IPTPB3/4511-6/15-4/IR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 11 czerwca 2015 r. (data wpływu 3 lipca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 września 2015 r. (data wpływu 28 września 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych transakcji sprzedaży towarów na rzecz firmy małżonki - jest prawidłowe.

W dniu 3 lipca 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 § 2 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613), pismem z dnia 16 września 2015 r. (doręczonym w dniu 21 września 2015 r.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. W odpowiedzi na ww. wezwanie dnia 28 września 2015 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 24 września 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (po uzupełnieniu):

Od dnia 1 października 2008 r. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych i bezalkoholowych prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach - PKD 47.25.Z (działalność główna) oraz m.in sprzedaży detalicznej prowadzonej w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych - PKD 47.11.Z, pozostałej sprzedaży detalicznej prowadzonej w niewyspecjalizowanych sklepach - PKD 47.19.Z, a także w zakresie obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania - PKD 55.20.Z.

Wnioskodawca opodatkowany jest podatkiem dochodowym liniowym, prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, a także jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. W ramach działalności gospodarczej prowadzi trzy sklepy spożywczo-monopolowe oraz jeden obiekt turystyczny.

Od dnia 20 kwietnia 2013 r. małżonka Wnioskodawcy również prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych i bezalkoholowych prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach - PKD 47.25.Z (działalność główna) oraz m.in. sprzedaży detalicznej prowadzonej w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych - PKD 47.11.Z, sprzedaży detalicznej wyrobów tytoniowych prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach - PKD 47.26.Z.

Małżonka Wnioskodawcy opodatkowana jest na zasadach ogólnych podatkiem dochodowym wg progresywnych stawek podatkowych, również prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, jak również jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Rozliczeń rocznych swoich dochodów Wnioskodawca i jego małżonka dokonują na odrębnych zeznaniach podatkowych ze względu na odmienny sposób ich opodatkowania.

Wnioskodawca wskazał, że ze względów logistycznych, jak również w celu uzyskania niższych cen zakupu u dostawców towarów handlowych (im większa ilość zakupywanego towaru - tym niższa cena jednostkowa), częstokroć dokonuje zakupu większej ilości danego asortymentu towarów handlowych, a następnie odsprzedaje go swojej małżonce. Sprzedaż towarów firmie małżonki dokumentuje fakturami VAT, płatności tytułem tych transakcji dokonywane są w formie gotówkowej lub kompensatą. Wnioskodawca dodał, że dokonując na rzecz firmy małżonki sprzedaży określonych towarów, uzyskuje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, który wykazuje w kolumnie 7 "Wartość sprzedanych towarów i usług" podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Mając na względzie zapisy art. 25 ust. 5 oraz ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w transakcjach sprzedaży towarów handlowych firmie małżonki, Wnioskodawca stosuje ceny rynkowe. Jednakże, dokonując komukolwiek sprzedaży towarów handlowych w ramach prowadzonej działalności stosuje dwa rodzaje cen - w odniesieniu do klientów indywidualnych dokonujących zakupów jednostkowych stosuje ceny detaliczne z narzutem 15-25% do ceny zakupu, natomiast w odniesieniu do odbiorców większych ilości towaru (odbiorcy prowadzący restauracje, osoby dokonujące zakupów na imprezy okolicznościowe, itp.) stosuje ceny hurtowe z niższym narzutem: 5-10% do ceny zakupu. W transakcjach zawieranych z firmą małżonki również stosuje ceny hurtowe.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wyjaśnił, że sprzedaż towarów firmie małżonki dotyczy ilości hurtowych. Ponadto wyjaśnił, że ceny hurtowe stosowane w sprzedaży towarów na rzecz małżonki są identyczne z cenami hurtowymi stosowanymi w przypadku sprzedaży towarów na rzecz innych odbiorców hurtowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy w odniesieniu do transakcji sprzedaży dokonywanych z firmą małżonki prawidłowym będzie stosowanie cen hurtowych - takich samych, jak w stosunku do odbiorców kupujących w Jego firmie większe ilości towarów.

Tutejszy Organ informuje, że niniejszą interpretacją został rozpatrzony wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast wniosek w zakresie podatku od towarów i usług został załatwiony odrębnym rozstrzygnięciem.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego stanu faktycznego w transakcjach sprzedaży zawieranych z firmą małżonki powinien On stosować ceny hurtowe, takie same, jak w stosunku do innych odbiorców większych ilości towarów. Ceny te są niższe od cen stosowanych w odniesieniu do większości odbiorców Jego towarów, którzy w przeważającej części są odbiorcami jednostkowych ilości towarów oferowanych w Jego sklepach.

Według Wnioskodawcy, każde z małżonków prowadzi odrębną, samodzielną działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, nie ma więc przeszkód natury formalno-prawnej, aby zawierali pomiędzy sobą umowy cywilnoprawne - w tym umowy sprzedaży towarów handlowych. Są to bowiem transakcje dokonywane przez dwóch niezależnych, samodzielnych przedsiębiorców - dwie odrębne firmy. Bez znaczenia w tym przypadku pozostaje okoliczność, czy pomiędzy nimi występuje ustawowa wspólność majątkowa. Jednakże jako małżonkowie, którzy prowadzą odrębnie działalność gospodarczą i dokonują między sobą transakcji handlowych, powinni mieć na względzie regulacje zawarte w art. 25 ust. 1 w związku z ust. 5 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle tych przepisów, małżonkowie w transakcjach pomiędzy ich firmami powinni stosować ceny rynkowe, czyli takie same, jakie stosują wobec innych kontrahentów, którzy nie są z nimi powiązani w jakikolwiek sposób wymieniony w powołanych unormowaniach. Małżonkowie są natomiast podmiotami powiązanymi w rozumieniu powyższych przepisów, tak więc stosuje On w odniesieniu do transakcji z firmą małżonki ceny rynkowe. Ponieważ jednak firmy małżonki nie traktuje jako odbiorcy indywidualnego dokonującego zakupu pojedynczych towarów a odbiorcę hurtowego - ceny sprzedaży ustala na poziomie cen stosowanych w stosunku do innych odbiorców dokonujących zakupów większych ilości towarów. Wnioskodawca podaje, że Jego małżonka, jako przedsiębiorca zmierzając do minimalizacji kosztów uzyskania przychodów nie zaakceptowałaby cen zakupu takich, jak dla odbiorców detalicznych, gdyż wtedy musiałaby sprzedać zakupiony towar bez zysku. W wyniku zastosowania cen detalicznych małżonka nie dokonałaby zakupów towarów handlowych od Jego firmy - wtedy też Jego zakupy byłyby na mniejszą skalę, a w konsekwencji po wyższych cenach zakupu. Zmierzając do maksymalizacji zysków - w transakcjach z firmą małżonki musi stosować ceny rynkowe, takie, jak dla odbiorców hurtowych, by mogły te transakcje dojść do skutku. W związku z powyższym stanowisko swoje Wnioskodawca uważa za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) jeżeli:

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Stosownie do treści art. 25 ust. 2 tej ustawy, dochody, o których mowa w ust. 1, określa się, w drodze oszacowania, stosując następujące metody:

Przepis art. 25 ust. 3 ww. ustawy stanowi, że jeżeli nie jest możliwe zastosowanie metod wymienionych w ust. 2, stosuje się metody zysku transakcyjnego. W przypadku wydania przez właściwy organ podatkowy, na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, decyzji o uznaniu prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi, w zakresie określonym w tej decyzji stosuje się metodę w niej wskazaną (art. 25 ust. 3a).

W myśl art. 25 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy:

Zgodnie z uregulowaniem wynikającym z art. 25 ust. 5 ww. ustawy przepisy ust. 4 stosuje się również do powiązań o charakterze rodzinnym lub wynikających ze stosunku pracy albo majątkowych pomiędzy podmiotami krajowymi lub osobami pełniącymi w tych podmiotach funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze oraz jeżeli którakolwiek osoba łączy funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze w tych podmiotach.

Według treści art. 25 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez pojęcie powiązań rodzinnych, o których mowa w ust. 5, rozumie się małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia.

Sam fakt występowania powiązań rodzinnych pomiędzy podmiotami zawierającymi ze sobą transakcje nie oznacza automatycznie, że powstają u tych podmiotów negatywne skutki podatkowe.

W myśl art. 25 ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanie się tak wówczas, gdy istnienie powiązań rodzinnych ma wpływ na ustalenie lub narzucenie przez jeden z podmiotów drugiemu podmiotowi warunków współpracy, które różnią się od warunków ustalanych pomiędzy firmami niezależnymi i wówczas, gdy w wyniku narzuconych warunków określony podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, których należałoby oczekiwać, gdyby dane powiązania nie istniały. Jeżeli organ podatkowy stwierdzi, że dochód podatnika został zaniżony (strata została zawyżona) w wyniku transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, wówczas określi dochód (stratę) bez uwzględniania warunków wynikających z tych powiązań. Dochód (strata) jest wówczas ustalany w drodze oszacowania na podstawie jednej z metod wymienionych w art. 25 ust. 2 ww. ustawy.

Natomiast w sytuacji, gdy podmioty powiązane rodzinnie, np. małżonkowie prowadzący odrębne firmy, zawierają między sobą umowy na warunkach rynkowych, czyli takich jakie ustaliłyby pomiędzy sobą podmioty niezależne, to brak jest podstaw prawnych do określenia przez organ podatkowy wysokości dochodu oraz należnego podatku dochodowego od podmiotu powiązanego, w drodze oszacowania z pominięciem warunków umowy wynikających z omawianych powiązań.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że od dnia 1 października 2008 r. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych i bezalkoholowych. Wnioskodawca opodatkowany jest podatkiem dochodowym liniowym, prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, a także jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. W ramach działalności gospodarczej prowadzi trzy sklepy spożywczo-monopolowe oraz jeden obiekt turystyczny. Od dnia 20 kwietnia 2013 r. małżonka Wnioskodawcy również prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych i bezalkoholowych. Małżonka Wnioskodawcy opodatkowana jest na zasadach ogólnych podatkiem dochodowym wg progresywnych stawek podatkowych, również prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, jak również jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Rozliczeń rocznych swoich dochodów Wnioskodawca i jego małżonka dokonują na odrębnych zeznaniach podatkowych ze względu na odmienny sposób ich opodatkowania. Wnioskodawca wskazał, że ze względów logistycznych, jak również w celu uzyskania niższych cen zakupu u dostawców towarów handlowych (im większa ilość zakupywanego towaru - tym niższa cena jednostkowa), częstokroć dokonuje zakupu większej ilości danego asortymentu towarów handlowych, a następnie odsprzedaje go swojej małżonce. Sprzedaż towarów firmie małżonki dokumentuje fakturami VAT, płatności tytułem tych transakcji dokonywane są w formie gotówkowej lub kompensatą. Wnioskodawca dodał, że dokonując na rzecz firmy małżonki sprzedaży określonych towarów, uzyskuje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, który wykazuje w kolumnie 7 "Wartość sprzedanych towarów i usług" podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Mając na względzie zapisy art. 25 ust. 5 oraz ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w transakcjach sprzedaży towarów handlowych firmie małżonki, Wnioskodawca stosuje ceny rynkowe. Jednakże, dokonując komukolwiek sprzedaży towarów handlowych w ramach prowadzonej działalności stosuje dwa rodzaje cen - w odniesieniu do klientów indywidualnych dokonujących zakupów jednostkowych stosuje ceny detaliczne z narzutem 15-25% do ceny zakupu, natomiast w odniesieniu do odbiorców większych ilości towaru (odbiorcy prowadzący restauracje, osoby dokonujące zakupów na imprezy okolicznościowe, itp.) stosuje ceny hurtowe z niższym narzutem: 5-10% do ceny zakupu. Wnioskodawca podał, że w transakcjach zawieranych z firmą małżonki również stosuje ceny hurtowe. Sprzedaż towarów firmie małżonki dotyczy ilości hurtowych. Ceny hurtowe stosowane w sprzedaży towarów na rzecz małżonki są identyczne z cenami hurtowymi stosowanymi w przypadku sprzedaży towarów na rzecz innych odbiorców hurtowych.

W oparciu o tak przedstawiony stan faktyczny i w świetle przywołanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy wskazać, że gdy podmioty powiązane rodzinnie, tj. małżonkowie prowadzący odrębne firmy, zawierają między sobą umowy na warunkach rynkowych, czyli takich jakie ustaliłyby pomiędzy sobą podmioty niezależne i gdy istnienie powiązań rodzinnych nie ma wpływu na ustalenie lub narzucenie przez jeden z podmiotów drugiemu podmiotowi warunków współpracy, które różnią się od warunków ustalanych pomiędzy firmami niezależnymi i o ile nie wystąpi sytuacja, że w wyniku narzuconych warunków określony podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, których należałoby oczekiwać, gdyby dane powiązania nie istniały - to nie będzie miał zastosowania art. 25 ust. 5 i ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać zatem za prawidłowe.

Końcowo dodać należy, że rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania - właściwy organ - ustali, że przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest odmienny od rzeczywistego, to wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.