IPTPB3/423-18/12-2/PM - Możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów spółki kapitałowej składek ubezpieczenia zapłaconych na rzecz członków zarządu niebędących pracownikami spółki, będących jednocześnie jej udziałowcami.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 10 stycznia 2012 r. (data wpływu 16 stycznia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych składek na rzecz członków zarządu niebędących pracownikami a zarazem będących udziałowcami Spółki - jest prawidłowe.

W dniu 16 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych składek na rzecz członków zarządu niebędących pracownikami a zarazem będących udziałowcami Spółki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zamierza podpisać z firmą ubezpieczeniową umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, a ubezpieczonymi byliby członkowie zarządu Spółki niebędący pracownikami Spółki, pełniący swoje obowiązki na podstawie aktu powołania (uchwały) Zgromadzenia Wspólników bez zawarcia umowy o pracę, tym samym wynagrodzenie i inne świadczenia uzyskane z tego tytułu zalicza się do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto członkowie zarządu są udziałowcami Spółki. Z ogólnych warunków ubezpieczenia wynika, że Spółka jest ubezpieczającym, ubezpieczonymi są członkowie zarządu, a upoważnionymi do otrzymania świadczenia jest uposażony wskazany przez ubezpieczonego - w przypadku śmierci ubezpieczonego. Spółka opłaca składki w określonej wysokości. Składka dzieli się na część inwestycyjną i część ochronną. Wpłata składki ochronnej stanowi gwarancję wypłaty środków pieniężnych po spełnieniu warunków przewidzianych w umowie ubezpieczenia.

Część inwestycyjna obciążona jest ryzykiem. Do momentu cesji praw z umowy ubezpieczenia właścicielem środków zgromadzonych na rachunkach ubezpieczonych jest spółka. Cesja praw z umowy ubezpieczenia na członków zarządu nastąpi dopiero po 10 latach od zawarcia umowy ubezpieczenia, po spełnieniu warunków określonych w umowie.

Składki uiszczane przez Spółkę lokowane są w określonej części w funduszach kapitałowych, których wyboru dokonuje ubezpieczający. Wartość zgromadzonych w ten sposób środków (jednostek funduszy) w przypadku śmierci ubezpieczonych ma wpływ na wysokość wypłaconych osobom uposażonym świadczeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka może uznać całość opłacanych składek na rzecz członków zarządu niebędących pracownikami, wykonujących swoje obowiązki na podstawie aktu powołania, zarazem będących udziałowcami Spółki, za koszt uzyskania przychodu co miesiąc aż do cesji praw z umowy ubezpieczenia na członków zarządu.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na składki opłacane przez Spółkę na rzecz członków zarządu niebędących pracownikami, należy kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów w oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z uwagi na fakt, że członkowie zarządu są udziałowcami Spółki, ocena prawna przedmiotowych wydatków wymaga odniesienia się do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów.

Z treści ww. przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów będą wydatki związane z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów oraz wydatki związane z dokonywaniem dwustronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia "świadczenia" oraz "jednostronnego świadczenia", należy więc przyjąć rozumienie tego pojęcia w języku potocznym.

Świadczenie jednostronne to zobowiązanie, przy którym tylko jedna z objętych nim stron jest uprawniona tj. takie, które nie jest wynikiem lub podstawą świadczenia wzajemnego, mającego charakter ekwiwalentny, przy czym przez pojęcie świadczenia należy rozumieć obowiązek wykonania "czegoś na czyjąś rzecz" (Słownik Języka Polskiego, PWN, 2003 r.)

Biorąc pod uwagę powyższe, należy przyjąć, że wydatkami związanymi z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców, będą wszelkie wydatki ponoszone przez Spółkę na rzecz udziałowców, które prowadzą do uzyskania przez udziałowców oczekiwanego przez nich wyniku, bez żadnego świadczenia wzajemnego.

Reasumując, należy stwierdzić, iż przedmiotowe wydatki z tytułu opłacania polisy ubezpieczeniowej na rzecz udziałowców - członków zarządu niebędących pracownikami stanowią jednostronne świadczenie i podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo - skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.

Odnośnie składek dotyczących polisy ubezpieczenia członka Zarządu niebędącego pracownikiem Spółki należy zauważyć, iż podstawę prawną kwalifikowania przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów stanowi powołany wyżej art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z uwagi na fakt, że w analizowanym przypadku członek Zarządu jest jednocześnie udziałowcem Spółki, ocena prawna przedmiotowych wydatków wymaga odniesienia się do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.

Z treści ww. przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów będą wydatki związane z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowca (akcjonariusza) lub członków spółdzielni będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów oraz wydatki związane z dokonywaniem dwustronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia "świadczenia" oraz "jednostronnego świadczenia". Należy więc przyjąć rozumienie tego pojęcia w języku potocznym. Świadczenie jednostronne to zobowiązanie, przy którym tylko jedna z objętych nim stron jest uprawniona, tj. takie, które nie jest wynikiem lub podstawą świadczenia wzajemnego, mającego charakter ekwiwalentny, przy czym przez pojęcie świadczenia należy rozumieć obowiązek wykonania "czegoś na czyjąś rzecz" (Słownik Języka Polskiego, PWN Warszawa 1978, t. I, str. 836).

Reasumując powyższe, należy przyjąć, że wydatkami związanymi z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy), będą wszelkie wydatki ponoszone przez Spółkę na rzecz udziałowca (akcjonariusza), które prowadzą do uzyskania przez udziałowców (akcjonariuszy) oczekiwanego przez nich wyniku, bez żadnego świadczenia wzajemnego.

Z opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Spółka zamierza podpisać z firmą ubezpieczeniową umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, a ubezpieczonymi byliby członkowie zarządu Spółki niebędący pracownikami Spółki, pełniący swoje obowiązki na podstawie aktu powołania (uchwały) Zgromadzenia Wspólników bez zawarcia umowy o pracę. Ponadto członkowie zarządu są udziałowcami Spółki, przy czym składki opłaca Spółka w określonej wysokości.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, iż płacone składki z tytułu ochrony życia, na rzecz udziałowca, członka zarządu niebędącego pracownikiem stanowią jednostronne świadczenie.

Analizując, zatem przedstawiony przez Spółkę opis zdarzenia przyszłego oraz powołane wyżej przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że przedmiotowe wydatki podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.