IPTPP2/443-485/14-6/PR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 czerwca 2014 r. (data wpływu 27 czerwca 2014 r.), uzupełnionym pismami z dnia 24 sierpnia 2014 r. (data wpływu 28 sierpnia 2014 r.) oraz z dnia - według daty nadania - 9 września 2014 r. (data wpływu 12 września 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego przekazania firmy oraz braku obowiązku dokonania korekty podatku VAT - jest prawidłowe.

W dniu 27 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego przekazania firmy oraz braku obowiązku dokonania korekty podatku VAT. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 24 sierpnia 2014 r. oraz z dnia - według daty nadania - 9 września 2014 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy, wskazanie, że wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego, opłatę oraz podpis.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą od 1993 r. (hurtownia) na własne nazwisko. Zainteresowany jest czynnym podatnikiem VAT, całość sprzedaży była i jest opodatkowana podatkiem VAT (nie występuje sprzedaż zwolniona). Wnioskodawca prowadzi książkę przychodów i rozchodów płacąc podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Zamierza (dokonać przeniesienia) przekazać nieodpłatnie całą firmę żonie, która będzie kontynuować działalność gospodarczą po uprzednim wpisie do ewidencji działalności gospodarczej i uzyskaniu swojego numeru regon. Przekazanie zostanie dokonane w takiej formie, aby zostały zachowane funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami majątku. Wnioskodawca natomiast zamierza zamknąć działalność gospodarczą i zgłosić fakt zaprzestania jej prowadzenia naczelnikowi urzędu skarbowego (po uprzednim przekazaniu). Wnioskodawca wraz z żoną są małżeństwem od 1988 r., nie są w separacji i nie ma zniesienia wspólności majątkowej.

W skład firmy wchodzą:

* towary handlowe,

* środki trwałe wpisane do ewidencji: zestaw komputerowy, samochód dostawczy (nabyty w 2005 r.),

* wyposażenie sklepu wpisane do ewidencji,

* inne materiały o niskiej wartości.

Wnioskodawca wskazał, iż powodem zaprzestania działalności gospodarczej jest zamiar podjęcia pracy zarobkowej. Warunkiem jednak jest likwidacja firmy lub przeniesienie własności np. na żonę.

W pismach stanowiących uzupełnienie przedmiotowego wniosku, Wnioskodawca wskazał, iż przedmiotem przekazania będzie całe przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), zgodnie z którym przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono:

1. Nazwę przedsiębiorstwa Zakład Handlowy.

2. W skład przedsiębiorstwa wchodzą:

3. Umowa najmu (firma jest najemcą) pod działalność handlową, w której odbywa się sprzedaż. Firma nie posiada innych środków trwałych, w związku z czym nie posiada żadnych umów dzierżawy.

4. Firma posiada 2 konta bankowe, na których są umowy na kredyt w rachunku bieżącym, nie posiada papierów wartościowych, ani innych środków pieniężnych. Firma posiada wierzytelności wynikające z faktur sprzedaży i zobowiązania wynikające z faktur zakupu. Nie toczą się żadne postępowania sądowe w związku z niezapłaconymi fakturami.

5. Firma nie posiada koncesji, licencji i zezwoleń.

6. Firma nie posiada patentów i innych praw własności przemysłowej.

7. Firma nie posiada majątkowych praw autorskich i majątkowych praw pokrewnych.

8. Firma nie posiada tajemnic przedsiębiorstwa.

9. Księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności zostaną przekazane w całości.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że przedmiotem przekazania będzie całe przedsiębiorstwo stanowiące całość organizacyjnie i finansowo bez wyodrębniania jakiejkolwiek jego części, w związku z czym nie istnieje potrzeba opisu wyodrębnień. Składniki materialne i niematerialne umożliwią nabywcy podjęcie działalności gospodarczej natychmiast po przekazaniu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Jakie skutki w podatku VAT, zarówno podatku należnym, jak i sprawa korygowania wcześniej odliczonych kwot podatku naliczonego wywoła nieodpłatne przekazanie całej firmy żonie w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne przekazanie firmy w świetle art. 6 ustawy o VAT jest czynnością wykraczającą poza normatywny zakres ustawy, co oznacza, iż nie podlega ono opodatkowaniu tym podatkiem. Nieodpłatne przekazanie firmy nie wiąże się również z koniecznością korygowania wcześniej odliczonych kwot podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Jak stanowi art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

A zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Zaznaczyć należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji "przedsiębiorstwa". Zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Ponadto art. 55² Kodeksu cywilnego stanowi, iż czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zatem, składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik jest obowiązany do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą od 1993 r. (hurtownia) na własne nazwisko. Zainteresowany jest czynnym podatnikiem VAT, całość sprzedaży była i jest opodatkowana podatkiem VAT (nie występuje sprzedaż zwolniona). Wnioskodawca prowadzi książkę przychodów i rozchodów płacąc podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Zamierza (dokonać przeniesienia) przekazać nieodpłatnie całą firmę żonie, która będzie kontynuować działalność gospodarczą po uprzednim wpisie do ewidencji działalności gospodarczej i uzyskaniu swojego numeru regon. Przekazanie zostanie dokonane w takiej formie, aby zostały zachowane funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami majątku. Wnioskodawca natomiast zamierza zamknąć działalność gospodarczą i zgłosi fakt zaprzestania jej prowadzenia naczelnikowi urzędu skarbowego (po uprzednim przekazaniu). Wnioskodawca wskazał, iż powodem zaprzestania działalności gospodarczej jest zamiar podjęcia pracy zarobkowej. Warunkiem jednak jest likwidacja firmy lub przeniesienie własności np. na żonę. Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż przedmiotem przekazania będzie całe przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Obejmuje ono:

1. Nazwę przedsiębiorstwa Zakład Handlowy.

2. W skład przedsiębiorstwa wchodzą:

3. Umowa najmu (firma jest najemcą) pod działalność handlową, w której odbywa się sprzedaż. Firma nie posiada innych środków trwałych, w związku z czym nie posiada żadnych umów dzierżawy.

4. Firma posiada 2 konta bankowe, na których są umowy na kredyt w rachunku bieżącym, nie posiada papierów wartościowych, ani innych środków pieniężnych. Firma posiada wierzytelności wynikające z faktur sprzedaży i zobowiązania wynikające z faktur zakupu. Nie toczą się żadne postępowania sądowe w związku z niezapłaconymi fakturami.

5. Firma nie posiada koncesji, licencji i zezwoleń.

6. Firma nie posiada patentów i innych praw własności przemysłowej.

7. Firma nie posiada majątkowych praw autorskich i majątkowych praw pokrewnych.

8. Firma nie posiada tajemnic przedsiębiorstwa.

9. Księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności zostaną przekazane w całości.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa wskazać należy, iż przekazanie przedsiębiorstwa spełniającego - jak wskazał Wnioskodawca - definicję przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego), zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy wyłączone jest spod działania ustawy, tj. nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Odnosząc się natomiast do obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego przez Wnioskodawcę należy zauważyć, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

W myśl art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (art. 90 ust. 2 ustawy).

Proporcję, o której mowa w ust. 2, na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W oparciu o art. 90 ust. 4 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 3 określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Kwota podatku naliczonego do odliczenia, ustalona na podstawie proporcji wyliczonej przy zastosowaniu powyższych zasad, nie jest jednak ostateczna.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonania korekty zostały określone w art. 91 ustawy.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Przepis art. 91 ust. 2 ustawy stanowi, iż w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Ponadto, w świetle art. 91 ust. 4 ustawy, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów lub środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem korekta podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy, dotyczy podatku naliczonego od zakupów związanych jednocześnie z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego oraz z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, jeżeli podatnik nie jest w stanie wyodrębnić całości lub części kwot podatku, które posłużyłyby tylko czynnościom opodatkowanym oraz gdy zmianie uległo przeznaczenie towaru, od którego podatek został odliczony lub nieodliczony w całości. Ponadto, korekta ta jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, który w tym zakresie przejmuje, wynikające z art. 91 ust. 1-8 ustawy, obowiązki swojego poprzednika.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego. Obowiązek ewentualnej korekty podatku naliczonego, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy, zostanie przeniesiony na otrzymującego przedsiębiorstwo, czyli w analizowanym przypadku na żonę Wnioskodawcy.

Reasumując, przekazanie przedsiębiorstwa spełniającego wymogi art. 55¹ Kodeksu cywilnego, wyłączone będzie spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, a co za tym idzie nie będzie podlegało opodatkowaniu tym podatkiem. Obowiązek ewentualnej korekty podatku naliczonego, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy, zostanie przeniesiony na otrzymującego przedsiębiorstwo.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja wydana została w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków prawnych, o których mowa w art. 14k-14n ustawy - Ordynacja podatkowa dla innych osób, tj. żony Wnioskodawcy.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.