IPTPP1/443-585/13-5/AK - Określenie momentu powstania obowiązku podatkowego w ujęciu ustawy o podatku od towarów i usług z tytułu odpłatnego udostępniania przez gminę przystanków komunikacyjnych na rzecz przewoźników.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 25 lipca 2013 r. (data wpływu 29 lipca 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 11 września 2013 r. (data wpływu 12 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłat udostępniania przystanków komunikacyjnych - jest prawidłowe.

W dniu 29 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania odpłatnego udostępniania przystanków komunikacyjnych,

* momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłat udostępniania przystanków komunikacyjnych,

* zasadności wystawienia faktury VAT z tytułu udostępniania przystanków komunikacyjnych.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 10 września 2013 r. o brakująca opłatę.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Gmina (dalej: "Gmina" lub "Wnioskodawca") jako jednostka samorządu terytorialnego jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z dniem 1 marca 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z dnia 7 stycznia 2011 r. Nr 5, poz. 13; "Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym"). Zgodnie z tym aktem za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dostawców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty. Stawka opłat ustalana jest w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ samorządu terytorialnego i nie może być wyższa niż 0,05 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad.

Dnia 14 września 2012 r. została podjęta Uchwała Nr.. Rady Gminy w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych udostępnionych dla operatorów i przewoźników, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina, warunków i zasad korzystania z tych obiektów oraz ustalenia stawek opłat za korzystanie z nich. W podjętej uchwale określono stawkę opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych w kwocie 0,05 zł za każde zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym. W uchwale również określono warunki i zasady korzystania z przystanków oraz sporządzono wykaz przystanków komunikacyjnych udostępnionych operatorom i przewoźnikom.

W styczniu 2013 r. Gmina zawarła umowy cywilnoprawne z przewoźnikami, którzy korzystają z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina. Na podstawie tych umów Gmina udostępnia przewoźnikowi korzystanie z przystanków autobusowych przy wykonywaniu przewozu osób. Umowa przewiduje, że korzystanie z przystanków jest płatne oraz określa formę, termin oraz sposób obliczenia miesięcznej opłaty, jaką przewoźnik zobowiązany jest uiszczać.

Opłata ma charakter miesięczny i jest obliczana jako iloczyn liczby zatrzymań pojazdu na przystanku w danym miesiącu oraz stawki za jedno zatrzymanie wynikającej z powyższej uchwały Rady Gminy. Miesięczna liczba zatrzymań pojazdu przewoźnika z rozkładu jazdy.

Miesięczną opłatę przewoźnik ma obowiązek uiścić do 15-tego dnia miesiąca, którego opłata dotyczy, na podstawie faktury VAT wystawionej przez Gminę i doręczonej nie później niż 3 dni przed powyższym terminem płatności.

Zgodnie z art. 16 ust. 7 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym środki finansowe z opłat za korzystanie z przystanków stanowią dochód gminy z przeznaczeniem na utrzymanie przystanków komunikacyjnych w czystości oraz budowę i remont przystanków i wiat.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

(we wniosku pytanie jako nr 2) Czy obowiązek podatkowy z tytułu przedmiotowych usług upływa z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż z upływem terminu płatności.

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy z tytułu przedmiotowych usług upływa z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż z upływem terminu płatności.

Biorąc pod uwagę, iż naturą świadczenia Gminy jest umożliwienie przewoźnikom korzystanie ze stanowiących jej własność bądź będących w jej zarządzie przystanków, czynności taką należy uznać za usługę podobną charakterem do dzierżawy bądź najmu.

Tym samym na podstawie art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.: dalej "Ustawa o VAT"), obowiązek podatkowy dla usług Gminy powstanie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu reguła powyższa została przewidziana m.in. dla usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, a zatem znajduje zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Wskazać należy, iż w interpretacji indywidualnej nr IPTPP1/443-585/13-4/AK tut. Organ uznał, iż Gmina odpłatnie udostępniając przystanki komunikacyjne przewoźnikom działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w związku z powyższym przedmiotowa czynność, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podstawową stawką podatku VAT 23%, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Z art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jednakże jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - art. 19 ust. 4 ustawy.

W świetle art. 19 ust. 5 ustawy, przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do faktur za częściowe wykonanie usługi.

Z kolei jak stanowi art. 19 ust. 11 ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Stosownie do art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze - z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, a także usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego oraz usług stałej obsługi prawnej i biurowej.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że co do zasady obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego, niezbędne jest określenie chwili wykonania usługi. O tym, w jakim momencie usługa jest wykonana decyduje jej charakter. O charakterze usługi, a zatem również o dacie jej wykonania z reguły decydują strony umowy cywilnoprawnej, z wyjątkiem sytuacji, gdy moment ten określa powszechnie obowiązujący przepis prawa regulujący zasady wykonywania danego rodzaju usług. A zatem co do zasady, strony umowy decydują o tym, jakie działania muszą być podjęte, aby uznać daną usługę za wykonaną.

Na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z art. 106 ust. 4 podatnicy, o których mowa w ust. 1 -3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Z opisu sprawy wynika, iż Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Dnia 14 września 2012 r. została podjęta Uchwała Nr.. Rady Gminy w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych udostępnionych dla operatorów i przewoźników, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina, warunków i zasad korzystania z tych obiektów oraz ustalenia stawek opłat za korzystanie z nich. W podjętej uchwale określono stawkę opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych w kwocie 0,05 zł za każde zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym. W uchwale również określono warunki i zasady korzystania z przystanków oraz sporządzono wykaz przystanków komunikacyjnych udostępnionych operatorom i przewoźnikom. W styczniu 2013 r. Gmina zawarła umowy cywilnoprawne z przewoźnikami, którzy korzystają z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina. Na podstawie tych umów Gmina udostępnia przewoźnikowi korzystanie z przystanków autobusowych przy wykonywaniu przewozu osób. Umowa przewiduje, że korzystanie z przystanków jest płatne oraz określa formę, termin oraz sposób obliczenia miesięcznej opłaty, jaką przewoźnik zobowiązany jest uiszczać. Opłata ma charakter miesięczny i jest obliczana jako iloczyn liczby zatrzymań pojazdu na przystanku w danym miesiącu oraz stawki za jedno zatrzymanie wynikającej z powyższej uchwały Rady Gminy. Miesięczna liczba zatrzymań pojazdu przewoźnika z rozkładu jazdy. Miesięczną opłatę przewoźnik ma obowiązek uiścić do 15-tego dnia miesiąca, którego opłata dotyczy, na podstawie faktury VAT wystawionej przez Gminę i doręczonej nie później niż 3 dni przed powyższym terminem płatności.

Biorąc pod uwagę odpłatny charakter przedmiotowych usług polegający na udostępnianiu przystanków komunikacyjnych przewoźnikom oraz niemożność zakwalifikowania ich jako dostawy towarów - nie dojdzie bowiem do przeniesienia prawa rozporządzania przedmiotowymi przystankami jak właściciel, a jedynie na podstawie zawartej umowy umożliwia się korzystanie z nich - będziemy mieli do czynienia ze świadczeniem usług najmu, dzierżawy, leasingu lub innych usług o podobnym charakterze, które zgodnie z postanowieniami art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług podlegają opodatkowaniu 23% stawką tego podatku.

Stosownie natomiast do treści art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy o VAT obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia tego rodzaju usług powstanie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, iż odpłatne udostępnienie przez Gminę przewoźnikom przystanków komunikacyjnych będzie miało charakter czynności cywilnoprawnych - czynności te należy zaliczyć do usług, dla których obowiązek podatkowy powstaje na zasadach określonych w art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia usługi udostępniania przystanków komunikacyjnych w zakresie wnoszonych opłat powstaje - zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy - z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie.

Reasumując, obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług udostępniania przystanków komunikacyjnych w zakresie wnoszonych opłat przez przewoźników powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie - zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłat udostępniania przystanków komunikacyjnych. Natomiast wniosek w pozostałym zakresie zostanie załatwiony odrębnymi rozstrzygnięciami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.