IPTPB3/4510-149/15-2/KC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 28 kwietnia 2015 r. (data wpływu 4 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia w związku z pełnieniem przez wspólników funkcji Prezesa Zarządu i Prokurentów bez wynagrodzenia - jest prawidłowe.

W dniu 4 maja 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia w związku z pełnieniem przez wspólników funkcji Prezesa Zarządu i Prokurentów bez wynagrodzenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zwana dalej "Spółką") planuje zawrzeć cywilnoprawne umowy, których przedmiotem będzie formalne uregulowanie warunków pełnienia przez trzy osoby fizyczne, figurujące w KRS, odpowiednio funkcji: Prezesa Zarządu oraz Prokurentów. Wszystkie trzy osoby są zarazem wspólnikami Spółki, posiadającymi łącznie 100% udziałów w Spółce i #8722; przynajmniej w początkowym okresie działalności Spółki #8722; będą piastować swoje funkcje bez wynagrodzenia.

Na podstawie umowy, która będzie zawarta pomiędzy Spółką, a Prezesem Zarządu #8722; Prezesowi Zarządu zostanie powierzony do dyspozycji samochód osobowy, z możliwością wykorzystywania go wyłącznie na potrzeby prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, przy czym koszty wynajmu tego samochodu oraz koszty jego eksploatacji (w szczególności koszty zakupu paliwa) będą finansowane przez Spółkę.

Jednocześnie, w razie konieczności odbycia przez Prezesa Zarządu lub któregoś z Prokurentów podróży, w celu związanym z działalnością gospodarczą Spółki, osobom tym będzie przysługiwał zwrot faktycznie poniesionych, udokumentowanych wydatków, związanych z daną podróżą (w szczególności kosztów przejazdów lub przelotów krajowych i zagranicznych oraz kosztów noclegów).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z planowanym zawarciem i realizowaniem postanowień umów, dotyczących pełnienia przez wspólników na rzecz Spółki odpowiednio funkcji Prezesa Zarządu oraz Prokurentów bez wynagrodzenia, na podstawie których to umów Spółka będzie pokrywać koszty związane z wynajmem i eksploatacją samochodu osobowego, udostępnionego Prezesowi wyłącznie do celów działalności gospodarczej Spółki oraz koszty podróży, odbywanych przez Prezesa Zarządu oraz Prokurentów w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą Spółka osiągnie przychód z nieodpłatnych świadczeń, o którym jest mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej "ustawą").

Zdaniem Wnioskodawcy, okoliczność piastowania bez wynagrodzenia przez wspólników Spółki funkcji odpowiednio Prezesa Zarządu Spółki oraz Prokurentów, nie spowoduje powstania po stronie Spółki przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Nieodpłatne pełnienie przez wspólników Spółki #8722; posiadających łącznie 100% udziałów w Spółce #8722; funkcji Prezesa Zarządu Spółki oraz Prokurentów nie będzie mieć bowiem charakteru świadczeń nieodpłatnych, skoro wspólnicy (świadczeniodawcy) mogą w przyszłości uzyskać od Spółki (świadczeniobiorcy) świadczenia ekwiwalentne w postaci udziału w zyskach Spółki (dywidend), a w związku z tym, Spółka nie osiągnie z tego tytułu podatkowego przychodu.

Reasumując, otrzymane przez Spółkę świadczenia w postaci pełnienia przez Jej wspólników odpowiednio funkcji Prezesa Zarządu oraz Prokurentów bez wynagrodzenia #8722; zważywszy, że owi świadczeniodawcy będą działać w celu osiągania zysków przez Spółkę, a w konsekwencji mogą uzyskać w przyszłości wzajemną korzyść majątkową w postaci prawa do dywidendy #8722; nie jest nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Wprawdzie interpretacje indywidualne wydawane są w konkretnych sprawach podatników i jako takie nie stanowią materialnego prawa podatkowego, jednakże warto nadmienić, że analogiczny tok rozumowania w podobnych sprawach został zaprezentowany w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 7 sierpnia 2013 r., (sygn. akt ITPB3/423-253/13/PST) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 9 maja 2013 r., (sygn. akt IBPBI/2/423-198/13/CzP).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka planuje zawrzeć cywilnoprawne umowy, których przedmiotem będzie formalne uregulowanie warunków pełnienia przez trzy osoby fizyczne, odpowiednio funkcji: Prezesa Zarządu oraz Prokurentów. Wszystkie trzy osoby są zarazem wspólnikami Spółki, posiadającymi łącznie 100% udziałów w Spółce i #8722; przynajmniej w początkowym okresie działalności Spółki #8722; będą piastować swoje funkcje bez wynagrodzenia. Na podstawie umowy, która będzie zawarta pomiędzy Spółką, a Prezesem Zarządu #8722; Prezesowi Zarządu zostanie powierzony do dyspozycji samochód osobowy, z możliwością wykorzystywania go wyłącznie na potrzeby prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, przy czym koszty wynajmu tego samochodu oraz koszty jego eksploatacji (w szczególności koszty zakupu paliwa) będą finansowane przez Spółkę. Jednocześnie, w razie konieczności odbycia przez Prezesa Zarządu lub któregoś z Prokurentów podróży, w celu związanym z działalnością gospodarczą Spółki, osobom tym będzie przysługiwał zwrot faktycznie poniesionych, udokumentowanych wydatków, związanych z daną podróżą (w szczególności kosztów przejazdów lub przelotów krajowych i zagranicznych oraz kosztów noclegów).

Podstawowym stosunkiem prawnym łączącym członków zarządu ze spółką jest stosunek o charakterze organizacyjnym - powołanie do pełnienia tej funkcji (art. 201 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych #8722; Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.). Powstaje on na podstawie uchwały wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Należy przy tym zaznaczyć, że powołanie na członka zarządu spółki kapitałowej nie może być utożsamiane z powołaniem, o którym mowa w art. 68 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.). Powołanym na stanowisko członka zarządu może być przy tym zarówno jeden ze wspólników (w tym jedyny wspólnik), jak i osoba niezwiązana ze spółką. Takie powołanie jest wystarczającym tytułem do pełnienia funkcji w organie spółki.

Przepisy Kodeksu spółek handlowych nie łączą wykonywania funkcji członka zarządu z wynagrodzeniem. Zatem należy przyjąć, że możliwa jest i przez prawo dopuszczalna sytuacja pełnienia funkcji członka zarządu bez wynagrodzenia. Z powyższego wynika, że wykonywanie czynności wynikających z prawa handlowego, a właściwych dla wypełnienia obowiązków zarządu spółki, może być nieodpłatne.

Z kolei, instytucja prokury uregulowana została w przepisach (art. 1091 i następne) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) i należy do pełnomocnictw szczególnego rodzaju. Najogólniej rzecz biorąc jest to pełnomocnictwo udzielane przez przedsiębiorcę podlegającego wpisowi do rejestru przedsiębiorców w zakresie czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Innymi słowy, jest formą (postacią) umocowania do działania w cudzym imieniu, opartą na oświadczeniu reprezentowanego (art. 96 Kodeksu cywilnego).

W świetle powyższego należy stwierdzić, że udzielenie prokury jest uznawane za jednostronną czynność prawną. Do udzielenia prokury wystarczające jest zatem złożenie oświadczenia woli przez podmiot do tego uprawniony. Powołanie do pełnienia określonych funkcji jest więc stosunkiem prawnym jednostronnym.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm. dalej: "u.p.d.o.p."), w swej konstrukcji nie zawiera definicji przychodów, a jedynie otwarty katalog przychodów podatkowych. Jednocześnie enumeratywnie wylicza kategorie wpływów pieniężnych, które nie stanowią przychodów podatkowych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o p.d.o.p., przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

O zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa osoby prawnej. Otrzymane świadczenie może być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., przychodami z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłączonym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć przez "nieodpłatne świadczenie", ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń. Pojęcie to można rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy - Kodeks cywilny, zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2 ww. ustawy).

Jednakże pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Może zatem obejmować wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Zatem, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

Podnieść należy, że cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku, gdy udziałowcy pełnią funkcje członków zarządu bez wynagrodzenia. Udziałowcy mają prawo do uzyskania w przyszłości od spółki przysporzenia majątkowego w postaci dywidendy. W takim bowiem przypadku wynagrodzeniem wspólnika jest, wynikające z art. 191 § 1 Kodeksu spółek handlowych, prawo do udziału w zysku tej osoby prawnej.

Zatem należy zgodzić się ze stanowiskiem Spółki przedstawionym we wniosku, że sprawowanie funkcji przez wspólników Spółki - odpowiednio Prezesa Zarządu oraz Prokurentów #8722; bez wynagrodzenia nie jest działaniem nieekwiwalentnym.

Reasumując, świadczenie otrzymane przez Spółkę w postaci pełnienia przez Jej wspólników funkcji Prezesa Zarządu oraz Prokurentów bez wynagrodzenia w sytuacji, gdy spełniający mogą uzyskać w przyszłości wzajemną korzyść majątkową (prawo do dywidendy) nie jest nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że stanowisko Spółki jest prawidłowe

.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.