IPTPB3/423-183/13-5/MF - Możliwość powstania dochodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób prawnych w związku z transakcją zamiany udziałów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Przedsiębiorstwa T. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2013 r. (data wpływu 20 maja 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 sierpnia 2013 r. (data wpływu 19 sierpnia 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie opodatkowania transakcji zamiany udziałów #61485; jest prawidłowe.

W dniu 20 maja 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu wymiany udziałów oraz opodatkowania transakcji zamiany udziałów.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), pismem z dnia 9 sierpnia 2013 r., nr IPTPB3/423-183/13-2/MF, (doręczonym w dniu 13 sierpnia 2013 r.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia.

W odpowiedzi na ww. wezwanie, dnia 19 sierpnia 2013 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 16 sierpnia 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

T. T., zamieszkały w K., jest właścicielem 8.900.000 akcji "D." Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. (dalej jako "D. S.A."), o jednostkowej wartości nominalnej 0,50 zł i o łącznej wartości nominalnej 4.450.000 zł. Akcje te stanowią 98,88% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu akcjonariuszy D. S.A.

D. S.A. jest właścicielem 13.796 udziałów "D.-P." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (dalej jako "D.-P. Sp. z o.o."). Udziały te (o jednostkowej wartości nominalnej 500 zł i o łącznej wartości nominalnej 6.898.000 zł) stanowią 100% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu wspólników D.-P. Sp. z o.o.

T. T. jest właścicielem 80 udziałów "D. Polska" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (dalej jako "D. Sp. z o.o."). Udziały te (o jednostkowej wartości nominalnej 600 zł i o łącznej wartości nominalnej 48.000 zł) stanowią 80% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu wspólników D. Sp. z o.o.

T. T. jest właścicielem 120 udziałów Przedsiębiorstwa T. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (dalej jako "T. Sp. z o.o."). Udziały te (o jednostkowej wartości nominalnej 500 zł i o łącznej wartości nominalnej 60.000 zł) stanowią 100% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu wspólników Spółki T. Sp. z o.o.

Zdarzenie przyszłe:

D. S.A. i D. Sp. z o.o. prowadzą działalność na rynkach pokrewnych, stąd zamierzenie, aby podmioty te stanowiły zarówno operacyjnie jak i kapitałowo jeden filar działalności grupy podmiotów kontrolowanych przez T. T. (dalej: X.). W wyniku przeprowadzonej transakcji D. S.A. (kontrolowany przez X.) stanie się większościowym właścicielem Spółki D. Sp. z o.o.

D.-P. Sp. z o.o. jest spółką obiektową, która prowadzi inwestycje w zupełnie nowym obszarze działalności gospodarczej. T. Sp. z o.o. jest podmiotem, który docelowo ma skoncentrować w ramach grupy podmiotów kontrolowanych przez X. wszystkie inwestycje i przedsięwzięcia gospodarcze w tym nowym obszarze działalności gospodarczej. W wyniku przeprowadzonej transakcji T. Sp. z o.o. (kontrolowana przez X.) stanie się jedynym właścicielem Spółki D.-P. Sp. z o.o.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że wszystkie wymienione powyżej podmioty podlegają w Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia. Wszystkie wymienione wyżej podmioty mają odpowiednio miejsce zamieszkania/siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

D. S.A. jest właścicielem 80 udziałów D. Sp. z o.o. stanowiących 80% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu wspólników.

T. Sp. z o.o. jest właścicielem 13.796 udziałów D.-P. Sp. z o.o. stanowiących 100% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu wspólników D.-P. Sp. z o.o.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2. Natomiast w zakresie pytania nr 1 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, po stronie T. Sp. z o.o. nie powstaje dochód będący przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodem z odpłatnego zbycia udziałów D. Sp. z o.o. będzie dla T. Sp. z o.o. ich wartość wyrażona w umowie zamiany, tj. 6.500.000 zł.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8e ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodu będzie dla T. Sp. z o.o. wartość nominalna udziałów własnych wydanych T. T. w zamian za udziały D. Sp. z o.o., tj. 6.500.000 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W przedstawionym we wniosku opisie zdarzenia przyszłego wskazano, że T. T. jest właścicielem 80 udziałów "D. Polska" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (dalej jako "D. Sp. z o.o."). Udziały te (o jednostkowej wartości nominalnej 600 zł i o łącznej wartości nominalnej 48.000 zł) stanowią 80% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu wspólników D. Sp. z o.o.

T. T. jest właścicielem 120 udziałów Przedsiębiorstwa T. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (dalej jako "T. Sp. z o.o."). Udziały te (o jednostkowej wartości nominalnej 500 zł i o łącznej wartości nominalnej 60.000 zł) stanowią 100% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu wspólników T. Sp. z o.o.

T. T. wniesie swoje 80 udziałów w D. Sp. z o.o. do T. Sp. z o.o. Wniesienie udziałów następuje po wartości rynkowej - 81.250 zł za jeden udział; łącznie 6.500.000 zł T. Sp. z o.o. staje się właścicielem 80% udziałów D. Sp. z o.o. i posiada 80% głosów na zgromadzeniu wspólników D. Sp. z o.o. W zamian za wniesione udziały T. T. otrzymuje 13.000 nowych udziałów T. Sp. z o.o. o łącznej wartości nominalnej 6.500.000 zł T. T. jest właścicielem łącznie 13.120 udziałów T. Sp. z o.o. o łącznej wartości nominalnej 6.560.000 zł, stanowiących 100% kapitału zakładowego i głosów na zgromadzeniu wspólników T. Sp. z o.o.

D. Sp. z o.o. przenosi na D. S.A. - tytułem zamiany - 80 udziałów w Spółce D. Sp. z o.o., po łącznej cenie rynkowej 6.500.000 zł D. S.A. przenosi na Spółkę T. Sp. z o.o. - tytułem zamiany - 13.796 udziałów w Spółce D.-P. Sp. z o.o., po cenie rynkowej równej wartości nominalnej, tj. 6.898.000 zł. Spółka T. Sp. z o.o. płaci D. S.A. wyrównanie pieniężne z tytułu różnicy w wartości zamienianych udziałów w wysokości 398.000 zł.

Wymienione powyżej podmioty podlegają w Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia. Wszystkie wymienione wyżej podmioty mają odpowiednio miejsce zamieszkania/siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W celu określenia skutków podatkowych umowy zamiany należy przeanalizować treść umowy zawartej pomiędzy stronami w kontekście przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) i ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.).

Kwestie dotyczące umów zamiany zostały uregulowane w przepisach art. 603-604 Kodeksu cywilnego. Pierwszy przepis stanowi, że przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Natomiast w drugim z przepisów zaznaczono, że do zamiany stosuje się przepisy o sprzedaży. Charakterystyczne dla umowy zamiany jest to, że podstawowe obowiązki obu stron i treść ich świadczeń są identyczne, różny jest jedynie przedmiot świadczeń każdej z nich. Przedmiotem zamiany, podobnie jak sprzedaży, mogą być rzeczy i ich zbiory, a także inne prawa majątkowe, jednakże nie pieniądze.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji umowy zamiany, dlatego też należy w tym względzie kierować się ww. przepisami Kodeksu cywilnego i rozliczyć skutki takiej operacji na takich zasadach jakie obowiązują wobec transakcji odpłatnego zbycia, co oznacza, że zamiana, o której mowa we wniosku, będzie dla Wnioskodawcy formą odpłatnego zbycia udziałów Spółki D. Sp. z o.o. oraz nabycia udziałów w Spółce D. S.A.

O ile w przypadku umowy sprzedaży kupujący zobowiązuje się zapłacić sprzedającemu określoną cenę w zamian za nabywany towar, o tyle w przypadku zamiany, formą zapłaty jest uzyskanie innej rzeczy w zamian za wydaną. Dlatego też, wydane przez Wnioskodawcę udziały Spółki D. Sp. z o.o. należy uznać za sprzedawane, natomiast uzyskane w zamian udziały Spółki D. S.A. należy uznać za zakupione.

Umowa zamiany zawiera w sobie zatem niejako dwie umowy sprzedaży, w której każdej ze stron przysługują prawa i obciążają obowiązki zarówno sprzedawcy jak i kupującego. Zdaniem tut. Organu przedmiotowa zamiana stanowić będzie dla Wnioskodawcy formę odpłatnego zbycia udziałów Spółki D. Sp. z o.o. oraz nabycia udziałów Spółki D. S.A. Zarówno opisane wyżej odpłatne zbycie, jak i nabycie pod względem skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób prawnych należy rozpatrywać rozdzielnie.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Z treści art. 12 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przychodami są m.in. otrzymane pieniądze i wartości pieniężne. Z kolei, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Kosztami uzyskania przychodów natomiast, stosownie do art. 15 ust. 1 tej ustawy, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

W przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny, stosownie do postanowień art. 15 ust. 1k ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, na dzień zbycia tych udziałów (akcji), wkładów, koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości:

1. nominalnej wartości objętych udziałów (akcji), wkładów z dnia ich objęcia - jeżeli te udziały (akcje), wkłady zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część;

1a) wartości początkowej składnika majątkowego, o którym mowa w art. 2 pkt 3 ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, będącego przedmiotem wkładu własnego, o którym mowa w art. 2 pkt 5 tej ustawy, zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszonej o dokonaną przed wniesieniem tego wkładu sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1, a w przypadku wniesienia gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów wartości równej wydatkom poniesionym na ich nabycie;

2. przyjętej dla celów podatkowych wartości składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ewidencji, o których mowa w art. 9 ust. 1, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), wkładów, nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia.

Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Na mocy art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów; wydatki te - w wysokości odpowiadającej nominalnej wartości udziałów (akcji) wydanych udziałowcom (akcjonariuszom) spółki, której udziały są nabywane, powiększonych o zapłatę w gotówce, o której mowa w art. 12 ust. 4d - są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji).

Zgodnie z powołanym przepisem, jeżeli spółka nabywa od udziałowców (akcjonariuszy) innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje udziałowcom (akcjonariuszom) tej innej spółki własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje udziałowcom (akcjonariuszom) tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia:

- do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych udziałowcom (akcjonariuszom) tej innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę, pod warunkiem że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów).

Z powyższego wynika, że cytowany wyżej przepis wprowadza zasadę, zgodnie z którą czynność wymiany udziałów - przy spełnieniu wskazanych w nim warunków - nie wiąże się z powstaniem przychodu.

Z powyższej regulacji wynika więc, że jeżeli spółka nabywająca w następstwie wymiany udziałów udziały (akcje) drugiej spółki, będzie zbywać nabyte w ten sposób udziały (akcje), to do kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia zaliczyć będzie mogła równowartość nominalnej wartości wydanych w ramach wymiany własnych udziałów, powiększoną o ewentualną dodatkową zapłatę w gotówce.

Odnosząc przedstawione uwarunkowania prawne do przedstawionego zdarzenia przyszłego stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.