IPTPB3/4511-136/15-6/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2015 r. (data wpływu 31 sierpnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży przez spółkę jawną kwoty głównej wierzytelności pożyczkowej (pytanie nr 1) - jest prawidłowe.

W dniu 31 sierpnia 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży przez spółkę jawną kwoty głównej wierzytelności pożyczkowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą, głównie w zakresie sprzedaży hurtowej wyrobów tekstylnych. Dla prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, zaś przychody z tej działalności rozlicza według liniowej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19%. W zakres jednoosobowej działalności gospodarczej nie wchodzi obrót wierzytelnościami i udzielanie pożyczek (nie można jednak zupełnie wykluczyć, że Wnioskodawca taką działalność będzie w przyszłości prowadzić). Poza prowadzoną jednoosobową działalnością gospodarczą, Wnioskodawca jest również wspólnikiem spółki jawnej (dalej: Spółka), w której posiada 50% udział. Siedziba Spółki znajduje się w (X). Głównymi przedmiotami działalności prowadzonej przez Spółkę, zgodnie z jej umową, są m.in. udzielanie pożyczek oraz obrót wierzytelnościami. Otrzymywane przez Spółkę odsetki podlegają opodatkowaniu. Spółka w ramach swojego majątku posiada obecnie wierzytelności pożyczkowe (dalej łącznie jako: Wierzytelność) wobec (Z) Spółka Akcyjna z siedzibą w (G) (dalej: Dłużnik), które nabyła w wyniku wniesienia aportem przez Wnioskodawcę oraz drugiego wspólnika (osobę fizyczną). Wnioskodawca chce się wycofać z działalności Spółki lub znacznie ograniczyć swoje zaangażowanie w jej działalność. W związku z tym planowane jest odpłatne zbycie Wierzytelności przez Spółkę do podmiotu trzeciego. W takiej sytuacji cena sprzedaży przewyższałaby nieznacznie kwotę zbywanej Wierzytelności. W rezultacie zbycie Wierzytelności może wygenerować dyskonto na poziomie 1-2%. W efekcie sprzedaży Wierzytelności dojdzie do spieniężenia majątku Spółki. Dzięki temu Wnioskodawca osiągnie zakładane cele gospodarcze i wycofa się z działalności Spółki. Na chwilę obecną nie jest jeszcze znany nabywca Wierzytelności. Jeżeli Spółce nie uda się znaleźć nabywcy Wierzytelności, może ona zostać nabyta odpłatnie, w całości lub w części, przez Wnioskodawcę. Istnieje zatem możliwość, że nabywcą Wierzytelności będzie Wnioskodawca. Ponieważ Wnioskodawca chce zakończyć działalność gospodarczą prowadzoną przez Spółkę, Wierzytelność zostanie przyjęta przez Wnioskodawcę do majątku osobistego. Nabycie Wierzytelności nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. W takim przypadku nabycie nastąpi bez dyskonta, tj. cena sprzedaży odpowiadać będzie kwocie zbywanej Wierzytelności. Również w tym przypadku dojdzie do spieniężenia majątku Spółki, wobec czego Wnioskodawca osiągnie zakładane cele gospodarcze i wycofa się z działalności Spółki. W takiej sytuacji, Spółka posiadałaby wobec Wnioskodawcy roszczenie o zapłatę ceny z tytułu zbycia Wierzytelności.

Jeżeli Wnioskodawca nie będzie dysponował środkami pieniężnymi na pokrycie ceny zakupu Wierzytelności, Spółka udzieli Wnioskodawcy pożyczki. Kwota pożyczki będzie wówczas równa cenie sprzedawanej Wierzytelności. W rezultacie powyższych działań:

a. Wnioskodawca będzie posiadał do Spółki roszczenie o przekazanie kwoty pożyczki,

b. Spółka będzie posiadała do Wnioskodawcy wierzytelność o zapłatę ceny z tytułu sprzedaży wierzytelności,

c. Spółka będzie posiadała do Wnioskodawcy wierzytelność o zwrot kwoty pożyczki.

Celem uproszczenia wzajemnych rozliczeń strony dokonają umownego potrącenia wzajemnych wierzytelności - potrąceniu ulegnie roszczenie o wydanie kwoty pożyczki oraz wierzytelność o zapłatę ceny za sprzedawaną Wierzytelność. W wyniku zawartych umów pożyczki i sprzedaży Wierzytelności oraz dokonanego potrącenia, w majątku Wnioskodawcy znajdzie się Wierzytelność, która będzie spłacana przez Dłużnika. Wnioskodawca stanie się natomiast dłużnikiem Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy sprzedaż przez Spółkę kwoty głównej Wierzytelności (nie licząc kwoty dyskonta oraz ewentualnych odsetek), będzie skutkowała powstaniem przychodu po stronie Wnioskodawcy.

2. Czy w przypadku późniejszej spłaty Wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy, będzie On uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodu w wysokości wydatków poniesionych na nabycie Wierzytelności, tj. odpowiadającej cenie zakupu Wierzytelności. Czy w takiej sytuacji, jeśli wydatek na nabycie, tj. cena zakupu Wierzytelności będzie równy kwocie pochodzącej z jej spłaty, po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi dochód do opodatkowania.

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 1, natomiast w pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż przez Spółkę kwoty głównej Wierzytelności (nie licząc kwoty dyskonta oraz ewentualnych odsetek), nie będzie skutkowała powstaniem przychodu po stronie Wnioskodawcy.

Instytucja zmiany wierzyciela została określona w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.; dalej: Kodeks cywilny). Zgodnie z art. 509 § 1 tej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Zgodnie z § 2 tego przepisu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Stosownie do art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, przeniesienie wierzytelności może nastąpić w wyniku wykonania umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, która przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. W wyniku przeniesienia własności wierzytelności po stronie dotychczasowego wierzyciela wygasa stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem. Z drugiej strony, powstają nowe stosunki zobowiązaniowe pomiędzy nabywcą wierzytelności a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności. W opisanym zdarzeniu przyszłym, podmiot trzeci rozważa zakup Wierzytelności od Spółki. W wyniku tej transakcji, podmiot trzeci stanie się nowym wierzycielem, któremu przysługiwać będzie Wierzytelność wobec Dłużnika. Roszczenie o spłatę zobowiązania przez Dłużnika przysługiwać wówczas będzie podmiotowi trzeciemu, jako nowemu wierzycielowi.

Zgodnie z art. 5b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.; dalej: ustawa o PIT), jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody u wspólnika z udziału w takiej spółce określone na podstawie art. 8 ust. 1 uznaje się za przychody ze źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Z kolei w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

Z powyższych regulacji wynika, że przychody uzyskiwane przez spółki niebędące osobami prawnymi (a więc np. przez Spółkę) podlegają opodatkowaniu na poziomie wspólnika - w tym przypadku Wnioskodawcy. Skutki podatkowe zbycia Wierzytelności przez Spółkę należy zatem rozpatrywać z perspektywy Wnioskodawcy.

Wnioskodawca podkreśla, że zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT, do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Z powyższego wynika, że udzielenie i spłata pożyczki (kredytu) są zdarzeniami podatkowo neutralnymi w tym sensie, że z jednej strony, otrzymana przez pożyczkobiorcę pożyczka oraz zwrócona pożyczkodawcy pożyczka nie stanowią przychodu podatkowego, a z drugiej strony, wydatki na spłatę pożyczki poniesione przez pożyczkobiorcę nie stanowią dla niego kosztów uzyskania przychodów. W kontekście powyższego Wnioskodawca wskazuje, że sprzedaż kwoty głównej Wierzytelności w sensie ekonomicznym jest równoznaczna z jej spłatą. Cena uzyskiwana ze zbycia Wierzytelności stanowi bowiem w istocie spłatę kwoty głównej Wierzytelności. W efekcie do sprzedaży Wierzytelności zastosowanie znajdzie wspomniany 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT.

W związku z tym, w przypadku opisanej w zdarzeniu przyszłym sprzedaży (spłaty) kwoty głównej Wierzytelności, która uprzednio została wniesiona aportem do Spółki, nie sposób uznać, iż po stronie Wnioskodawcy dochodzi do powstania przychodu (nie licząc kwoty dyskonta oraz kwoty ze zbycia ewentualnych odsetek). Sprzedaż kwoty głównej Wierzytelności na rzecz podmiotu trzeciego nie będzie się bowiem wiązać ze wzrostem wartości majątku Spółki (a zatem i majątku Wnioskodawcy), ponieważ sprzedaż (spłata) oznaczać będzie jedynie pewnego rodzaju konwersję majątku niepieniężnego Spółki na pieniężny. Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają m.in. interpretacje organów podatkowych, w tym interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 10 października 2013 r. (sygn. IPTPB2/415-491/13-2/JR), który uznał za prawidłowe stanowisko, że spłata przez dłużnika wierzytelności uprzednio wniesionej aportem do spółki jawnej, nie spowoduje po stronie wspólnika powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Analogiczne stanowisko przedstawiono też w interpretacjach: Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 sierpnia 2012 r. (sygn. ILPB4/423-169/12-2 ŁM), Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 maja 2012 r. (sygn. ILPB4/423-72/12-3/MC), Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 czerwca 2011 r. (sygn. ILPB3/423-103/11-3/KS).

W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży przez Spółkę kwoty głównej Wierzytelności (nie licząc dyskonta oraz kwoty ewentualnych odsetek), po stronie Wnioskodawcy nie dojdzie do powstania przychodu podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z przepisem art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem interpretacje indywidualne prawa podatkowego wydawane są wyłącznie na wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Zainteresowanym jest każdy, kto złoży wniosek w sprawie indywidualnej, która jego dotyczy. W związku z tym, zaznacza się, że niniejsza interpretacja odnosi się tylko i wyłącznie do Wnioskodawcy, jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie chroni pozostałych wspólników.

Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych wskazać należy, że orzeczenia te dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Końcowo należy nadmienić, że tutejszy Organ w niniejszej interpretacji indywidualnej prawa podatkowego zajmuje stanowisko tylko w kwestii, która była przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.