IPTPP1/443-606/13-2/IG - Określenie stawki VAT właściwej dla usług demontażu materiałów zawierających azbest z budynków gospodarczych, przemysłowych oraz mieszkalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 31 lipca 2013 r. (data wpływu 5 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla usług demontażu materiałów zawierających azbest:

* z budynków gospodarczych, przemysłowych i innych z wyłączeniem budynków mieszkalnych - jest prawidłowe,

* z budynków mieszkalnych jednorodzinnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla usług demontażu materiałów zawierających azbest z budynków gospodarczych, przemysłowych i innych oraz mieszkalnych jednorodzinnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest firmą, która będzie świadczyć usługi związane z gospodarką odpadami niebezpiecznymi - materiałami zawierającymi azbest. Firma będzie prowadzić demontaż pokryć dachowych z eternitu (materiałów zawierających azbest - odpad niebezpieczny). Usługi te będą świadczone poprzez usługi kompleksowe zawierające demontaż, pakowanie, transport i przekazanie do unieszkodliwienia materiałów zawierających azbest. Wówczas taka usługa określona jest poprzez symbol PKWiU - 39.00.14.0, co zgodnie z załącznikiem nr 3 do ustawy o VAT jest opodatkowane stawką 8% (strona GUS Klasyfikacje PKWiU - 39.00.14.0 - precedens). Firma będzie świadczyć również usługi polegające wyłącznie na samym demontażu (usuwaniu) eternitu z dachów budynków mieszkalnych i gospodarczych. Taki eternit będzie wówczas składany na paletach lub specjalnych workach i później odrębną usługą lub przez inną firmę odbierany z posesji, transportowany i przekazywany do unieszkodliwienia. Przy takiej usłudze samego demontażu firma zamierza stosować dwie różne stawki VAT w zależności od rodzaju budynku:

* dla budynków mieszkalnych - 8% VAT (stawka preferencyjna na usługi budowlane dla PKOB 111);

* dla budynków pozostałych (w tym gospodarczych) 23% VAT.

Usługi samego demontażu materiałów budowlanych i konstrukcyjnych zawierających azbest:

* dla budynków mieszkalnych PKWiU 43.11.10.0 - dla PKOB 111 - preferencyjna stawka VAT - 8%,

* dla budynków gospodarczych PKWiU 43.11.00 - stawka VAT 23%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Wnioskodawca prosi o zajęcie stanowiska odnośnie stosowania stawki VAT dla usługi polegającej na samym demontażu (usuwaniu) materiałów budowlanych i konstrukcyjnych zawierających azbest z uwzględnieniem rodzaju budynków:

* z budynków gospodarczych, przemysłowych i innych z wyłączeniem budynków mieszkalnych (PKOB 111),

* z budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stosowanie:

* dla usług samego demontażu (usuwaniu) materiałów zawierających azbest z budynków innych niż mieszkalne - 23%,

* dla usług samego demontażu (usuwaniu) materiałów zawierających azbest z budynków mieszkalnych jednorodzinnych - preferencyjna stawka VAT - 8%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

* prawidłowe w zakresie stawki podatku VAT dla usług demontażu materiałów zawierających azbest z budynków gospodarczych, przemysłowych i innych z wyłączeniem budynków mieszkalnych,

* nieprawidłowe w zakresie stawki podatku VAT dla usług demontażu materiałów zawierających azbest z budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i w art. 8 ww. ustawy. I tak, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przy czym przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 cyt. ustawy).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Podstawowa stawka podatku od towarów i usług - stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy - wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

W myśl zatem art. 41 ust. 2 ww. ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1. Natomiast, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8% (art. 146a pkt 2 ustawy).

Stosownie zaś do art. 41 ust. 12 cyt. ustawy, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym - w myśl ust. 12a powołanego artykułu - rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Przepis art. 41 ust. 12b ustawy stanowi z kolei, iż do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ww. ustawy).

Z powyższych uregulowań wynika, że budowę, remonty, modernizację, termomodernizację lub przebudowę obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, należy opodatkować preferencyjną - 8% - stawką podatku VAT. Należy jednak podkreślić, iż istotna jest tutaj powierzchnia lokali mieszkalnych i budynków mieszkalnych jednorodzinnych, gdyż obniżona 8% stawka podatku ma zastosowanie jedynie do lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 150 m² oraz do budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m².

Obiektami budownictwa mieszkaniowego są budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 (art. 2 pkt 12 ustawy o VAT).

Jak wynika z powyższego, ustawa o VAT, poprzez podanie klasyfikacji odwołuje się do PKOB. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z powyższym rozporządzeniem w sprawie PKOB, w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje następujące grupy: 111 - budynki mieszkalne jednorodzinne, 112 - budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe oraz 113 - budynki zbiorowego zamieszkania.

Stosownie do § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2013 r. poz. 247, z późn. zm.), stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla:

- w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 2.

Przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont (§ 7 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Zwrócić należy uwagę, iż na podstawie § 7 ust. 3 cyt. rozporządzenia, przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się, jeżeli wartość towarów bez podatku wchodzących w podstawę opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych przekracza 50% tej podstawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz cyt. rozporządzeń nie definiują pojęcia budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji czy przebudowy, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do przepisów prawa budowlanego.

Zgodnie ze słownikiem pojęć zawartym w art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.), przez remont należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Z kolei w znaczeniu słownikowym (http://sjp.pwn.pl)"remont" oznacza doprowadzenie jakiegoś budynku lub urządzenia do stanu używalności; "montaż" to składanie maszyn, aparatów, urządzeń itp. z gotowych części, a także zakładanie, instalowanie urządzeń technicznych, natomiast "instalacja" oznacza montowanie gdzieś urządzeń technicznych. Przez "modernizację" natomiast rozumie się unowocześnienie i usprawnienie czegoś.

Zgodnie z powołaną wyżej definicją zawartą w § 7 ust. 2 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r., przez roboty konserwacyjne rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont. W tym miejscu wskazać należy, iż ww. definicję ustawodawca wprowadził w celu odróżnienia robót konserwacyjnych od remontu. Przez roboty konserwacyjne rozumie się bowiem roboty, które nie polegają na odtworzeniu stanu pierwotnego, ale mają na celu utrzymanie instalacji w dobrym stanie, w celu zabezpieczenia przed szybkim zużyciem się czy też zniszczeniem i dla utrzymania jej w celu użytkowania w stanie zgodnym z przeznaczeniem. Tak więc konserwacją będą prace wykonywane na bieżąco w węższym zakresie niż roboty budowlane określone jako remont.

Zauważa się, że przy ustaleniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenie ma ustalenie, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów czy świadczy usługę oraz czy czynności wykonywane przez podatnika uznać można za roboty konserwacyjne bądź budowę, remont, modernizację, termomodernizację, przebudowę obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Podkreślić należy, że pojęcia używane do oznaczenia towaru lub usługi opodatkowanych stawką obniżoną należy interpretować ściśle, zważywszy, że możliwość zastosowania stawki preferencyjnej stanowi odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą towary i usługi opodatkowane są stawką podstawową (art. 41 ust. 1 ustawy). Stosowanie stawki podstawowej ma zatem charakter reguły ogólnej. Dlatego wszelkie wyjątki od tej reguły powinny być interpretowane w sposób ścisły, równocześnie zgodnie z celami realizowanymi przez te odstępstwa oraz zgodnie z zasadą neutralności i powszechności VAT.

Analiza powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, iż warunkiem zastosowania preferencyjnej 8% stawki podatku, na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT bądź § 7 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze, zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć robót konserwacyjnych lub budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy obiektów budowlanych lub ich części bądź ich dostawy. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z powyższych przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej 8% stawki podatku.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca, w ramach prowadzonej działalności, będzie świadczył usługi związane z gospodarką odpadami niebezpiecznymi - materiałami zawierającymi azbest. Firma będzie zajmowała się demontażem (usuwaniem) eternitu z dachów budynków mieszkalnych i gospodarczych. Taki eternit będzie wówczas składany na paletach lub specjalnych workach i później odrębną usługą lub przez inną firmę odbierany z posesji, transportowany i przekazywany do unieszkodliwienia. Przy takiej usłudze samego demontażu firma zamierza stosować dwie różne stawki VAT w zależności od rodzaju budynku: dla budynków mieszkalnych PKWiU 43.11.10.0 - 8% VAT (stawka preferencyjna na usługi budowlane dla PKOB 111), dla budynków pozostałych (w tym gospodarczych) PKWiU 43.11 - 23% VAT.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż według klasyfikacji wynikającej z przepisów wskazanego uprzednio rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2008 r. Nr 207, poz. 1293 roboty związane z rozbiórką budynków klasyfikowane są pod symbolem PKWiU 43.11.10- roboty związane z rozbiórką i burzeniem obiektów budowlanych.

Ww. usługi polegające na usuwaniu eternitu z dachów budynków, są faktycznie robotami rozbiórkowymi, a wykonywanie tego typu rozbiórek, bez względu na PKOB obiektu, którego dotyczą, nie stanowi dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części ani też robót konserwacyjnych, o których mowa w art. 41 ust. 12 ustawy oraz § 7 ww. rozporządzenia Ministra Finansów. W przypadku rozbiórki dachu budynku, konsekwencją jest likwidacja części obiektu nie zaś jego budowa, przebudowa, remont, czy modernizacja.

Za taką interpretacją przemawia wykładnia celowościowa powołanych przepisów art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług i § 7 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem wskazane tam preferencje, uprawniające do zastosowania obniżonej stawki podatku, dotyczą czynności, które mają na celu budowę, remont, modernizację, termomodernizację, konserwację budynków lub ich dostawy dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa. Celem tym nie będzie natomiast sama rozbiórka dachu takiego obiektu.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej regulacje prawne, należy stwierdzić, iż do robót rozbiórkowych, nie będących czynnościami o których mowa w art. 41 ust. 12 ustawy oraz w § 7 ww. rozporządzenia, nie ma zastosowania stawka podatku od towarów i usług w wysokości 8%. Stawką właściwą dla tych czynności jest stawka podstawowa - 23%.

Reasumując, stawką właściwą dla usług polegających na samym demontażu (usuwaniu) eternitu z dachów budynków zarówno mieszkalnych jak i gospodarczych przemysłowych i innych będzie stawka podstawowa -23%

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy odnośnie zastosowania stawki VAT 8% dla usługi demontażu (usuwania) materiałów zawierających azbest z budynków mieszkalnych jednorodzinnych należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.