IPTPB3/423-188/12-2/GG - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki kapitałowej dyskonta od środków pochodzących z wyemitowanych obligacji oraz odsetek od kredytów i pożyczek, które zostaną wykorzystane w przyszłości przez spółkę do sfinansowania obowiązku wypłaty dywidendy i nie zwiększają kosztów inwestycji.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 7 sierpnia 2012 r. Izba Skarbowa w Łodzi IPTPB3/423-188/12-2/GG Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki kapitałowej dyskonta od środków pochodzących z wyemitowanych obligacji oraz odsetek od kredytów i pożyczek, które zostaną wykorzystane w przyszłości przez spółkę do sfinansowania obowiązku wypłaty dywidendy i nie zwiększają kosztów inwestycji.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, reprezentowanej przez pełnomocnika przedstawione we wniosku z dnia 17 maja 2012 r. (data wpływu 22 maja 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 powyższej ustawy, kwoty dyskonta od środków pochodzących z wyemitowanych obligacji, oraz odsetek od kredytów i pożyczek, które zostaną wykorzystane w przyszłości przez Spółkę do sfinansowania obowiązku wypłaty dywidendy i nie zwiększają kosztów inwestycji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 powyższej ustawy, kwoty dyskonta od środków pochodzących z wyemitowanych obligacji, oraz odsetek od kredytów i pożyczek, które zostaną wykorzystane w przyszłości przez Spółkę do sfinansowania obowiązku wypłaty dywidendy i nie zwiększają kosztów inwestycji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - Spółka jest jednym z sześciu koncernów wchodzących w skład największej w Polsce - Polskiej Grupy Energetycznej. Przedmiotem działalności Spółki jest wydobywanie węgla brunatnego oraz wytwarzanie energii elektrycznej, ciepła.

Spółka finansuje prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą poprzez emisję obligacji zerokuponowych, a także poprzez innego rodzaju pożyczki i kredyty, w tym linie kredytowe w rachunkach bieżących.

Niektóre z tych pożyczek (kredytów, obligacji) dedykowane są na konkretne przedsięwzięcie Spółki, na cele inwestycyjne. Równocześnie, Spółka regularnie wykazuje zyski, wobec czego wypłaca akcjonariuszom dywidendę. W przeszłości, środki pozyskane z kredytów, pożyczek, obligacji były przeznaczane na finansowanie dywidendy, a koszty finansowania nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów.

Aktualnie, środki pozyskane z kredytów, pożyczek i obligacji niededykowanych na konkretne cele przeznaczone mogą być zarówno na finansowanie działalności inwestycyjnej, jak i działalności bieżącej. Spółka stosuje określony model (klucz) alokacji kosztów wynagrodzenia finansowania zewnętrznego (tj. dyskonta od obligacji i odsetek), gdyż inaczej nie jest w stanie przyporządkować faktycznych kosztów finansowania niededykowanych do określonych kategorii swojej działalności. Biorąc pod uwagę stosowany model alokacji kosztów finansowania zewnętrznego, Spółka nie może wykluczyć, iż w przyszłości nie będzie finansować w pewnej części wypłaty dywidendy środkami pochodzącymi z obligacji, pożyczek i kredytów. Stosowany przez Spółkę model (klucz) alokacji kosztów wynagrodzenia finansowania zewnętrznego powoduje, iż koszty finansowania stanowiące koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji są w pierwszej kolejności wyłączane z kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwoty dyskonta od środków pochodzących z wyemitowanych obligacji, oraz odsetek od kredytów i pożyczek, które zostaną wykorzystane w przyszłości przez Spółkę do sfinansowania obowiązku wypłaty dywidendy i które nie zwiększają kosztów inwestycji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej: ustawa o CIT) mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 powyższej ustawy.

Zdaniem Spółki, kwoty dyskonta od wyemitowanych obligacji, jak również odsetek zapłaconych w związku z finansowaniem wypłaty dywidendy akcjonariuszom Spółki, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 23, art. 16 ust. 1 pkt 11 oraz art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

UZASADNIENIE

1.

Ogólne zasady rozpoznawania wydatków ponoszonych przez podatnika jako kosztów uzyskania przychodów

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskanie przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Mając na uwadze powyższą definicję, należy stwierdzić, iż co do zasady, dany wydatek może być uznany za koszt uzyskania przychodów, gdy spełnia on łącznie następujące przesłanki:

i.

został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym dany wydatek nie musi mieć bezpośredniego przełożenia na konkretny przychód osiągnięty przez podatnika, lecz wystarczające jest, aby jego poniesienie było uzasadnione związkiem wydatku z prowadzoną przez podatnika działalnością;

ii. wydatek ten został poniesiony i jest definitywny - przez co należy rozumieć, że w ostatecznym rozrachunku musi on być pokryty z zasobów majątkowych podatnika;

iii. nie został wymieniony wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów zawartych w zamkniętym katalogu takich wydatków wskazanym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc się do powyższych przesłanek, zdaniem Spółki, w analizowanym przypadku należy odpowiedzieć na pytanie, czy kwoty dyskonta od wyemitowanych obligacji oraz odsetek od pożyczek (i) będą ponoszone w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością; (ii) będą stanowić dla Spółki wydatek o charakterze definitywnym oraz (iii) nie zostały wyłączone z możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

2.

Związek wydatków z tytułu odsetek z prowadzoną przez Spółkę działalnością

Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i nie pozostające w związku bezpośrednim z przychodem (tzw. koszty pośrednie), jeżeli tylko Spółka jest w stanie wykazać, iż zostały one poniesione w sposób racjonalny w celu uzyskania przychodów bądź zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

W ocenie Spółki kwota dyskonta od wyemitowanych obligacji oraz odsetek kuponowych od obligacji wykorzystywanych na wypłatę dywidendy, mają pośredni związek z prowadzoną przez Nią działalnością gospodarczą, w szczególności służą zachowaniu lub zabezpieczeniu przyszłych przychodów Spółki.

Zgodnie z art. 191 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm. dalej: k.s.h.)"wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników (...)".

Mając na uwadze powyższe, Spółka chcąc wywiązać się z obowiązków wynikających z k.s.h. oraz uchwały Zgromadzenia Akcjonariuszy dotyczących wypłaty dywidendy udziałowcom, wskutek braku wystarczających środków pieniężnych może być zmuszona do wykorzystania środków pozyskanych z emisji obligacji, z kredytów lub z pożyczek. Tym samym, stanie się zobowiązana do ponoszenia kosztów związanych z wykupem obligacji, w tym kwoty dyskonta od wyemitowanych obligacji oraz odsetek od pożyczek i kredytów.

Po pierwsze, Spółka pragnie wskazać, iż w przypadku gdyby pomimo istniejącego obowiązku nie dokonała wypłaty dywidendy z powodu braku wolnych środków finansowych, uprawnieni do jej otrzymania na podstawie uchwały Zgromadzenia Akcjonariuszy akcjonariusze mogliby dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej, jak również żądać odsetek od Spółki za nieterminowe regulowanie zobowiązań. W konsekwencji naraziłoby to Spółkę na dodatkowe koszty związane z obsługą prawną lub co gorsze, nawet na przymusową egzekucję zobowiązania z majątku Spółki, która mogłaby zakłócić jej działalność gospodarczą. Nie można również wykluczyć, że w ostateczności akcjonariusze Spółki, którzy nie otrzymaliby dywidendy, mogliby pozbyć się swoich akcji, czy też zażądać od Spółki zwrotu wniesionych wkładów (poprzez np. obniżenie jej kapitału zakładowego), co miałoby negatywne skutki dla Spółki, która byłaby zmuszona np. do przekazania na ich rzecz swoich aktywów służących do prowadzenia działalności gospodarczej. Krok taki miałby również swoje odbicie w postaci osłabienia pozycji Spółki na rynku.

Po drugie, niewypłacenie dywidendy w terminie miałoby również dla Spółki skutki podatkowe, w postaci powstania nieodpłatnego świadczenia, stanowiącego dla Spółki opodatkowany przychód z tytułu finansowania się tzw. "zatrzymaną dywidendą". Przychód ten należałoby wówczas określić w wysokości hipotetycznych odsetek, jakie Spółka winna była uiścić na rynku z tytułu kredytu lub pożyczki o wysokości równej niewypłaconej dywidendzie.

Po trzecie, Spółka uważa, iż gdyby nie wykorzystała środków uzyskanych z emisji obligacji na wypłatę dywidendy, zmuszona byłaby do zbycia części aktywów, wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, która stanowi dla Spółki źródło generowania przychodów, czy też wstrzymania regulowania zobowiązań wobec dostawców. Zbycie aktywów, np. środków trwałych wykorzystywanych w działalności Spółki miałoby negatywny skutek dla jej interesów, gdyż Spółka nie byłaby w stanie kontynuować swojej podstawowej działalności gospodarczej.

Podobnie opóźnienie w spłacie zobowiązań wobec dostawców mogłoby skutkować nie tylko dochodzeniem roszczeń przez wierzycieli na drodze sądowej, z czym wiązałyby się dla Spółki koszty obsługi prawnej, ale przede wszystkim utratą możliwości produkcyjnych, jeżeli dostawcy Spółki zaprzestaliby przekazywania Spółce niezbędnych komponentów czy świadczenia usług. Przełożyłoby się to wprost na ryzyko braku możliwości realizacji przez Spółkę w terminie zamówień od odbiorców, a ostatecznie nawet na utratę wiarygodności i częściową utratę możliwości generowania przychodów.

Mając na uwadze powyższe Spółka jest zdania, że wykorzystanie środków z emisji obligacji, czy też z uzyskanych kredytów i pożyczek na wypłatę dywidendy mogłoby być warunkiem zachowania przez Nią płynności finansowej, a tym samym niezakłóconego prowadzenia działalności gospodarczej, czyli zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Emisja obligacji i zaciąganie kredytów i pożyczek umożliwia Spółce elastyczne i efektywne zarządzanie środkami pieniężnymi wykorzystywanymi na bieżącą działalność, której istotą jest maksymalizacja osiąganych przychodów. Tym samym kwota dyskonta oraz odsetek, jakie potencjalnie może być ona zobowiązana zapłacić w związku z emisją obligacji i /lub uzyskania kredytami i pożyczkami wykorzystanymi na wypłatę dywidendy jest związana z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu Spółki, a zatem powinna stanowić koszt uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób prawnych. Co do zasady bowiem, wydatek ten spełnia pierwszą z wymiennych powyżej przesłanek, tj. pośrednio przyczynia się do osiągania przez Spółkę przychodów podlegających opodatkowana.

3.

Poniesienie definitywnego wydatku jako warunek zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów

Jak wskazano powyżej, jednym z elementów podatkowej definicji kosztów uzyskania przychodów jest fakt jego definitywnego poniesienia. Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu "poniesienie kosztu", w związku z czym uznanie, że dotyczy ono pokrycia danego wydatku ze środków majątkowych podatnika zostało wypracowane w doktrynie, orzecznictwie. Obydwa te źródła są zgodne w kwestii, że nie ma znaczenia w tym przypadku tytuł prawny do dysponowania przez podatnika środkami przeznaczonymi na pokrycie takiego wydatku.

Stanowisko takie potwierdził m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 lutego 1999 r. (I SA/Gd 1500/97), który wskazał iż twierdzenie, że " (...) wydatek spełniający powyższe wymogi (tj. związek z prowadzoną działalnością gospodarczą) musi być nadto poniesiony przez podatnika z jego środków finansowych rozumianych jako uszczupleni jego zasobów finansowych nie znajduje uzasadnienia w świetle tego przepisu (tj. art. 15 ust. 1).

Obciążenie majątku podatnika wydatkiem oznacza zatem przede wszystkim, że wydatek taki nie może zostać podatnikowi w ten sposób zwrócony, a więc powinien on mieć charakter definitywny (tak między innymi stwierdził NSA w wyrokach z 17 stycznia 1996 r., sygn. SA/Kr 1826/95, oraz z 20 marca 1996, sygn. SA/Ka 332/95).

Ponieważ warunkiem skorzystania z obligacji przez Spółkę jest zapłata ustalonej kwoty wynagrodzenia za udostępnienie kapitału (kwoty dyskonta lub odsetek), w wyniku czego całkowity majątek Spółki zostanie o tą kwotę zmniejszony w sposób definitywny, należy uznać, że przesłanka poniesienia kosztu przez podatnika zostanie przez Spółkę spełniona.

4.

Wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów

Odnosząc się do katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, określonych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Spółka pragnie podkreślić, iż w Jej ocenie zarówno kwota dyskonta od wyemitowanych obligacji jak i odsetek od pożyczek i kredytów wykorzystanych na wypłatę dywidendy nie stanowią wydatków, o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na wykup obligacji, pomniejszonych o kwotę dyskonta. Z kolei zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), jak również-co wynika z art. 16 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy o - nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

W świetle powyżej przytoczonych przepisów, kwota dyskonta od wyemitowanych obligacji stanowi koszt uzyskania przychodu. Nie są natomiast kosztem podatkowym pozostałe koszty wykupu obligacji. Również w świetle powyższych przepisów, odsetki stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty albo kapitalizacji, nie są kosztem podatkowym natomiast odsetki niezapłacone lub umorzone. Jak Spółka wskazała w stanie faktycznym stosowany przez Nią model alokacji pozwala na wyłączenie w pierwszej kolejności z kosztów uzyskania przychodów odsetek zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji, wobec czego art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie znajdzie zastosowania w przedmiotowym stanie faktycznym.

Co istotne, ustawodawca nie ograniczył w żaden sposób celu, jakiemu miało służyć zaciągnięcie zobowiązania kredytowego, pożyczkowego czy też mającego formę obligacji, w wyniku którego zaistniała konieczność zapłaty odsetek.

Można zatem wnosić, że koszt uzyskania przychodów mogą stanowić odsetki od każdego kredytu, pożyczki czy też wykupionych obligacji, jeżeli tylko posłużyły one celom związanym z osiągnięciem, zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów.

W związku z tym, Spółka stoi na stanowisku, iż:

1.

kwota dyskonta od wyemitowanych obligacji, wykorzystanych na wypłatę dywidendy, nie została wymieniona wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zawartych w zamkniętym katalogu takich wydatków wskazanym w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych;

2.

odsetki od kredytów i pożyczek wykorzystanych na wypłatę dywidendy nie zostały wymienione wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zawartych w zamkniętym katalogu takich wydatków wskazanym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Co więcej, zdaniem Spółki przepisy art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b) oraz ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pozwalają Spółce na uznanie wydatków poniesionych na zapłatę odsetek za koszt podatkowy w momencie ich zapłaty.

Biorąc pod uwagę powyższe, zarówno kwota dyskonta od wyemitowanych obligacji, jaki odsetek od pożyczek i kredytów wykorzystanych na wypłatę dywidendy spełniają zdaniem Spółki łącznie wszystkie niezbędne warunki: (i) mają związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą oraz służą zabezpieczeniu źródła przychodów oraz (ii) są poniesione przez Spółkę w sposób definitywny jak również (iii) nie zostały wyłączone z możliwości zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tym samym, kwotę dyskonta od wyemitowanych obligacji oraz odsetki od kredytów i pożyczek uznać należy za wydatki będące kosztem uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

5.

Potwierdzenie stanowiska Spółki w wyrokach sądów administracyjnych

Na potwierdzenie swojego stanowiska Spółka pragnie przytoczyć niedawny wyrok wydany 3 kwietnia 2012 r. przez Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 249/12), zgodnie z którym "W tym świetle tych ustaleń nie powinna budzić zastrzeżeń teza, że zaciągnięcie przez spółkę kredytu na wypłatę dywidendy można taktować, jako wydatek związany z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż osiąganie zysku jest zarówno podstawowym celem funkcjonowania spółki akcyjnej, jak i wspólników, których kapitał zaangażowany jest w funkcjonowanie spółki i osiąganie przez nią przychodów. Co więcej zaciągnięty przez spółkę kredyt na wypłatę dywidendy w takim przypadku nie tylko zabezpieczy źródło przychodów jakim jest działalność gospodarcza, jak i zapobiegnie utracie płynności finansowej."

Zasadniczo, finansowanie działalności w formie kredytu ma identyczne skutki finansowe, jak finansowanie działalności w formie obligacji, stąd też tezy NSA, wskazanie w odniesieniu do kredytu zaciągniętego na wypłatę dywidendy, powinny odnosić się w całej rozciągłości również do finansowania w formie emisji obligacji, niezależnie od rodzaju tychże obligacji.

Jednocześnie Spółka pragnie wskazać na wyrok Naczelny Sąd Administracyjnego z 10 czerwca 2009 r. (sygn. II FSK 234/08, w którym Sąd podkreślił, że " (...) wycofanie już zaangażowanych w działalności gospodarczej środków finansowych tylko po to by zapewnić je na przyszłą wypłatę dywidendy byłoby działaniem nieracjonalnym i w dodatku prowadziłoby do strat związanych z karami umownymi, odszkodowaniami itp. (...) Zatem nie powinno w tym świetle budzić wątpliwości, że zaciągnięcie przez spółkę kredytu na wypłatę dywidendy należy traktować, jako wydatek związany z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych albowiem osiąganie zysku jest zarówno podstawowym celem funkcjonowania spółki akcyjnej jaki wspólników, których kapitał zaangażowany jest w funkcjonowanie spółki i osiąganie przez nią przychodów. Co więcej zaciągnięty przez spółkę kredyt na wypłatę dywidendy w takim przypadku nie tylko zabezpieczy źródło przychodów jakim jest działalność gospodarcza, jak i zapobieganie utracie płynności finansowej".

Konkludując, NSA stwierdził, że " (...) odsetki od kredytu są (...) wydatkiem ponoszonym na zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodu jakim jest działalność gospodarcza albowiem zaciągnięty kredyt umożliwia spółce bezpieczne zaspokojenie roszczeń akcjonariuszy z tytułu dywidendy. Trafnie także podnosi się w skardze kasacyjnej, że brak wypłaty dywidendy, jako działanie sprzeczne z prawem mogłoby spowodować sprzedaż akcji przez akcjonariuszy i tym samym pogorszenie stanu akcjonariatu poprzez spadek wartości akcji, a w konsekwencji pogorszenie się źródła przychodów jakim jest działalność gospodarcza spółki".

Stanowisko NSA podzielają również inne sądy administracyjne, jak i organy podatkowe, np. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 28 listopada 2008 r. (sygn. III SA/Wa 1976/08), stwierdził, iż "pozyskanie środków na wypłatę dywidendy wiąże się zatem ściśle z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dywidenda jest formą podziału dochodu osiągniętego przez spółkę z prowadzonej działalności. Stanowi wynik prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej i jest ściśle z nią związana. Osiąganie i wypłata dywidendy pozostaje w ścisłym związku z prowadzoną działalnością spółki. (...) Skoro Spółka wnosząc o interpretację indywidualną wskazała, że zaciągnięty kredyt na wypłatę akcjonariuszom dywidendy wiąże się z jej funkcjonowaniem w obrocie gospodarczym - służy tym samym zachowaniu lub zabezpieczeniu źródeł przychodów, a odsetki od tego kredytu zostały zapłacone, możliwe jest zarachowanie do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez Spółkę na spłatę odsetek od tego kredytu.

Rozwiązaniu takiemu nie stoi na przeszkodzie żaden z obowiązujących w chwili występowania z wnioskiem o interpretację przepis prawa. Wprost przeciwnie powołany przez Ministra Finansów przepis art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w związku z art. 15 ust. 1u ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pozwala Spółce na uznanie wydatków poniesionych na zapłatę odsetek do kosztów uzyskania przychodów, gdy kredyt (pożyczka) wiążą się z funkcjonowaniem podatnika", czy Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w decyzji w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 12 listopada 2007 r. (sygn. 1401/BP-II/4210-51/07/GZ), uznał, że "zdaniem organu drugiej instancji, zaciągnięcie pożyczki (kredytu) przez Spółkę, wykorzystanie w całości lub w części na wypłatę dywidendy lub wypłatę kwot należnych akcjonariuszom z tytułu zmniejszenia kapitału akcyjnego, w przedstawionym stanie faktycznym, można traktować jako związane z działalnością gospodarczą. Tym samym zapłacone odsetki od zaciągniętej pożyczki (kredytu), która została zaciągnięta w celu zachowania płynność, finansowej firmy - na podstawie art. 15 ust. 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych można uznać jako koszty uzyskania przychodu. Przy czym związek kosztu z przychodami w rozpatrywanej sprawie ma charakter jedynie pośredni, służy zachowaniu i zabezpieczeniu źródła przychodu".

Spółka zwraca przy tym uwagę, że zgodnie z art. 121 § 1 w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm. dalej: Ordynacja podatkowa)"postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych". Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki organ podatkowy przy wydawaniu interpretacji indywidualnej powinien wziąć pod uwagę przedstawione we wniosku wyroki NSA i WSA, potwierdzające prawidłowość stanowiska Spółki.

Jak bowiem zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 20 stycznia 2009 r. o sygn. akt III SA/Wa 1916/08 " (...) choć orzecznictwo sądowe, w tym sądów administracyjnych, nie ma w polskim systemie prawnym charakteru precedensowego, to w zakresie interpretacji podatkowych (ogólnych i indywidualnych) orzecznictwo to zyskuje szczególnie na znaczeniu."

Z uzasadnienia powyższego wyroku wynika, że ustawodawca nadał orzecznictwu sądów administracyjnych walor normatywny w stosunku do innych interpretacji indywidualnych. Wynika to - zdaniem Sądu - z przepisów art. 14a Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym "Minister właściwy do spraw finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (interpretacje ogólne) oraz z art. 14e § 1 Ordynaci podatkowej, zgodnie z którym Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości". Mając na uwadze powyższe przepisy Sąd stwierdził, iż "na tej podstawie orzecznictwo sądów stało się przesłanką formułowania oceny poprawności funkcjonujących w obrocie prawnym interpretacji".

Powyższe stanowisko Spółki, zarówno w kwestiach merytorycznych, jak i formalnych, zostało potwierdzone również przez Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, który w wyroku z dnia 4 listopada 2009 r., sygn. I SA/Wr 1250/09, uznał, iż "Niewątpliwie zaciągnięcie kredytu na sfinansowanie dywidendy w sytuacji lokowania posiadanych środków pieniężnych w pokrycie bieżących wydatków mających na celu zabezpieczenie płynności finansowej firmy należy uznać za działanie zmierzające do zabezpieczenia i zachowania źródła przychodów, co skutkuje spełnieniem przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy, jak zauważył NSA w wyroku z dnia 10 czerwca 2009 r. (sygn. II FSK 234/08 - Rz. dobra firma 10 sierpnia 2009 r.)"zaciągnięcie kredytu na wypłatę dywidendy należy traktować, jako wydatek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, albowiem osiąganie zysku jest zarówno podstawowym celem funkcjonowania spółki akcyjnej, jak i wspólników, których kapitał zaangażowany jest w funkcjonowanie spółki i osiąganie przez nią przychodów." Wskazano także, że zaciągnięty przez spółkę kredyt na wypłatę dywidendy w takim przypadku, nie tylko zabezpieczy źródło przychodów jakim jest działalność gospodarcza, ale również zapobiegnie utracie płynności finansowej. Podkreślono, że prowadzenie działalności gospodarczej w dobie rozwiniętej gospodarki rynkowej musi prowadzić w sposób nieunikniony do korzystania z kredytów bankowych zaś odsetki od takiego kredytu będą zawsze kosztami zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Stwierdził Sąd, że "wycofywanie zaangażowanych w działalność gospodarczą środków finansowych tylko po to by zapewnić je na przyszłą wypłatę dywidendy, byłoby działaniem nieracjonalnym i w dodatku prowadziłoby do strat związanych z karami umownymi, odszkodowaniami itp. Podobnie nieracjonalnymi z gospodarczego punktu widzenia byłoby takie działanie spółki, które polegałyby na nieangażowaniu własnego kapitału w działalność gospodarczą tylko po to, by zapewnić środki finansowe na przyszłą wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy, a której termin wypłaty jest nieznany".

Takie stanowisko - które podziela także skład orzekający w niniejszej sprawie - prezentowane jest w innych wyrokach sądów administracyjnych (vide wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 lipca 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 382/07, z dnia 28 listopada 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 1976/08, z dnia 16 września 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 1152/09, wyrok z dnia 16 kwietnia 2009 I SA/Kr 214/09).

Trafne jest zdaniem Sądu także zarzut skargi dotyczący naruszenia przez organ podatkowy przepisu art. 121 § 1 w zw. z art. 14e) Ordynacji podatkowej. Minister Finansów ma obowiązek wyczerpującego rozważenia w interpretacji kwestii prawnych występujących w sprawie. Organ posiadając obszerną argumentację strony popartą stanowiskiem organów podatkowych i orzecznictwem sądów administracyjnych w zbliżonych stanach faktycznych i prawnych, zobowiązany jest się odnieść w sposób szczegółowy do tej kwestii, w szczególności w sytuacji, gdy uznaje stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Ogólnikowe i lakoniczne stwierdzenie zawarte w uzasadnieniu, że powołane stanowiska organów i wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wydane w indywidualnych sprawach nie są wiążące dla organu wydającego interpretację jest niedopuszczalne i narusza zasadę zaufania wyrażoną w art. 121 Ordynacji podatkowej. Ma to tym bardziej znaczenie, że przepis art. 14e) Ordynacji podatkowej nakłada na Ministra Finansów obowiązek zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego, dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przepis art. 16 ust. 1 ww. ustawy zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, iż każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Interpretacja pojęcia "koszty uzyskania przychodów", zawartego w ww. art. 15 ust. 1 ww. ustawy, prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

* są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub są to koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

* nie są kosztami wymienionymi w art. 16 ust. 1.

Dla ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami. W oparciu o kryterium stopnia powiązania kosztów z przychodami można je podzielić na:

* bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód),

* inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Stosownie do art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Natomiast, w myśl art. 15 ust. 4e ww. ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a, 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych, jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Z powyższych regulacji wynika, iż istnieją dwa sposoby potrącenia kosztów uzyskania przychodów, których związek z uzyskiwanymi przychodami jest pośredni, tj.:

* w dacie poniesienia, czyli w dniu, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dniu, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, bądź

* proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą - w przypadku, gdy koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego.

Podatnik ma więc możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie - zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego, lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Podatnik ma więc prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków jeżeli pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4e cyt. ustawy).

Z przedstawionego stany faktycznego wynika, iż Wnioskodawca finansuje prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą poprzez emisję obligacji zerokuponowych, a także poprzez innego rodzaju pożyczki i kredyty, w tym linie kredytowe w rachunkach bieżących.

Niektóre z tych pożyczek (kredytów, obligacji) dedykowane są na konkretne przedsięwzięcie Spółki, na cele inwestycyjne. Równocześnie, Spółka regularnie wykazuje zyski, wobec czego wypłaca akcjonariuszom dywidendę. W przeszłości, środki pozyskane z kredytów, pożyczek, obligacji były przeznaczane na finansowanie dywidendy, a koszty finansowania nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów.

Aktualnie, środki pozyskane z kredytów, pożyczek i obligacji niededykowanych na konkretne cele przeznaczone mogą być zarówno na finansowanie działalności inwestycyjnej, jak i działalności bieżącej. Spółka stosuje określony model (klucz) alokacji kosztów wynagrodzenia finansowania zewnętrznego (tj. dyskonta od obligacji i odsetek), gdyż inaczej nie jest w stanie przyporządkować faktycznych kosztów finansowania niededykowanych do określonych kategorii swojej działalności.

Podkreślić należy, że obligacja zaliczana jest do kategorii dłużnych papierów wartościowych. Jest klasycznym instrumentem lokacyjnym i pożyczkowym, można ją traktować jako dług podmiotu, który ją wyemitował.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1300 z późn. zm.) obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.

Obligacje, jako instrumenty rynku kapitałowego, pełnią liczne funkcje, tj.: obok pożyczkowej, lokacyjnej, także płatniczą, obiegową, gwarancyjną i zabezpieczającą. W wyniku emisji obligacji emitent uzyskuje, często długoterminowe, źródło finansowania swojej działalności, nabywca zaś lokuje środki pieniężne w celu uzyskania korzyści o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym. Korzyścią nabywcy - obligatariusza są korzyści, np. pieniężne w postaci odsetek lub różnicy pomiędzy ceną emisyjną, a ceną nominalną, wypłacane w formie należności głównej lub ubocznej - w sposób i w terminach określonych w warunkach emisji. Zgodnie z powyższą definicją, nabywca obligacji (wierzyciel) w zamian za udzieloną emitentowi obligacji pożyczkę, ma prawo, w przypadku świadczenia pieniężnego do zwrotu, w ściśle określonym terminie, pożyczonej kwoty wraz z należnymi odsetkami. Emitent zatem w dacie wykupu obligacji ma obowiązek pozostawienia do dyspozycji nabywcy obligacji powyższą należność.

W stosunku do obligacji mają także zastosowanie przepisy art. 9216-92114 Kodeksu cywilnego, które pozwalają zaliczyć obligacje do papierów wartościowych, opierających się na tzw. zapisie długu (na okaziciela, na zlecenie). Wynika z tego, że emisja obligacji jest czynnością prawną jednostronną, gdyż źródłem zobowiązania z obligacji jako papieru wartościowego jest wystawienie przez emitenta dokumentu o takiej nazwie i cechach określonych w prawie, w odróżnieniu od pożyczki, która jest czynnością prawną dwustronną (umową).

Tak więc, choć "pożyczka" i emisja obligacji to dwa odrębne typy stosunków prawnych, których nie należy ze sobą utożsamiać z uwagi na odmienny charakter prawny obu zobowiązań, to niemniej jednak na płaszczyźnie ekonomicznej sens obu tych instytucji jest zbliżony - obligacje pod pewnymi względami przypominają pożyczkę lub kredyt.

Wykup obligacji stanowi swoisty zwrot kwot wydanych przez obligatariusza na nabycie obligacji. Co do zasady - kwota wykupu zawiera także zapłatę za korzystanie z kapitału, którą ustawa określa jako "kwotę dyskonta".

Przez dyskonto należy rozumieć różnicę między wartością nominalną obligacji a kwotą, za jaką obligacje zostały zakupione (w tym wykupione przez emitenta), zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym.

Sposób podatkowego traktowania dyskonta od obligacji reguluje przepis art. 16 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na wykup obligacji, pomniejszonych o kwotę dyskonta.

Zatem, kwota dyskonta od obligacji stanowi dla emitenta koszt uzyskania przychodu. Przepis ten pośrednio przesądza o tym, że dopiero z chwilą wykupu obligacji podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę dyskonta.

W sytuacji opisanej we wniosku Spółka zamierza dokonać emisji obligacji zerokuponowych.

Ponieważ przepis art. 16 ust. 1 pkt 23 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mówi o wydatkach na wykup obligacji, pomniejszonych o kwotę dyskonta, zatem - zaliczenie przedmiotowych kosztów w ciężar kosztów uzyskania przychodów może nastąpić dopiero po wykupieniu obligacji.

Pojęcie "wykup" jest pojęciem odnoszącym się do rzeczywistego, a nie wymagalnego zdarzenia. Zajście tego zdarzenia spowoduje powstanie uprawnienia do zaliczenia dyskonta związanego ze zdarzeniem do kosztów uzyskania przychodów.

Dyskonto w swoim charakterze odpowiada odsetkom od zaciągniętych zobowiązań. Zasady zaliczania w ciężar kosztów uzyskania przychodów odsetek reguluje art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stanowi on, iż za koszty uzyskania przychodów nie uważa się naliczonych, lecz nie zapłaconych lub umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Z powołanego wyżej przepisu wynika, że za koszty uzyskania przychodów uważa się tylko faktycznie zapłacone odsetki. Analogicznie, kwota dyskonta będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu w momencie jego faktycznej zapłaty, a więc w momencie wykupu obligacji.

Jednocześnie stwierdza się, iż w przedmiotowej sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stosownie do którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

W ocenie tut. Organu w przypadku emisji obligacji lub zaciągnięcia kredytu czy pożyczki w celu wypłacenia dywidendy, w zakresie wydatków na jej obsługę, ani przepis art. 16 ust. 1 pkt 11, ani ogólny przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie ma zastosowania. Wynika to z istoty dywidendy, która jest dochodem z udziału w zyskach osoby prawnej, należnym wspólnikom spółki. Realizacja prawa do dywidendy w konkretnym roku zależna jest od tego, czy uchwała walnego zgromadzenia przeznaczy zysk do podziału. Z chwilą podjęcia takiej uchwały udziałowcowi (akcjonariuszowi) przysługuje roszczenie o wypłatę dywidendy. Na gruncie przepisów Kodeksu spółek handlowych nie ma przeszkód do podejmowania przez walne zgromadzenie uchwały o przeznaczeniu zysku na inne cele niż wypłacanie go udziałowcom (akcjonariuszom), chociaż udziałowcy (akcjonariusze) mogą wpływać na kształt uchwały w drodze głosowania lub ewentualnie mogą zaskarżyć uchwałę. Walne zgromadzenie może np. przeznaczyć zysk na sfinansowanie ważnych inwestycji spółki. Powyższe uregulowania zawarte w Kodeksie spółek handlowych nie zmieniają statusu dywidendy na gruncie prawa podatkowego. Wypłata dywidendy nie jest wydatkiem umożliwiającym powstanie źródła przychodu Spółki. Nie jest też związana z utrzymaniem bądź zabezpieczeniem źródła przychodów. Tym samym dywidenda nie stanowi kosztu podatkowego w spółce wypłacającej. Pozyskanie środków na wypłatę dywidendy ma bezpośredni związek z czystym zyskiem, podlegającym podziałowi. Oznacza to, że dotyczy tej części osiągniętego dochodu, która pozostanie po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. W związku z tym kwota dyskonta od wyemitowanych przez Spółkę obligacji oraz odsetki od kredytów i pożyczek wykorzystanych na wypłatę dywidendy jako związane z kategorią wydatków niebędących kosztami uzyskania przychodów, nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc się do powoływanych przez Spółkę wyroków sądów administracyjnych należy zauważyć, iż orzecznictwo sądowe w przedmiotowej materii było niejednolite. W związku z powyższym kwestia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu zaciągniętego przez spółkę na wypłatę dywidendy jej wspólnikom została przedstawiona do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W dniu 12 grudnia 2011 r. została podjęta uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. akt II FPS 2/11, w której Sąd stwierdził m.in., iż "... z brzmienia art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jednoznacznie wynika, że kategoria podatkowa kosztów uzyskania przychodów obejmuje wyłącznie te koszty, które poniesiono w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Z kolei pojęcia przychodu w znaczeniu jakie przyznaje mu ten przepis nie można rozumieć w inny sposób niż to wynika z treści przepisów art. 7 ust. 2 i art. 12 ust. 1 ww. ustawy. Ponad wszelką wątpliwość do podatkowej kategorii"dochodu" rozumianego jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, a tym bardziej przychodu nie można zaliczyć zobowiązania podatnika (spółki kapitałowej) do wypłaty na rzecz jej wspólników (akcjonariuszy) należnego im udziału w zysku (dywidendy). Omawiany przepis w tym zakresie jest jasny i w sposób precyzyjny formułuje przesłanki powiązania kosztów z przychodami lub źródłem przychodów. Przy całej złożoności regulacji art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w omawianym zakresie nie można dostrzec wątpliwość interpretacyjnych w myśl zasady, że jasny tekst nie wymaga interpretacji (clara non sunt interpretanda)...".

"..Roszczenie o wypłatę dywidendy stanowi element cywilnoprawnego stosunku zobowiązaniowego, jaki powstaje pomiędzy spółką z o.o. a podmiotami, które uzyskały status jej wspólnika. Uprawnienie do udziału w osiągniętym zysku stanowi naturalną konsekwencję ogólnej zasady, że każdy, kto lokuje kapitał w prowadzącą działalność gospodarczą spółkę prawa handlowego oczekuje, iż będzie z tego tytułu osiągał pewne korzyści...".

"...Prawo do dywidendy jest podstawowym prawem majątkowym wspólnika spółki kapitałowej. Jest ono związane z ryzykiem gospodarczym, jakie wspólnik ponosi, inwestując swój kapitał w udziały spółki. Po spełnieniu omówionych wymogów prawnych przyznania dywidendy, wspólnik jest podmiotem, któremu przysługuje żądanie o wypłatę dywidendy. Ukształtowane w ten sposób prawo do dywidendy nie jest należnością spółki, lecz należnością wspólnika, czyli podmiotu dysponującego odrębną od spółki podmiotowością prawną, przyznaną w wyniku podziału czystego zysku. Należne udziałowcom dywidendy z tytułu udziału w spółce kapitałowej są środkami przenoszonymi z majątku spółki do majątku jej wspólnika, które to świadczenie stanowi realizację szczególnego zobowiązania wynikającego z relacji spółka kapitałowa - wspólnik. Wprawdzie dywidenda jest pochodną - bo zależną od istnienia/wystąpienia - zysku, jednakże jest zarazem kategorią odrębną od przychodu spółki, ponieważ jest należna innemu podmiotowi.

Należy również mieć na uwadze, że na gruncie ustawy o rachunkowości podstawą do ustalenia zysku spółki jest sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy, za którego prawidłowe i prawdziwe przedstawienie odpowiada zarząd spółki (por. art. 587 § 1 w związku z art. art. 201 § 1 Kodeksu spółek handlowych. To jednak, czy wykazany w tym sprawozdaniu zysk przeznaczony do podziału podlegał będzie ostatecznie podziałowi pozostawione zostało zgodnie z dyspozycją art. 191 § 1 Kodeksu spółek handlowych, do wyłącznej dyspozycji wspólników spółki podjętej w drodze uchwały zgromadzenia wspólników. Podejmując uchwałę wspólnicy powinni mieć również na uwadze względy gospodarcze związane z funkcjonowaniem spółki oraz realizacją zamierzonych celów. W tym zakresie mieści się ocena przeznaczenia na wypłatę dywidendy środków zainwestowanych w działalność gospodarczą, zgodność takiej decyzji z logiką prowadzenia działalności gospodarczej oraz ocena, czy nie prowadziłoby to do strat związanych z karami umownymi i odszkodowaniami, jak też utratą płynności finansowej spółki. Podane kryteria stanowiąc podstawę uchwały podjętej przez zgromadzenie wspólników nie mogły równocześnie stanowić założeń wykładni gospodarczej przepisów ustawy podatkowej (art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Tym bardziej, że zaaprobowanie wyniku tej wykładni prowadziło do nie dających się zaakceptować wniosków o zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów podatkowych spółki wydatków nie mających jakiegokolwiek związku z tymi przychodami...".

W świetle powyższego stanowisko Spółki jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl