IPTPP2/443-495/11-2/PM - Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług przeniesienia własności nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 19 lipca 2011 r. (data wpływu do BKIP w Piotrkowie Trybunalskim 22 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania odszkodowania otrzymanego za wywłaszczoną nieruchomość jako kwoty brutto - jest prawidłowe.

W dniu 25 lipca 2011 r. Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania odszkodowania otrzymanego za wywłaszczoną nieruchomość jako kwoty brutto.

W związku z § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, pismem z dnia 19 sierpnia 2011 r., przesłało ww. wniosek Dyrektorowi Izby Skarbowej w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim (data wpływu 22 sierpnia 2011 r.), celem załatwienia zgodnie z właściwością miejscową.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Aktem notarialnym z dnia 1 marca 2003 r., Wnioskodawca wraz z żoną zakupił, od osoby fizycznej do majątku osobistego, działkę o powierzchni 2,6680 ha. Z dniem 1 lipca 2004 r. część działki o powierzchni 5000 m ² wprowadził do działalności gospodarczej prowadzonej w formie przedsiębiorstwa jednoosobowego. Na działce tej wybudował zakład produkcyjny. W ramach tej inwestycji wybudował drogę dojazdową od trasy krajowej do zakładu. Droga powyższa została oddana do użytkowania w 2005 r.. Ponieważ droga służyła wyłącznie temu celowi (dojazd do zakładu), koszt jej wybudowania podwyższył wartość budynku. Całość była amortyzowana w działalności gospodarczej.

W dniu 19 listopada 2008 r. Urząd Wojewódzki wszczął postępowanie wywłaszczeniowe dla realizacji celu publicznego jakim była rozbudowa drogi krajowej nr do parametrów drogi ekspresowej. W dniu 12 grudnia 2008 r. Wojewoda wydał decyzję (znak SPN.) o zajęciu gruntu pod inwestycję drogową. Decyzja ta - której nadano rygor natychmiastowej wykonalności - została doręczona w styczniu 2009 r.. Formalne wywłaszczenie nastąpiło w sierpniu 2010 r. na podstawie decyzji Wojewody z dnia 13 sierpnia 2010 r., znak SPN., decyzja nr. W październiku 2010 r. zapłacono na konto bankowe Wnioskodawcy i małżonki odszkodowanie, które obejmowało wywłaszczony grunt o powierzchni 3.402 m ² oraz nakłady poniesione na wybudowanie drogi dojazdowej do zakładu. Wywłaszczony grunt związany jest z majątkiem osobistym. Nakłady na drogę były zaś związane z działalnością gospodarczą i były ujęte w ewidencji środków trwałych. Otrzymane odszkodowanie odrębnie określa wartość rynkową gruntów oraz wycenę poniesionych nakładów na drogę.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje, iż na wywłaszczonym gruncie utrzymywał zasiew traw w celu otrzymywania dotacji unijnych. Zasiew traw nie był przedmiotem produkcji rolnej (skoszona trawa pozostawała na łące). Nie uzyskiwano także innych pożytków (np. z dzierżawy).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy - jeśli jednak uznać, że przedmiotowa dostawa drogi i części gruntu przez tę drogę zajętego podlega opodatkowaniu - otrzymana kwota odszkodowania jest kwotą brutto.

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie, które otrzymał w 2010 r. z tytułu wywłaszczenia gruntu oraz zwrot nakładów poniesionych na wybudowanie drogi dojazdowej do Zakładu, stanowi kwotę brutto.

Przyjmując tezę, iż odszkodowanie w części zwrotu nakładów na budowę drogi dojazdowej do zakładu wraz z gruntem znajdującym się pod drogą stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., należy uznać, iż otrzymane odszkodowanie w tej części jest kwotą brutto.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 u.p.t.u. podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Zatem otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie w części podlegającej, jak założono na wstępie, opodatkowaniu jest kwotą, brutto zawierającą podatek należny.

Powyższe dotyczy tej części gruntu. która została zajęta na wybudowaną drogę dojazdową do zakładu Wnioskodawcy. Podstawą tego jest art. 29 ust. 5 u.p.t.u., który nakazuje objąć stawką podatkową wartość gruntu zajętego przez budynek lub budowle.

Takie stanowisko potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w piśmie z dnia 3 kwietnia 2009 r., ITPP2/443-57/09/AD, gdzie podano: " (...) na podstawie art. 29 ust. 1 u.p.t.u., podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczonych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. A zatem skoro odszkodowanie jest jedynym wynagrodzeniem z tytułu przeniesienia własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa, to w świetle powołanego art. 29 ust. 1 u.p.t.u. stanowi ono kwotę należną zawierającą podatek od towarów i usług (...)".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, pod pojęciem dostawy towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Przez towary - w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczonych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze (art. 29 ust. 2 ustawy). Ponadto, zgodnie z treścią art. 29 ust. 9 ustawy, w przypadku wykonania czynności, o których mowa w art. 5, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem ust. 10 i 12.

Jednocześnie, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.), ceną jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego, za wywłaszczenie nieruchomości gruntowej, Wnioskodawcy zostało przyznane odszkodowanie, w kwocie ustalonej na podstawie decyzji Wojewody z dnia 13 sierpnia 2010 r., znak SPN., decyzja nr.

W przypadku wywłaszczenia nieruchomości na cele budowy lub poszerzenia dróg w roli organu władzy publicznej wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej występuje organ dokonujący wywłaszczenia. Organem tym może być wojewoda lub starosta (na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102 poz. 651 i ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych - tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) dokonujący wywłaszczenia w imieniu Skarbu Państwa.

W przedmiotowej sytuacji, opodatkowaniu podlega przeniesienie własności nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy).

Należy stwierdzić, że przepisy prawa podatkowego pozostawiają stronom transakcji rozstrzygnięcie kwestii, czy wynagrodzenie (odszkodowanie) wypłacone w zamian za przeniesienie z mocy prawa własności towarów uwzględnia podatek od towarów i usług i stanowi kwotę brutto, czy nie uwzględnia podatku od towarów i usług i stanowi kwotę netto. Strony powinny ewentualnie sięgnąć do odpowiednich przepisów innych gałęzi prawa (np. w przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym do przepisów regulujących przygotowanie i realizację inwestycji w zakresie dróg krajowych).

Jeśli zatem zgodnie z odpowiednimi przepisami innych gałęzi prawa, dotyczącymi przyznania i wypłaty odszkodowania oraz jego wysokości, Wnioskodawca za wywłaszczoną nieruchomość otrzyma wyłącznie kwotę odszkodowania, która będzie jedyną kwotą należną Wnioskodawcy za oddane z mocy prawa Skarbowi Państwa grunty, to należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu sprzedaży, czyli kwota obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla wyliczenia obrotu (podstawy opodatkowania) należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT, dla którego wyliczenia należy zastosować metodę "w stu". Metoda "w stu" pozwala na obliczanie podatku należnego, w której podstawą opodatkowania jest kwota brutto, czyli cena w rozumieniu ww. art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach.

Reasumując stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega dostawa towarów, natomiast kwota odszkodowania, jeżeli jest jedynym wynagrodzeniem należnym Wnioskodawcy z tytułu dostawy nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa, stanowi - w myśl art. 29 ust. 1 ustawy - kwotę należną zawierającą podatek od towarów i usług (o ile taki podatek od danej transakcji jest należny). W przypadku, gdy występuje podatek należny podstawą opodatkowania jest kwota odszkodowania pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Jeśli natomiast zgodnie z odpowiednimi dokumentami i przepisami innych gałęzi prawa, dotyczącymi przyznania i wypłaty odszkodowania oraz jego wysokości, kwota odszkodowania nie jest jedyną kwotą należną za wywłaszczoną nieruchomość i z dokumentów, przepisów czy też uzgodnień pomiędzy stronami wynika, że jest to kwota, do której należy doliczyć podatek VAT według właściwej stawki, to kwota ta będzie kwotą netto, o ile taki podatek od danej transakcji jest należny.

Podsumowując, należy stwierdzić, iż kwota odszkodowania, jeśli będzie jedyną kwotą należną Wnioskodawcy za oddane z mocy prawa Skarbowi Państwa nieruchomości: drogę i część gruntu zajętego przez tę drogę, to należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu sprzedaży, czyli kwota obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla wyliczenia obrotu (podstawy opodatkowania) należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, wskazane we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90 - 434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.