzie służył wykonywaniu czynności opodatkowanej. Właścicielem instalacji solarnych w okresie trwania projektu (5 lat) będzie Gmina.

W pismach stanowiących uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że zleci wykonanie usługi polegającej na instalacji solarnej "podmiotowi zewnętrznemu". Gmina zamierza przekazać mienie na rzecz mieszkańców, dla których instalowane będą kolektory słoneczne, po zakończeniu "okresu trwałości projektu", tj. po min. 5 latach. Dobrowolne wpłaty mieszkańców nie będą zaliczone na poczet inwestycji montowania kolektorów słonecznych.

Ponadto Wnioskodawca doprecyzował, że z tytułu dokonania dobrowolnych wpłat przez mieszkańców na rzecz Gminy, mieszkańcom nie będzie przysługiwało ekwiwalentne świadczenie. Dobrowolne wpłaty mieszkańców będą przeznaczone na zmniejszenie kosztów realizowanej inwestycji, tj. dokumentacji projektowej, studium wykonalności, nadzoru inwestorskiego, sporządzania wniosku o płatność. Stawka podatku VAT dla obliczenia ceny inwestycji, będzie dotyczyła nabycia przez Gminę kolektorów słonecznych wraz z montażem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dobrowolne wpłaty mieszkańców partycypujących w kosztach inwestycji podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonywane przez mieszkańców Gminy wpłaty są związane z realizacją inwestycji, mają charakter zwrotu części kosztów realizowanej inwestycji służącej zaspokajaniu zbiorowych potrzeb i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Naliczenie przez Gminę i odprowadzenie podatku VAT od wpłat partycypujących, w ocenie Wnioskodawcy, jest niezasadne.

Realizowana inwestycja polegająca na wykonaniu instalacji solarnych należy do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Wynika to z tego, że zgodnie z postanowieniami Konstytucji RP, ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych. Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami, szczególnie przed wysoką emisją dwutlenku węgla, stanowi jeden z podstawowych kierunków polityki ekologicznej Państwa oraz jedno z podstawowych zadań jednostek samorządu terytorialnego. Dążąc do poprawy jakości powietrza, zmniejszenia wykorzystania nieodnawialnych źródeł energii, dywersyfikacji źródeł energii, poprawy jakości życia mieszkańców, Gmina postanowiła przystąpić do współdziałania w zakresie rozpowszechniania na swoim terenie objętym obszarami Natury 2000 oraz terenami Parku Krajobrazowego źródeł energii odnawialnej, w tym niekonwencjonalnych źródeł energii tj. instalacji solarów.

Wpłaty mieszkańców partycypujących w kosztach inwestycji nie stanowią udziału w kosztach inwestycji. Wnioskodawca nie uzależnia montażu instalacji solarnej od dokonywanych wpłat mieszkańców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Natomiast art. 8 ust. 2 ustawy stanowi, iż za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Artykuł 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) stanowi, że gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in.: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, a także ochrony zdrowia (art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 5 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W bieżącym roku Wnioskodawca wraz z Gminą J. i R. zamierza złożyć wniosek partnerski na realizację inwestycji, polegającej na wykonaniu na rzecz osób fizycznych instalacji solarnych do podgrzewania wody. Inwestycja będzie polegała na zakupie i montażu kolektorów słonecznych w obiektach budowlanych, zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkalnym (budynki istniejące, jak i nowobudowane o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m²). Nabycie towarów i usług w związku z realizacją inwestycji udokumentowane będzie za pomocą faktury VAT wystawionej dla Gminy. Inwestycja będzie realizowana z dofinansowaniem ze środków Unii Europejskiej w wysokości 85% kosztów kwalifikowalnych. 15% wartości zamontowania kolektorów słonecznych poniesie mieszkaniec Gminy - właściciel nieruchomości. Poszczególni mieszkańcy będą korzystać z zamontowanych na ich budynkach kolektorów słonecznych na podstawie umowy użyczenia zawartej między Gminą a osobą fizyczną.

Kolektory słoneczne będą zainstalowane na dachu budynków i poprzez system mocowania będą z tym budynkiem związane. Majątek powstały w wyniku realizacji inwestycji nie będzie służył wykonywaniu czynności opodatkowanej. Właścicielem instalacji solarnych w okresie trwania projektu (5 lat) będzie Gmina.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że zamierza przekazać mienie na rzecz mieszkańców, dla których instalowane będą kolektory słoneczne, po zakończeniu "okresu trwałości projektu", tj. po min. 5 latach. Dobrowolne wpłaty mieszkańców nie będą zaliczone na poczet inwestycji montowania kolektorów słonecznych. Wnioskodawca nie uzależnia montażu instalacji solarnej od dokonywanych wpłat mieszkańców. Z tytułu dokonania dobrowolnych wpłat przez mieszkańców na rzecz Gminy, mieszkańcom nie będzie przysługiwało ekwiwalentne świadczenie. Dobrowolne wpłaty mieszkańców będą przeznaczone na zmniejszenie kosztów realizowanej inwestycji, tj. dokumentacji projektowej, studium wykonalności, nadzoru inwestorskiego, sporządzania wniosku o płatność.

Przez pojęcie świadczenia, zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ww. ustawy, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz innej osoby niebędące dostawą towarów. Świadczenie, o którym mowa powyżej zakłada istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą, konsumentem). Zatem w pojęciu świadczenia na rzecz, mieszczą się świadczenia na rzecz podmiotów i osób trzecich. Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden orzekł, iż świadczenie usług realizowane jest za wynagrodzeniem w rozumieniu artykułu 2 (1) Szóstej Dyrektywy i stąd podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że zaistnienie czynności opodatkowanej ma miejsce wyłącznie wówczas, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i otrzymywanym wynagrodzeniem, oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami. Z treści wniosku wynika, iż dokonywane przez mieszkańców Gminy wpłaty są dobrowolne i mają charakter zwrotu części kosztów realizowanej inwestycji służącej zaspokajaniu zbiorowych potrzeb. Ponadto Wnioskodawca nie uzależnia montażu instalacji solarnej od dokonywanych wpłat mieszkańców oraz z tytułu dobrowolnych wpłat przez mieszkańców na rzecz Gminy, mieszkańcowi nie będzie przysługiwało ekwiwalentne świadczenie. Wobec powyższego należy stwierdzić, iż nie są związane ze świadczeniem wzajemnym ze strony Gminy.

Wykonanie instalacji solarnych nie może być uznane za dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, gdyż w związku z wpłatą mieszkaniec Gminy nie nabywa własności instalacji. Nie jest również odpłatnością za świadczone usługi w rozumieniu art. 8 ustawy. Należy zatem przyjąć, iż wpłaty dokonywane przez mieszkańców na wykonanie instalacji solarnych nie odnoszą się do odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług.

Z uwagi na powyższe, stwierdzić należy, że wnoszone przez mieszkańców na rzecz Gminy wpłaty nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie są to bowiem czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.

Reasumując, skoro wpłaty mieszkańców partycypujących w kosztach inwestycji wykonania instalacji solarnych są dobrowolne, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dobrowolnych wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach inwestycji. Natomiast, kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla inwestycji polegającej na wykonaniu instalacji solarnej przez kontrahenta, została załatwiona odrębnym rozstrzygnięciem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.