IPTPP2/443-324/14-4/JN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 15 kwietnia 2014 r. (data wpływu 25 kwietnia 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 czerwca 2014 r. (data wpływu 30 czerwca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur przez podmiot niezarejestrowany jako czynny podatnik VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur przez podmiot niezarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 czerwca 2014 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy, zadanego pytania oraz własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (ostatecznie sformułowany w piśmie z dnia 23 czerwca 2014 r.).

Towarzystwo ubezpieczeniowe, chcąc ujednolicić wystawianie dokumentów sprzedażowych przez swoich agentów i brokerów ubezpieczeniowych, nakazało wystawiać w roku 2014 dokumenty pod nazwą "Faktura VAT", bez względu na to, czy podmiot wykonujący usługi jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT czy nie.

Faktura ujednolicona ma zawierać:

* nazwa "faktura VAT",

* nr faktury VAT,

* data wystawienia faktury VAT,

* data wykonania usługi,

* nazwa sprzedawcy i nabywcy z podaniem nr NIP,

* nazwa usługi,

* podstawę zwolnienia z VAT,

* wartość netto, podatek, wartość brutto sprzedaży.

Czy takie postępowanie jest zgodne z art. 106b ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazał, że w ustawie zgodnie z art. 96 "1. Podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3".

Zgodnie z art. 106b ust. 3 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę na żądanie nabywcy towaru lub usługi (także sprzedaż zwolnioną).

Zatem czy podmiot niezarejestrowany jako czynny podatnik VAT ma prawo wystawić fakturę VAT za usługę zwolnioną, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług, jak twierdzą niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe. Czy nadal jednak obowiązanym i uprawnionym do wystawienia faktury VAT jest wyłącznie podmiot do tego uprawniony, tj. zarejestrowany podatnik jako podatnik VAT czynny (art. 96 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług).

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca jest agentem ubezpieczeniowym i obciąża Towarzystwo Ubezpieczeniowe za usługę pośrednictwa ubezpieczeniowego. Usługa ta jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 23 czerwca 2014 r.).

Czy Wnioskodawca może wystawiać fakturę VAT za usługę pośrednictwa ubezpieczeniowego jako niezarejestrowany czynny podatnik VAT, czyli bez rejestracji jako czynny podatnik VAT (zgłoszenie na druku VAT-R).

Wątpliwość dotyczy faktu czy możliwość wystawienia "Faktury VAT" została przewidziana wyłącznie dla przedsiębiorców podmiotowo zwolnionych z podatku od towarów i usług - gdzie łączna wartość dokonanej w poprzednim roku podatkowym sprzedaży nie przekroczyła kwoty 150 000 zł oraz zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni. Czy w takim przypadku należy dokonać w urzędzie skarbowym za pomocą formularza VAT-R, poprzez zaznaczenie w części C kwadratu przy pozycji 30 - "podatnik będzie korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9".

Z wytycznych Towarzystwa Ubezpieczeniowego wynika, że nie ma konieczności takiej rejestracji. Wnioskodawca ma jednak wątpliwość, czy takie postępowanie jest poprawne i czy ma prawo wystawiać "fakturę VAT" bez rejestracji poprzez formularz VAT-R.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 23 czerwca 2014 r.), od 1 stycznia 2014 r. fakturą jest każdy dokument, zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej, zawierający niezbędne dane przewidziane w ustawie oraz aktach wykonawczych. Zgodnie z § 4 rozporządzenia w sprawie faktur (Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług), fakturę wystawia zarejestrowany podatnik VAT czynny. Faktury również mogą wystawiać zarejestrowani podatnicy VAT zwolnieni.

W ocenie Wnioskodawcy podmiot niezarejestrowany jako podatnik VAT czynny nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT i nie może wystawiać fakturę o nazwie "faktura VAT". Zatem zdaniem Wnioskodawcy obowiązanym i uprawnionym do wystawienia faktury VAT jest wyłącznie podmiot do tego uprawniony, tj. zarejestrowany podatnik jako podatnik VAT czynny (art. 96 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 2 pkt 31 ustawy, ilekroć w jej przepisach jest mowa o fakturze - rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne (art. 96 ust. 3 ustawy).

Zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy, naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Zasady wystawiania faktur od dnia 1 stycznia 2014 r. regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Jak stanowi art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

Przez sprzedaż - stosownie do art. 2 pkt 22 ww. ustawy - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Na mocy art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Regulacja określona w art. 106b ust. 2 ustawy wyraża zasadę, zgodnie z którą nie ma obowiązku wystawiania faktury dla sprzedaży zwolnionej z podatku. Przepis ten pozwala, aby faktury nie były wystawiane dla czynności zwolnionych przedmiotowo na mocy ustawy bądź na mocy przepisów wykonawczych. Nie pozbawia on wszakże podatników dokonujących tych czynności prawa do wystawiania faktury dokumentującej te czynności. Wystawienie faktury dla sprzedaży zwolnionej jest, co do zasady, pozostawione wyborowi wykonującego czynność.

Jednakże stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Zatem w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r. podatnicy zwolnieni muszą wystawiać faktury tylko na żądanie nabywcy towaru lub usługi. Co więcej, obowiązek taki mają wszyscy przedsiębiorcy - zarówno zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, jak i zwolnieni oraz ci, którzy nie dokonali rejestracji dla celów podatku od towarów i usług.

Zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2013 r. poz. 1485), faktura dokumentująca dostawę towarów lub świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2-6, 8-36 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy powinna zawierać:

Natomiast, w myśl § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia, faktura dokumentująca świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37-41 ustawy powinna zawierać:

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca jest agentem ubezpieczeniowym i obciąża Towarzystwo Ubezpieczeniowe za usługę pośrednictwa ubezpieczeniowego. Usługa ta jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług. Towarzystwo ubezpieczeniowe, chcąc ujednolicić wystawianie dokumentów sprzedażowych przez swoich agentów i brokerów ubezpieczeniowych nakazało wystawiać w roku 2014 dokumenty pod nazwą "Faktura VAT", bez względu na to, czy podmiot wykonujący usługi jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT czy nie.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że zgodnie z art. 106b ust. 2 ustawy Wnioskodawca świadcząc usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, nie ma obowiązku udokumentowania fakturą świadczenia ww. usług. Jednakże w świetle okoliczności niniejszej sprawy, w przypadku żądania Towarzystwa Ubezpieczeniowego wystawienia faktury dokumentującej usługę pośrednictwa ubezpieczeniowego, Wnioskodawca będący niezarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, na podstawie art. 106b ust. 3 ustawy, jest obowiązany wystawić fakturę, jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Przy czym, dla realizacji tego obowiązku Zainteresowany nie jest zobligowany do rejestracji na formularzu VAT-R jako podatnik VAT zwolniony.

Jednocześnie należy nadmienić, że w świetle obowiązujących przepisów Wnioskodawca nie ma obowiązku oznaczania wystawianych faktur wyrazami "faktura VAT", jednak nadal może to czynić.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.