IPTPB3/423-96/12-2/IR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2012 r. (data wpływu 16 marca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia dla pozostającego w Spółce wspólnika - jest prawidłowe

W dniu 16 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia dla pozostającego w Spółce wspólnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 29 października 2003 r. na podstawie aktu notarialnego zawiązana została Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością C. (dalej Spółka). Udziałowcami jej zostali: M. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz W. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej "Wnioskodawca"). Spółka została zarejestrowana w KRS w 2003 r.

Następnie w dniu 10 września 2007 r. Spółka na podstawie aktu notarialnego objęła udziały w M. jako nowy udziałowiec. Sąd zarejestrował nowego udziałowca w dniu 5 października 2007 r. W wyniku ww. zmian w strukturze udziałowej, Spółka poprzez spółkę zależną M. - została swoim własnym wspólnikiem. Oznacza to sytuację niezgodną z dyspozycją art. 200 ust. 1 Kodeksu spółek handlowych (dalej: "k.s.h."), zgodnie z którym "spółka nie może obejmować lub nabywać ani przyjmować w zastaw własnych udziałów. Zakaz ten dotyczy także obejmowania lub nabywania udziałów bądź przyjmowania ich w zastaw przez spółkę zależną (...)".

Ze względu na negatywne konsekwencje prawne mogące wystąpić z tego tytułu podjęto decyzję o zmianie struktury udziałowej ww. spółek, w taki sposób, aby uniezależnić Spółkę od jej dotychczasowego udziałowca M. W tym celu Spółka zamierza podwyższyć kapitał zakładowy i zaoferować udziały nowemu wspólnikowi - osobie fizycznej. Nowy wspólnik (będący jednocześnie prezesem jednoosobowego zarządu Spółki) obejmie udziały w Spółce w zamian za wkład pieniężny.

Następnie, po zarejestrowaniu podwyższenia kapitału zakładowego, planowane jest dokonanie dobrowolnego umorzenia udziałów dotychczasowego udziałowca, tj. M. bez wynagrodzenia. Umorzenie nastąpiłoby za zgodą wszystkich wspólników Spółki wyrażoną w formie uchwały oraz na podstawie umowy o zbyciu udziałów w celu umorzenia. Umorzenie połączone będzie z obniżeniem kapitału zakładowego Spółki, zaś wartość nominalna umorzonych udziałów zostanie przekazana na fundusz zapasowy lub fundusz rezerwowy Spółki.

Na skutek umorzenia udziałów udziałowcami Spółki staną się: Wnioskodawca oraz osoba fizyczna. Dzięki temu, struktura grupy zostanie uporządkowana oraz wyeliminowana zostanie niezgodność z regulacjami art. 200 ust. 1 k.s.h.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia spowoduje powstanie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dla pozostającego w Spółce wspólnika, tj. W....

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku udziałowca, będącego osobą prawną, zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za dochód (przychód) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, uznaje się dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału oraz z wymienionych tamże enumeratywnie zdarzeń prawnych.

W wyniku nieodpłatnego umorzenia akcji jednego ze wspólników, nie dochodzi do powstania faktycznego dochodu (przychodu) po stronie innego wspólnika, mającego udziały w Spółce. Analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pozwala stwierdzić, iż brak jest regulacji prawnych, które pozwalałyby na opodatkowanie pozostającego w Spółce wspólnika, będącego osobą prawną w przedstawionym stanie faktycznym. Natomiast przychód taki Wnioskodawca osiągnie w momencie wypłaty dywidendy przez Spółkę lub też w wyniku zbycia swoich udziałów.

Umorzenie udziałów bez wynagrodzenia będzie zatem neutralne podatkowo dla pozostającego w Spółce Wnioskodawcy, będącego osobą prawną.

Podobne stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydanych przez organy podatkowe np. w interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 sierpnia 2011 r. (sygn. ILPB4/423-165/11-5/DS).

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie spowoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dla pozostającego w Spółce wspólnika, tj. W.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Z opisu zdarzenia przyszłego przestawionego we wniosku wynika, iż Spółka, której udziałowcem jest Wnioskodawca planuje dokonanie dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia - dotychczasowego udziałowca, tj. M. Umorzenie nastąpiłoby za zgodą wszystkich wspólników Spółki wyrażoną w formie uchwały oraz na podstawie umowy o zbyciu udziałów w celu umorzenia. Umorzenie połączone będzie z obniżeniem kapitału zakładowego Spółki, zaś wartość nominalna umorzonych udziałów zostanie przekazana na fundusz zapasowy lub fundusz rezerwowy Spółki.

Kwestie związane z umarzaniem udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością normuje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 199 § 1 tej ustawy udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia - art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych.

Ustawodawca określił, iż umorzenie udziałów z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego (art. 199 § 5 Kodeksu). W razie zaś umorzenia wymagającego obniżenia kapitału zakładowego, stosownie do art. 199 § 7 Kodeksu, umorzenie następuje z chwilą obniżenia kapitału zakładowego (wówczas bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów).

Efektem umorzenia udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, powodującego unicestwienie prawa udziałowego przysługującego wspólnikowi, związanego z posiadaniem przez niego udziału, jest zakończenie bytu prawnego udziału skutkujące definitywnym unicestwieniem praw i obowiązków majątkowych oraz korporacyjnych przysługujących wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji).

Ustawodawca wskazał w pkt 1-8 tego przepisu przykładowe przysporzenia z ww. tytułu. Należy do nich m.in. dochód z umorzenia udziałów (akcji) - art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Jednocześnie ustawodawca wprowadził zasadę, że opodatkowaniu podlega jedynie przychód (dochód) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, który został faktycznie uzyskany przez podatnika, przez który należy rozumieć dochód (przychód) rzeczywiście przez niego otrzymany, wypłacony mu, stanowiący jego realne przysporzenie majątkowe, stanowiący formę realizacji jego prawa do udziału w zyskach osiągniętych przez spółkę.

Z kolei przepis art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, iż do przychodów nie zalicza się zwróconych udziałów lub wkładów w spółdzielni, umorzenia udziałów lub akcji w spółce, w tym kwot otrzymanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji) oraz wartości majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej - w części stanowiącej koszt ich nabycia bądź objęcia, a także zwróconych udziałowcom (akcjonariuszom) dopłat wniesionych do spółki zgodnie z odrębnymi przepisami - w wysokości określonej w złotych na dzień ich faktycznego wniesienia.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że w przypadku wspólników pozostających w Spółce nie powstaje żadna z sytuacji wymienionych w powyższym przepisie, bowiem odnosi się on do wspólników, których akcje (udziały) są zwracane lub umarzane.

Zatem, oceniając w niniejszej sprawie wystąpienie skutków podatkowych dla Wnioskodawcy (udziałowca), który pozostanie w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością stwierdzić należy, że po Jego stronie nie powstanie faktyczny przychód (dochód) do opodatkowania z tytułu umorzenia udziałów w przypadku, gdy umorzenie tych udziałów jest dokonane z obniżeniem kapitału zakładowego, gdyż jest to czynność podatkowo neutralna.

Reasumując, biorąc pod uwagę opisane we wniosku zdarzenie przyszłe i treść przepisu art. 10 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych umorzenie udziałów bez wynagrodzenia w przypadku obniżenia kapitału zakładowego nie spowoduje powstania przychodu dla wspólnika pozostającego w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Końcowo - odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę indywidualnej interpretacji podatkowej - wskazać należy, iż rozstrzygnięcie to nie jest wiążące dla tutejszego Organu, ponieważ dotyczy konkretnej, indywidualnej sprawy i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.