IPTPP2/443-188/14-4/IR - Prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2014 r. (data wpływu 7 marca 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 maja 2014 r. (data wpływu 12 maja 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn. "......" - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn. "....".

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 8 maja 2014 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina Miasto.... (Wnioskodawca) jest osobą prawną i podatnikiem podatku od towarów i usług. W chwili obecnej, w ramach wykonywania zadań własnych gminy, przygotowywana jest do realizacji inwestycja pn.: "....." dofinansowana ze środków z budżetu Unii Europejskiej w wysokości 85% kosztów kwalifikowalnych, zaś wkład własny Gminy w zasadniczej części będzie sfinansowany dobrowolnymi wpłatami właścicieli nieruchomości, w których instalacje zostaną zamontowane.

Wydatki ponoszone przez Gminę na nabycie towarów i usług wykorzystywanych do realizacji inwestycji związane będą z wykonywaniem zadań własnych gminy. Każdy mieszkaniec, u którego będzie znajdowała się wybudowana inwestycja (zostanie zamontowany kolektor słoneczny) wniesie dobrowolny wkład na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, w których określone zostaną prawa i obowiązki stron, a także wysokość partycypacji w kosztach. Wnoszone przez mieszkańców wpłaty pieniężne stanowią współfinansowanie budowy inwestycji i będą dokonywane na rachunek dochodów budżetu. Po upływie 5 lat od daty zakończenia realizacji projektu kolektory zostaną przekazane nieodpłatnie mieszkańcom. Mieszkaniec będzie przez ten okres (co najmniej 5 lat) czerpał korzyści z użytkowania instalacji solarnej na swojej nieruchomości. W związku z powyższym jego świadczenie pieniężne będzie związane z ekwiwalentnym świadczeniem ze strony Gminy. Inwestycja będzie realizowana tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy i którzy uiszczą ustaloną kwotę udziału własnego. Zakończona inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych.

W piśmie z dnia 12 maja 2014 r. stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku Wnioskodawca wskazał, iż jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przystępując do realizacji projektu "...." Gmina działa w oparciu o przepisy art. 2 ust. 1, art. 6 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.). Realizacja przedmiotowej inwestycji jest uzależniona od wniesienia wpłaty przez mieszkańców gminy. Wszystkie wydatki poniesione w związku z realizacją inwestycji zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca realizując inwestycję pn.: "...." ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturach zakupowych dotyczących zapłaty za wykonane prace.

Zdaniem Wnioskodawcy, realizując ww. zadanie, należące do zadań własnych gminy wskazanych w art. 6 i 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z tym, w ocenie Zainteresowanego, nie wykonując czynności opodatkowanych nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej i związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Gmina będąca zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, przygotowywana jest do realizacji inwestycji pn.: "...." dofinansowanej ze środków z budżetu Unii Europejskiej w wysokości 85% kosztów kwalifikowalnych, zaś wkład własny Gminy w zasadniczej części będzie sfinansowany dobrowolnymi wpłatami właścicieli nieruchomości, w których instalacje zostaną zamontowane. Każdy mieszkaniec, u którego będzie znajdowała się wybudowana inwestycja (zostanie zamontowany kolektor słoneczny) wniesie dobrowolny wkład na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, w których określone zostaną prawa i obowiązki stron, a także wysokość partycypacji w kosztach. Wnoszone przez mieszkańców wpłaty pieniężne stanowią współfinansowanie budowy inwestycji i będą dokonywane na rachunek dochodów budżetu. Po upływie 5 lat od daty zakończenia realizacji projektu kolektory zostaną przekazane nieodpłatnie mieszkańcom. Mieszkaniec będzie przez ten okres (co najmniej 5 lat) czerpał korzyści z użytkowania instalacji solarnej na swojej nieruchomości. W związku z powyższym jego świadczenie pieniężne będzie związane z ekwiwalentnym świadczeniem ze strony Gminy. Inwestycja będzie realizowana tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy i którzy uiszczą ustaloną kwotę udziału własnego. Zakończona inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych.

Nadto Wnioskodawca wskazał, iż realizacja przedmiotowej inwestycji jest uzależniona od wniesienia wpłaty przez mieszkańców gminy. Wszystkie wydatki poniesione w związku z realizacją inwestycji zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy w kwestii prawa do odliczenia podatku VAT należy stwierdzić, iż wbrew temu co twierdzi Zainteresowany zakończona inwestycja będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Na potwierdzenie ww. stanowiska tut. Organu, należy wskazać co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Jednocześnie wskazać należy, iż czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane "po kosztach" ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako "transakcji odpłatnej" w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług, a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

W tym kontekście, w przedmiotowej sprawie należy stwierdzić, że wpłaty mieszkańców będą pozostawać w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług realizowanym na rzecz tychże mieszkańców. Wpłaty wnoszone przez mieszkańców nie pozostają "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Wnioskodawcę - zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania usługi polegającej na montażu kolektorów słonecznych. Należy zauważyć, iż we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaniem wpłaty, a zindywidualizowanym świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz konkretnego mieszkańca.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż wpłaty uiszczane przez mieszkańców z tytułu montażu kolektorów słonecznych stanowiące konieczny i niezbędny warunek ich wykonania, pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług przez Gminę, która zobowiązała się do realizacji inwestycji pod warunkiem otrzymania wynagrodzenia (kwoty udziału własnego) od mieszkańców. Wobec powyższego, czynności, do wykonania których zobowiązał się Wnioskodawca pod warunkiem otrzymania wpłat od mieszkańców w ramach podpisanych z nimi umów cywilnoprawnych, będą stanowić odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, i w świetle przepisów ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT.

W konsekwencji oznacza to, iż wydatki dotyczące inwestycji polegającej na montażu instalacji solarnych mieszkańcom gminy będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

A zatem, analizując okoliczności przedstawione we wniosku, w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, należy uznać, iż w ww. przypadku zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, ponieważ wydatki poniesione z tytułu montażu kolektorów słonecznych na budynkach mieszkańców gminy związane będą z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług oraz Zainteresowany jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

W związku z powyższym, Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wykonane prace w związku z realizacją inwestycji montażu instalacji solarnych mieszkańcom gminy. Powyższe prawo będzie przysługiwać pod warunkiem niezaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 88 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy, z którego wynika, że realizując ww. inwestycję nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.