IPTPP1/443-941/12-4/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 grudnia 2012 r. (data wpływu 6 grudnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 lutego 2013 r. (data wpływu 11 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług doradczych - jest prawidłowe.

W dniu 6 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług doradczych.

Wniosek został uzupełniony w dniu 11 lutego 2013 r. w zakresie doprecyzowania stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny (doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku).

Miasto jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Miasto zawarło z kancelarią prawną umowę na świadczenie usług doradztwa prawnego polegających na zastępstwie procesowym i doradztwie w zakresie zastępstwa procesowego, na podstawie udzielonego pełnomocnictwa w postępowaniu o zwrot nadpłaty w podatku od towarów i usług i innych postępowań związanych z optymalizacją VAT, poprzedzonego analizą zasadności podniesienia roszczeń w wyniku oceny możliwości optymalizacji rozliczeń VAT.

W ramach szerokiego zakresu prac kancelarii, jedna ze składowych świadczonych przez nią na rzecz Miasta usług prawniczych dotyczy kwestii rozważanych opcji zagospodarowania wybudowanej przez Miasto infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej. Mianowicie, rozważane koncepcje polegają w szczególności na: (i) odpłatnym wydzierżawieniu infrastruktury Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji (dalej: Spółka) oraz (ii) wniesieniu infrastruktury aportem rzeczowym do Spółki.

Miasto poniosło istotne wydatki na budowę przedmiotowej infrastruktury, w związku z czym nabycie usług prawniczych było dla Miasta niezwykle istotne i niezbędne. Miasto postanowiło skorzystać z pomocy kancelarii prawnej ze względu na złożoność kwestii prawnych i podatkowych związanych z rozważanymi przez nią koncepcjami zagospodarowania majątku.

Nabyta przez Miasto w powyższym zakresie usługa prawnicza polegała w szczególności na tym, że kancelaria prawna, w pierwszej kolejności dokonała prawnopodatkowej analizy możliwości zastosowania poszczególnych koncepcji zagospodarowania infrastrukturą, w tym konsekwencji na gruncie VAT należnego i VAT naliczonego (w szczególności ocena, czy ww. świadczenia podlegają opodatkowaniu VAT po stronie Miasta).

Na podstawie dokonanej analizy, Miasto podjęło decyzję o zastosowaniu koncepcji dzierżawy infrastruktury na rzecz Spółki. Następnie, po pewnym czasie, rozwiązanie to zostało przez Miasto "zamienione" na drugą koncepcję (chodzi o tę samą Infrastrukturę, która najpierw była dzierżawiona), tj. aport do Spółki.

Z tytułu dzierżawy Miasto wystawiało na rzecz Spółki faktury VAT i rozliczało VAT należny. Również aport został przez Miasto opodatkowany i udokumentowany fakturą VAT.

Poza wskazaną powyżej prawno-podatkową analizą dzierżawy i aportu, usługi kancelarii prawnej polegały także w szczególności na:

* przygotowaniu dla Miasta (i złożeniu w jego imieniu) wniosku do Ministra Finansów o wydanie interpretacji indywidualnej celem potwierdzenia, że powyższe usługi dzierżawy oraz późniejszy aport rzeczowy podlegają opodatkowaniu VAT po stronie Miasta oraz że Miasto ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków na budowę infrastruktury - Miasto uzyskało interpretację, że obie transakcje podlegają opodatkowaniu i w konsekwencji Miastu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego,

* przygotowaniu projektu umowy dzierżawy pomiędzy Miastem a Spółką.

* przygotowaniu projektu uchwały o wniesieniu aportu rzeczowego do Spółki,

* udzieleniu Miastu wsparcia w zakresie rozliczenia VAT z tytułu dzierżawy oraz aportu, w tym w zakresie wystawiania faktur VAT, złożenia deklaracji VAT-7, przygotowania rejestru VAT oraz w szczególności w zakresie odliczenia przez Miasto VAT naliczonego,

* udzielaniu bieżących konsultacji i porad Miastu w powyższym zakresie.

W związku z wyświadczeniem powyższych usług, Miasto otrzymało od kancelarii prawnej fakturę VAT, z wykazaną kwotą podatku.

Wydatki Miasta na usługi doradztwa prawnego świadczone przez kancelarię prawną były związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. W szczególności, wydatki Miasta w tym zakresie były związane z przeprowadzonymi przez Miasto transakcjami w zakresie odpłatnego wydzierżawienia infrastruktury kanalizacyjnej na rzecz Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji oraz w kolejnej sekwencji działań, z wniesieniem tej infrastruktury aportem do ww. Spółki. Odpłatne udostępnienie infrastruktury kanalizacyjnej na podstawie umowy dzierżawy, a następnie aport tej infrastruktury stanowiły czynności Miasta opodatkowane podstawową stawką VAT. Z obu tytułów Miasto wystawiło na rzecz spółki faktury VAT i rozliczało VAT należny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Miasto ma prawo do pełnego odliczenia kwoty podatku VAT wykazanej na fakturze od kancelarii prawnej.

Zdaniem Wnioskodawcy, Miasto ma prawo do pełnego odliczenia kwoty podatku wykazanej na fakturze od kancelarii prawnej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznane za podatników VAT.

Zatem w przypadku, gdy Miasto realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - powinno być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ono de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów. Stosownie do treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W konsekwencji, zarówno dzierżawa, jak i aport, podlegały po stronie Miasta opodatkowaniu VAT (według podstawowej stawki VAT). Zostało to dodatkowo potwierdzone w uzyskanej przez Miasto interpretacji indywidualnej, wydanej w imieniu Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści wskazanej powyżej regulacji wynika zatem, iż prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje przy łącznym spełnieniu dwóch przesłanek, tj.:

* nabywcą towarów / usług jest podatnik VAT oraz

* nabywane towary / usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Zdaniem Miasta, w analizowanym przypadku powyższe przesłanki będą spełnione i tym samym, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Miastu będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od usługi prawniczej.

W ocenie Miasta, za bezsporny należy uznać fakt, iż ponoszenie wskazanych powyżej wydatków było i jest konieczne i bezpośrednio związane ze świadczeniem usługi dzierżawy i aportem. Zdaniem Miasta, bez ich poniesienia, świadczenie przedmiotowych usług i dokonanie aportu byłoby niezwykle utrudnione. Przedmiotowa usługa prawnicza była dla Miasta niezwykle istotna i potrzebna. Jak bowiem Miasto wskazało w opisie stanu faktycznego, postanowiło ono skorzystać z pomocy kancelarii prawnej ze względu na złożoność kwestii prawnych i podatkowych związanych z poszczególnymi koncepcjami zagospodarowania majątku miejskiego. Miasto skorzystało z doświadczenia i wiedzy kancelarii prawniczej, która dokonała odpowiednich analiz w ww. zakresie oraz udzieliła Miastu bardzo istotnego w wybranych kwestiach (przygotowanie wniosku do MF, projektu umowy, uchwał, etc.).

Kancelaria prawna udzieliła Miastu wsparcia w przygotowaniu i realizacji świadczenia przedmiotowych usług oraz dokonania aportu od strony prawnopodatkowej (w tym kwestii rozliczenia VAT należnego i naliczonego). Miasto ma świadomość, iż podstawowym wydatkiem związanym ze świadczeniem usługi dzierżawy oraz aportem infrastruktury są koszty jej budowy. Niemniej jednak, w kontekście brzmienia art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, uprawniające do odliczenia są również inne, ponoszone przez podatników wydatki, związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT, w tym np. wsparcie prawne, usługi doradcze, usługi szkoleniowe, remonty, obsługa biurowa, etc. Usługi te mają wprawdzie pośredni, aczkolwiek niewątpliwie klarowny, konkretny oraz istotny związek z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Miasto podkreśla, iż jednolite stanowisko prezentowane w interpretacjach indywidualnych wydanych w imieniu Ministra Finansów potwierdza, że podatnicy mają prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z nabyciem usług prawniczych. Przykładowo stanowisko takie zostało wyrażone w:

* w analogicznym stanie faktycznym w interpretacji indywidualnej z dnia 1 czerwca 2012 r. o sygn. IPTPP1/443-186/12-4/MW, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wskazał, iż "wydatki na ww. usługi doradcze nie mają bezpośredniego związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, jednakże pośrednio mają związek z uzyskaniem przez Wnioskodawcę obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług. (...) Zatem z uwagi na spełnienie pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych, Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie usług doradczych, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, z uwzględnieniem ograniczeń wskazanych w art. 88 ustawy",

* w analogicznym stanie faktycznym w interpretacji indywidualnej z dnia 21 czerwca 2012 r. o sygn. IPTPP1/443-257/12-4/MW, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, że "wydatki na ww. usługi doradcze nie mają bezpośredniego związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, jednakże pośrednio mają związek z uzyskaniem przez Wnioskodawcę obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług. Mając na uwadze fakt, iż nabycie usług doradczych było związane - jak wskazał we wniosku Zainteresowany - wyłącznie z wykonywaniem czynności opodatkowanych - w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie ww. art. 86 ust. 1 ustawy",

* interpretacji indywidualnej z dnia 4 sierpnia 2011 r. o sygn. ILPP1/443-760/11-2/AW, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, iż "Odnosząc powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, iż wydatki na ww. usługi doradcze nie mają bezpośredniego związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, jednakże - poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa - pośrednio mają związek z uzyskaniem przez Spółkę obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług. Z uwagi zatem na fakt, iż nabycie usług doradczych będzie służyło wykonywaniu czynności opodatkowanych - jak wskazał we wniosku Zainteresowany prowadzona działalność Spółki jest w 100% opodatkowana - w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy". Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał w interpretacji indywidualnej z dnia 1 sierpnia 2011 r. o sygn. ILPP1/443-905/11-2/AW;

* interpretacji indywidualnej z dnia 7 marca 2011 r. o sygn. IPPP1/443-3/11-2/AW, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, w odniesieniu do wydatków na nabycie usług doradztwa prawnego i doradztwa podatkowego, uznał, iż "w związku z tym, iż nabyte przez Spółkę usługi doradcze są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, Spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie tych usług, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy";

* interpretacji indywidualnej z dnia 4 sierpnia 20011 r. o sygn. IPPP1/443-949/11-2/IGO, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, iż przysługuje mu prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z nabyciem m.in. usług doradztwa finansowego, prawnego, podatkowego, biznesowego (komercyjnego), technicznego, transakcyjnego, badań due diligence oraz innych analiz eksperckich. Tym samym Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, iż "mając na uwadze fakt, iż wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie usług doradczych pozostają w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu tych nabyć";

* interpretacji indywidualnej z dnia 23 lutego 2011 r. o sygn. IPPP1/443-1291/10-2/ISz, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie przyznał rację wnioskodawcy, iż "z tytułu poniesionych w roku 2008 wydatków na zakup usług doradztwa finansowego, podatkowego, prawnego, doradztwa ekonomicznego, księgowego, oraz z tytułu poniesionej opłaty za pomyślne zakończenie procesu negocjacji, które zostały poniesione w związku z nabyciem udziałów w spółce T., przysługiwało jej prawo do odliczenia VAT - naliczonego przy zakupie usług".

Ponadto Miasto podkreśla, że stanowisko odmienne od przedstawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina pragnie przytoczyć orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, iż "prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny".

Zdaniem Miasta, nie powinno być ono traktowane inaczej / mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów / usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych.

Skoro bowiem Miasto, jako czynny podatnik VAT, zobowiązane jest uiszczać VAT należny z tytułu usługi dzierżawy i aportu, powinno ono mieć jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia, w tym usług prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w stanie faktycznym.

Jednocześnie należy wskazać, że powołane we wniosku interpretacje zostały wydane w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano opis zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i stanowisko wnioskodawcy. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.